ANS-historie: Zwerven tussen Erasmus en Spinoza

Deze week blikt ANS terug op de leukste artikelen van de afgelopen jaren. Vandaag lees je het interview met de campuszwervers.
Douchen in het sportcentrum, surfen in de bieb en slapen tegen het Spinozagebouw: de dakloze vrienden Ton en Gerard wonen op de campus. ‘Nergens anders krijgen we zo’n warm welkom.’ Tekst: Gijs Hablous Foto's: Alix van Lanen Een bebaarde man met grijs haar kijkt gebiologeerd naar een filmpje op een computerscherm in de Universiteitsbibliotheek (UB). Zijn iets minder grijze overbuurman zit onderuitgezakt in een stoel terwijl hij boven zijn toetsenbord een jointje draait. De dakloze vrienden Ton (55, links op de foto) en Gerard (37) zien de UB als hun woonkamer. ‘Het is hier altijd rustig en aangenaam en we hebben de mogelijkheid om te internetten.’ De mannen vertoeven niet alleen in de bieb, ook de rest van de campus is bekend terrein. Gerard slaapt iedere nacht tegen het Spinozagebouw en Ton neemt regelmatig een douche in het Universitair Sportcentrum (USC). Gerard, die fanatiek aan het twitteren is, blijft het liefst een beetje onopvallend. ‘We willen niemand tot last zijn, als het erg druk wordt, pakken we onze spullen en verkassen we naar de stad’, vertelt hij terwijl hij zijn smartphone aan de oplader legt. ‘De studenten moeten hier wel kunnen studeren.’ Wat is het verhaal van deze zwervende kameraden en wat doen ze op de campus? zwerver1Een warm welkom Iedere ochtend worden Ton en Gerard begroet door een welkomstcomité van portiers. Regelmatig doen de mannen een bakkie met het personeel. De sporttassen met kleding en slaapspullen laten ze bewaakt achter bij de kluisjes. Met de universiteit zijn geen specifieke afspraken gemaakt over de bezoekjes van de mannen. Beveiliger Pierre laat weten dat de heren altijd welkom zijn. ‘Het zijn geen verslaafden, ze houden zich netjes aan de openingstijden en vallen niemand lastig. Ze moeten zich net als studenten aan de huisregels houden. Doen ze dat niet, dan worden ze natuurlijk wel weggestuurd.’ Contact met de studenten hebben de zwervers nauwelijks. Volgens Ton blijft het veelal bij een simpel ‘hallo’. Gerard beaamt dit: ‘De meeste studenten negeren ons. Andersom doen wij dat dan ook, we willen niemand storen. Toch mogen mensen mij best persoonlijke vragen stellen, ik bijt niet.’ Ton voelt een zekere afstand tussen hem en de jongere generatie. ‘Ik merk aan hun blikken dat de jonge meiden mij als een soort vader zien.’ Zwervers met smartphones De vrije vogels zijn niet zo onverzorgd als de stereotype zwerver. De dagelijkse routine van Ton en Gerard zorgt ervoor dat ze fris en fruitig de dag beginnen. Ton gaat voor een lekkere douche naar het USC. Daarnaast raakt hij hier zijn energie kwijt tijdens een cursus BOMmen. ‘Dansen is mijn passie, daar ga ik helemaal in op. Ik zou een danser willen zijn, maar dat is allemaal niet gemakkelijk. Je moet dan toch een hoop trainen.’ Gerard grinnikt en vertelt dat zijn vriend af en toe dansend en springend door de UB gaat. Ton springt op en neemt uitgebreid de ruimte voor rek- en strekoefeningen, zonder op te merken dat een aantal studenten giechelend naar het schouwspel kijkt. Hij vervolgt zijn verhaal. ‘Zo’n kaart kost maar 50 euro per maand, dat is geen geld!’ Gerard maakt het liefst zo min mogelijk gebruik van de douche op de campus. ‘Ton drinkt veel, maar ik rook alleen af en toe een jointje. Doordat ik niet verslaafd ben kan ik ook wel eens bij mensen thuis terecht om me op te frissen.’ Behalve van de sportfaciliteiten kunnen de zwervers gratis gebruik maken van een RU-gastlogin. Gerard begint de dag meestal met het checken van zijn mail of het online lezen van passages uit de Bijbel. Ton kijkt veel dansfilmpjes op YouTube en schrijft gedichten. ‘Die gedichten print ik hier in de bibliotheek uit en vervolgens maak ik er een mooi boekje van. Ik schrijf over mijn belevenissen op straat, van slapen in de winterse kou tot het zoeken naar eten. Ook bredere onderwerpen, zoals de liefde, komen aan bod.’ Tegenwoordig zijn de heren voor het twitteren en mailen niet meer gebonden aan een computer. ‘We hebben smartphones gekregen van stichting Kruispunt, het straatpastoraat in Nijmegen. Nu zet ik zelfs op twee telefoons de wekker zodat ik me niet verslaap’, grapt Gerard. @Straatvogels024 De gratis smartphones zijn onderdeel van het straatvogelproject, een initiatief van de Protestantse kerk in Amsterdam. Door daklozen mobieltjes met internet te geven wordt hen de mogelijkheid geboden hun leven te delen op Twitter. Het concept is in Nijmegen overgenomen door Stichting Kruispunt en Iriszorg onder de naam Straatvogels024. Stichting Kruispunt is een ontmoetingsplaats voor daklozen en een plek waar de mannen vaak over de vloer komen. Ton (@Straatvogelton) en Gerard (@straatengel) kunnen door het straatvogelproject hun teruggetrokken leven zichtbaar maken voor hun volgers. Gerard is een fanatiekeling als het om Twitter gaat, om de paar seconden stuurt hij een tweet de lucht in. Terwijl Gerard enthousiast over Twitter vertelt, strijkt Ton zijn haren glad en poseert voor een selfie. De mannen zijn erg blij met de gadgets: ‘Nu kunnen we in contact blijven met mensen die we bij Kruispunt of op straat ontmoeten.’ zwerver staandHotel Radboud Een warme slaapplaats biedt de universiteit niet. Ook voor daklozen sluit de UB ’s nachts haar deuren, maar waar studenten naar huis gaan, kiezen Ton en Gerard voor een nachtelijk verblijf op de campus. Gerard vertelt dat hij altijd bij het Spinozagebouw ligt. ‘Ik heb wel eens een student de stuipen op het lijf gejaagd. Dat was niet mijn bedoeling, maar de geschokte blik was erg grappig.’ Ton onthult zijn exacte slaapplaats niet, maar ligt ‘ook ergens op de campus’. De mannen vinden dat de campus veel voordelen biedt ten opzichte van bijvoorbeeld het centrum. ‘Het is hier ’s nachts erg rustig en je ligt niemand in de weg. Ook de beschutting van het bos is fijn.’ De RU heeft met Gerard zelfs een gratis nachtelijke beveiliger in huis. ‘Als ik fietsdieven zie, gooi ik een steentje tegen de prullenbak. Dan zijn ze zo gevlogen.’ Het leven van de straat De straatvogels slapen buiten, terwijl er in Nijmegen nachtopvang bestaat voor daklozen. ‘Alleen harddrugsverslaafden zijn daar welkom’, vertelt Gerard. Ton wil nooit meer terug naar de opvang. ‘Je wordt daar bestolen en doet geen oog dicht. Het is geen fijne plek om te zijn, met de mensen die daar komen valt niet te praten.’ Gerard vindt het geen probleem om te slapen in de buitenlucht, hij voelt zich daar zelfs veiliger dan binnen. Wel heeft hij slechte ervaringen: ‘Ik heb vier keer een poging gedaan om een boek over mijn leven te schrijven, maar telkens werd mijn werk gejat.’ Ondanks de luxe van de campus is het zwerversleven dus niet altijd gemakkelijk. ‘Het leven van de straat is hard, maar als je in jezelf blijft geloven is er altijd genoeg geld om te overleven. Op het moment dat je niets meer hebt, kom je weer nieuwe mensen tegen die je helpen.’ Gerard legt uit hoe hij aan geld komt. ‘Als ik iets nodig heb, sta ik bij de Coop in de Molenpoortpassage. De meeste mensen geven wel iets, omdat ze me herkennen en weten dat ik geen verslaving heb. Ik ben altijd beleefd en zeg netjes goedendag. Op de dag voor Kerst verdiende ik zo 200 euro.’ Vaak verkoopt hij de dichtbundels van straatvogel Ton. ‘Af en toe doet hij dat zelf, maar eigenlijk is het schrijfwerk verkopen meer mijn ding.’ zwerver2Zweverige zwervers Ton is niet erg open over zijn verleden, hij schrijft in zijn gedichten dan ook vooral over zijn dagelijkse belevenissen op straat. Over het verleden van Gerard lijkt hij weinig te weten. ‘Was je zo jong, oude reus? Ik was een stukje ouder!’, roept Ton naar zijn vriend, wanneer deze vertelt dat hij al op zijn zeventiende op straat belandde. Op zijn blog, dat hij deelt op Twitter, vertelt hij openhartig over zijn verleden. ‘Mijn vader overleed toen ik zeventien was aan een hartaanval, ik vond zijn koude lichaam op bed. Onze band was goed en ik kon niet met zijn dood omgaan.’ Na het overlijden van zijn vader, die vrachtwagenchauffeur was, moest Gerard de truck legen. ‘Ik vond flessen jenever en blikken bier. Deze heb ik uit verdriet opgedronken.’ De moeder van Gerard kreeg al snel na de dood van haar man een nieuwe vriend. ‘Ik kreeg vreselijke ruzie met hem, tot hij mij op een dag het huis uit werkte. Zelfs mijn moeder zei dat ik niet meer welkom was.’ In de jaren daarna heeft Gerard meerdere verslavingen gehad, van gok- tot medicatieverslavingen. Voor beide mannen speelt geloof een grote rol en sinds ze op straat zijn beland is het nog belangrijker geworden. ‘Ik ben geboren met religie en ga dood zonder religie, maar wel met geloof’, zegt Gerard. Mede hierdoor is hij van zijn verslavingen afgekomen. ‘Ik wilde op eigen kracht afkicken en niet terugvallen na een periode van hulpverlening. Het is makkelijker om clean te blijven als je zelf van de verslaving bent afgekomen. Mijn geloof heeft mij daarin gesterkt.’ Ook Ton heeft een eigen manier van geloven: ‘De Bijbel bevat tientallen fouten, daarom heb ik een eigen visie. Het begint allemaal bij jezelf en daar eindigt het ook. Het gaat
...
Lees meer

