ANS

'Wietboer in de regio Nijmegen'. Binnenkort zou het zomaar kunnen dat er mensen met dit beroep zijn. Na vragen die Noël Vergunst (GroenLinks) samen met D66 stelde, heeft de burgemeester van Nijmegen besloten om het manifest 'Joint Regulation' te ondertekenen. Dit initiatief van de gemeenten Eindhoven, Utrecht en Heerlen roept de minister van Veiligheid en Justitie op om wietteelt uit het criminele circuit te halen door het te reguleren. Waarom reguleren? Door een particulier bedrijf hennep te laten kweken om aan coffeeshops te leveren wordt de teelt uit de criminaliteit gehaald. De huidige situatie is dat een meerderjarige in de coffeeshop legaal wiet kan kopen. Het vreemde is dat de coffeeshophouder zijn waar slechts illegaal kan inkopen, de wiet verschijnt gewoon 'ineens' in zijn zaak. In werkelijkheid is de coffeeshop afhankelijk van georganiseerde criminaliteit voor de bevoorrading. Dit levert gevaarlijke situaties op: de handelaren zijn vaak geen lieverdjes en er woedt tussen verschillende bendes een strijd om de bevoorrading. Ook wordt er illegaal stroom afgetapt en ontstaan er door de illegale teelt brandgevaarlijke situaties in woonwijken. Voors en tegens Met gecertificeerde wietkwekers wordt het mogelijk om de criminaliteit echt aan te pakken. Coffeeshops hebben de handelaren niet meer nodig, ze kunnen immers legaal wiet kopen bij de wietboer; overtredingen kunnen met sancties worden bestraft. De illegale markt verdampt. Regulatie maakt het mogelijk de wiet te controleren op gifstoffen en andere eigenschappen, en de gebruiker kan beter worden geïnformeerd over de schadelijke effecten. Volgens tegenstanders zou regulatie in strijd zijn met internationale verdragen, maar het is maar net hoe men deze verdragen interpreteert. De betreffende verdragen zijn afspraken over medicijnhandel, niet over drugshandel. Ze hebben als doel de volksgezondheid te beschermen en dat gebeurt juist door betere controle en informatieverschaffing bij marihuana. Het huidige gedoogbeleid stimuleert schendingen van precies diezelfde verdragen, omdat criminelen juist worden gestimuleerd om wiet te telen. Kansen voor Nijmegen Vlakbij Nijmegen ligt het glastuinbouwgebied Bergerden, dat momenteel in zwaar weer verkeert. De gemeenten Nijmegen en Lingewaard lopen hiermee een risico van enkele tientallen miljoenen. In plaats van bijvoorbeeld megastallen ziet GroenLinks liever dat hier legaal wiet wordt gekweekt, en dan natuurlijk biologisch – zonder bestrijdingsmiddelen. Daarbij zou GroenLinks een redelijke accijns willen voeren op softdrugs, zoals dat ook bij legale drugs als alcohol en sigaretten het geval is. De opbrengsten kunnen worden gebruikt voor preventie en het bestrijden van overlast en criminaliteit. Helaas kan een gemeente dit niet zelfstandig besluiten en weigert dit kabinet slimme afspraken te maken met coffeeshophouders ondanks de honderden miljoenen die dit de schatkist oplevert volgens doorrekeningen van het centraal planbureau. De gemeente Nijmegen kan er wel voor zorgen dat er geen overlast ontstaat in kwetsbare gebieden. Mits de locatie geschikt is – dus niet midden in een woonwijk – wil GroenLinks een vergunning af laten geven voor een nieuwe coffeeshop in de omgeving Dukenburg. Wanneer coffeeshops zorgen voor strenge leeftijdscontroles, houden zij harddrugs en criminaliteit uit de shop en van de straat. Als we wietteelt uit de illegaliteit halen, kunnen we de leefbaarheid in onze stad verbeteren. Niek Blonk, voorzitter van DWARS, de jongerenafdeling van GroenLinks Nijmegen. Noël Vergunst, gemeenteraadslid GroenLinks Nijmegen

 

Het lijkt er op dat Masterstudenten de studiefinanciering voor hun studie in het collegejaar 2014/2015 niet hoeven te lenen. GroenLinks is namelijk nodig voor een meerderheid in de Eerste Kamer om het plan van minister Bussemaker door te laten gaan. De partij wil het leenstelsel voor studenten echter pas in 2015 invoeren. Fractievoorzitter van GroenLinks, Bram van Ojik, zegt tegenover de Volkskrant: 'In de Miljoenennota wordt geen geld uitgetrokken voor een lager collegegeld of voor kleinere collegegroepen, terwijl wij daar keer op keer om hebben gevraagd. Dan komt het moment dat we zeggen: we moeten studenten niet langer in onzekerheid laten.' Voor de zomer werd het leenstelsel voor bachelorstudenten al uitgesteld tot begin van het collegejaar 2015/2016. Minister Bussemaker wilde meer tijd nemen om aankomende studenten te laten wennen aan het idee dat ze binnenkort geld zouden moeten lenen. Van uitstel komt afstel? SP-Kamerlid Jasper van Dijk heeft al aangegeven te vragen om het plan van tafel te vegen:

Plan leenstelsel nu al twee keer gewijzigd (en daarmee regeerakkoord). Bij vragenuur stel ik voor om het plan helemaal van tafel te halen

— Jasper van Dijk (@JaspervanDijkSP) September 23, 2013

Update 15:20 uur: Bussemaker reageert op de opmerkingen van Van Ojik: 'Het is goed dat Van Ojik nu zegt: dat sociaal leenstelsel moet er komen', Bussemaker is verheugd over de uitspraak van de fractievoorzitter. 'Het wetsvoorstel ligt bij de Tweede Kamer; daar voeren we binnenkort het debat.' Bussemaker constateert dat elk jaar uitstel betekent dat de investeringen ook een jaar later komen. Ze wil nog niets weten van afstel. Ook kwam studentenvakbond AKKU met een reactie op de genoemde mogelijkheid tot uitstel van de invoering van het leenstelsel. Voorzitter Marije Willems: 'We zijn blij dat het nog niet wordt ingevoerd, wel moet er meer duidelijkheid komen voor de student. Op dit moment is nog veel onzeker, want dit is uitstel en geen afstel.

