ANS

Vandaag is het definitieve lenteakkoord openbaar gemaakt. In het pakket aan afspraken van de VVD, CDA, D66, Groenlinks en de ChristenUnie valt onder meer te lezen dat de studiefinanciering voor masterstudenten voorlopig blijft bestaan. Het besluit over het wetsvoorstel 'Studeren is Investeren' van Halbe Zijlstra wordt uitgesteld tot na de verkiezingen. Wel wordt het ov-recht, conform het wetsvoorstel, ingekort. Langstudeerders kunnen geen aanspraak meer maken op het studentenreisrecht. De masterstufi zou, als het aan de Catshuiscoalitie van CDA, VVD en PVV had gelegen, worden omgevormd tot een leenstelsel waarbij studenten na de studie het geleende geld zouden terugbetalen. Na de val van het kabinet leek de masterstufi in ieder geval voor het komende collegejaar gered. De Kunduzcoalitie had nog roet in het eten kunnen gooien, maar houdt de maandelijkse vergoeding in stand. Hoe de toekomst er uitziet blijft ongewis. In het akkoord (pdf) wordt niet voor niets verwezen naar de verkiezingen van 12 september, de kans is aanzienlijk dat daarna alsnog het bijltje valt voor masterstudenten. Update: Bij de landelijke studentorganisaties overheerst de teleurstelling over de inkorting van het ov-recht. Voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond Pascal ten Have: 'Voor studenten betekent dit dat ze aan het eind van hun studie in de knel komen, juist terwijl veel studenten in die periode stages of vakken gaan volgen in andere steden.' Sebastiaan Hameleers, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg, is vooral gepikeerd over het feit dat de maatregel de schatkist niets oplevert. 'De enigen die er wat mee opschieten zijn de ov-bedrijven. Dit lijkt erg op studentje pesten.'

 

Deze week blikt ANS terug op de leukste artikelen van de afgelopen jaren. Vandaag lees je het interview met Anton Zijderveld.

