[Update] Decaan Letteren: 'Ik steun AKKUraatd niet'

De decanen van de Faculteit der Letteren en de Faculteit der Natuurkunde, Wiskunde en Informatica (FNWI) steunen AKKUraatd. De heren Engelen en Gielen poseren pontificaal op de steunposters van de studentenpartij. Het is op zijn minst opvallend te noemen dat de decanen, die aan het hoofd staan van een faculteit, openlijk aangeven een van de twee studentenpartijen te steunen. Vanuit hun functie hebben de mannen direct te maken met de studentenmedezeggenschap. Is het wenselijk dat hoge heren in dienst van de universiteit vanuit hun functie kleur bekennen? Ook een aantal studentbestuurders komt langs op de Facebookpagina. Het bestuur van studievereniging GSV Excalibur voor studenten geschiedenis kiest unaniem voor de roodbroeken. Tot slot geeft een aantal (oud)fractieleden van AKKUraatd aan op de partij te stemmen. Wij van AKKU adviseren AKKU? 10362367_675574602507667_1619991311_n Update 23 mei 13.00 uur Theo Engelen, decaan van de Faculteit der Letteren, laat in een reactie weten geen van de studentenpartijen te steunen. 'Ik steun AKKUraatd helemaal niet.' Waarom verschijnt de decaan dan toch op een steunposter? 'Het gaat mij om de twee dames die worden genoemd op de poster. Met veel genoegen heb ik samengewerkt met assessor Nina den Elzen. Elske Tjepkema ken ik door haar bestuursfunctie bij studievereniging GSV. Beiden zetten zich met verve in voor de studentengemeenschap. Of zij nu kandidaat zijn voor AKKUraatd of voor asap, is mij om het even.' Opnieuw blijkt dat de verschillen tussen de studentenfracties miniem zijn.

 

Lees meer

[UPDATE] RU verzet zich tegen openbaar maken bonnetjes

Gisteravond maakte RTL nieuws het volledige overzicht openbaar van alle declaraties van bestuurders van Nederlandse universiteiten. Wat direct opviel was dat de Radboud Universiteit zich als enige universiteit verzet tegen het openbaar maken van alle declaratiebronnetjes. Maandag werd onder andere bekend dat iemand van het CvB een stoel van maar liefst 3000 euro had gedeclareerd. Transparantie Het is op zijn zachtst gezegd een beetje vreemd dat de RU als enige Nederlandse Universiteit niet al haar declaratiebronnetje openbaar wil maken. Martijn Gerritsen, woordvoerder van de RU, vindt niet dat er sprake is van een gebrek aan transparantie bij de RU: 'We zijn geen openbare universiteit, maar een bijzondere instelling. In principe hadden we dus niet eens inzage van RTL in de bonnetjes hoeven te geven.' Bovendien benadrukt Gerritsen dat de RU volledig aan het onderzoek van RTL heeft meegewerkt en dat RTL wel alle declaratiebronnetjes heeft mogen inzien. Toch vermeldt RTL op hun site dat 'De Radboud Universiteit zich als enige universiteit verzet tegen het openbaar maken van de bonnetjes.'  Hoe moeten we dit 'verzet' interpreteren? Volgens Gerritsen heeft het RTL om toestemming gevraagd om alle bonnetjes los te publiceren. 'Daarvan hebben we toen gezegd: "dat willen we niet".' Bij het inleveren van de bonnetjes had de RU een brief meegestuurd, waarin stond dat de bonnetjes vertrouwelijk waren en verwacht werd dat er vertrouwelijk mee zou worden omgaan. Gerritsen ontkent dat deze brief juridische kracht zou hebben. Volgens hem is het dus niet zo dat RTL de brief niet publiceert omdat de RU anders juridische stappen zou ondernemen. Juridische stappen Bart van de Berg, die bij RTL meewerkte aan het onderzoek naar declaraties van bestuurders op universiteiten, vindt het ook opmerkelijk dat de RU als enige universiteit de bonnetjes niet openbaar wil maken. De universiteit is dat niet verplicht te doen op basis van Wet Openbaar Bestuur, omdat het een bijzondere instelling is, maar andere private universiteiten zoals de universiteit van Tilburg en de Vrije Universiteit hebben dit wel gedaan.' Volgens Van de Berg heeft de RU geen motivatie gegeven voor het niet volledig openbaar maken van alle bonnetjes. Wel wil hij nog kwijt dat er onder de bonnetjes ook een aantal businessclassvluchten, een reisjes naar Berlijn en een managementopleiding voor een medewerker die kort daarna wegging bij de RU, staan gedeclareerd. Verder is het volgens hem nu aan de RU om volledige inzage te geven van de declaraties. Zover Van de Berg weet, heeft de RU nog niet met juridische stappen gedreigd. 'We zijn nog in gesprek met de woordvoerder van de RU.' Zolang de RU geen toestemming geeft, zal RTL volgens hem verder dus niks meer publiceren. Waarom wil de RU de bonnetjes niet openbaar maken? 'We vinden dat we op deze manier genoeg openheid hebben gegeven van zaken, bovendien waren niet alle bonnetjes geanonimiseerd.' meldt Gerritsen. ANS krijgt van Gerritsen in ieder geval geen inzage in de brief waarin de voorwaarden voor openbaarmaking staan, die werd meegestuurd met de bonnetjes. Dat ANS hier geen inzage in mag krijgen suggereert toch dat er meer in staat dan een vriendelijk verzoek vertrouwelijk met de gegevens om te gaan. Gebroken beloftes Begin dit jaar vertrouwde rector magnificus Theo Engelen ANS nog toe dat hij de transparantienaar studenten toe belangrijk vindt en dat hij 'zal zorgen dat dit beter wordt.' Blijkbaar geldt dit voornemen niet als dat even niet uitkomt. Update: woensdag 17 juni, 12:35 Inmiddels heeft de RU toegezegd alle bonnetjes toch openbaar te zullen maken.