 

In december dient GroenLinks een motie in om als gemeente Nijmegen samen met andere gemeenten een pilot te starten voor legale wietteelt. Door de pilot wordt de aanvoer van drugs naar de coffeeshops gereguleerd. In Nederland mogen in coffeeshops softdrugs worden verkocht, maar de wietteelt en de aanvoer aan de shops is niet toegestaan. Hierdoor is er op grote schaal illegaliteit op dit gebied. De gemeenteraad sprak, op initiatief van GroenLinks, over manieren om hier een einde aan te maken. Volgens raadslid Noël Vergunst is er in Nederland een succesvol soft-drugsbeleid, maar is het niet goed geregeld waar de soft-drugs vandaan komen. De aanvoer gaat vaak samen met gevaarlijke situaties en misdaden. Vergunst: 'Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie vormt nog wel een belemmering. Hij doet heel erg moeilijk, maar wij zijn het samen met veel andere gemeenten gewoon beu.' Op 3 december zal de motie ingediend worden. Update: donderdag 4 december, 15.34 uur Met een grote meerderheid spreekt de gemeenteraad zich uit voor stappen richting gereguleerde wietteelt. Grete Visser, raadslid van D66, geeft aan blij te zijn met de steun voor de motie. Het college kan nu door met het treffen van voorbereidingen voor de pilot.

 

Vandaag is het definitieve lenteakkoord openbaar gemaakt. In het pakket aan afspraken van de VVD, CDA, D66, Groenlinks en de ChristenUnie valt onder meer te lezen dat de studiefinanciering voor masterstudenten voorlopig blijft bestaan. Het besluit over het wetsvoorstel 'Studeren is Investeren' van Halbe Zijlstra wordt uitgesteld tot na de verkiezingen. Wel wordt het ov-recht, conform het wetsvoorstel, ingekort. Langstudeerders kunnen geen aanspraak meer maken op het studentenreisrecht. De masterstufi zou, als het aan de Catshuiscoalitie van CDA, VVD en PVV had gelegen, worden omgevormd tot een leenstelsel waarbij studenten na de studie het geleende geld zouden terugbetalen. Na de val van het kabinet leek de masterstufi in ieder geval voor het komende collegejaar gered. De Kunduzcoalitie had nog roet in het eten kunnen gooien, maar houdt de maandelijkse vergoeding in stand. Hoe de toekomst er uitziet blijft ongewis. In het akkoord (pdf) wordt niet voor niets verwezen naar de verkiezingen van 12 september, de kans is aanzienlijk dat daarna alsnog het bijltje valt voor masterstudenten. Update: Bij de landelijke studentorganisaties overheerst de teleurstelling over de inkorting van het ov-recht. Voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond Pascal ten Have: 'Voor studenten betekent dit dat ze aan het eind van hun studie in de knel komen, juist terwijl veel studenten in die periode stages of vakken gaan volgen in andere steden.' Sebastiaan Hameleers, voorzitter van het Interstedelijk Studenten Overleg, is vooral gepikeerd over het feit dat de maatregel de schatkist niets oplevert. 'De enigen die er wat mee opschieten zijn de ov-bedrijven. Dit lijkt erg op studentje pesten.'

 

Gisteravond zijn D66-leider Alexander Pechtold en GroenLinks-voorman Bram van Ojik in gesprek gegaan met de ministers van Financiën, Onderwijs en Sociale Zaken over mogelijke steun van de oppositiepartijen aan enkele kabinetsplannen, waaronder de invoering van het leenstelsel. Het kabinet heeft de steun van beide partijen nodig om hun wetsvoorstellen door de Eerste Kamer te krijgen, waar de regeringspartijen geen meerderheid hebben. Om die reden hangt het al dan niet invoeren van het leenstelsel, waarvoor Jet Bussemaker vandaageen wetsvoorstel naar de Kamer stuurde, af van de oppositie. Hoewel zowel GroenLinks als D66 in principe voorstander zijn van het leenstelsel, hebben zij eerder aangegeven absoluut nietin te stemmen met het voorstel zoals het er nu ligt. De ministers zullen dus concessies moeten doen om hun meerderheid bij elkaar te sprokkelen. Betekent dit dat het leenstelsel nu wel definitief wordt ingevoerd? Dat is nog onduidelijk. GroenLinks geeft aan dat de huidige gesprekken enkel dienen om te kijken of er een basis is voor onderhandelingen. De partij blijft bij het eerder verkondigde standpunt dat invoering van het leenstelsel zonder maatregelen voor toegankelijkheid en extra investeringen in het onderwijs onacceptabel is. Ook D66 heeft een aantal eisen waaraan de regering zal moeten voldoen. Woordvoerder Roy Kramer: 'Ten eerste hebben wij inhoudelijke bezwaren bij de huidige plannen. Wij willen meer maatregelen om leenangst te voorkomen, zoals langere aflossingstermijn en duidelijke afspraken over wanneer de schuld kan worden kwijtgescholden. Daarnaast is het voor ons belangrijk dat het geld dat hiermee wordt bespaard, weer in onderwijs wordt geïnvesteerd. Er mag niet per saldo worden bezuinigd op onderwijs, zoals het kabinet nu van plan is.' Een akkoord lijkt nu nog ver weg. Vandaag reageerde D66-kamerlid Paul van Meenen op het ingestuurde wetsvoorstel met: 'Als deze minister doorgaat met bezuinigen op onderwijs, kan zij van ons geen steun verwachten.' Of de oppositiepartijen en de ministers eruit gaan komen zal nog moeten blijken. Maandagochtend worden de gesprekken weer hervat. Het wetsvoorstel zal pas na de zomer in de Tweede Kamer worden behandeld. Update 1 juli 11:00 uur:Jet Bussemaker heeft gisteren in een interview met NU.nl aangegeven dat zij potentie ziet in de onderhandelingen met D66 en GroenLinks. 'Het is ingewikkeld en het hangt van alle partijen af, maar als je geen enkel perspectief zou zien dan zou je niet met elkaar om de tafel zitten', aldus de minister. Wel geeft zij aan dat inwilligen van de eisen - waaronder behoud van het gratis reisrecht, verlaging van collegegeld en een verhoging van aanvullende beurs - wel ten koste zal gaan van investeringen in kwaliteit van het onderwijs. Een netto investering in het onderwijs, zoals D66 graag ziet, lijkt voor Bussemaker in ieder geval geen optie: 'Iedereen zal beseffen dat het in tijden van crisis niet makkelijk is als je ook je overheidsfinanciën op orde wil brengen en daar bovenop nog eens veel geld voor onderwijs wil vrijspelen. Ik ben al blij dat onderwijs in het regeerakkoord ontzien is', zo vertelt zij.

