Column: Zelfcensuur

In de master is de arbeidsmarkt opeens erg dichtbij. Menig student maakt halsoverkop een LinkedInprofiel aan en gaat kwistig netwerken. Na een jaar is het toch echt afgelopen en moet je aan het werk. Tot 2018 is het arbeidsperspectief voor hoogopgeleide jongeren ‘matig’, aldus het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) te Maastricht. Reden genoeg om werk te maken van werk zoeken.

Social media zijn daarbij steeds belangrijker. Niet alleen om te netwerken en via-via vacatures te bemachtigen, maar ook als mogelijke hindernis. We kennen allemaal de horrorverhalen over sollicitanten die afgewezen worden, omdat er ergens een ongelukkige Facebookfoto of lompe tweet online staat. Uit onderzoek van Jobbird.com blijkt dat 46 procent van de werkzoekenden zich daarom professioneel presenteert op social media. Veertig procent schermt de eigen account af. Uit Europees onderzoek blijkt dat 25 procent van de werkgevers social media een reden vindt om sollicitanten af te wijzen. Belangrijke redenen zijn ongepaste opmerkingen of afbeeldingen, tegenstrijdigheden tussen de CV en informatie op social media, en taalfouten.

Noem me naïef, maar overdrijven we niet een beetje? Ik ontken niet dát het gebeurt, maar serieus – gaat een bedrijf een misschien wel heel capabele werknemer mislopen op grond van een Facebookfoto? Zijn ze bang voor reputatieschade omdat willekeurige werknemer X een rare foto op Facebook heeft? Moet ik ook verbergen dat ik metal luister, voor het geval mijn potentiële werkgever het satansmuziek vindt? Een wat reëler voorbeeld: moet ik verbergen dat ik SP’er ben, voor het geval ik bij een VVD’er kom te werken? En is het dan ook verstandig om na dit collegejaar de lieve redactie van ANS te verzoeken al mijn columns te verwijderen?

Je professioneel opstellen is één ding, maar ik vind dat er grenzen zitten aan hoe ver je moet anticiperen op dit soort oppervlakkigheden en vooroordelen. Wíl ik wel voor iemand werken die sollicitanten afwijst om niet ter zake doende redenen als Facebookfoto’s, muzieksmaak of politieke voorkeur?

De vraag is natuurlijk of je je deze luxe kunt veroorloven in tijden van crisis – de banen zijn immers schaars. Desalniettemin ga ik niet zonder meer alles van mijzelf censureren wat wellicht verkeerd zou kunnen vallen bij een potentiële werkgever. Misschien ben ik dan een eigenwijze wereldverbeteraar die moeilijk aan een baan gaat komen straks. Maar ik heb in ieder geval niet mijn eigen identiteit verloochend.