ANS

De Nederlandse Bisschoppenconferentie vindt dat het onderwijs aan de RU drastisch moet worden veranderd. ‘Juist in een tijd van snelle wetenschappelijke ontwikkelingen is het van belang voor de katholieke grondslag te kiezen.’ Hoe moet de RU reageren op deze felle kritiek?

Tekst: Gijs Hablous Illustratie: Sascha Wijnhoven

Dit artikel verscheen in de april-ANS.

Weinig studenten weten dat het katholicisme nog altijd een rol van betekenis speelt op de Radboud Universiteit. De Nederlandse Bisschoppenconferentie heeft de taak om de leden van het Stichtingsbestuur, die toezien op het dagelijks bestuur van de RU, te benoemen. Vorig jaar stelde het bisschoppenorgaan een commissie samen die het onderwijs aan de RU zou gaan beoordelen. In oktober bezocht een delegatie van deze Commissie Hendrickx de RU en velde een bizar oordeel. ‘Geen van de bachelor- en mastervarianten van de studies Biologie, Moleculaire Levenswetenschappen, Natuur- en Sterrenkunde, Science en Scheikunde past binnen het katholieke karakter van de Radboud Universiteit.’ Dit is slechts een van de conclusies uit het evaluatierapport dat ANS in handen kreeg. Als het aan de commissie ligt, moet een aantal zaken drastisch worden veranderd in de curricula van deze studies. Wanneer dit niet mogelijk is, moeten de opleidingen worden afgeschaft. Bij Biologie zou het darwinisme te veel de overhand hebben gekregen. ‘Het gelijk van de evolutietheorie is nog altijd niet onomstotelijk bewezen. Desondanks stoelt het volledige onderwijsprogramma van de opleiding op deze theorie’, stelt het rapport. ‘Het zou voor de Radboud Universiteit pleiten als zij kritisch durft te zijn op de natuurwetenschappen. Een duidelijke keuze om haar katholieke identiteit te behouden zou een krachtig signaal afgegeven aan de maatschappij.’ In hoeverre gaat dit schokkende rapport het beleid van de bètastudies en de RU als geheel beïnvloeden? Worden we binnenkort opgescheept met een extreem conservatief College van Bestuur (CvB) en wordt het doemscenario waarin volledige studies worden afgeschaft realiteit? Als het werkelijk zover dreigt te komen, is het zaak dat de RU haar katholieke identiteit heroverweegt.

Katholiek karakter Tot nu toe werd altijd stilzwijgend ingestemd met het feit dat de Bisschoppenconferentie het Stichtingsbestuur benoemt. Bovendien lijken studenten weinig van deze katholieke invloed te merken. Zo is de ‘K’ al enige tijd uit de instellingsnaam verdwenen – tot september 2004 was de naam Katholieke Universiteit Nijmegen – en zijn voorzieningen als de Universiteitsbibliotheek (UB) gewoon op zondag geopend. Toch leidde een aantal voorvallen tot enige maatschappelijke discussie en de vraag of de RU niet te conservatief reageerde. Zo werd in 2007 de ANS op last van het CvB van de campus verwijderd, omdat er pornofoto’s in het blad stonden. Een paar jaar later, in 2010, ontstond er ophef over een voorlichtingsfilmpje waarin Playboymodel Ancilla Tilia een man gek maakt met haar diepe decolleté. Volgens verschillende RU-medewerkers ‘paste de seksistische inhoud van het promofilmpje niet bij het katholieke imago van de universiteit’. Het is gerust vreemd te noemen dat de bisschoppen niet warm of koud worden van een playboymodel, maar dat het darwinisme het wel moet ontgelden.

‘Niet Gods intentie’ De conclusies uit het rapport zijn niet mals. ‘De inhoud van een aantal curricula aan deze faculteit brengt de Katholieke identiteit van de Radboud Universiteit ernstig in gevaar’, luidt een van de opmerkingen in het stuk over de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI). Deze faculteit kan de deuren wel sluiten als de aanbevelingen die de commissie doet daadwerkelijk zouden worden overgenomen. Geen weldenkende student of onderzoeker wil tenslotte verbonden zijn aan een instituut dat de vrije wetenschap in gevaar brengt en academische vooruitgang blokkeert. De internationale concurrentiepositie van de RU wordt zo de vernieling in geholpen. Niet alleen FNWI krijgt er flink van langs, ook de medische faculteit moet het ontgelden. Bij de studies Biomedische wetenschappen en Geneeskunde zou ‘terughoudendheid bij het doen van controversieel onderzoek’ het devies moeten zijn. De commissie vindt met name dat er meer vakken en colleges omtrent de ethische aspecten van geneeskundig onderzoek zouden moeten worden gegeven. Op dit moment zou er geen sprake zijn van een juiste balans. Verder onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe ivf-methoden en zelfs de genezing van kanker zou niet de overhand mogen krijgen. ‘Het kunstmatig creëren van leven of het geforceerd in stand houden hiervan is nooit Gods intentie geweest, daar dienen ook onderzoekers zich van bewust te zijn.’ Het rapport barst van dit soort bizarre uitspaken, die het open wetenschappelijke karakter van de RU ernstig in gevaar brengen.

Geen commentaar Het beoordelen van onderwijs en onderzoek is geen taak van de Nederlandse Bisschoppenconferentie. Het is dan ook opmerkelijk en zeer kwalijk dat de conferentie nu deze extreem conservatieve uitspraken doet. Omdat de katholieke organisatie in deze kwestie haar boekje flink te buiten is gegaan, vroeg de redactie van ANS het orgaan om een reactie. Helaas wilde niemand van de Commissie Hendrickx reageren.

Het meer dan vijftig pagina’s tellende stuk doet volstrekt ridicule aanbevelingen en wil de RU ver terug in de tijd werpen. Hoewel het CvB in het verleden in verschillende gevallen bekrompen en conservatief heeft gehandeld, is te hopen dat de universiteit het bisschoppenorgaan in deze kwestie niet serieus neemt. Wat betreft één aspect hebben Hendrickx en consorten echter wel een punt: het is hoog tijd dat de RU een duidelijke keuze maakt. Juist nu kan de Radboud Universiteit een signaal afgeven door afstand te nemen van dit idiote rapport en haar katholieke identiteit nog eens kritisch onder de loep te nemen.

Bekijk hier de overige artikelen uit de april-ANS.