 

Het CDA is volgens de bezoekers van het gisteravond georganiseerde studentendebat de grote winnaar. De Christendemocraten waren volgens 62 procent van de bezoekers de beste, D66 volgde op gepaste afstand met 14 procent van de stemmen. VVD en SP deelden de derde plaats met ieder ruim 9 procent. Naast de vraag die werd gesteld over wie de beste debater van de avond was, werd gevraagd op welke partij de student wilde stemmen vóór het debat en op welke partij een stem zou worden uitgebracht na het debat. D66 bleek aan het eind van de avond de grootste met 40,15 procent van de stemmen. De Nijmeegse Fractie kreeg slechts één stem. De SP, de PvdA, de VVD en het CDA bleven binnen drie procentpunt van elkaar. Zij scoorden tussen de 9,49 en 12,41 procent van de stemmen. GroenLinks leed het grootste verlies. Waar het aan het begin van de avond nog kon rekenen op 26,6 procent van de stemmen, kelderde dit na het debat tot 16,1 procent. Ondanks deze daling bleef de partij wel de op-één-na grootste. Geen enkele student stemde op GroenLinks of de Nijmeegse Fractie als winnaar van het debat.

 

De Nijmeegse coalitie van SP, GroenLinks, PvdA en Nijmeegse Fractie presenteert aanstaande dinsdag haar akkoord. Dan zal blijken wat Havana plus voor Nijmegen in petto heeft. De vier partijen hebben 22 van de 39 zetels in de gemeenteraad. D66 wordt met 7 zetels de grootste oppositiepartij. De partij had graag weer onderdeel uit willen maken van de coalitie, maar kwam er vooral niet uit met de SP. Wie de wethouders worden is nog onbekend, maar diverse bronnen bevestigen aan ANS dat Turgay Tankir (PvdA) weer wethouder zal worden. Ook Ben van Hees (Nijmeegse Fractie) zal plaatsnemen in het college van burgemeester en wethouders. Afgelopen vier jaar vormden PvdA, GroenLinks en D66 de coalitie. De acht jaar daarvoor kende Nijmegen, net als nu, een links college.

 

Vandaag vond in de Tweede Kamer het eerste debat plaats over het gevreesde leenstelsel, waarvoor een officieel wetsvoorstel nog moet komen. Hieronder de temperamenten en argumenten in een notendop. Eerst was het vanochtend beurt aan de partijen om elkaar het vuur na aan de schenen te leggen. Regeringspartijen PvdA en VVD en akkoordpartners GroenLinks en D66 kregen het zwaar te verduren. Volgens Harm Beertema van de PVV komen de bezuinigingen nu op het bordje van de middenklasse. Michiel Rog van het CDA sluit zich hierbij aan. 'Vijftienduizend jongeren gaan afzien van een studie door dit leenstelsel.' Ook het inmiddels beruchte argumentover de bakker die meebetaalt aan de opleiding van de dokter, bleef niet buiten beschouwing. Jasper van Dijk van de SP vindt dit maar flauwekul: ‘Als bakker wil je toch ook een goede dokter?’ De voorstanders van een stufi-loze toekomst wijzen vooral op het feit dat zij het reisrecht hebben gered. Mohammed Mohandis van de PvdA is bovendien niet bang mensen de kans op studeren te ontnemen. ‘Het moet uiteindelijk een bewuste keuze zijn om te gaan studeren.’ Jesse Klaver van GroenLinks probeert angsten over schulden en aflossingen in te tomen. ‘Iemand zal nooit meer dan 4 procent van het inkomen kwijt zijn aan schulden.’ Bij de VVD valt uiteraard het woord ‘investeren’. ‘Het bedrijfsleven is hierbij gebaat’, aldus Pieter Duisenberg. Uiteindelijk richtten alle pijlen zich op minister Jet Bussemaker. Zij hamert met name nogmaals op de argumenten die PvdA, VVD, GroenLinks en D66 ook al gaven. Verder legt de minister uit waarom de bezuinigingen volgens haar nodig zijn. ‘Ik vind het zorgelijk dat we van de zeven miljard die we hebben, drie miljard uitgeven wordt aan studiefinanciering.’ Wat er verder gaat gebeuren, zal waarschijnlijk na het zomerreces blijken. Dan wordt naar verwachting een wetsvoorstel naar de Kamer gestuurd. Of er voor die tijd veel studenten met spandoeken en megafoons de straat op trekken, is de vraag. De Landelijke Studentenvakbond deed vanochtend in Den Haag een poging, maar de opkomst was mager.

 

Als GroenLinks haar zin krijgt, dan komen studenten die op kamers wonen binnenkort ook in aanmerking voor huurtoeslag. Tweede Kamerlid Jesse Klaver vindt het huidige systeem 'pervers'. Studenten kunnen nu pas huurtoeslag ontvangen als zij een zelfstandige woonruimte hebben met een eigen toegangsdeur, woonkamer, keuken en toilet. Hierdoor bouwen studentenhuisvesters steeds vaker losse eenheden die duurder zijn dan kamers in studentenhuizen. Bovendien ligt de gemiddelde kamerprijs met 370 euro in Nederland boven de basisbeurs van 270 euro die studenten ontvangen. Veel studenten zijn zo hun volledige studiefinanciering kwijt aan huur en dit moet volgens Klaver veranderen. De huurprijs in Nijmegen varieert behoorlijk waarbij prijzen bij particuliere verhuurders meestal veel hoger liggen dan van de SSHN. Dit voorstel is overigens al eerder ingediend door GroenLinks. In 2004 werd het initiatief door een kleine meerderheid afgewezen.