Het CDA zei hij vaarwel vanwege een meningsverschil over islamofobie. Als emeritus-hoogleraar Sociologie analyseert Anton Zijderveld de huidige hoogtijdagen van het populisme. 'Over twintig jaar lachen we om deze idiotie.' Tekst: Henk Strikkers Foto's: Martijn Wehrens ‘Voormalige partij’, corrigeert Anton Zijderveld (73) nog voordat een vraag over de huidige regering is gesteld. Het illustreert de spitsvondigheid van het ex-lid van het Christen-Democratisch Appèl (CDA) en emeritus-professor Cultuursociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). Zijn woonkamer is volledig volgebouwd met literatuur, maar zijn eigen werk bewaart hij er niet pontificaal: ‘Ik heb een hoekje waar ik alle dissertaties die ik begeleidde en mijn eigen uitgaven bewaar. Dat noem ik wel gekscherend mijn ego-corner.‘ Zelfs zijn essay Populisme als politiek drijfzand over oorzaken van en oplossingen voor populisme, is niet te bekennen tussen de Bertolt Brechts, Jules Vernes en Louis Paul Boons. Omringd door de grote meesters der letteren oogt Zijderveld ontspannen en vertelt hij over zijn levensloop. Als klein kind zat hij vast in een Jappenkamp in Nederlands-Indië, wat de overgang naar het christelijke onderwijs in Utrecht niet vergemakkelijkte. ‘Ik was een kleine barbaar en kon het autoritaire en verzuilde Nederland van de jaren vijftig totaal niet verdragen.’ Nederland verruilde hij al snel voor Connecticut, waar hij ging studeren. ‘Ik was totaal overdonderd toen ik daar aankwam. In Nederland was het destijds normaal om op straat stil te gaan staan en een neger na te wijzen, terwijl in de Verenigde Staten alles door elkaar liep. Geel, zwart, rood, wit. Dat was een ongelooflijke eye-opener.’ Via Montréal kwam Zijderveld terug naar Nederland om zich begin jaren zeventig als ‘agnostische cultuurprotestant’ op te werken tot hoogleraar aan de Katholieke Hogeschool. Hij was professor Sociologie en Filosofie aan de EUR en toen Pim Fortuyn daar gasthoogleraar was werd hij zelf geconfronteerd met populisme. Tegelijkertijd was hij actief voor het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA, totdat zijn oproep tot een debat over islamofobie binnen de christendemocratische partij werd genegeerd. De geknapte sarong ‘Het CDA ging op een vreselijk stomme manier om met de islam. Maxime Verhagen sloeg steeds hardere, Wildersachtige kreten uit. En hij was niet de enige. Met name in dorpen als Staphorst en Urk is men doodsbang voor de islam, omdat men het daar niet kent. Door die harde taal verloren wij islamitische kiezers.’ Naast puur electorale redenen ziet Zijderveld een principiëler argument om de partij niet van de islamitische Nederlanders te vervreemden. ‘Wij hebben veel gemeen met moslims. Sterker nog, we hebben ze bijvoorbeeld nodig in de strijd voor behoud van de vrijheid van onderwijs. Daar is veel te weinig aandacht voor.’ Hij belegde met Ruud Lubbers en een aantal andere gelijkgezinden een bespreking op het CDA-partijbureau. Deze liep naar eigen zeggen volledig uit de hand. ‘Er waren prominenten die riepen dat islamofobie in mijn voormalige partij niet bestond en al snel verloor het debat haar inhoud. Uiteindelijk zat de partijvoorzitter zelfs een beetje te dutten. Ik bestempelde de poging als mislukt.’ Een lach zwelt aan. ‘Een paar weken later kreeg ik een uitnodiging voor een debat over “Islam en het CDA”. Ik was totaal niet betrokken bij dat idee en de uitvoering daarvan. Nou, toen knapte mijn sarong, zoals we in Indië zeggen. Ik was echt heel boos en heb toen een briefje geschreven naar het bestuur van het CDA waarmee ik mijn lidmaatschap opzegde.’ Staccatocultuur Bang zijn voor de islam of de islamisering van ons land is volgens Zijderveld onnodig. ‘Ik kom uit een calvinistisch onderwijzersgezin. Ik kan me goed herinneren dat het Centraal Bureau voor de Statistiek in de jaren vijftig met de mededeling kwam dat 51 procent van de Nederlanders katholiek was. Bij ons sloegen de stoppen door. We dachten in een protestantse natie te wonen en nu kwamen die volgelingen van de paus ons de les lezen. Direct daarna begon de ontkerkelijking. Ik zie nu ook tekenen van ontmoskeeïsering. Over twintig jaar lachen we om de idiotie waar we nu middenin zitten.’ Rotterdam heeft volgens Zijderveld een goed integratiebeleid. Met name over de aanpak van de Millingsbuurt, in vroeger tijden ‘een enorme zee van ellende’, is hij lyrisch. ‘Die wijk werd een toonbeeld van alles wat slecht was en na een tijdje pikten de bewoners dat niet langer. Autochtonen en allochtonen werkten samen aan sociale vernieuwing en bestreden de problemen. De gemeente faciliteerde slechts de facelift door de huizen op te knappen. Dat is nu een fantastische wijk geworden, maar daar hoor je niets meer over op het journaal.’ Zijderveld lijkt aanstoot te nemen aan de manier waarop media zich tegenwoordig gedragen. ‘Ik weet ook wel dat goed nieuws geen nieuws is. Het lijkt echter alsof zij niet langer bewust zijn van hun educatieve functie. Het is enkel hijgerig, alleen oneliners en hypes tellen nog. Ik noem dat weleens de “staccatocultuur”. Alles moet kort en pakkend.’ Het enige moment waarop Zijderveld echt stil lijkt te vallen is na de vraag of er nog wel ruimte is voor nuance in de politiek. Na een seconde of tien vervolgt hij: ‘Dat is een moeilijk punt. Wanneer je in twee zinnen weinig genuanceerd een standpunt kunt beargumenteren, heb je al snel de media achter je. Daardoor krijg je een uitstraling en een air die electoraal heel gunstig is. Ik hoop dat het daarmee snel afgelopen is. Gelukkig zijn de eerste tekenen van een ommekeer al zichtbaar. Alexander Pechtold doet het bijvoorbeeld erg goed in de peilingen en dat terwijl hij zich wel genuanceerd uitdrukt. Dat had Maxime Verhagen moeten doen, verdomme.’ Meer dan onderwijs alleen Idealiter ziet de éminence grise de rol van de media veranderen van verslaggeving naar educatie. ‘Naast het aanpakken van sociaaleconomische achterstanden is dat een belangrijk punt in de strijd tegen populisme. Educatie is veel meer dan onderwijs, het heeft te maken met een kritische houding. Daar hebben we veel te weinig aan gedaan.’ Het is echter niet alleen de matige opleiding van velen die ervoor zorgt dat zij ten prooi vallen aan populistische partijen. Ook hoogopgeleiden sluiten zich volgens Zijderveld na een tijdje aan bij dat soort politici. Zo vertelden zelfs professoren dat zij op Wilders zouden stemmen: ‘Aan het hoogleraarschap was vroeger een enorme status verbonden. Ik was professor doctor A.C. Zijderveld en brieven openden steevast met “Hooggeleerde heer”. Met name oudere professoren hebben moeite met de nivellering en democratisering van de universiteiten en dan hoor je: “Wilders zegt het tenminste”.’ Hitler was een socialist Zijderveld lacht om de bezwaren van zijn voormalige collega’s. Zelf heeft hij geen problemen met de moderne samenleving. ‘Ik vind het heerlijk dat alles op me afdendert.’ Zijn vele buitenlandse gasthoogleraarschappen hebben hem geleerd cultuur en politiek te relativeren en ook dat populisme vrijwel altijd dezelfde kenmerken heeft. Het grondkenmerk is de uitspraak Vox populi, vox dei, de stem van het volk is Gods stem. ‘Maar de stem van het volk bestaat helemaal niet. Geert Wilders mobiliseert enkel onvrede die voortkomt uit persoonlijke rancunes, ongeluk en angst.’ Andere karakteristieken van populisme zijn een beweging met een absolute leider en een programma met duidelijke nationalistische en socialistische inslag. Voordat hij zijn betoog voortzet, waarschuwt hij: ‘Ik weet dat het gevaarlijk wordt en het mag eigenlijk niet, maar ik doe het toch. Ik vergelijk het heden weleens met Duitsland in de jaren dertig. Natuurlijk is het een totaal andere situatie, want de Weimarrepubliek zat economisch volledig aan de grond en haar eer was gekrenkt. Wilders gebruikt nu precies dezelfde slimme combinatie van nationalisme plus socialisme. De nazi’s waren bijvoorbeeld net als Wilders ongelooflijk gebeten op communisten en sociaaldemocraten, maar Hitler was een socialist. Dat zijn parallellen die heel griezelig zijn.’ Drijfzand Populisme kan volgens Zijderveld maar op één manier overleven, namelijk wanneer het op korte termijn de macht in handen krijgt. ‘En dan wordt het echt heel gevaarlijk, kijk maar naar wat er met Franco, Mussolini en Hitler gebeurde. Daar moet ik echter direct bij zeggen dat ik dat in Nederland of in Europa niet zie gebeuren, het is soms eerder treurig. Het mooiste voorbeeld daarvan is nog wel PVV’er Barry Madlener. Die gaat met drie kornuiten het Europees Parlement van 736 man opheffen. Nou, veel succes.’ Wanneer populisten wel verkiezingssuccessen boeken, maar zij niet de absolute meerderheid krijgen, zijn ze volgens Zijderveld gedoemd tot mislukking. Het is direct de titelverklaring van zijn boekje Populisme als politiek drijfzand. Populistische partijen die successen boeken, scheppen vaak verwachtingspatronen waar zij niet aan kunnen voldoen. ‘Wanneer het CDA en de VVD het goed hadden gespeeld, had Wilders compromissen moeten sluiten en kan hij niet toeteren wat hem zint.’ Dat populisten die winnen deel gaan uitmaken van het establishment waar zij zo sterk tegen ageren, is niet de enige reden voor Zijderveld om populisme als drijfzand te bestempelen. Ook het bestaan van opstandige politici die de leider naar de troon willen