 

Lees meer

asap gaat touren

De HO-tour, Rector on tour en zelfs een tour van het Academisch Schrijfcentrum: tegenwoordig ben je niets meer zonder een tour. Vorig jaar kreeg studentenpartij asap het verwijt alleen zichtbaar te zijn tijdens de campagne voor de Universitaire Studentenraad (USR). Om ervoor te zorgen dat de partij ook buiten de verkiezingstijd in beeld is, wordt van 9 tot en met 15 december een heuse asap on tour-week georganiseerd. Op het programma staan naast de Campusrun, waarbij rector magnificus Theo Engelen meerent, een Campusquiz in het sportcafé en een Brainstorm in het cultuurcafé. De studentenpartij legt de focus niet alleen op promotie, de inhoud van de partij staat voorop. Met een simulatie van de Gezamenlijke Vergadering, waarin de USR overlegt met de Ondernemingsraad en het College van Bestuur, wil asap aan studenten laten zien wat de fractieleden in het dagelijks leven doen. 'Studenten kunnen zelf actief deelnemen aan de simulatie, zodat we niet alleen droge informatie doorgeven', aldus fractievoorzitter Roel Gremmen.

 

Lees meer

Enerzijds Anderzijds

De stelling van deze maand: De RU moet een cultuurcentrum op de campus realiseren Tekst: Eveline Knapen en Anne van Veen Dit artikel verscheen eerder in de maart-ANS In hoeverre moeten nevenactiviteiten op de campus worden gestimuleerd en wat is de rol van de universiteit hierin? De Radboud Universiteit zorgt er nu voor dat de sportverenigingen ruimte krijgen in het sportcentrum. Hebben culturele verenigingen ook recht op zo’n complex? Op initiatief van CHECK, de koepelorganisatie voor maatschappelijke en culturele verenigingen, werd samen met de Universitaire Studentenraad vorig jaar de werkgroep Hart voor Cultuur in het leven geroepen. Deze werkgroep buigt zich over de mogelijkheden voor een cultuurcentrum op de Nijmeegse campus. Dit zou een plek moeten worden waar studenten elkaar kunnen ontmoeten voor culturele activiteiten, zoals repeteren en workshops volgen. Rector magnificus Theo Engelen is een voorstander van het project omdat hij meent dat culturele bagage een onderdeel is van een academische opleiding. Tegenstanders vinden echter dat het niet de taak van de universiteit is om hierin te voorzien. Moet de universiteit een cultuurcentrum bewerkstelligen of is het een overbodige luxe? Rosan Koolen, politiek commissaris bij CHECK ‘Ik vind dat er een cultuurcentrum op de campus moet komen. De universiteit kent veel culturele studentenverenigingen, waarvan de meeste een keer in de week de mogelijkheid krijgen om te repeteren. Deze repetities vinden vaak plaats in buurthuizen in Hatert of Dukenburg en zijn afhankelijk van de geplande activiteiten en vakantiedagen van deze wijkcentra. De organisaties hebben hierdoor niet altijd de faciliteiten om te doen wat ze graag willen doen. ‘Het gros van de studenten kent de grote culturele organisaties op de campus wel. Iedereen komt bijvoorbeeld wel eens in het Cultuurcafé, maar stiekem gebeurt er nog meer. Velen hebben hier echter geen weet van, omdat de activiteiten niet zichtbaar zijn. Met een opvallende ontmoetingsplaats voor culturele verenigingen, wordt de drempel om deel te nemen lager. Een cultuurcentrum kan van Nijmegen een nog mooiere en meer bruisende studentenstad maken. Het is zonde als aankomende studenten een andere stad boven Nijmegen verkiezen, omdat ze denken dat de Radboud Universiteit op het gebied van cultuur minder te bieden heeft.’ ‘Natuurlijk kunnen studenten van cultuur genieten of hieraan deelnemen door naar LUX of Doornroosje te gaan. Studenten hebben echter vaak een andere agenda en geven daarom de voorkeur aan activiteiten dichtbij de universiteit. Dit is te vergelijken met sportverenigingen. Zo heeft Nijmegen een eigen hockeyclub, maar hockeyen de meeste studenten toch bij de studentenvereniging Apeliotes. ‘De universiteit is in de eerste plaats een onderwijsinstelling, maar je komt hier ook om je academisch te ontwikkelen. Hiervoor is meer nodig dan alleen onderwijs. Nevenactiviteiten, zoals een bestuursjaar, worden niet voor niks gestimuleerd. Ook kunst en cultuur, zowel het beoefenen als het consumeren hiervan, leveren een bijdrage aan je academische vorming. Iedereen weet dat studeren meer is dan alleen in de boeken zitten. In dat geval kun je je net zo goed inschrijven bij de LOI en krijg je studiewerk thuis gestuurd.’ Caspar Safarlou, lid van de JOVD en regiocoördinator bij studentenpartij de Vrije Student ‘Ik ben tegen de bouw van een cultuurcentrum op de campus. Ruimtegebrek voor de culturele verenigingen zou een aanleiding zijn om een dergelijke plek te verwezenlijken. In plaats van het creëren van een nieuw centrum moet eerst worden gekeken naar de ruimten op de universiteit die ’s avonds niet in gebruik zijn, zoals het Collegezalencomplex. Kunnen de verenigingen daar geen gebruik van maken? Het is onnodig om een nieuw centrum te realiseren, terwijl er op de campus mogelijkerwijs al genoeg plekken zijn voor culturele organisaties om elkaar te ontmoeten. ‘Een cultuurcentrum wordt vaak vergeleken met het huidige sportcomplex, omdat het beide plekken zijn waar verenigingen bij elkaar komen. Zowel sport als cultuur bieden geen meerwaarde voor de academische vorming. Academische ontwikkeling betekent dat je kennis en kunde meekrijgt over je eigen vakgebied en dat je het vermogen hebt om zelf op onderzoek uit te gaan. Cultuur, maar ook sport, komen hier totaal niet in voor. Deze activiteiten hebben alleen te maken met ontspanning. Daarnaast zijn deze nevenactiviteiten helemaal niet vergelijkbaar. Bij sport speelt er een gezondheidscomponent mee, wat pleit voor een toepasselijk complex. Het gezondheidsaspect mist bij cultuur, waardoor het realiseren van een cultuurcentrum niet de taak van de universiteit is. ‘Het cultuurcentrum is een rookgordijn. De universiteit wil dat studenten veel gebruik maken van de campus en blijven hangen na hun colleges. Dat is een van de argumenten voor het realiseren van een cultuurcentrum. Nu wordt er top-down gekeken naar de mogelijkheden voor een nieuw complex en naar de wensen van de belangenorganisatie CHECK. In plaats daarvan zou er een onderzoek moeten komen naar wat studenten daadwerkelijk op de campus houdt. Het zou me niet verbazen als een loungecentrum met bijvoorbeeld hoekbanken, spelcomputers en bedden voor een middagdutje meer bij zou dragen aan de binding dan een atelier voor beeldende kunst.’ Klik hier voor de overige artikelen uit de maart-ANS.