 

Jet jaagt het erdoor. Ondanks alle protesten meldde minister Jet Bussemaker vrijdag dat studenten vanaf 2014/2015 mogen lenen, maar heeft ze ook genoeg steun? Verassend nieuws was het niet, veel van de vrijdag aangekondigde maatregelen waren grotendeels al bekend. In de hoofdlijnenbrief (.pdf) staat dat een nieuwe student vanaf het collegejaar 2014/2015 zijn stufi moet lenen, ook als je dan aan een master begint na afronding van de bachelor. Na vier jaar studeren zit je met een minimale studieschuld van vijftienduizend euro die je moet terugbetalen in vijftien jaar. In totaal mag je vijf jaar stoppen met het afbetalen van je lening, zoals nu ook het geval is. Voor studenten waarvan hun ouders minder dan 46 duizend euro verdienen blijft de aanvullende beurs overeind, overigens niet voor studenten met weigerachtige of onvindbare ouders. Een gedrocht van een maatregel met een forse vermindering in de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Het is daarom terecht dat landelijke studentenvertegenwoordigers moord en brand schreeuwen over de maatregelen. Interessanter is echter om te kijken naar de haalbaarheid van de plannen van Bussemaker. Omdat PvdA en VVD in de Eerste Kamer geen meerderheid hebben, gokken ze daar op de steun van D66 en GroenLinks. Zij zijn voorstander van een leenstelsel, maar niet zoals het er nu ligt. Beide partijen willen dat de opbrengst van het leenstelsel wordt geherinvesteerd in het hoger onderwijs, Bussemaker wil dat in 'onderwijs en onderzoek'. Zo eist GroenLinks onder andere verlaging van het collegegeld en wil D66 de aflossingstermijn oprekken naar 25 jaar. Toch is er binnen het D66-kamp ook twijfel, met name na de opvallende uitspraak van senator Thom de Graaf, die tevens voorzitter is van de HBO-raad. Hij lijkt zijn eerdere verzet tegen het leenstelsel te hebben gestaakt. ‘Als een vorm van leenstelsel politiek onvermijdelijk is, laten we dan samen met studenten en instellingen naar de beste manier kijken, met de scherpste randjes ervan af', zei De Graaf. Staat het verzet van heel D66 in de Eerste Kamer daarmee op losse schroeven? Dat is vooralsnog koffiedik kijken. Voor studerend Nederland is het echter te hopen dat het Jet nog wat moeilijker wordt gemaakt.

 

Na het afgelopen vrijdag gesloten begrotingsakkoord, lijkt de steun voor het leenstelsel nu echt weggevallen. In de Eerste Kamer komt de regering acht zetels te kort voor een meerderheid en is zij dus aangewezen op de oppositie. Groenlinks ziet nog steeds geen reden om het plan te steunen, enkele weken geleden kondigde de partij aan het leenstelsel voor de Masterfase een jaar uit te willen stellen. Nu zegt Jesse Klaver, Kamerlid voor Groenlinks, tegenover het NRC Handelsbladdat hij vasthoudt aan de eisen die eerder op tafel zijn gelegd: 'En daar zien wij geen geld voor in het akkoord'. Naast de PvdA en VVD zijn Groenlinks en D66 de enige twee partijen die een leenstelsel in hun verkiezingsprogramma hebben staan. Groenlinks wil nog steeds een lager collegegeld en behoud van de OV-kaart, maar dat lijkt er niet in te zitten. De andere partijen die bij het begrotingsakkoord zijn betrokken, SGP en D66, hebben ook nog bezwaren tegen het leenstelsel. Ook zij willen dat er meer geld vrij komt voor een tegemoetkoming aan studenten. De Christenunie ziet zelfs helemaal niks in het afschaffen van de basisbeurs. De soap rondom het leenstelsel en de afschaffing van de OV-kaart lijkt daarmee langzamerhand tot een einde te komen. Voor de regering en minister Bussemaker is het nu zaak om snel duidelijkheid te scheppen voor (nieuwe) studenten en de uitspraken over een leenstelsel te herzien. Met het oog op nog niet behandelde wetgeving en te weinig steun in de Eerste Kamer is het niet haalbaar om te blijven verkondigen dat masterstudenten vanaf september 2014 moeten lenen.

 

Op 19 maart mag Nederland weer naar de stembus om een nieuwe gemeenteraad te kiezen.  Kleurt Nijmegen ook dit jaar weer rood, of weet Rechts haar stempel op Havana aan de Waal te drukken? Komende weken blikt ANS vooruit met zes studenten die verkiesbaar zijn. Vandaag met Niels Tiemessen , student Biologie. Hij is de hoogst genoteerde RU-student bij GroenLinks en staat op plek 28. ‘GroenLinks is geen wereldvreemde partij, het is echt niet zo dat we alleen maar sandalen dragen en één keer in de week douchen.’ Waarom heb je voor GroenLinks gekozen? ‘GroenLinks is de enige partij die eerlijk is en duurzaamheid is een belangrijk onderwerp voor de partij. Ook vind ik het belangrijk dat iedereen in de samenleving op een eerlijke manier behandeld wordt. Het doel in Nijmegen is om iedereen in de stad gelukkig te maken, dat er niet teveel wordt verboden. Dat is toch prachtig? Je staat op plek 28 en bent de hoogst genoteerde RU-student. Is GroenLinks wel een partij voor studenten? ‘Ja, het is zeker een partij voor studenten. In de top staan een aantal net afgestudeerden en we hebben een goed oog voor de studentenbelangen. Zo zetten we ons flink in voor meer starterswoningen. Laatst werd daar over gesproken in de gemeenteraad, er was een plan om meer woningen te bouwen bij het Waalfront. GroenLinks was heel erg voor, maar D66 en PvdA waren tegen. Dat vind ik nog steeds onbegrijpelijk. Ook willen we een tramverbinding tussen de universiteit en Lent, de busbaan is nu weinig efficiënt.’ Een tramlijn dus. Wat vind je nog meer belangrijke onderwerpen? ‘Ik maak me wel druk om het Vrijheidsmuseum in de Vasim. Daar gebeuren nu fantastische dingen, er vinden veel culturele activiteiten plaats. Dat mag niet verloren gaan voor een oorlogsmuseum. Het leven moet ook gevierd worden, we moeten niet alleen terug kijken naar de oorlog. Verder is de begroting niet sluitend.’ Wat voor uitslag verwacht je? ‘‘Ik hoop dat we, net als bij de vorige verkiezing toen we de grootste werden, minimaal 8 zetels halen, het zou jammer zijn als we op minder zetels uit komen. Al gaat het er natuurlijk wel om wat de Nijmegenaar wil, we gaan geen mensen omkopen. Ik hoop vooral dat we wat stemmen van de PvdA kunnen afsnoepen, het zou leuk om de grootste partij te worden. Onder studenten hebben we trouwens het meest te vrezen van D66. Over de VVD maak ik me geen zorgen, die zijn veel te rechts en niet liberaal genoeg voor de Nijmeegse studenten.’ Dit was de vijfde aflevering van 'Nijmegen Kiest'. Lees ook: Niels Tiemessen (GroenLinks) - Puck Sanders (D66) - Yurre Wieken (SP) - Sjoerd van Elk (VVD) - Judith Rotink (CDA)