De Graadmeter: Warme Weldoenerij

In het studentenleven zijn de mogelijkheden niet te overzien. Waar kun je het beste wildkamperen, wat is het hipste kapsel en hoe scoor je het snelst een bedpartner? In De Graadmeter onderzoekt ANS elke maand de opties. Deze keer: Warme weldoenerij in de wintermaanden

Tekst: Kim Saris en Marit Willemsen
Foto's: Marit Willemsen
Illustraties: Joost Dekkers

Dit artikel verscheen eerder in de december-ANS

  GMoudevrouwenWat: Bejaarden behagen 
Effect: Oma lacht
Voldoening: Nu kan ik sterven
Score: 4/5

Het opzoeken van opa en/of oma wordt vaak als heuse goede daad beschouwd. Naast je eigen opoe zijn er verzorgingstehuizen vol oudjes die verlegen zitten om een beetje aandacht. Vandaag mag het panel koffie schenken en kletsen. De grijsaarden zijn als kleine kinderen zo blij met de aandacht van personen jonger dan tachtig en zuigen vrolijk op hun bokkenpootjes. Wie plaatsneemt tussen de scootmobielen en rolstoelen, wordt al snel bestookt met vragen. De ouderen kunnen hun vieze moppen en nostalgisch gebral kwijt, terwijl jij karmapunten scoort. Ondanks dat er bijna geen klap is uitgevoerd, wordt een panellid aan het eind van de middag aan de mouw getrokken: ‘Kom je nog eens terug?’