...

Het CDA is volgens de bezoekers van het gisteravond georganiseerde studentendebat de grote winnaar. De Christendemocraten waren volgens 62 procent van de bezoekers de beste, D66 volgde op gepaste afstand met 14 procent van de stemmen. VVD en SP deelden de derde plaats met ieder ruim 9 procent. Naast de vraag die werd gesteld over wie de beste debater van de avond was, werd gevraagd op welke partij de student wilde stemmen vóór het debat en op welke partij een stem zou worden uitgebracht na het debat. D66 bleek aan het eind van de avond de grootste met 40,15 procent van de stemmen. De Nijmeegse Fractie kreeg slechts één stem. De SP, de PvdA, de VVD en het CDA bleven binnen drie procentpunt van elkaar. Zij scoorden tussen de 9,49 en 12,41 procent van de stemmen. GroenLinks leed het grootste verlies. Waar het aan het begin van de avond nog kon rekenen op 26,6 procent van de stemmen, kelderde dit na het debat tot 16,1 procent. Ondanks deze daling bleef de partij wel de op-één-na grootste. Geen enkele student stemde op GroenLinks of de Nijmeegse Fractie als winnaar van het debat.

 

Een kat in het nauw maakt rare sprongen. Hoewel we dachten dat het CDA zich wel even koest zou houden na de faal van Sybrand Buma over de langstudeerboete, komt Tweede Kamerlid Sander de Rouwe alweer met een plannetje. Ditmaal een soort bindend studieadvies met betrekking tot de stufi. Studenten moeten elk collegejaar een bepaald aantal studiepunten halen, anders kunnen ze de studiefinanciering inleveren. De Rouwe meldt tegenover het Hoger Onderwijs Persbureau: 'We denken erover om bij de regels van het bindende studieadvies aan te sluiten. We weten dat studenten die in hun eerste jaar minder dan dertig punten halen, de eindstreep waarschijnlijk niet bereiken. Tegen hen zou je kunnen zeggen dat ze hun beurs moeten terugbetalen.' De woordvoerder Onderwijs van de Christendemocraten weet nog niet precies op hoeveel punten de drempel moet komen te liggen, maar hij denkt nu aan dertig. Het plan zou zo'n 300 miljoen euro moeten opleveren. Kai Heijneman, voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb), noemt het plan opmerkelijk. 'Hoewel het nog niet helemaal is uitgewerkt lijkt het eigenlijk om hetzelfde idee als de langstudeerboete te gaan. Die kun je met dit plan ieder jaar krijgen, omdat je de studiefinanciering moet inleveren. Bovendien worden studenten met een aanvullende beurs nog harder aangepakt, zij moeten nog meer terugbetalen.' Volgens de LSVb'er is het plan van het CDA niet meer dan een manier om te bezuinigen. 'Ik vraag me af in hoeverre er nog meer prikkels nodig zijn voor de student. Je raakt nu ook al je recht op de OV-kaart kwijt en krijgt maar vier jaar stufi als je te lang doet over je studie.'

