ANS

De ene vrouw komt in een wip klaar, terwijl voor de ander een hoogtepunt slechts een natte droom is. Het vrouwelijk seksgenot lijkt een groot mysterie en de beschikbare informatie over het fenomeen is vaak tegenstrijdig. Wat is waar over het vrouwelijk orgasme?

Tekst: Marit Willemsen
Illustratie: Jurgen Tesselaar

Een orgasme van 10 tot 20 minuten lang, sommige vrouwen zijn er toe in staat. Minder gelukkigen hebben nog nooit een gillend hoogtepunt gehad in bed. Deze grote spreiding alleen al maakt het vrouwelijk orgasme bijna iets ongrijpbaars. Wat precies de harde feiten en slappe fabels zijn, blijft vaak vaag. Wat zegt de wetenschap over vrouwelijk genot, orgasmeproblemen of de geheimzinnige G-spot?

Vrouwen komen van Venus, mannen van Mars?
De mate waarin vrouwen klaar kunnen komen, zou in principe helemaal niet moeten verschillen van de man. De geslachtsdelen laten dit zien. In de foetale ontwikkeling is er bij meisjes een soort oer-penis aanwezig, hij groeit alleen niet. De clitoris is eigenlijk een mini-penis met dezelfde zenuwvoorziening, bloedvoorziening en reacties als een penis. ‘In theorie zou er dus niet zoveel verschil moeten zijn tussen man en vrouw’, stelt Janniko Georgiadis, neurowetenschapper aan de medische faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij beweert dat ‘bijna alle vrouwen een orgasme kunnen bereiken wanneer er clitorisstimulatie plaatsvindt’. Sla echter een seksuologieboek open en je leest dat ongeveer 30 procent van alle vrouwen moeilijk en soms zelfs niet klaar kan komen. Hoe komt dit?

Vrouwenproblemen
Cijfers over orgasmes bij vrouwen worden verkeerd geïnterpreteerd. ‘De vorm van stimulatie die vrouwen in zulke onderzoeken hebben gebruikt is vaak niet gespecificeerd, en alleen door penetratie klaarkomen is voor vrouw nu eenmaal veel moeilijker’, verklaart Stephanie Both, psycholoog en onderzoeker naar seksueel functioneren aan het Leids Universitair Medisch Centrum. Een stijve penis is bovendien groter en dus makkelijker ‘hanteerbaar’ dan een clitoris. Daarnaast raken vrouwen vaak minder snel opgewonden dan mannen. Volgens Both kan dat een evolutionaire reden hebben. ‘Zwangerschap is een groot gevolg voor vrouwen, zij moeten investeren in kwaliteit van hun nageslacht en opwinding wordt daardoor makkelijker geremd.’ Hoe vrouwen denken over seks speelt ook een rol. Uit onderzoek blijkt dat vrouwen penetratie in vergelijking met andere seksuele handelingen niet het fijnst vinden, toch zijn ze van mening dat seks hiermee hoort te eindigen. Vrouwen volgen dus eigenlijk steeds een ideaalscenario voor de man wanneer ze aan seks doen.

Orgasme en oorsprong
Klaarkomen bij een man heeft een duidelijk doel: het dumpen van zaad, het liefst zo veel en zo vaak mogelijk. Bij vrouwen lijkt klaarkomen minder logisch, waarom kan een vrouw überhaupt een hoogtepunt bereiken? ‘Die veelgehoorde claim lijkt aan te geven dat voortplanting het doel is van seks, maar dit is niet het geval’, meent Georgiadis. Reproductie is slechts een bijwerking van seks, wij mensen zijn genotszoekers. ‘Als voortplanting alleen het doel is, hoe verklaren we dan seksuele gedragingen als orale seks of voorspel, of seksuele voorkeuren als homofilie of pedofilie?’ Klaarkomen maakt dat het hormoon oxytocine vrijkomt, wat een rol kan spelen bij paarvorming of bonding in relaties. ‘Wanneer een vrouw een een partner vindt die haar goede seks geeft – dat kan ook fantastische orale seks zijn – wordt de kans groter dat ze langer bij die persoon blijft en ook een keer vaginale seks heeft en zwanger wordt’, aldus Georgiadis.

De G van gelul?
Een van de grootste mysteries rondom het vrouwelijk hoogtepunt is de G-spot, een plek in de vagina die vrouwen sterke orgasmes zou kunnen bezorgen. Ook al is het soms even zweten, een vrouw kan inderdaad door penetratie klaarkomen. Het is echter hoogstwaarschijnlijk dat dit niet puur door stimulatie in de vagina gebeurt, maar dat de clitoris wederom een rol speelt. ‘De clitoris is veel groter dan eerst werd gedacht, het is meer dan een klein knopje. De structuur gaat ook naar opzij en dieper de vagina in’, legt Both uit. ‘Er zijn aanwijzingen dat de onderkant van de clitoris wordt geprikkeld bij penetratie van de vagina. Aan het begin van de binnenkant van de vagina is een plek met een wat stevigere structuur. Vrouwen rapporteren dat deze plek gevoelig is, dat zou dan wel eens de G-plek kunnen zijn.’ Meteen een G-spot-dildo aanschaffen is misschien wat voorbarig, bewijzen voor het lekkere plekje zijn namelijk nooit geleverd. Georgiadis meent dan ook dat de spot gebruikt wordt ter ondersteuning van de gedachte dat vaginale seks superieur is. Meer onderzoek over de hele kutkwestie is nodig om echte antwoorden te krijgen. Doordat meten echter lastig is en taboes nog steeds heersen, blijft het voorlopig een verwaarloosd gebied binnen de seksuologie.

Bekijk hier de overige artikelen uit de februari-ANS.