Yernaz Ramautarsing (student politicologie aan de UvA) stelt dat universiteiten aan linkse indoctrinatie doen. Dit laat hij onder andere weten bij Pauw en Witteman en op een
Facebookpagina. Ik vind de stelling dat universitaire docenten en hoogleraren indoctrineren een zwaar verwijt. Zij zouden dus met opzet studenten willen overtuigen van linkse ideeën door systematisch een eenzijdige weergave van de werkelijkheid te geven. Naast het feit dat ik denk dat deze schoffering een verkeerd beeld van de werkelijkheid is, strookt het beeld ook niet met het doel van een universitaire opleiding in de politicologie.
Ten eerste is een wetenschappelijke opleiding niet primair gericht op kennisoverdracht, universitaire studenten weten niet per se meer ‘feitjes’ dan studenten van andere opleidingen. De kerntaak van een universiteit is het voorbereiden van studenten op het doen van zelfstandig onderzoek. Hiervoor wordt kennis overgedragen over theorieën, dus geen algemene waarheden, en worden studenten getraind in verschillende onderzoeksmethodes. Een belangrijke eigenschap voor het doen van onderzoek is een kritische houding. Een kritische houding ten opzichte van andermans onderzoek, bijvoorbeeld van je docenten, en ten opzichte van je eigen onderzoek. Je eigen opleiding typeren als indoctrinatie noem ik dan ook zelfonderschatting van het eigen kritische vermogen.
Ten tweede bestaan er verschillende onjuistheden over de politicologie. Met een opleiding politicologie word je niet opgeleid tot politicus. Je leert niet debatteren, je leert niet hoe je een Kamervraag stelt en je leert geen achterkamertjespolitiek. Een politicoloog bestudeert politieke machtsprocessen in de breedste zin van het woord. Deze processen bestudeer je aan de hand van theorieën over actoren (bijvoorbeeld partijen, parlementariërs en kiezers) en systemen (bijvoorbeeld kiessystemen en wetten, maar ook de rol van culturele normen en waarden). De dagelijkse politiek, bijvoorbeeld de debatten in de Tweede Kamer, speelt hierbij zelden een rol. Politicologie gaat niet over welke ideologie het beste is, of populisme iets goeds of slechts is of welke economische theorie waar is. De politicologie bestudeert de rol van ideologieën, het effect van populistische partijen op de democratie en rol van de politieke economie. Hierbij worden verschillende theorieën naast elkaar behandeld. Of zoals een docent in mijn eerste jaar stelde: 'per college zetten we een andere theoretische bril op waarmee we de werkelijkheid bekijken'.
Natuurlijk kunnen de ideeën en het frame van de docent een rol spelen. Ik denk dat het belangrijk is om hier een onderscheid te maken tussen het frame dat de docent neerzet in een collegereeks en losse uitspraken. Op de Facebookpagina staan losse uitspraken die docenten maken in een college. Vaak geven deze een duidelijk persoonlijke mening of een grap weer. In de context van een college begrijpen studenten heel goed dat dit een mening of een grap is. In de uitzending gaf Ramautarsing tevens aan hoe docenten op hem reageren. Een UvA docent stelt: 'Ik wil dat jullie heel kritisch op me zijn'. Dit is de houding die ik ook herken bij mijn eigen docenten. Politicologen houden juist van debat en discussie, indoctrinatie past hier niet bij. Of zoals een universitair docent afgelopen week in college stelde: 'please disagree, because that is fun'.
Willem van Sermondt is masterstudent Politicologie