 

Op de kieslijst voor de gemeenteraadsverkiezingen heeft het CDA vier studenten in de top 5 staan. Een opmerkelijke breuk met het verleden. Eerder stonden er wel studenten op de lijst, maar nog nooit waren het er zoveel. Het CDA staat vooral bekend om de wat stijve Buma en de hoge leeftijd van de leden. De 22-jarige Mark Buck is al gekozen tot lijsttrekker. 'Om ons nu studentenpartij te noemen gaat wel erg ver en ik vind het een te groot woord. We zijn nog altijd een partij vanuit het midden van de samenleving en in Nijmegen maken daar veel studenten onderdeel van uit.' In het kielzog van Buck volgen studenten met opvallend veel bestuurservaring. Zo was Judith Rotink voorzitter van de Universitaire Studentenraad, Frans de Vries praeses van Ovum Novum en nam Mirjam van Dam afgelopen jaar plaats in de USR en is zij nu voorzitter van de Charitatieve en Culturele Koepel (CHECK). Buck: 'Deze mensen hebben stuk voor stuk heel veel kwaliteit en daarom staan zij ook op onze lijst. De oudere CDA-leden zien dat ook en ook voor hen staat kwaliteit bovenaan. Voor het CDA is het tijd voor een nieuwe generatie, die de boel met positieve energie overneemt.' Momenteel heeft het CDA nog slechts één zetel in de gemeenteraad, nadat twee raadsleden zich hebben afgescheiden. Vijf zetels lijkt dan ook te hoog gegrepen voor de komende verkiezingen, waarmee de kans dat alle studenten in de raad zullen komen niet erg groot is. Dit zijn de studenten in de top van de lijst:

1. Mark Buck 2. Judith Rotink 4. Joost van der Geest 5. Mirjam van Dam 8. Frans de Vries

 

Het ‘Nijmeegse soaptheater’, zoals de nieuwe burgemeester het benoemingsproces noemde, is ten einde. Hubertus Maria Franciscus Bruls (46) mag zich, wat de gemeenteraad betreft, binnenkort burgervader van Nijmegen noemen. Inderdaad, een CDA’er aan het roer in Havana aan de Waal. Gisteravond kwam de Raad in een extra, besloten marathonvergadering bijeen voor de benoeming. Over de kwestie is afgelopen weken veel te doen geweest, omdat diverse keren namen gelekt werden van kandidaten. Zo werd via de Volkskrant bekend dat PvdA’er Sharon Dijksma voorkeurskandidaat van de vertrouwenscommissie was. Bruls, burgemeester van Venlo, stond als nummer twee op die lijst vermeld. Na een lange, besloten vergadering, die van negen uur ’s avonds tot een uur ’s nachts duurde, kwam Bruls als winnaar uit de bus. Na zijn studie politicologie aan de Katholieke Universiteit was hij van 1998 tot 2002 wethouder in Nijmegen, later ging hij voor het CDA de Tweede Kamer in om tot slot burgemeester van Venlo te worden. De keuze voor hem is verrassend, gezien de schamele drie raadsleden die het CDA in Nijmegen kent. In ieder geval goed nieuws voor de stiekeme Nijmeegse PVV-sympathisant: Bruls zal korte metten maken met Oost-Europese onruststokers.

 

Student Bestuurskunde en tevens ANS-columnist Mark Buck wordt de komende gemeenteraadsverkiezingen lijsttrekker bij het CDA. Gisteren werd bekend dat hij door het CDA-bestuur is voorgedragen om bij de verkiezingen het lijsttrekkerschap te vervullen. Buck: 'Toen ik gevraagd werd, heb ik er goed over na moeten denken. Het is een eervolle maar ook verantwoordelijke taak. Ik heb er met behoorlijk wat mensen over gepraat, en hoorde alleen maar positieve geluiden. De politiek is iets waar mijn hart ligt, dus ik heb de keuze uiteindelijk met veel plezier en overtuiging genomen.' Eerder zat Buck al in het oprichtingsbestuur van de Honours Academy en hij was tevens twee jaar lid van de Universitaire Studentenraad. Als lijsttrekker wil Buck niet enkel voor de belangen van studenten opkomen: 'Als ik alleen studenten zou aanspreken, zou dat mijn lijsttrekkerschap ook geen goed doen. Maar ik kan zeker wat betekenen voor studenten. In Nijmegen zetten we ons bijvoorbeeld in voor de komst van het nachtnet en een intercityverbinding tot aan station Heyendaal. En we promoten het bouwen van meer woonruimte voor starters.' Op 19 maart 2014 zijn de verkiezingen voor de gemeenteraad.