GMduimWat: Liken en sharen
Effect: Vriendenafhankelijk
Voldoening: Nul komma nul
Score: 0/5

Facebook is niet alleen de plek waar je dat leuke meisje eindelijk in bikini kunt zien of de hele wereld meedeelt hoe je hebt ontbeten. Goede doelen slaan je online om de oren met foto’s van toegetakelde zeehonden en zieke Afrikaanse kinderen, klaar om gedeeld en geliked worden. Het panel besluit te ‘helpen’ en binnen enkele seconden staat de tijdlijn vol met rotzooi, van anti-plofkip-reclame tot Bond tegen vloeken-slogans. Hoe filantropisch dit ook klinkt, de gemiddelde Facebookvriend negeert je welwillende boodschap totaal. Likes blijven uit, de enkeling die reageert vraagt zich af of het Facebookaccount van het panellid gehackt is. Met deze methode ben je eerder een schreeuwende stoorfactor dan een ware weldoener.

GMzwerversWat: Diner voor daklozen
Effect: Een tandeloze glimlach
Voldoening: Onbetaalbaar
Score: 5/5

In Nijmegen zijn genoeg daklozen die tegen etenstijd wel eens een alternatief willen voor de vuilnisbakmaaltijd. Meerdere dagen per week staan er gratis een warme prak en koffie klaar bij de Stadswinkel. Het panel helpt de vrijwilligers die naast iets te nassen, ook shag uitdelen en een praatje aanknopen met de ‘gasten’. Het panel smeert bergen boterhammen en sjouwt met karren voedsel. De zwervers ontvangen het vrijwilligerspeloton met open armen. De sfeer zit er goed in, flauwe grappen, complimenten en af en toe een roep om meer sambal maken het werk aangenaam. De taak neemt slechts twee uur in beslag en over de kou mag niet worden geklaagd. Het panel kan immers terug naar een kamer met verwarming.

GMgeldWat: Geld doneren
Effect: Een lege portemonnee
Voldoening: Nogal hol
Score: 1/5

Voor wie liever lui dan moe is, bestaan er ook mogelijkheden tot liefdadigheid. Als je niet je laatste stufi-centen hebt uitgegeven aan die meter bier of nicotineverslaving, kun je ervoor kiezen om je geld te investeren in iets barmhartigs. Het panel rooft de eigen bankrekening leeg en pleurt wat euro’s op de conto van een goed doel. Het probleem is echter, welke dier- of menslievende organisatie mag de duiten in haar zak steken? Het panel zwicht uiteindelijk voor giro 555 en verwacht dat met het kleine fortuin de ebolasterfte na enkele weken toch echt is opgelost. Doordat zichtbaar resultaat uitblijft, voelt het panel zich wat berooid. Hoe slijmerig de bedankmail ook mag zijn, een beter mens voel je je er niet door.

GMnaastenliefdeWat: Naastenliefde
Effect: Schouderklopjes
Voldoening: Held van de wijk
Score: 3/5

‘Jullie zijn zeker van de kerk? Wij hoeven niks.’ De buurt rondgaan om vriendelijk lachend hulp aan te bieden, wekt in eerste instantie argwaan. Zodra het panel aankondigt voor nop de stoep te vegen, het gras te maaien of het glas weg te brengen, zwaaien de voordeuren echter wagenwijd open. Helaas wordt de hulp niet vaak geaccepteerd, al blijven de uitnodigingen voor koffie binnenstromen. Door de vele complimenten en schouderklopjes voor het geweldige aanbod alleen al waan je je een heuse superheld. Bovendien groeit niet alleen je ego, maar ook de band met de buren. Een tochtje naar de glasbak levert zelfs een telefoonnummer op van een buurman die graag eens de fietsen van de helpers ‘een beurt’ zou willen geven.

Klik hier voor de overige artikelen uit de december-ANS.