 

De kogel is door de kerk: Nijmegen wordt aangesloten op het nachtnet. De provincie Gelderland moest als laatste akkoord gaan met de nachttreinen. Een commissie van de Provinciale Staten bleek gisteren met een meerderheid voor het plan te zijn, waarmee duidelijk is dat er eind 2014 nachttreinen zullen rijden. Eind februari berichtten wij al dat de NS plannen had om nachttreinen van en naar Nijmegen te laten rijden op vrijdag- en zaterdagnacht. Louis de Mast, woordvoerder van DWARS Nijmegen is tevreden met het besluit: 'We hebben samen met andere politieke jongerenorganisaties hard gestreden voor aansluiting op het nachtnet. De inzet was om treinen tot laat in de nacht te laten rijden en dat gaat in ieder geval de komende drie jaar gebeuren. Daarna wordt de pilot geëvalueerd.' Op vrijdag 19 december 2014 zal de eerste nachttrein tussen de randstad en Nijmegen rijden. Dit betekent ook goed nieuws voor bezoekers van Doornroosje: die hoeven niet langer na het concert met hun jas onder de arm richting de trein te sprinten om de laatste intercity te halen.

 

Onze oren klapperden toen we het hoorden. Diverse media meldden het met hoofdletters: Halbe die het afschieten van de langstudeerboete onbehoorlijk richting de studenten noemt. Het ligt iets genuanceerder: onze staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap noemde aan tafel bij Knevel en Van den Brink het gedrag van de andere partijen, die hem oproepen de wet te staken, onbehoorlijk, niet de regel zelf. Toch is dit een vreemd argument om geen actie te ondernemen. Vind maar eens een student die het GroenLinks kwalijk neemt dat de partij bij het Kunduzoverleg de boete moest toestaan, maar hier nu op terugkomt. Wat er precies gaat gebeuren is nog altijd onduidelijk. De partij van Jolande Sap heeft aangekondigd een motie van wantrouwen in te dienen tegen Halbe als hij niet de boete onschadelijk maakt. Dit was weer tegen het zere been van Zijlstra, die aangeeft enkel de besluiten van Kunduz te volgen. Makkelijk hoor, je achter de wet verschuilen. Vooral als er in de Kamer geen enkele steun meer is voor de wet in kwestie, behalve van de Christenunie. Daarnaast blijft Halbe maar schermen met de 400 miljoen aan kosten die gedekt moeten worden. Dit begrotingstekort bedraagt echter slechts 180 miljoen: De rest is al gekort op universiteiten. Ook dit gat is slechts schijn, zo beargumenteren onze collega's van ScienceGuide. Wanneer na de verkiezingen een einde komt aan de basisbeurs (wat erg waarschijnlijk is) is het tekort al per 1 januari 2013 gevuld en gaat het slechts om een incidenteel tekort. Dit kan weer opgevangen worden door bijvoorbeeld de prijscompensaties van het hoger onderwijs te verplaatsen van 31 december naar 2 januari, dus van dit jaar naar volgend jaar. Klaar is Kees. Kortom: Halbe maakt gebruik van holle argumenten. Het is de vraag waarom de staatssecretaris niet eerlijk ervoor uitkomt dat hij de boete wel kan, maar helemaal niet wil intrekken. Dat zou tenminste behoorlijk zijn tegenover studenten.

 