 

Op 19 maart mag Nederland weer naar de stembus om een nieuwe gemeenteraad te kiezen. Kleurt Nijmegen ook dit jaar weer rood, of weet Rechts haar stempel op Havana aan de Waal te drukken? Komende weken blikt ANS vooruit met zes studenten die verkiesbaar zijn. Vandaag trappen we af met Judith Rotink (25), studente Geschiedenis en Science. Ze staat op de tweede plaats van de kandidatenlijst van het CDA. 'Gemeentepolitiek gaat niet over loszittende stoeptegels.' Waarom heb je je verkiesbaar gesteld? 'Het is een nieuwe uitdaging en ik vind de gemeentepolitiek erg interessant. De gemeente staat dicht bij de mensen en daardoor zijn de problemen erg concreet. Neem bijvoorbeeld zorg en welzijn, daarin kun je echt iets voor mensen betekenen. Ook uit een soort rechtvaardigheidsgevoel wil ik de politiek in. Ik kan me namelijk erg boos maken over hoe de kamerquota geframed worden. Studenten trappen niet per definitie altijd rotzooi.' Het CDA staat bekend als een oudemannenpartij. Wat spreekt je aan bij de Christendemocraten? 'Het CDA is echt een middenpartij, een plek die mij wel bevalt in het politieke spectrum. In Nijmegen zijn veel jonge mensen actief en die hebben mij overtuigd om me ook aan te sluiten. Het CDA staat voor een aantrekkelijke stad om te leven. Nijmegen heeft veel te bieden en we willen graag het ondernemersklimaat ondersteunen. Ook zijn de normen en waarden van de partij voor mij erg belangrijk.' Wat is voor jou het belangrijkste punt uit het verkiezingsprogramma? 'Het CDA wil de maatschappelijke stages behouden, waardoor je op de middelbare school kennis maakt met vrijwilligerswerk. Wij willen heel graag dat de gemeente dit ondersteunt, anders is het echt kapitaalvernietiging. Maar ook Nijmegen aansluiten op het nachtnet en de Maaslijn zijn belangrijke onderwerpen. Zo zijn we bezig met een actieve lobby om het spoor tussen Nijmegen en Roermond geëlektrificeerd te krijgen.' In 2010 werd je verkozen als voorzitter van de studentenraad (USR). Welke ervaringen uit die tijd neem je straks mee de gemeenteraad in? 'Met de campagne haalden we toen met AKKUraatd zes zetels en dat kwam vooral door ons enthousiasme. Dat zie ik nu ook weer terug bij het CDA: we hebben een enthousiaste, jonge groep. Iedereen wil samen voor het maximale resultaat gaan. Daarnaast is het in mijn USR-jaar gelukt om goed te bedenken wat theoretische regels concreet voor mensen betekenen, dat scheelt heel veel.' Hoeveel zetels krijgen jullie? 'We hopen op zoveel mogelijk, maar we willen minimaal drie zetels. In 2010 haalden we er ook drie en een groot deel wordt toch landelijk bepaald. In de peilingen gaat het de goede kant op, landelijk staan we op een paar zetels winst.'

 