 

Lees meer

Lijstjestijd: Populairste berichten

Het is december en dat betekent lijstjestijd. In de kerstvakantie presenteert ANS tot aan Oud en Nieuw iedere dag een lijstje waarin wordt teruggeblikt op 2014. Wat waren de leukste reacties? De leukste quotes? Welke interviews zijn het lezen waard? ANS duikt in het archief en rakelt het voor je op. Deze lijstjes kunnen er voor jou overigens anders uitzien, dus schroom niet te reageren met jouw rangorde. Het lijstje van vandaag: Populairste ANS-berichten.

5. Volle collegezaal krijgt dubbele middelvinger Een volle collegezaal die een dubbele middelvinger krijgt. Niet echt nieuwswaardig maar volgens studenten blijkbaar wel interessant om te lezen. Een verslaggever van de regionale omroep werd kwaad omdat zij een college niet mocht filmen, van zowel de studenten als de hoogleraar in dienst kreeg zij een non op haar rekest. De reactie van de reporter: een dubbele middelvinger en ‘Fuck you all’.

4. RU is klaar met hbo’ers In dit nieuwsbericht van januari werd geschreven dat de Radboud Universiteit hbo’ers liever kwijt dan rijk is. Door de verhoging van de premastertarieven staakte de RU het matsbeleid voor hbo’ers en switchende bachelorstudenten, waardoor veel schakelaars 2859 euro voor een premaster betalen.

3. Student sleept RU weer voor de rechter Voor de vierde keer in zijn studentencarrière sleepte rechtenstudent Pepijn Eymaal de RU voor de rechter. Ditmaal omdat Eymaal het onterecht vond dat hij zijn bestuursbeurzen voor een medezeggenschapsjaar niet kreeg, hij is immers vijfdejaarsstudent. Het bericht dat op 17 juni verscheen, kreeg een staartje. Op 22 oktober kwam het nieuws naar buiten dat Eymaal de rechtszaak gewonnen had. Dit betekende echter niet dat hij meteen bestuursbeurzen in zijn schoot geworpen kreeg, de aanvraag werd alleen opnieuw behandeld.

2. Nijmegen komt op nachtnet In maart ging de kogel door de kerk: Nijmegen zou op het nachtnet komen. Inmiddels rijden de nachttreinen, maar voor de echte stappers is de ochtendtrein alsnog de beste optie. Met de laatst vertrekkende trein vanuit Utrecht om 01.47 uur, sluit de nachttrein niet aan bij het moderne uitgaansleven.

1. Zwerven tussen Erasmus en Spinoza In de februari-editie nam ANS een kijkje in het leven van campuszwervers Ton en Gerard. Deze vrije vogels met smartphones slapen op de campus, douchen bij het sportcentrum en jagen een enkele keer een student de stuipen op het lijf. ‘Het enige verschil tussen ons en mensen met een huis is een dak boven het hoofd.’

 