 

Lees meer

Engelen: 'Je moet jezelf niet belangrijk maken'

Theo Engelen vervult al ruim drie maanden de functie van rector magnificus van de Radboud Universiteit. Tijd om de man aan het roer beter te leren kennen: ‘Ik ga altijd voor geweldloosheid en harmonie. Dat is saai, maar ik kan het niet helpen.’

Tekst:Evy van der Aa
Foto's: Francesca Asscher

Ondanks de komst van een nieuwe rector, is het kantoor op de tweede verdieping van het bestuursgebouw weinig veranderd. De chocolaatjes met het RU-logo liggen weer netjes klaar en de enthousiast mee typende persvoorlichter maakt nog altijd deel uit van het meubilair. De nieuwe bestuurder heeft alleen een schilderij, afkomstig uit zijn voormalige decaankamer, en boeken overgehuisd naar de andere kant van de campus. Voordat hij rector werd, gaf Engelen 38 jaar college aan de Nijmeegse geschiedenisstudenten. Enthousiast kijkt hij terug op het geven van onderwijs: ‘Ik vond het fantastisch om werkgroepen aan eerstejaarsstudenten te geven.’ Als historicus bekijkt Engelen graag de periode van de verlichting: ‘De verlichting staat voor alles wat een verstandig mens wil, zoals vrijheid van denken en gelijke kansen.’ Het is daarom niet verbazend dat Engelen Gandhi ziet als held uit de wereldgeschiedenis: ‘Ik vind zijn geweldloos ijveren voor de goede zaak bijzonder.’ Minder fan is de rector van mannen met een gebrek aan inlevingsvermogen en een teveel aan testosteron en geweld. Behalve zijn geschiedenisachtergrond en zijn zelfgeschreven kinderboeken, weten we niet veel van Theo Engelen. Wat voor persoon is de rector eigenlijk en hoe past hij zijn denkbeelden toe op onze universiteit? Door middel van een klassieke persoonlijkheidstest, de Proust Questionnaire, zoekt ANS naar de man achter het rectormasker. Hoe wil de rector de universiteit verbeteren en wat moet een student volgens hem leren? Engelen zit achterovergeleund, met zijn armen over elkaar, terwijl hij rustig de vragen beantwoordt.

rectorbreed 260x194Wat is uw favoriete deugd?
‘Betrouwbaarheid, als dat een deugd is. Mensen moeten ervan uit kunnen gaan dat wat ik zeg, betrouwbaar is en dat geldt ook voor mij als persoon. Je kunt dat ook integriteit noemen. Ik hoop deze deugd te praktiseren, want ik heb een grote hekel aan onbetrouwbare mensen.’

Welke karaktereigenschap vindt u goed aan uzelf?
‘Ik ben weer geneigd om betrouwbaarheid te zeggen, maar dan wordt het interview heel saai. Een andere goede eigenschap is dat ik altijd zoek ben naar consensus, door confrontaties uit de weg te gaan en te zoeken naar een oplossing die voor iedereen acceptabel is, al lukt dat niet altijd. Dan bedoel ik niet een compromis, daarmee is niemand echt tevreden.’

Wat is uw grootste gebrek?
‘Ongeduld. Op sommige momenten gaan dingen te traag, dan moet ik mijzelf echt bij de les houden en zeggen: “rustig”.’