18 maart zijn de Provinciale Statenverkiezingen. Waarom zijn deze verkiezingen belangrijk en welke onderwerpen moeten studenten naar de lokale stembussen trekken? ANS baande zich een weg door de verkiezingspraatjes en zocht het voor je uit. Tekst: Daan van Acht Illustraties: Jeroen Wintraecken Morgen krijgen Nijmegenaren de kans om de Statenleden van de provincie Gelderland te verkiezen. Rondom de insteek en het belang van de Provinciale Statenverkiezingen heerst echter nog steeds veel verwarring, zo bleek maar weer uit de berichtgeving in de media van de afgelopen weken. Zo zouden de tv-debatten van NOS en RTL, georganiseerd met de gedachte om kiezers te helpen in hun partijkeuze voor de provinciale verkiezingen, te veel nadruk leggen op landelijke problemen en provinciale kwesties compleet negeren. Typerend was vooral dat tijdens de debatten alleen de politieke frontmannen – Mark Rutte, Diederik Samsom, Alexander Pechtold etc. – aan het woord kwamen, politici die op een gelikte manier wel het imago van de partij uitdragen maar niet ingaan op de kerntaken van de provincies. Ook de campagnefilmpjes op YouTube blijken niet bijster informatief; geen enkele kiezer wordt wijzer van het levensverhaal van Rutte of een filosofisch naar buiten turende Pechtold. En dat terwijl er meer met de provinciale verkiezingen is gemoeid dan vaak wordt gedacht. De Provinciale Statenleden hebben namelijk het zeldzame recht om de leden van de Eerste Kamer te benoemen. Daarmee beïnvloeden ze dus direct of wetsontwerpen vanuit de Tweede Kamer daadwerkelijk worden aangenomen. Ook in de dagelijkse sleur van studenten komen door de provincie genomen beslissingen terug. ANS zet daarom de belangrijkste studentgerichte verkiezingspunten – van het verbeteren van het openbaar vervoer van en naar de campus tot het creëren van meer arbeidsplaatsen voor pas afgestudeerden – op een rijtje. Innovatie, innovatie, innovatie In de praktijk ontfermen de provincies zich over zeven kerntaken. De meeste van die taken, zoals milieu- en energiebeleid en monumentenzorg, zullen studenten weinig kunnen boeien, maar dit betekent niet dat er voor de jongere generaties helemaal niets te halen valt. Om er achter te komen wat nou wel speelt onder studenten, werd vorige week een debat georganiseerd waarin verkiezingskandidaten in gesprek gingen met RU-studenten. Mike Waltmans, Statenlid-kandidaat voor de VVD Gelderland, was aanwezig tijdens het debat: ‘Wat me aanspreekt is dat studenten na hun studie simpelweg een mooie baan willen. Daarom is het van groot belang om de jeugdwerkloosheid in Gelderland te verhelpen.’ Waltmans wil dit doen door studenten aan te moedigen werk te zoeken in groeiende sectoren, zoals ICT en voedsel-, landbouw- en medische technologie – door Waltmans betiteld als de zogeheten Food- en Health Valley. Waltmans voegt eraan toe het ‘onbegrijpelijk’ te vinden dat de gemeente, die zelf een belangrijke rol speelt in het verbeteren van de jeugdwerkloosheid, te weinig met het onderwerp bezig is. Het forse investeringsbudget van de provincie kan namelijk pas echt goed worden besteed wanneer de gemeente met goede plannen komt. Jan Jacob van Dijk, nummer een op de kandidatenlijst van het CDA Gelderland, ziet de verbetering van de werkgelegenheid ook als belangrijkste speerpunt. Daarom moet er volgens hem geld worden gestoken in de innovatie van bedrijven, om zo te voorkomen dat Nijmeegse studenten niet per se naar het westen trekken om werk te zoeken. ‘De universiteit heeft de taak om ervoor te zorgen dat studenten worden opgeleid, om daarna de innovatie in het bedrijfsleven vorm te geven. In dat opzicht verschilt onze visie van die van de VVD, die streeft naar meer innovatie op de universiteit’, aldus Van Dijk. Matthias van Hunnik, fractiemedewerker van de SP Gelderland, erkent dat het goed zou zijn als studenten hier in de regio hun plek kunnen vinden en moedigt daarom kleine wetenschappelijke onderzoeksbedrijven op de campus juist aan. Innovatie lijkt het toverwoord te zijn van het merendeel van de partijen. De Gelderse afdeling van D66 wil dat zo’n 15 miljard euro aan provinciegeld, dat nu nog is ‘opgepot’, wordt gebruikt om de economie aan te jagen en nieuwe (student)ondernemingen te stimuleren. Anne Doppen, nummer twee op de GroenLinks-kieslijst, vindt dat de provincie het goede voorbeeld geeft door stageplaatsen en startersfuncties aan te bieden en deze voorbeeldfunctie verder moet ontwikkelen. De PvdA Gelderland zegt in haar verkiezingsprogramma het wegwerken van de werkloosheid onder jongeren ook hoog in het vaandel te hebben staan en wil met de ‘Ik-Start-Smart’-projecten beginnende ondernemers helpen, ook op de Radboud Universiteit. Peter Kerris, nummer een op de PvdA-kandidatenlijst: ‘De universiteit is een broedplaats van kennis. In Nijmegen staat de bètafaculteit bijvoorbeeld hoog aangeschreven, hier moet innovatie verder worden aangemoedigd.’   Volgepropte Heyendaalshuttles Om de werkgelegenheid daadwerkelijk aan te laten trekken, is een goede bereikbaarheid van Nijmegen onmisbaar. SP’er Van Hunnik geeft daarnaast aan dat het openbaar vervoer sinds kort niet meer door de gemeente wordt geregeld maar onder de provinciale taken valt. Vandaar dat alle grote partijen er op een bepaalde manier aandacht aan besteden in hun verkiezingsprogramma, al lijken met name de SP en PvdA met vernieuwende ideeën te komen. Van Hunnik geeft aan dat de SP zich al jaren hard maakt voor fatsoenlijk openbaar vervoer in Nijmegen, zoals bleek uit de protestactie van SP-jongerenpartij ROOD na het mogelijk verdwijnen van de Heyendaalshuttle. Om het probleem van de volgepropte bussen van en naar de campus daadwerkelijk aan te pakken, pleit Van Hunnik om de elektrificatie van het spoor tussen Nijmegen-Centraal en Nijmegen-Heyendaal zo snel mogelijk te starten. ‘Hierdoor kunnen treinen van en naar de campus sneller en vaker rijden, dit levert veel meer rendement op dan het inzetten van bussen.' Van Dijk van het CDA herkent de situatie en ziet ook problemen bij het boemeltreintje dat studenten uit de Achterhoek naar Nijmegen vervoert. Op dit moment wordt er daarom op die lijn al concreet gewerkt aan dubbelspoor. PvdA’er Kerris denkt zelfs nog een betere oplossing te hebben, namelijk een snelbusverbinding tussen Nijmegen, het Duitse Kleef en Doetinchem. ‘Zo’n plan is sneller voor elkaar dan het maken van een dubbelspoor en je pakt meteen Duitse studenten mee die in Nijmegen studeren.’ Een ander belangrijk punt van verbetering is de intensievere aansluiting van Nijmegen op het nachtnet, vindt Doppen van GroenLinks. Vorig jaar werd al bekend dat, na inzet van de partij, Nijmegen vanaf december is aangesloten op het nachtnet, maar de vertrektijden van de laatste trein vielen tegen. Doppen benadrukt daarnaast het belang van goede wachtruimtes op het station en toiletvoorzieningen in de trein. Binnenstad overeind houden Ook voor studenten die zich niet elke dag willen overgeven aan de grillen van het openbaar vervoer valt er genoeg te verbeteren. Zo is het nog steeds lastig om een acceptabele kamer te vinden waarvoor je je niet scheel betaalt. Van Hunnik: ‘De provincie moet blijven investeren in de bouw van betaalbare woningen voor studenten.’ Vreemd is wel dat, aangezien woningbouw een prominente rol speelt in de partijboekjes, de provincie op dit gebied een stuk minder te zeggen heeft dan de gemeente. Van Hunnik: ‘Het besturen van de provincie is soms een beetje een ondankbare taak.’ Dit kan wel zo zijn, feit is dat de provincie beschikt over veel vermogen dat in dit geval in studentenwoningen kan worden gestoken. PvdA’er Kerris noemt als geslaagd voorbeeld hiervan het SSHN-complex Mariënbosch, gelegen op pakweg vijf minuten fietsen van de campus en goed voor bijna 350 studentenwoningen – gebouwd op initiatief vanuit zijn partij. Michiel Scheffer, lijsttrekker van D66 Gelderland, ziet liever dat de vele lege of naoorlogse gebouwen die Nijmegen rijk is worden omgebouwd tot studentenwoningen. ‘Dit houdt de binnenstad levendig.’ Van Dijk van het CDA is het met hem eens: ‘Zorg voor een goed woon- en studentenklimaat door de kwaliteit van de binnenstad te verbeteren. Pak bijvoorbeeld de jaren 60-woningen aan.’ De partijkandidaten willen studenten grotendeels met dezelfde drie grote thema’s verleiden om hun weg te vinden naar het stemhokje in De Refter. Twee daarvan, werkgelegenheid en (studenten)woningbouw, overlappen met gemeentelijke taken. Dit geeft echter helemaal niet, omdat een extra impuls vanuit de provincie – volgens Kerris staat er nog zo’n 3,5 tot 4 miljard euro aan provinciegeld op de bank – alleen maar ten goede zal komen aan de jongerenwerkgelegenheid en studentenhuisvesting. Nu ook het ov in handen is van de provincie, weten studenten die zich steevast doodergeren aan geduw en getrek in lijn 10 wat ze morgen te doen staat.