Lees meer

Waarom campuszwerver Gerard boos was

Deze maand bracht ANS een verhaal over de twee dakloze vrienden Ton (links op de foto) en Gerard, die op de campus wonen. Wij kregen enorm veel positieve reacties op het stuk. De twee heren merkten zelf ook dat zij vaker werden aangesproken en namen complimenten in ontvangst. We waren dus stomverbaasd toen Gerard (@Straatengel) gisteren een aantal woeste tweets eruit gooide waarin hij stelde dat de ANS uit de bakken moest. Die avond liep een van onze hoofdredacteuren hen tegen het lijf, toen zij, bepakt en bezakt, vanuit de UB op weg waren naar hun slaapplek voor de nacht. Zij waren niet boos op ANS, wel op de universiteit. Gerard vertelde dat hij die ochtend had gezien dat werkers van de groenvoorziening zijn matje, dat hij altijd zorgvuldig opborg op een vaste plaats, meenamen. Hij ging navraag doen en kreeg een zeer opvallend antwoord. De RU-medewerkers zouden hem hebben verteld dat zij naar aanleiding van het artikel in ANS orders hadden gekregen om zijn spullen te verwijderen. Vandaar de woede en de tweets – die hij diezelfde middag overigens alweer had verwijderd. Ook de redactie heeft zich over dit verhaal enorm opgewonden. Voor ons toonde dit artikel juist dat de universiteit mensen helpt, zoals dat past bij een academische gemeenschap en bovendien de katholieke identiteit van de RU. De behulpzaamheid van de portiers, de acceptatie van de studenten en de warme reacties op het stuk zijn in onze ogen tekenend voor het tolerante karakter dat een academische instelling hoort te hebben. Dus namen wij vandaag contact op met de tuindienst van de RU en zij vertelden een ander verhaal. De bewaking zou rotzooi hebben aangetroffen in een bos nabij de campus en de tuindienst hebben verzocht dit te verwijderen. ‘Het was voor ons niet duidelijk dat dit materialen waren van één van de zwervers’, luidt de reactie per  mail. Het artikel zou dus geen rol hebben gespeeld in het incident en Gerard heeft zijn spullen volgens de medewerkers teruggekregen. Hoe de vork precies in de steel steekt is onduidelijk. Wij hopen vooral dat er inderdaad sprake is van een miscommunicatie en dat de universiteit nooit een dergelijke vergissing zou begaan. Wij schreven dit artikel immers niet om Gerard en Ton in de problemen te brengen en we mogen hopen dat jullie het ook niet om die reden lazen.

 

