Enerzijds Anderzijds

De stelling van deze maand: particulier vuurwerk moet worden verboden.

Tekst: Annemarie Verschragen en Bas van Woerkum

Dit artikel verscheen eerder in de december-ANS

Zelf vuurwerk afsteken wordt, als het aan de voorstanders van een particulier verbod ligt, in heel Nederland verboden. De burgemeester van Hilversum nam vorig jaar al het drastische besluit om vuurwerk in het centrum te verbieden en ook Hubert Bruls, burgemeester van Nijmegen, liet doorschemeren geen traan te laten om een particulier vuurwerkverbod. Het is echter een diepgewortelde traditie om met Oud en Nieuw met een glas champagne naar buiten te rennen en de eerste knallen mee te maken die het nieuwe jaar inluiden. Tegenstanders van het verbod hameren daarom op het belang van voorlichting en het terugdringen van illegaal vuurwerk. Zij proberen de huidige situatie te behouden door zich te verenigen in initiatieven zoals Vuurwerktraditie. Naar aanleiding van negentigduizend meldingen van vandalisme, letsel en angst voor vuurwerk werd vorig jaar de afsteektijd al teruggebracht van 10 uur ‘s ochtends naar 6 uur ’s avonds. Blijft het hierbij of moet particulier vuurwerk volledig worden afgeschaft?

Nick van der Veen, voorzitter Vuurwerktraditie en initiator van het Online Nederlands Vuurwerkmuseum ‘Nederland heeft een rijke vuurwerkgeschiedenis. Het behoort tot onze identiteit, dat schaf je niet af. Op die manier stimuleer je de smokkel van illegaal vuurwerk en het maken van eigen vuurwerk, zoals dat in de jaren zeventig ook gebeurde toen zwaar vuurwerk werd verboden. Ik geloof daarom niet in een verbod als oplossing. ‘De overheid moet meer inzetten op diplomatie. De grootste ellendeknallers, illegaal vuurwerk zoals cobra’s, komen uit het buitenland. De regering moet strengere afspraken maken om de toevoer van dit soort vuurwerk te stoppen. Dit kan op Europees niveau aangepakt worden. ‘Bovendien moet de voorlichting beter, zodat mensen veiliger omgaan met vuurwerk. De overheid zou moeten toezien op het gebruik van vuurwerkbrillen in plaats van enkel te focussen op voorlichting over illegaal vuurwerk. De verantwoordelijkheid ligt echter niet alleen bij de overheid en scholen, ook ouders en verzorgers spelen hierin een rol. Zij sturen vaak kinderen van 10 jaar met een vuurwerktasje de straat op zonder te weten wat daar in zit. Dit is niet alleen een taak van de overheid, maar van de hele maatschappij. Ik sta open voor goede oplossingen maar word een beetje moe van bijvoorbeeld GroenLinks, dat probeert zieltjes te winnen zonder met feiten op tafel te komen. Zij zouden moeten focussen op voorlichting en het aanpakken van illegaal vuurwerk, dat biedt een meer structurele oplossing. ‘Vuurwerkshows, een veelgehoord alternatief, zou de traditie om zeep helpen. Niet iedereen wil ’s nachts met zijn kinderen naar een plek waar al urenlang gefeest en gedronken wordt. Een groot deel van de bevolking zal dan afhaken, terwijl maar een kleine groep de overlast veroorzaakt. Zij denken echter nu al boven de wet te staan, dus zullen zich van een verbod ook niets aantrekken. We moeten dan ook niet meteen naar het zwaarste middel, een vuurwerkverbod, grijpen. Dit gaat ongetwijfeld het bestaande probleem niet oplossen.’

Arno Bonte, oprichter Meldpunt Vuurwerkoverlast en raadslid GroenLinks Rotterdam ‘De vuurwerktraditie heeft de afgelopen jaren steeds meer schade en overlast veroorzaakt. Hierdoor is Oud en Nieuw voor steeds minder mensen een feest. Jaarlijks gaan er ongeveer honderd mensen met een oog of hand minder het nieuwe jaar in. Inmiddels durven veel mensen de straat niet op vanwege onveilige situaties, zijn er veel klachten over geluidsoverlast en schieten huisdieren dagenlang in de stress. ‘Oplossingen als voorlichting, die de afgelopen jaren zijn voorgesteld door fanaten als Vuurwerktraditie, leiden niet tot verbetering. Postbus 51-spotjes bestaan al langer, maar de schade is juist toegenomen. Het verbieden van particulier vuurwerk is uiteindelijk de enige oplossing. Voorbeelden uit het buitenland, zoals Sydney en New York, tonen aan dat er in het begin veel verzet is, maar uiteindelijk vindt iedereen het fijn de buren weer een gelukkig nieuwjaar te wensen zonder het risico van een vuurpijl in je nek. De groep die illegaal vuurwerk afsteekt zal klein zijn en daardoor is het voor de politie relatief makkelijk om op te treden. ‘In de ideale situatie organiseert iedere gemeente een professionele vuurwerkshow. Op deze manier heb je niet de nadelen en ongelukken die met particulier vuurwerk gepaard gaan. Vuurwerkshows kunnen daarbij ook een stuk spectaculairder zijn, zoals je in Sydney ziet. Het mes snijdt dan aan twee kanten: voor een dergelijke show zijn mensen nodig. Vuurwerkfanaten zouden na een kleine cursus pyrotechniek mee kunnen helpen, terwijl de rest veilig kan toekijken. ‘Tot nu toe heeft de overheid het niet aangedurfd maatregelen tegen de overlast te nemen, omdat de 15 procent fanatieke vuurwerkafstekers flink van zich laat horen. Je ziet echter dat de meerderheid van de Nederlanders naar een situatie wil waarin vuurwerk niet meer door amateurs maar door professionals wordt afgestoken. Het wordt tijd om de traditie te hervormen.’

Klik hier voor de overige artikelen uit de december-ANS.