 

Nijmegen heeft gesproken: de SP en GroenLinks zijn de grote winnaars van de Nijmeegse gemeenteraadsverkiezingen. Beide partijen wisten acht van de 39 zetels in de wacht te slepen. Hiermee doet Nijmegen haar geuzennaam 'Havana aan de Waal' weer eer aan. Ook D66 scoort goed en haalt één zetel meer dan in 2010. SP de grootste Op het stadhuis klonk een luid gejuich bij de socialisten, toen ze hoorden dat ze er drie zetels op vooruit gingen. Yurre Wieken, nummer 15, ziet dat dit de beste uitslag in de geschiedenis is voor de Nijmeegse SP. 'Onze campagne heeft haar vruchten afgeworpen, het is nu echt een groot feest. Ik ben ontzettend blij!' Ook GroenLinks winnaar, PvdA verliest fors Blije gezichten zijn ook te zien bij GroenLinks, de partij haalt net als in 2010 acht zetels. Niels Tiemessen, nummer 28 van GroenLinks, is vooral blij dat de landelijke trend wordt doorbroken. 'Wij horen hier in Nijmegen thuis, we hadden met minder zetels rekening gehouden en dan is dit een fantastisch resultaat.' Aan de andere kant van de hal zijn bedroefde gezichten te zien bij de Partij van de Arbeid, de grootste verliezer van de avond. Met slechts 4 zetels halveert de partij in Nijmegen. Giselle Schellekens, terug te vinden op de 4e plek, vindt het een harde realiteit. 'Deze uitslag is een complete teleurstelling, maar het is wel een duidelijk signaal. We moeten echt aan het werk om het vertrouwen van de burger te winnen.' Rechts blijft redelijk stabiel Bij het CDA staan de blikken op neutraal. Ja, ze hebben een zetel verloren, maar Judith Rotink (nummer 2) ziet wel dat het Nijmeegse resultaat iets beter is dan landelijk. 'Ik had gehoopt op drie zetels, dat zou mooier zijn geweest. Helaas is dat niet zo, maar ik ben niet heel erg teleurgesteld.' Bij de VVD is de sfeer al een stuk beter: de liberalen behouden hun vier zetels. Sjoerd van Elk, kandidaat op plek 10, heeft een leuke campagnetijd gehad en is blij met het resultaat. 'Van tevoren hoopten we op vijf zetels en bij zes zou het helemaal feest zijn. Toch zijn het moeilijke tijden en dan is dit een goed resultaat.' D66 groeit door naar zeven De derde grote winnaar van de avond is D66, de democraten weten zeven zetels binnen te slepen. Puck Sanders staat op plek 9 en ziet dat hij grote kansen heeft om in de gemeenteraad te komen: 'Boven mij staan twee wethouderskandidaten, als we in het college komen, schuif ik hoogstwaarschijnlijk door naar de gemeenteraad. D66 is nu echt een partij om rekening mee te houden!' Lokaal scoort goed De lokale partijen zijn goed voor zes zetels. Gewoon Nijmegen, onder leiding van Jo Janssen, scoort twee zetels. Ook de Nijmeegse Fractie weet, net als de Verenigde Seniorenpartij, twee zetels te behalen.