Als u een dag iemand anders kon zijn, wat voor iemand zou u dan zijn?
‘Ik zou wel een dag kind willen zijn. Mijn kleinzoon is twee dagen in de week bij mij, dan kan ik wel eens jaloers worden op zijn zorgeloze bestaan. Gewoon je gang gaan, door het huis kruipen en alles doen waar je zin in hebt. Dat onbezorgde is iets waar ik blij van word.’

Wat is uw idee van geluk?
‘Als het mij lukt om in een harmonieuze omgeving consensus te creëren met betrouwbare personen, dan word ik daar heel gelukkig van. Het is ook belangrijk dat je creatief kunt zijn en bevrediging haalt uit wat je doet. Nieuwe uitdagingen maken het leven interessant, rector worden van een universiteit is voor mij een hele uitdaging.’

Engelen is de uitdaging om rector magnificus van de RU te worden aangegaan. Betrouwbaarheid en consensus staan bij de bestuurder hoog in het vaandel. Hoe reflecteert dit in zijn nieuwe functie?

Hoe gaat u van de RU een betere universiteit maken?
‘Een concreet punt dat ik wil aanpakken, is de terugkoppeling van de resultaten van de onderwijsevaluaties naar studenten. Onderwijsevaluaties helpen ons om het onderwijs te verbeteren, maar we kregen klachten dat studenten niet weten wat met de evaluaties wordt gedaan. Ik vind de transparantie naar studenten toe belangrijk en zal zorgen dat dit beter wordt.’

Net na uw aanstelling als rector zijn drie medewerkers van de Honours Academy, waaronder het hoofd van de afdeling, op non-actief gezet en later ontheven uit hun functie. Als u transparantie belangrijk vindt, waarom mogen studenten dan niet weten wat zich bij de Honours Academy heeft afgespeeld?
‘Wat zich bij Honours heeft afgespeeld, gaat over arbeidsrechtelijke zaken. Dat wordt tussen de werkgever en de werknemer geregeld en mag nooit openbaar worden gemaakt. We hebben ervoor gezorgd dat de beslissingen die daar genomen zijn geen gevolgen voor het onderwijs hebben. Waar studenten recht op hebben, is dat het onderwijs gegarandeerd van goede kwaliteit is. Dat is bij de Honours Academy het geval.’

Dus de problemen op de Honours Academy hebben inhoudelijk niets te maken met het onderwijs?
‘Nee, dit is een arbeidsrechtelijk conflict.’

U bent van huis uit historicus. Welke wijze les uit de geschiedenis wilt u toepassen op uw functie als rector?
‘Als rector moet je jezelf niet te belangrijk maken. Als je de geschiedenis hebt doorgeploeterd, van Nero tot Stalin, ben je niet meer geneigd om blind ideologieën en vlaggen te volgen. Als historicus heb je een relativerende houding en kijk je met enige afstand naar zaken. Alle mensen die door historici worden bestudeerd, zijn al lang dood en niet belangrijk meer.’

Van het verleden terug naar het heden. Tijdens het rectoraat van Engelen vindt een grote verandering plaats binnen het hoger onderwijs. De basisbeurs, die studenten ontvangen om studeren goedkoper te maken, verdwijnt en wordt vervangen door een lening.

Hoe kijkt u tegen het leenstelsel aan?
‘De aangenomen wet is aanzienlijk socialer dan hij oorspronkelijk was. Ik ben blij met de toezegging van de minister dat ze nauwlettend in de gaten zal houden of het stelsel ertoe leidt dat kinderen uit minder welvarende gezinnen minder naar universiteiten gaan. Met de huidige vorm kan ik leven, voorstander zijn is een ander verhaal.’

Dat klinkt nogal neutraal.
‘Het is afwegen, want er komt nu een miljard vrij dat naar het wetenschappelijk onderwijs wordt gesluisd. Indirect komt dat bij studenten terecht. Dat is mooi meegenomen, daar kun je niet op tegen zijn.’ De voorganger van Engelen, Bas Kortmann, schetste bij zijn aftreden een duidelijk beeld van de ideale student: een student moet kunnen scharrelen om zichzelf te vormen. De universiteit moet niet mikken op zo snel mogelijk afstuderende studenten, maar ruimte bieden om naast de opleiding andere dingen te doen.

