Op twee momenten tijdens mijn studie heb ik overwogen om van een toekomst in de wetenschap af te zien. Het eerste was toen ik Hermans’
Onder Professoren las. Het tweede is nu.
De metershoge ramen van de zaal zijn allemaal op het zuiden. Het is dertig graden buiten, we zijn met zestig man binnen, en de brillenglazen van de professoren beginnen te beslaan. Het is de derde lezing al deze ochtend, wat betekent dat we er hierna nog een te gaan hebben. De man voor de Powerpoint lepelt zijn verhaal op en heeft al zeker tien minuten niemand aangekeken. Als hij praat is het of een bij een slaapliedje in je oor zoemt. Voor me zitten een man en een vrouw synchroon te knikkebollen.
De thermometer in de hoek loopt op tot helse temperaturen, maar dit is niet de hel. Dit is een congres.
Het zou het academisch summum moeten zijn: de grootste geesten van Harvard, Princeton, Oxford, Cambridge en de Radboud Universiteit wisselen inzichten uit. En tuurlijk, bij tijd en wijle is het heus best interessant. Maar wat je vooral bijblijft is het volstrekte onvermogen van het gros van die academici om hun vaak briljante ideeën op een interessante (of zelfs begrijpbare) manier uit te leggen.
Het is zo makkelijk, en je leert het op de middelbare school al. Realiseer je dat een gesproken verhaal anders is dan een geschreven verhaal. Zorg dat je een duidelijk punt maakt, en herhaal dat meerdere keren.
Say what you’re going to say, say it, and say what you’ve just said. Niet te veel tekst op je Powerpoint. Articuleer rustig en duidelijk. Geef heldere en sprekende voorbeelden. Maak als het even kan af en toe een grapje.
In plaats daarvan heb ik nu al drie keer driekwartier geluisterd naar praatjes waarbij een standbeeld nog in slaap zou vallen. Waarom, in hemelsnaam, zou je voor een tweede keer in je leven naar een congres gaan?
Pas als de moderator aankondigt dat het tijd is voor de lunch snap ik het. We dampen en stomen het lokaal uit, en daar liggen ze. De fruitsalade, de focaccia’s met pesto, de pistoletjes gezond, de pittenbroodjes met feta en tomatensalade, de bagels met rucola en kruidenkaas en gerookte zalm…
Ja, op deze manier hou ik het wel even vol. We hebben tenslotte nog maar tweeënhalve dag congres te gaan – en daarna dus die wetenschappelijke carrière.
Dixi.
Niek Janssen is classicus in spe.
