Mindf*ck: illusie zonder glittergordijntjes

Met zijn nieuwe programma Mindf*ck verbaast illusionist Victor Mids (27) de kijker keer op keer met het onmogelijke dat mogelijk wordt. In Mindf*ck combineert Mids wetenschap met illusie. ANS bevraagt de goochelaar over zijn programma, de kritiek hierop en de kracht van illusie. ‘Ik ben de baas tijdens de illusie, want ik bepaal als performer hoe jouw beeld van mij zal zijn.’ Tekst: Evy van der Aa Foto’s: Fiona Müller

‘Mijn linkerkant is de beste voor foto’s, hoewel dat vandaag waarschijnlijk tegenvalt door mijn verkoudheid’, grapt Victor Mids in Noorderlicht, een café aan de NDSM-werf in Amsterdam. De arts en illusionist heeft vandaag vier interviews op de planning staan, al lijkt hem dat ondanks zijn verkoudheid weinig te doen. De jonge goochelaar oogt ontspannen, terwijl hij nog een hap neemt van zijn carrot cake. In zijn programma Mindf*ck combineert de recent afgestudeerde arts wetenschap met illusie om mensen verwondering te laten ervaren. In acht afleveringen wisselt Mids vingervlugge trucs af met het mentaal beetnemen van BN’ers. Volgens Mids introduceert hij in zijn programma een nieuwe manier van goochelen. In iedere aflevering wordt een populair wetenschappelijk thema aangestipt, waaraan Mids het verhaal rondom een truc ophangt. De trucs met een wetenschappelijke achtergrond worden afgewisseld door snelle visuele trucs, die zowel in het museum, de ijsbaan, restaurants en op straat worden uitgevoerd. Mids’ passie voor illusie is al in zijn jonge jaren ontstaan, toen hij de goocheldoos Hanky Panky kreeg. ‘Op het moment dat ik die goocheldoos kreeg, vond ik het meteen gaaf dat je binnen tien minuten iets kan wat een ander niet snapt.’ Het bleef voor Mids niet bij deze ene trukendoos, illusie werd een diepgewortelde passie. Na zijn deelname aan het programma De nieuwe Uri Geller, maakte Mids dit jaar zijn rentree op de buis met zijn eigen Mindf*ck.

Interview-langUnique selling point Volgens Mids gaan wetenschap en illusionisme nergens zo samen als in Mindf*ck. ‘Een van de eerste dingen die je als zzp’er leert, is dat je een unique selling point moet hebben. Ik ben arts en illusionist, dat bestond nog niet.’ Voor het bestaan van zijn programma merkte Mids al dat zijn neuromagic aansloeg. ‘Ik was meteen iedere dag aan het werk.’ Na zijn afstuderen besloot Mids met zijn vrienden om een vijftien minuten durende pilot in te leveren bij de omroep AVROTROS. ‘We moesten snel aan de slag, want in een half jaar moesten acht afleveringen worden gemaakt.’ Wat maakt Mindf*ck zo populair en vernieuwend? De trucs die worden gedaan, zijn voor een deel bekend. ‘Illusionisme is een eindig concept, want je kunt maar tien dingen doen die onmogelijk zijn, zoals iets laten verdwijnen, zweven of teleporteren.’ Volgens Mids is in de manier waarop het de trucs brengt, door het verhaal eromheen en door de link die wordt gelegd met wetenschap. ‘Het kernprincipe, dat er iets onmogelijks gebeurt, komt bij alle illusionisten terug, daarin ben ik niet nieuw. Het verhaal rondom de truc is bij mij wel anders. David Blaine, een Amerikaanse illusionist, voerde bijvoorbeeld ook de truc uit met spiegelneuronen, waarbij een persoon een niet bestaande aanraking voelt. Hij deed dat echter in een woonkamer bij een acteur. Ik heb daar een concept omheen gebouwd met ballerina’s.’ De kracht van Mindf*ck schuilt volgens Mids in het simpele: ‘Ik wil niet goochelen met een hele show eromheen zoals Hans Klok dat bijvoorbeeld doet, maar no-nonsense, lekker 2015 en zonder glittergordijntjes of doorgezaagde assistentes.’ De doordachtheid van het programma blijkt wanneer Mids vertelt over de voorbereiding die nodig is voor de snelle trucs. ‘Op het gegeven moment tover ik een kaart onder een ijsbaan. Dat ene moment kost avonden aan besprekingen en voorbereidingen, maar dat is het wel waard.’ Hij refereert hier ook naar de film Now you see me, waarin wordt uitgelegd dat hoe groter de omweg naar de truc is, hoe minder mensen zich kunnen voorstellen dat de goochelaar ooit zover is gegaan om dat te bereiken. De camera speelt ook een belangrijke rol bij het maken van de illusies in Mindf*ck. ‘Het draait bij magic om afleiding, dat is gebonden aan waar iemand naar kijkt. Met drie mensen kan ik prima inschatten waar iedereen met zijn gedachten is. Met een groep van twintig lukt dit ook, maar als een half miljoen mensen naar een programma kijken, kun je ervan uit gaan dat op ieder moment iemand een specifiek deel van het beeld in de gaten houdt. Dan heb ik het nog niet eens over het terugspoelen en opnieuw kijken. De camera’s moeten daarom bewust worden ingezet, zodat er geen geheimen voor de lens zijn.’