Wat vindt u dat een student moet hebben geleerd als hij de universiteit verlaat?
‘De RU is geen hbo-instelling, de student moet meer leren dan alleen zijn vak. We leiden mensen op tot academicus: een zelfstandig denkende, onafhankelijke persoon, die in staat is om zijn mening op een goede manier te verwoorden en die een plek in de samenleving weet te vinden waarin al zijn kwaliteiten tot uitdrukking komen. Na vier jaar op de campus te hebben rondgelopen, moeten mensen volwassener zijn. Ik vind het fantastisch om te zien dat elke student daadwerkelijk een grote ontwikkeling doormaakt. Cultuur speelt in die ontwikkeling ook een grote rol.’

Engelen geeft aan dat cultuur een grote rol speelt bij de ontwikkeling van studenten. De commissie Hart voor Cultuur, waarvan de rector voorzitter is, bespreekt op dit moment de mogelijkheden voor een cultuurcentrum op de campus.

Hoe moet zo’n centrum er volgens u uitzien?
‘De ideeën die door de commissie worden besproken, zijn mooi. Als ik onbeperkte middelen zou hebben, krijg je een schitterend gebouw met alles wat je nodig hebt voor theater, film en muziek. We moeten echter bescheiden blijven, de bomen groeien niet tot in de hemel. Wat ik er in ieder geval van kan zeggen, is dat er een cultuurcentrum komt. Het cultuurcentrum hoeft voor mij niet per se een gebouw te zijn, het kan ook verspreid zijn over verschillende plekken waar mensen samenkomen. Het is in elk geval wel belangrijk dat een cultuurcentrum zich niet in een donkere uithoek bevindt.’

Dus als het aan u ligt, komt er een cultuurcentrum tijdens uw rectoraat?
‘Daar ga ik zeker mijn best voor doen. De RU geeft, terecht hoor, een behoorlijke som geld uit aan sport. Daarvoor hebben we fantastische accommodaties. Daarnaast moet de RU de culturele kant van de mensen ook wat bieden. De hoofddoelstelling van de RU is mensen academisch opleiden, daar hoort een gezonde geest met enige culturele bagage bij.’

 

Lees meer

Ontbijten met de rector magnificus

Rector magnificus Theo Engelen gaat vrijdagochtend in de Refter in gesprek met RU-studenten. Onder het mom van een betrokken rector die wil weten wat er speelt op en rondom de universiteit, kunnen alle studenten overmorgen vanaf half negen aanschuiven en het gesprek met Engelen aangaan. Engelen zei aan het begin van zijn termijn al graag eens persoonlijk te willen horen wat studenten bezighoudt, welke problemen er spelen onder studenten en wat hier eventueel aan kan worden gedaan. Bij de betrokkenheid van de rector kunnen wel een paar vraagtekens worden gezet; het College van Assessoren moest Engelen onlangs weer even herinneren aan zijn belofte, waarna het rector-ontbijt op touw werd gezet.

 

Lees meer

RU-rector bij Batavierenrace

De 43e editie van de Batavierenrace, de grootste estafetterace ter wereld, zal plaatsvinden op 25 april. De totale loopafstand van deze estafetterace is 175 kilometer, onderverdeeld in 25 etappes. Rector magnificus Theo Engelen loopt een rondje mee. Dat Engelen niet vies is om wat kilometers te rennen is bekend. Hij zal meelopen met de VIP-loop van de Batavierenrace, een programma voor sponsoren, burgemeesters en andere contactpersonen. De estafette wordt gevolgd door het fameuze Batavierenfeest, dat begint om 8 uur 's avonds. Misschien drinkt Engelen ook wel een biertje mee.

 

Lees meer

Theo Engelen wordt rector magnificus

Theo Engelen wordt de nieuwe rector magnificus van de Radboud Universiteit. Op 17 oktober volgt hij daarmee Bas Kortmann op. Kortmann gaf eerder al aan zijn functie als rector magnificus neer te leggen.