18 maart zijn de Provinciale Statenverkiezingen. Waarom zijn deze verkiezingen belangrijk en welke onderwerpen moeten studenten naar de lokale stembussen trekken? ANS baande zich een weg door de verkiezingspraatjes en zocht het voor je uit. Tekst: Daan van Acht Illustraties: Jeroen Wintraecken Morgen krijgen Nijmegenaren de kans om de Statenleden van de provincie Gelderland te verkiezen. Rondom de insteek en het belang van de Provinciale Statenverkiezingen heerst echter nog steeds veel verwarring, zo bleek maar weer uit de berichtgeving in de media van de afgelopen weken. Zo zouden de tv-debatten van NOS en RTL, georganiseerd met de gedachte om kiezers te helpen in hun partijkeuze voor de provinciale verkiezingen, te veel nadruk leggen op landelijke problemen en provinciale kwesties compleet negeren. Typerend was vooral dat tijdens de debatten alleen de politieke frontmannen – Mark Rutte, Diederik Samsom, Alexander Pechtold etc. – aan het woord kwamen, politici die op een gelikte manier wel het imago van de partij uitdragen maar niet ingaan op de kerntaken van de provincies. Ook de campagnefilmpjes op YouTube blijken niet bijster informatief; geen enkele kiezer wordt wijzer van het levensverhaal van Rutte of een filosofisch naar buiten turende Pechtold. En dat terwijl er meer met de provinciale verkiezingen is gemoeid dan vaak wordt gedacht. De Provinciale Statenleden hebben namelijk het zeldzame recht om de leden van de Eerste Kamer te benoemen. Daarmee beïnvloeden ze dus direct of wetsontwerpen vanuit de Tweede Kamer daadwerkelijk worden aangenomen. Ook in de dagelijkse sleur van studenten komen door de provincie genomen beslissingen terug. ANS zet daarom de belangrijkste studentgerichte verkiezingspunten – van het verbeteren van het openbaar vervoer van en naar de campus tot het creëren van meer arbeidsplaatsen voor pas afgestudeerden – op een rijtje. Innovatie, innovatie, innovatie In de praktijk ontfermen de provincies zich over zeven kerntaken. De meeste van die taken, zoals milieu- en energiebeleid en monumentenzorg, zullen studenten weinig kunnen boeien, maar dit betekent niet dat er voor de jongere generaties helemaal niets te halen valt. Om er achter te komen wat nou wel speelt onder studenten, werd vorige week een debat georganiseerd waarin verkiezingskandidaten in gesprek gingen met RU-studenten. Mike Waltmans, Statenlid-kandidaat voor de VVD Gelderland, was aanwezig tijdens het debat: ‘Wat me aanspreekt is dat studenten na hun studie simpelweg een mooie baan willen. Daarom is het van groot belang om de jeugdwerkloosheid in Gelderland te verhelpen.’ Waltmans wil dit doen door studenten aan te moedigen werk te zoeken in groeiende sectoren, zoals ICT en voedsel-, landbouw- en medische technologie – door Waltmans betiteld als de zogeheten Food- en Health Valley. Waltmans voegt eraan toe het ‘onbegrijpelijk’ te vinden dat de gemeente, die zelf een belangrijke rol speelt in het verbeteren van de jeugdwerkloosheid, te weinig met het onderwerp bezig is. Het forse investeringsbudget van de provincie kan namelijk pas echt goed worden besteed wanneer de gemeente met goede plannen komt. Jan Jacob van Dijk, nummer een op de kandidatenlijst van het CDA Gelderland, ziet de verbetering van de werkgelegenheid ook als belangrijkste speerpunt. Daarom moet er volgens hem geld worden gestoken in de innovatie van bedrijven, om zo te voorkomen dat Nijmeegse studenten niet per se naar het westen trekken om werk te zoeken. ‘De universiteit heeft de taak om ervoor te zorgen dat studenten worden opgeleid, om daarna de innovatie in het bedrijfsleven vorm te geven. In dat opzicht verschilt onze visie van die van de VVD, die streeft naar meer innovatie op de universiteit’, aldus Van Dijk. Matthias van Hunnik, fractiemedewerker van de SP Gelderland, erkent dat het goed zou zijn als studenten hier in de regio hun plek kunnen vinden en moedigt daarom kleine wetenschappelijke onderzoeksbedrijven op de campus juist aan. Innovatie lijkt het toverwoord te zijn van het merendeel van de partijen. De Gelderse afdeling van D66 wil dat zo’n 15 miljard euro aan provinciegeld, dat nu nog is ‘opgepot’, wordt gebruikt om de economie aan te jagen en nieuwe (student)ondernemingen te stimuleren. Anne Doppen, nummer twee op de GroenLinks-kieslijst, vindt dat de provincie het goede voorbeeld geeft door stageplaatsen en startersfuncties aan te bieden en deze voorbeeldfunctie verder moet ontwikkelen. De PvdA Gelderland zegt in haar verkiezingsprogramma het wegwerken van de werkloosheid onder jongeren ook hoog in het vaandel te hebben staan en wil met de ‘Ik-Start-Smart’-projecten beginnende ondernemers helpen, ook op de Radboud Universiteit. Peter Kerris, nummer een op de PvdA-kandidatenlijst: ‘De universiteit is een broedplaats van kennis. In Nijmegen staat de bètafaculteit bijvoorbeeld hoog aangeschreven, hier moet innovatie verder worden aangemoedigd.’   Volgepropte Heyendaalshuttles Om de werkgelegenheid daadwerkelijk aan te laten trekken, is een goede bereikbaarheid van Nijmegen onmisbaar. SP’er Van Hunnik geeft daarnaast aan dat het openbaar vervoer sinds kort niet meer door de gemeente wordt geregeld maar onder de provinciale taken valt. Vandaar dat alle grote partijen er op een bepaalde manier aandacht aan besteden in hun verkiezingsprogramma, al lijken met name de SP en PvdA met vernieuwende ideeën te komen. Van Hunnik geeft aan dat de SP zich al jaren hard maakt voor fatsoenlijk openbaar vervoer in Nijmegen, zoals bleek uit de protestactie van SP-jongerenpartij ROOD na het mogelijk verdwijnen van de Heyendaalshuttle. Om het probleem van de volgepropte bussen van en naar de campus daadwerkelijk aan te pakken, pleit Van Hunnik om de elektrificatie van het spoor tussen Nijmegen-Centraal en Nijmegen-Heyendaal zo snel mogelijk te starten. ‘Hierdoor kunnen treinen van en naar de campus sneller en vaker rijden, dit levert veel meer rendement op dan het inzetten van bussen.' Van Dijk van het CDA herkent de situatie en ziet ook problemen bij het boemeltreintje dat studenten uit de Achterhoek naar Nijmegen vervoert. Op dit moment wordt er daarom op die lijn al concreet gewerkt aan dubbelspoor. PvdA’er Kerris denkt zelfs nog een betere oplossing te hebben, namelijk een snelbusverbinding tussen Nijmegen, het Duitse Kleef en Doetinchem. ‘Zo’n plan is sneller voor elkaar dan het maken van een dubbelspoor en je pakt meteen Duitse studenten mee die in Nijmegen studeren.’ Een ander belangrijk punt van verbetering is de intensievere aansluiting van Nijmegen op het nachtnet, vindt Doppen van GroenLinks. Vorig jaar werd al bekend dat, na inzet van de partij, Nijmegen vanaf december is aangesloten op het nachtnet, maar de vertrektijden van de laatste trein vielen tegen. Doppen benadrukt daarnaast het belang van goede wachtruimtes op het station en toiletvoorzieningen in de trein. Binnenstad overeind houden Ook voor studenten die zich niet elke dag willen overgeven aan de grillen van het openbaar vervoer valt er genoeg te verbeteren. Zo is het nog steeds lastig om een acceptabele kamer te vinden waarvoor je je niet scheel betaalt. Van Hunnik: ‘De provincie moet blijven investeren in de bouw van betaalbare woningen voor studenten.’ Vreemd is wel dat, aangezien woningbouw een prominente rol speelt in de partijboekjes, de provincie op dit gebied een stuk minder te zeggen heeft dan de gemeente. Van Hunnik: ‘Het besturen van de provincie is soms een beetje een ondankbare taak.’ Dit kan wel zo zijn, feit is dat de provincie beschikt over veel vermogen dat in dit geval in studentenwoningen kan worden gestoken. PvdA’er Kerris noemt als geslaagd voorbeeld hiervan het SSHN-complex Mariënbosch, gelegen op pakweg vijf minuten fietsen van de campus en goed voor bijna 350 studentenwoningen – gebouwd op initiatief vanuit zijn partij. Michiel Scheffer, lijsttrekker van D66 Gelderland, ziet liever dat de vele lege of naoorlogse gebouwen die Nijmegen rijk is worden omgebouwd tot studentenwoningen. ‘Dit houdt de binnenstad levendig.’ Van Dijk van het CDA is het met hem eens: ‘Zorg voor een goed woon- en studentenklimaat door de kwaliteit van de binnenstad te verbeteren. Pak bijvoorbeeld de jaren 60-woningen aan.’ De partijkandidaten willen studenten grotendeels met dezelfde drie grote thema’s verleiden om hun weg te vinden naar het stemhokje in De Refter. Twee daarvan, werkgelegenheid en (studenten)woningbouw, overlappen met gemeentelijke taken. Dit geeft echter helemaal niet, omdat een extra impuls vanuit de provincie – volgens Kerris staat er nog zo’n 3,5 tot 4 miljard euro aan provinciegeld op de bank – alleen maar ten goede zal komen aan de jongerenwerkgelegenheid en studentenhuisvesting. Nu ook het ov in handen is van de provincie, weten studenten die zich steevast doodergeren aan geduw en getrek in lijn 10 wat ze morgen te doen staat.