Wetenschappelijke kritiek Mids ontving niet alleen lof voor zijn programma. Wetenschappers betichten hem ervan dat hij misbruik maakt van de wetenschap om zijn trucs te verkopen. Mids is het gewend dat mensen zijn illusies analyseren, maar benadrukt dat Mindf*ck geen wetenschappelijk programma is, met zo nu en dan een illusie. ‘Het is honderd procent een illusieprogramma, waarin af en toe populair wetenschappelijke thema’s worden aangestipt om mensen te prikkelen. Ik trek bijvoorbeeld de parel uit Het meisje met de parel, daar is niets wetenschappelijks aan, dat is gewoon een truc. Wel een verdomd goede waar ik heel lang over heb gedaan’, zegt de goochelaar tevreden. De visuele trucs tussendoor noemt Mids het strooigoed. ‘De trucs waarbij ik een populair wetenschappelijk thema aanstip duren wat langer, met de zapgeneratie van nu wil je ook de snelle trucs op straat laten zien. Dat is gewoon leuk om naar te kijken en dat heeft het programma ook nodig. Daar pretendeer ik ook niks, dat is gewoon vingervlugheid of een truc.’ In een van de afleveringen laat Mids samen met schrijfster Susan Smit een wijnglas springen. Deze truc wordt geïntroduceerd met telekinese, een superkracht waardoor je gedachten een voorwerp kunnen laten bewegen. Mids zegt letterlijk tegen de kijkers dat hij niet in telekinese gelooft. ‘De grap is dat ik daarmee niets afdoe aan de spanning en fascinatie om de truc heen. Ik had namelijk net zo goed kunnen zeggen dat ik wel in telekinese geloof. Daar heb ik goed over nagedacht en ik denk zelfs dat mijn ontkrachting de truc sterker maakt. Daarnaast dek ik me meteen helemaal in, want ik pretendeer niets wat ik niet zou moeten pretenderen.’ Mids zegt dat Nederlanders veel te nuchter zijn om te geloven dat het allemaal wetenschappelijk te verklaren is. Of de kijker gelooft dat het glas spat door telekinese of door iets anders, laat de goochelaar uiteraard in het midden. anderebreed Theatertoekomst Mids vindt het belangrijk dat de trucs uit het programma ook in real life kunnen. Dat is ook belangrijk, omdat hij met zijn illusies de theaters in wil. ‘Als we straks de theaters ingaan, dan kan ik niet met een vingerhoedje aan komen zetten, terwijl ik op tv een schoen in een gitaar ram.’ In de theaters wil hij zichzelf op een nieuwe manier neerzetten, maar hier wil Mids nog niets over zeggen. Over een eventueel vertrek naar Amerika is ook nog geen sprake. ‘Ik vind het heel gaaf dat het programma in Nederland aanslaat, maar laten we niet te hard van stapel lopen. Ik blijf een bescheiden Nederlandse jongen.’ Zo bescheiden blijkt Mids echter niet, wanneer hij over zijn hoogste doel vertelt. ‘Ik wil dat mensen over een paar jaar bij illusionisme of goochelen meteen aan Victor Mids denken. Nu worden vaak Hans Klok en Hans Kazan genoemd. Daar ga ik gewoon hard voor werken.’