Engelen studeerde geschiedenis in Nijmegen. In 2004 werd hij hoogleraar. Sinds 2013 werkt Engelen als decaan van de Letterenfaculteit.'Ik ben deze universiteit in 1970 als student binnengekomen en na mijn afstuderen heb ik er alle rangen doorlopen. Mijn wetenschappelijke carrière is dus volledig geworteld in de Radboud Universiteit. Daarom vind ik het een eervolle plicht om als rector magnificus bij te dragen aan de naam en faam van de Radboud Universiteit, zowel nationaal als internationaal. En dat alles onder het bekende motto: niet per se groter, maar in elk geval nóg beter’, liet Engelen weten aan Radboudnet.

Engelen is benoemd door het stichtingsbestuur van de universiteit. Zij werden hierbij bijgestaan door een benoemingscommissie. Een belangrijk motief om hem als kandidaat voor te dragen, is zijn affiniteit met de geesteswetenschappen. Dit wetenschapsgebied miste nog binnen het huidige College van Bestuur.

Op 17 oktober is om 15.00 uur de rectoraatsoverdracht in de Nijmeegse Stevenskerk.

 

Lees meer

Theo's Engelen

Deze week lanceerden vier Leidse hoogleraren de website Athena's Angels. Met deze site willen zij aandacht vragen voor seksediscriminatie op Nederlandse universiteiten. Worden ook op de RU de vrouwelijke wetenschappers systematisch benadeeld?

Tekst:Tijs Sikma
Illustratie:Bas van Woerkum

Engelen met angels
De website Athena's Angels werd opgericht door vier vrouwelijke  Leidse hoogleraren met als doel het aan de kaak stellen van seksisme in de wetenschappelijke wereld. Op de website kunnen vrouwelijk wetenschappers incidenten waarbij ze zich op basis van hun sekse gediscrimineerd voelen, melden. De site kreeg aanzienlijke media-aandacht en werd binnen enkele dagen twintigduizend keer bezocht. Het feit dat vrouwen in de wetenschap minder carrière maken, is volgens Athena's Angels te wijten aan discriminatie op basis van geslacht. De engelen laten met een grote hoeveelheid bewijsmateriaal zien dat vrouwen in de wetenschappelijke wereld structureel ongeschikt worden geacht dezelfde prestaties te leveren als mannen. Van vrouwen zou binnen de academische wereld bijvoorbeeld ten onrechte het beeld bestaan dat ze minder competitief of ambitieus zijn. Daarnaast zouden zij hierdoor ook minder gemakkelijk doorgroeien naar een hogere functie en minder of lagere onderzoekssubsidies toegekend krijgen dan hun mannelijke collega's.

theosengelen

Seksisme op de RU
Ook op de RU bekleedden voornamelijk mannen de hoge wetenschappelijke posities. Het percentage vrouwelijk hoogleraren op de RU - ongeveer 20 procent - is hoger dan het landelijk gemiddelde van 16 procent. Voor een universiteit met veel sociale en geesteswetenschappelijke studies, waar meestal een meerderheid van de studenten vrouw zijn, is dit natuurlijk nog steeds een aanzienlijke minderheid. Dat er onder vrouwelijke wetenschappers ontevredenheid bestaat over hun ondergeschikte rol, werd wel duidelijk na een kleine rel op twitter. Shrinivas Kulkarni, hoogleraar Sterrenkunde en ontvanger van een eredoctoraat op de RU, noemde in een interview wetenschappers 'boys with toys'. In een mum van tijd reageerden vrouwelijke sterrenkundigen hierop met de hashtag #girlswithtoys. Volgens Yvonne Benschop, professor Bedrijfskunde en gespecialiseerd in organisatorisch gedrag aan de RU, is het net als bij andere Nederlandse universiteiten op de Radboud Universiteit niet goed gesteld met de gendergelijkheid. Ze is dan ook een groot voorstander van het initiatief van de Leidse hoogleraren. Benschop doet aan de RU onderzoek naar gender in organisaties. Ook op de RU worden er volgens Benschop mannen benoemd, omdat er twijfels zijn over de kwaliteiten van vrouwen. 'Vaak wordt het argument gebruikt dat er geselecteerd wordt op wie simpelweg de besten zijn, maar in feite komt hier een hoop micropolitiek bij kijken. Hierbij spelen ook voorkeuren en vooroordelen een belangrijke rol.' Benschop ziet ook op de RU het aantal vrouwen met elke stap op de carrièreladder afnemen. 'Vrouwen stromen minder door dan mannen, terwijl het aantal vrouwelijke studenten juist toeneemt en beter presteert dan hun mannelijke collega’s.' In de wetenschap is er volgens Benschop relatief meer ongelijkheid tussen man en vrouw dan bij andere sectoren, omdat in de academische wereld prestige een grote rol speelt. Het toenemend aantal tijdelijke posities aan de universiteit werkt de ongelijkheid volgens haar nog verder in de hand.