 

Het is vandaag Global Divestment Day, daarom heeft GroenLinks Nijmegen een briefnaar het college van bestuur van de Radboud Universiteit gestuurd. Daarin roept de partij de universiteit op niet meer in fossiele brandstoffen te investeren. GroenLinks geeft in de brief drie concrete aanbevelingen: 1. De Radboud Universiteit moet zich ‘fossielvrij’ verklaren en daarmee aangeven dat investeringen in de fossiele industrie niet passen bij het karakter van de RU; 2. De RU moet overstappen op een bank die niet in de fossiele industrie investeert. 3. De RU moet Pensioenfonds ABP vragen binnen vijf jaar afstand te doen van beleggingen in de fossiele industrie. Volgens Radboud Universiteit Fossielvrij had de Radboud Universiteit in 2013 ongeveer 125 miljoen euro op haar rekening staan bij banken, die het geld ook gebruiken om te investeren in de fossiele industrie. Daarnaast wordt vooral het pensioenfonds een pijnpunt genoemd: ten minste 4 procent van het geld van het pensioenfonds ABP zou direct geïnvesteerd worden in fossiele grondstoffen: 13,76 miljard euro. GroenLinks argumenteert dat de RU hierin het voortouw zou moeten nemen. De RU zou hiermee indirect steun geven aan alle wetenschappers op de RU die een academische bijdrage aan het duurzaamheidsdebat leveren en dit zou 'bijdragen aan de vorming van haar studenten tot gewetensvolle en maatschappelijk betrokken academici die verantwoordelijke posities in willen nemen om van daaruit richting te geven aan de samenleving.' Initiatiefnemer Niels Tiemessen, voorzitter van de werkgroep Klimaat en Groen van GroenLinks Nijmegen en student Biologie aan de RU, zamelt handtekeningen in voor deze aanbevelingen van GroenLinks. Tot nu toe hebben enkele hoogleraren, koepelvereniging Olympus en studentenvakbond AKKU hun steun uitgesproken. Je kunt eventueel ook je steun uitdragen door het initiatief te liken. Benieuwd hoe het zit met de Radboud en duurzaamheid? In 2013 bekritiseerde ANS al de duurzaamheid van de RU.  

 

Nijmegen heeft gesproken: de SP en GroenLinks zijn de grote winnaars van de Nijmeegse gemeenteraadsverkiezingen. Beide partijen wisten acht van de 39 zetels in de wacht te slepen. Hiermee doet Nijmegen haar geuzennaam 'Havana aan de Waal' weer eer aan. Ook D66 scoort goed en haalt één zetel meer dan in 2010. SP de grootste Op het stadhuis klonk een luid gejuich bij de socialisten, toen ze hoorden dat ze er drie zetels op vooruit gingen. Yurre Wieken, nummer 15, ziet dat dit de beste uitslag in de geschiedenis is voor de Nijmeegse SP. 'Onze campagne heeft haar vruchten afgeworpen, het is nu echt een groot feest. Ik ben ontzettend blij!' Ook GroenLinks winnaar, PvdA verliest fors Blije gezichten zijn ook te zien bij GroenLinks, de partij haalt net als in 2010 acht zetels. Niels Tiemessen, nummer 28 van GroenLinks, is vooral blij dat de landelijke trend wordt doorbroken. 'Wij horen hier in Nijmegen thuis, we hadden met minder zetels rekening gehouden en dan is dit een fantastisch resultaat.' Aan de andere kant van de hal zijn bedroefde gezichten te zien bij de Partij van de Arbeid, de grootste verliezer van de avond. Met slechts 4 zetels halveert de partij in Nijmegen. Giselle Schellekens, terug te vinden op de 4e plek, vindt het een harde realiteit. 'Deze uitslag is een complete teleurstelling, maar het is wel een duidelijk signaal. We moeten echt aan het werk om het vertrouwen van de burger te winnen.' Rechts blijft redelijk stabiel Bij het CDA staan de blikken op neutraal. Ja, ze hebben een zetel verloren, maar Judith Rotink (nummer 2) ziet wel dat het Nijmeegse resultaat iets beter is dan landelijk. 'Ik had gehoopt op drie zetels, dat zou mooier zijn geweest. Helaas is dat niet zo, maar ik ben niet heel erg teleurgesteld.' Bij de VVD is de sfeer al een stuk beter: de liberalen behouden hun vier zetels. Sjoerd van Elk, kandidaat op plek 10, heeft een leuke campagnetijd gehad en is blij met het resultaat. 'Van tevoren hoopten we op vijf zetels en bij zes zou het helemaal feest zijn. Toch zijn het moeilijke tijden en dan is dit een goed resultaat.' D66 groeit door naar zeven De derde grote winnaar van de avond is D66, de democraten weten zeven zetels binnen te slepen. Puck Sanders staat op plek 9 en ziet dat hij grote kansen heeft om in de gemeenteraad te komen: 'Boven mij staan twee wethouderskandidaten, als we in het college komen, schuif ik hoogstwaarschijnlijk door naar de gemeenteraad. D66 is nu echt een partij om rekening mee te houden!' Lokaal scoort goed De lokale partijen zijn goed voor zes zetels. Gewoon Nijmegen, onder leiding van Jo Janssen, scoort twee zetels. Ook de Nijmeegse Fractie weet, net als de Verenigde Seniorenpartij, twee zetels te behalen.

