ANS

Voor het vinden van nieuw leesvoer kun je natuurlijk blind afgaan op de keuze van een Selexyzmedewerker. Tussen de boeken die in winkels als De Slegte worden ‘gedumpt’ zit echter ook veel moois. Ramsjrecensent en literatuurwetenschapper Jozien Wijkhuijs kiest willekeurig een betaalbaar boek en recenseert het. Deze maand: Vous plaisantez, monsieur Tanner van Jean-Paul Dubois, vertaald als De verbouwing; hoe een Fransman zijn geduld verliest door Marianne Kaas

De verbouwing; hoe een Fransman zijn geduld verliest van Jean-Paul Dubois Uitgeverij Arbeiderspers, Amsterdam, 2006 2.50 euro

De Slegte in Nijmegen is niet meer. Op de paar tafels die in de bijna lege winkel nog te vinden zijn, rest nog slechts het bezinksel van de verhuizing naar het gebouw van Selexyz. Des te meer reden om nog even te gaan kijken, want het is niet uitgesloten dat je er nog een parel vindt voor bijna niets. Deze maand viel mijn keuze op De verbouwing; hoe een Fransman zijn geduld verliest van Jean-Paul Dubois. De reden dat juist dit boek deze editie van de Ramsjrecensent haalt, is de herkenbaarheid van de titel. Er bestaan vaders die fluitend iedere mogelijke klus klaren, tevreden naar het eindresultaat kijken en zittend op hun net gemetselde muurtje een biertje opentrekken en uitrusten. Mijn vader is niet zo. Bij ons ging alles met een hoop gevloek en getier, de nodige blessures en achteraf was slechts een whisky sterk genoeg om het vurige chagrijn te blussen. De hoop was dus ook op een herkenbaar relaas over hoe ellendig klussen is. Paul Tanner is de genoemde Fransman in De verbouwing. Hij leeft een prima leven als maker van natuurdocumentaires en woont in een mooi huis in Toulouse. Op een dag erft hij een huis van zijn oom, een vermaarde latexfetisjist. Er moet veel gebeuren aan het huis en Tanner gaat op zoek naar de juiste klusjesmannen om hem te helpen. Al snel blijkt echter dat goede mensen te duur zijn en hij besluit op de zwarte markt mensen te zoeken. Dit gaat helemaal mis.

Stumperstoet Het enige leuke aan dit boek is de milde herkenning die optreedt bij het lezen van de problemen waar Tanner tegenaan loopt bij het klussen. Zijn personage is slecht uitgewerkt, heeft geen diepgang, geen geschiedenis en nergens wordt duidelijk waarom hij de keuzes maakt die hij maakt. Het flinterdunne plot is slechts geschapen om met een hoop taalstunts een parade aan incapabele klusjesmannen te beschrijven. Er zit geen lijn in het verhaal en dit wordt versterkt door het feit dat Dubois ervoor gekozen heeft om het verhaal in korte stukjes te hakken, waardoor er geen spanningsboog in de hoofdstukken zit, omdat ze vaak slechts een pagina lang zijn. De genoemde taalstunts zien er in de vertaling vaak knullig uit. Zo vertelt Tanner, bij het eerste capabele team dat zijn erf oprijdt:

Nergens krijg je door de onbeholpen formuleringen de kans om mee te leven en het gemis aan diepgang in Tanners personage versterkt deze vervreemding. Ook de andere personages zijn slechts karikaturen van klusjesmannen.

Hoe een recensent haar geduld verloor Het vergt geen verdere uitleg dat De verbouwing geen goed boek is. Het gebrek aan menselijke achtergrond van de personages is het grootste verwijt, maar ook de taal is niet wat het zijn moet. Dit maakt het boek zoals het huis van Tanner: een bouwval zonder dekzeil op het dak.