Streefcijfers
Martijn Gerritsen, woordvoerder van de Radboud Universiteit, benadrukt dat de RU relatief veel vrouwelijke hoogleraren heeft. Het is volgens Gerritsen ook zeker wel een thema dat binnen de universiteit speelt. 'In ons strategisch plan hebben we bepaald dat in 2020 in ieder geval 25% van de medewerkers op de RU vrouw en 25% man moet zijn. ' Benschop vindt deze streefcijfers niet voldoende en pleit voor een vrouwenquotum, omdat dat het beste werkt om deze ongelijkheid aan te pakken. Benschop vindt daarnaast dat er meer voorlichting over dit onderwerp moet komen, voor studenten in de curricula en voor staf in het opleidingsprogramma. Gerritsen wijst ook op initiatieven die binnen de universiteit zijn gestart om genderongelijkheid aan te pakken. Binnen de RU bestaan ook twee netwerken, de Halkes Women Faculty Network en het Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren waarin vrouwelijke wetenschappers ervaringen met seksediscriminatie kunnen uitwisselen en die ook aandacht besteden aan de versterking van de positie van vrouwen in de wetenschap. Volgens Benschop is er nog een lange weg te gaan naar gendergelijkheid in de academische wereld. Ook op de RU. 'Ook hier wordt nog wel eens openlijk tegen vrouwelijke promovendi gezegd dat ze beter geen kinderen kunnen krijgen'.

ANS interviewde in mei Amelie Mangelschots en Yasmine Schillebeeckx, feministen en oprichters van wijoverdrijvenniet. Daarnaast verscheen er op ANS-Online in 2011 al een drieluik over de positie van vrouwen op de Radboud Universiteit.

 

Lees meer

Wissenburg krijgt preek over 'nazi-kantines'

Gisteren moest hoogleraar Politieke Theorie Marcel Wissenburg op het matje komen bij de RU wegens zijn uitspraken over de vleesvrije dag op de universiteit. Op Facebook schreef hij dat de universiteit was overgenomen door nazi's. Wissenburg kreeg een preek van collegevoorzitter Gerard Meijer en rector Theo Engelen, de hoogste piefen van de universiteit. Meijer en Engelen vonden de verwijzingen naar de nazi's en de oorlogstijd schandalig, ongepast en schadelijk voor het imago van de universiteit. 'Nu ik zelf ook wat ben gekalmeerd, kan ik me daarin grotendeels vinden, hoewel ik niet overtuigd ben van het vermoeden van schade aan het imago van de RU.' Wissenburg vindt dat de vrijheid van meningsuiting door het universiteitsbestuur werd gerespecteerd en gelooft zelf ook dat er grenzen van stijl en smaak kunnen worden overschreden. 'Die grenzen mogen zeer subjectief zijn, maar ik vind ook zelf dat mijn gebruik van het n-woord nodeloos kwetsend en niet ter zake was.' Over de waarschuwing zelf zegt Wissenburg: 'Zo’n tik op de vingers krijgen is bepaald niet prettig, zeker niet als je al 25 jaar dag en nacht colleges aan deze universiteit geeft, maar wie kaatst moet de bal verwachten.' Na het gesprek blijft de kritiek van Wissenburg op de vleesvrije dag ongewijzigd, maar in stijl zal hij zeker matigen.

 

Lees meer