 

Het gisteravond georganiseerde verkiezingsdebat door ANS, Carolus Magnus, studievereniging ismus en StudentStem was een groot succes. Lees hier het verslag. Zes lijstrekkers en een ‘hooggeplaatste’ kandidaat, tevens de enige vrouwelijke deelnemer aan het debat, krijgen iets na 20.00 uur ieder dertig seconden de tijd om hun partij voor te stellen aan het publiek. De ene kandidaat kreeg hierbij meer applaus van het publiek dan de andere. Rob Jetten, lijsttrekker van D66, wist de meeste handjes op elkaar te krijgen van de tot de nok toe gevulde zaal in LUX. Tramlijn Na een kort introductiefilmpje over de drukte in de Heyendaalshuttle mogen Mark Buck (CDA) en Pepijn Boekhorst (GroenLinks) naar voren komen en een debat met elkaar aangaan over een tramlijn naar de campus. Volgens het CDA moeten we realistisch blijven, de tram komt er niet, want Nijmegen heeft geen geld. GroenLinks is daarentegen groot voorstander van de tramlijn. Opvallende standpunten Tijdens het debat zijn er een aantal intermezzo’s met opvallende standpunten uit de verkiezingsprogramma’s van de deelnemende partijen. Zo blijkt dat De Nijmeegse Fractie de Waalbrug graag in rood/zwart of in glow in the dark zou zien, zodat deze nog meer opvalt. Lijsttrekker Albaer Hillen geeft lachend toe dat het geen breekpunt zal worden tijdens de onderhandelingen. Het CDA vindt dat de gemeente carnavalvierend Nijmegen moet faciliteren waar kan. Uit het programma van de VVD blijkt dat de lokale brandweer en ambulance op tijd moeten zijn als je ze nodig hebt. Vrij logisch zou je zeggen. Hayke Veldman, lijsttrekker van de VVD vindt dat natuurlijk ook. 'Doen wat nodig is.' Halverwege het debat komt de VVD'er wat losser en komen de handen ook uit zijn zakken. Servicekosten De enige vrouwelijke deelnemer aan het debat, Giselle Schellekens van de Partij van de Arbeid, laat zich niet in een hoekje drukken door de mannelijke overheersing. In een reactie op een vraag uit het publiek over de kamerhuur laat ze weten dat haar partij voorstander is van een kader voor de servicekosten. ‘Voor de huurprijs van bijvoorbeeld een studentenkamer is die er wel, maar voor gas, water, licht nog niet.’ De tijd vliegt Naast de tram komen onderwerpen als de huurteams, een mogelijk quotum voor kamerbewoning en natuurlijk de te dure groene afvalzakken aan bod. Het publiek heeft geen enkele moeite om de twee uur lange zit vol te houden. Af en toe wordt er flink gelachen om grapjes van de sprekers en de soms opmerkelijke standpunten. De tijd vliegt voorbij en overal op de tribune wordt er gediscussieerd over de argumenten van de politici. Veel studenten hebben hun stemkeuze nog niet gemaakt, wel wordt duidelijk wie volgens velen de beste debater is: ‘Ik weet nog niet op wie ik ga stemmen, maar Mark Buck vind ik echt goed’. De lijsttrekker van het CDA werd aan het einde van het debat dan ook met 71 stemmen verkozen tot beste debater. Het programma werd afgesloten door Hanneke Hendrix, die tijdens het debat zeven korte columns (.pdf) schreef. Haar slotzin is een citaat van Albaer Hillen in de discussie rondom de dure groene vuilniszakken: ‘wie goed scheidt, wordt beloond’. Lees hier meer over de uitslag van het debat.

 

Het plan om studieschulden te melden bij het Bureau Kredietregistratie (BKR) heeft weinig steun in de Tweede Kamer. Dat bleek tijdens het debat over de onderwijsbegroting. De coalitiepartijen VVD en PvdA en minister Jet Bussemaker zien niets in het plan om banken meer informatie te geven over een studieschuld. Het gaat volgens hen bij studieschuld namelijk niet om een gewone lening, omdat je de lening naar draagkracht terugbetaald. Daarmee sluit de coalitie zich aan bij de woorden van studentenorganisaties, die eerder al vraagtekens stelden bij het plan. CDA en GroenLinks zien het anders. Volgens CDA-woordvoerder Michiel Rog is het melden van studieschuld een prima plan is, zeker met torenhoge schulden die met het leenstelsel in aantocht zijn. Jesse Klaver, Tweede Kamerlid voor GroenLinks, zoekt een tussenweg. Studieschulden moet je volgens hem alleen melden als er een betalingsachterstand is. Zo gaat dat ook met hypotheekschulden. Als je netjes hebt betaald, weet het BKR niet. Loop je achter met betalen, dan wordt het wel geregistreerd.