Lees meer

Zwerven tussen Erasmus en Spinoza

Douchen in het sportcentrum, surfen in de bieb en slapen tegen het Spinozagebouw: de dakloze vrienden Ton en Gerard wonen op de campus. ‘Nergens anders krijgen we zo’n warm welkom.’ Tekst: Gijs Hablous Foto's: Alix van Lanen Een bebaarde man met grijs haar kijkt gebiologeerd naar een filmpje op een computerscherm in de Universiteitsbibliotheek (UB). Zijn iets minder grijze overbuurman zit onderuitgezakt in een stoel terwijl hij boven zijn toetsenbord een jointje draait. De dakloze vrienden Ton (55, links op de foto) en Gerard (37) zien de UB als hun woonkamer. ‘Het is hier altijd rustig en aangenaam en we hebben de mogelijkheid om te internetten.’ De mannen vertoeven niet alleen in de bieb, ook de rest van de campus is bekend terrein. Gerard slaapt iedere nacht tegen het Spinozagebouw en Ton neemt regelmatig een douche in het Universitair Sportcentrum (USC). Gerard, die fanatiek aan het twitteren is, blijft het liefst een beetje onopvallend. ‘We willen niemand tot last zijn, als het erg druk wordt, pakken we onze spullen en verkassen we naar de stad’, vertelt hij terwijl hij zijn smartphone aan de oplader legt. ‘De studenten moeten hier wel kunnen studeren.’ Wat is het verhaal van deze zwervende kameraden en wat doen ze op de campus? zwerver1Een warm welkom Iedere ochtend worden Ton en Gerard begroet door een welkomstcomité van portiers. Regelmatig doen de mannen een bakkie met het personeel. De sporttassen met kleding en slaapspullen laten ze bewaakt achter bij de kluisjes. Met de universiteit zijn geen specifieke afspraken gemaakt over de bezoekjes van de mannen. Beveiliger Pierre laat weten dat de heren altijd welkom zijn. ‘Het zijn geen verslaafden, ze houden zich netjes aan de openingstijden en vallen niemand lastig. Ze moeten zich net als studenten aan de huisregels houden. Doen ze dat niet, dan worden ze natuurlijk wel weggestuurd.’ Contact met de studenten hebben de zwervers nauwelijks. Volgens Ton blijft het veelal bij een simpel ‘hallo’. Gerard beaamt dit: ‘De meeste studenten negeren ons. Andersom doen wij dat dan ook, we willen niemand storen. Toch mogen mensen mij best persoonlijke vragen stellen, ik bijt niet.’ Ton voelt een zekere afstand tussen hem en de jongere generatie. ‘Ik merk aan hun blikken dat de jonge meiden mij als een soort vader zien.’ Zwervers met smartphones De vrije vogels zijn niet zo onverzorgd als de stereotype zwerver. De dagelijkse routine van Ton en Gerard zorgt ervoor dat ze fris en fruitig de dag beginnen. Ton gaat voor een lekkere douche naar het USC. Daarnaast raakt hij hier zijn energie kwijt tijdens een cursus BOMmen. ‘Dansen is mijn passie, daar ga ik helemaal in op. Ik zou een danser willen zijn, maar dat is allemaal niet gemakkelijk. Je moet dan toch een hoop trainen.’ Gerard grinnikt en vertelt dat zijn vriend af en toe dansend en springend door de UB gaat. Ton springt op en neemt uitgebreid de ruimte voor rek- en strekoefeningen, zonder op te merken dat een aantal studenten giechelend naar het schouwspel kijkt. Hij vervolgt zijn verhaal. ‘Zo’n kaart kost maar 50 euro per maand, dat is geen geld!’ Gerard maakt het liefst zo min mogelijk gebruik van de douche op de campus. ‘Ton drinkt veel, maar ik rook alleen af en toe een jointje. Doordat ik niet verslaafd ben kan ik ook wel eens bij mensen thuis terecht om me op te frissen.’ Behalve van de sportfaciliteiten kunnen de zwervers gratis gebruik maken van een RU-gastlogin. Gerard begint de dag meestal met het checken van zijn mail of het online lezen van passages uit de Bijbel. Ton kijkt veel dansfilmpjes op YouTube en schrijft gedichten. ‘Die gedichten print ik hier in de bibliotheek uit en vervolgens maak ik er een mooi boekje van. Ik schrijf over mijn belevenissen op straat, van slapen in de winterse kou tot het zoeken naar eten. Ook bredere onderwerpen, zoals de liefde, komen aan bod.’ Tegenwoordig zijn de heren voor het twitteren en mailen niet meer gebonden aan een computer. ‘We hebben smartphones gekregen van stichting Kruispunt, het straatpastoraat in Nijmegen. Nu zet ik zelfs op twee telefoons de wekker zodat ik me niet verslaap’, grapt Gerard. @Straatvogels024 De gratis smartphones zijn onderdeel van het straatvogelproject, een initiatief van de Protestantse kerk in Amsterdam. Door daklozen mobieltjes met internet te geven wordt hen de mogelijkheid geboden hun leven te delen op Twitter. Het concept is in Nijmegen overgenomen door Stichting Kruispunt en Iriszorg onder de naam Straatvogels024. Stichting Kruispunt is een ontmoetingsplaats voor daklozen en een plek waar de mannen vaak over de vloer komen. Ton (@Straatvogelton) en Gerard (@straatengel) kunnen door het straatvogelproject hun teruggetrokken leven zichtbaar maken voor hun volgers. Gerard is een fanatiekeling als het om Twitter gaat, om de paar seconden stuurt hij een tweet de lucht in. Terwijl Gerard enthousiast over Twitter vertelt, strijkt Ton zijn haren glad en poseert voor een selfie. De mannen zijn erg blij met de gadgets: ‘Nu kunnen we in contact blijven met mensen die we bij Kruispunt of op straat ontmoeten.’ zwerver staandHotel Radboud Een warme slaapplaats biedt de universiteit niet. Ook voor daklozen sluit de UB ’s nachts haar deuren, maar waar studenten naar huis gaan, kiezen Ton en Gerard voor een nachtelijk verblijf op de campus. Gerard vertelt dat hij altijd bij het Spinozagebouw ligt. ‘Ik heb wel eens een student de stuipen op het lijf gejaagd. Dat was niet mijn bedoeling, maar de geschokte blik was erg grappig.’ Ton onthult zijn exacte slaapplaats niet, maar ligt ‘ook ergens op de campus’. De mannen vinden dat de campus veel voordelen biedt ten opzichte van bijvoorbeeld het centrum. ‘Het is hier ’s nachts erg rustig en je ligt niemand in de weg. Ook de beschutting van het bos is fijn.’ De RU heeft met Gerard zelfs een gratis nachtelijke beveiliger in huis. ‘Als ik fietsdieven zie, gooi ik een steentje tegen de prullenbak. Dan zijn ze zo gevlogen.’ Het leven van de straat De straatvogels slapen buiten, terwijl er in Nijmegen nachtopvang bestaat voor daklozen. ‘Alleen harddrugsverslaafden zijn daar welkom’, vertelt Gerard. Ton wil nooit meer terug naar de opvang. ‘Je wordt daar bestolen en doet geen oog dicht. Het is geen fijne plek om te zijn, met de mensen die daar komen valt niet te praten.’ Gerard vindt het geen probleem om te slapen in de buitenlucht, hij voelt zich daar zelfs veiliger dan binnen. Wel heeft hij slechte ervaringen: ‘Ik heb vier keer een poging gedaan om een boek over mijn leven te schrijven, maar telkens werd mijn werk gejat.’ Ondanks de luxe van de campus is het zwerversleven dus niet altijd gemakkelijk. ‘Het leven van de straat is hard, maar als je in jezelf blijft geloven is er altijd genoeg geld om te overleven. Op het moment dat je niets meer hebt, kom je weer nieuwe mensen tegen die je helpen.’ Gerard legt uit hoe hij aan geld komt. ‘Als ik iets nodig heb, sta ik bij de Coop in de Molenpoortpassage. De meeste mensen geven wel iets, omdat ze me herkennen en weten dat ik geen verslaving heb. Ik ben altijd beleefd en zeg netjes goedendag. Op de dag voor Kerst verdiende ik zo 200 euro.’ Vaak verkoopt hij de dichtbundels van straatvogel Ton. ‘Af en toe doet hij dat zelf, maar eigenlijk is het schrijfwerk verkopen meer mijn ding.’ zwerver2Zweverige zwervers Ton is niet erg open over zijn verleden, hij schrijft in zijn gedichten dan ook vooral over zijn dagelijkse belevenissen op straat. Over het verleden van Gerard lijkt hij weinig te weten. ‘Was je zo jong, oude reus? Ik was een stukje ouder!’, roept Ton naar zijn vriend, wanneer deze vertelt dat hij al op zijn zeventiende op straat belandde. Op zijn blog, dat hij deelt op Twitter, vertelt hij openhartig over zijn verleden. ‘Mijn vader overleed toen ik zeventien was aan een hartaanval, ik vond zijn koude lichaam op bed. Onze band was goed en ik kon niet met zijn dood omgaan.’ Na het overlijden van zijn vader, die vrachtwagenchauffeur was, moest Gerard de truck legen. ‘Ik vond flessen jenever en blikken bier. Deze heb ik uit verdriet opgedronken.’ De moeder van Gerard kreeg al snel na de dood van haar man een nieuwe vriend. ‘Ik kreeg vreselijke ruzie met hem, tot hij mij op een dag het huis uit werkte. Zelfs mijn moeder zei dat ik niet meer welkom was.’ In de jaren daarna heeft Gerard meerdere verslavingen gehad, van gok- tot medicatieverslavingen. Voor beide mannen speelt geloof een grote rol en sinds ze op straat zijn beland is het nog belangrijker geworden. ‘Ik ben geboren met religie en ga dood zonder religie, maar wel met geloof’, zegt Gerard. Mede hierdoor is hij van zijn verslavingen afgekomen. ‘Ik wilde op eigen kracht afkicken en niet terugvallen na een periode van hulpverlening. Het is makkelijker om clean te blijven als je zelf van de verslaving bent afgekomen. Mijn geloof heeft mij daarin gesterkt.’ Ook Ton heeft een eigen manier van geloven: ‘De Bijbel bevat tientallen fouten, daarom heb ik een eigen visie. Het begint allemaal bij jezelf en daar eindigt het ook. Het gaat erom dat je op je eigen kracht vertrouwt.’ Een nieuwe verslaving Vaak wordt gezegd dat er in Nederland genoeg sociale...
Lees meer