 

Het gisteravond georganiseerde verkiezingsdebat door ANS, Carolus Magnus, studievereniging ismus en StudentStem was een groot succes. Lees hier het verslag. Zes lijstrekkers en een ‘hooggeplaatste’ kandidaat, tevens de enige vrouwelijke deelnemer aan het debat, krijgen iets na 20.00 uur ieder dertig seconden de tijd om hun partij voor te stellen aan het publiek. De ene kandidaat kreeg hierbij meer applaus van het publiek dan de andere. Rob Jetten, lijsttrekker van D66, wist de meeste handjes op elkaar te krijgen van de tot de nok toe gevulde zaal in LUX. Tramlijn Na een kort introductiefilmpje over de drukte in de Heyendaalshuttle mogen Mark Buck (CDA) en Pepijn Boekhorst (GroenLinks) naar voren komen en een debat met elkaar aangaan over een tramlijn naar de campus. Volgens het CDA moeten we realistisch blijven, de tram komt er niet, want Nijmegen heeft geen geld. GroenLinks is daarentegen groot voorstander van de tramlijn. Opvallende standpunten Tijdens het debat zijn er een aantal intermezzo’s met opvallende standpunten uit de verkiezingsprogramma’s van de deelnemende partijen. Zo blijkt dat De Nijmeegse Fractie de Waalbrug graag in rood/zwart of in glow in the dark zou zien, zodat deze nog meer opvalt. Lijsttrekker Albaer Hillen geeft lachend toe dat het geen breekpunt zal worden tijdens de onderhandelingen. Het CDA vindt dat de gemeente carnavalvierend Nijmegen moet faciliteren waar kan. Uit het programma van de VVD blijkt dat de lokale brandweer en ambulance op tijd moeten zijn als je ze nodig hebt. Vrij logisch zou je zeggen. Hayke Veldman, lijsttrekker van de VVD vindt dat natuurlijk ook. 'Doen wat nodig is.' Halverwege het debat komt de VVD'er wat losser en komen de handen ook uit zijn zakken. Servicekosten De enige vrouwelijke deelnemer aan het debat, Giselle Schellekens van de Partij van de Arbeid, laat zich niet in een hoekje drukken door de mannelijke overheersing. In een reactie op een vraag uit het publiek over de kamerhuur laat ze weten dat haar partij voorstander is van een kader voor de servicekosten. ‘Voor de huurprijs van bijvoorbeeld een studentenkamer is die er wel, maar voor gas, water, licht nog niet.’ De tijd vliegt Naast de tram komen onderwerpen als de huurteams, een mogelijk quotum voor kamerbewoning en natuurlijk de te dure groene afvalzakken aan bod. Het publiek heeft geen enkele moeite om de twee uur lange zit vol te houden. Af en toe wordt er flink gelachen om grapjes van de sprekers en de soms opmerkelijke standpunten. De tijd vliegt voorbij en overal op de tribune wordt er gediscussieerd over de argumenten van de politici. Veel studenten hebben hun stemkeuze nog niet gemaakt, wel wordt duidelijk wie volgens velen de beste debater is: ‘Ik weet nog niet op wie ik ga stemmen, maar Mark Buck vind ik echt goed’. De lijsttrekker van het CDA werd aan het einde van het debat dan ook met 71 stemmen verkozen tot beste debater. Het programma werd afgesloten door Hanneke Hendrix, die tijdens het debat zeven korte columns (.pdf) schreef. Haar slotzin is een citaat van Albaer Hillen in de discussie rondom de dure groene vuilniszakken: ‘wie goed scheidt, wordt beloond’. Lees hier meer over de uitslag van het debat.

 

Het plan om studieschulden te melden bij het Bureau Kredietregistratie (BKR) heeft weinig steun in de Tweede Kamer. Dat bleek tijdens het debat over de onderwijsbegroting. De coalitiepartijen VVD en PvdA en minister Jet Bussemaker zien niets in het plan om banken meer informatie te geven over een studieschuld. Het gaat volgens hen bij studieschuld namelijk niet om een gewone lening, omdat je de lening naar draagkracht terugbetaald. Daarmee sluit de coalitie zich aan bij de woorden van studentenorganisaties, die eerder al vraagtekens stelden bij het plan. CDA en GroenLinks zien het anders. Volgens CDA-woordvoerder Michiel Rog is het melden van studieschuld een prima plan is, zeker met torenhoge schulden die met het leenstelsel in aantocht zijn. Jesse Klaver, Tweede Kamerlid voor GroenLinks, zoekt een tussenweg. Studieschulden moet je volgens hem alleen melden als er een betalingsachterstand is. Zo gaat dat ook met hypotheekschulden. Als je netjes hebt betaald, weet het BKR niet. Loop je achter met betalen, dan wordt het wel geregistreerd.