ANS

Het is weer lijstjestijd. Twee weken lang zie je overal politieke jaaroverzichten, Johnny Hoogerland in het prikkeldraad en beargumenteert iedereen opgewonden waarom Bon Iver, Fleet Foxes of toch James Blake het beste album van 2011 maakte. ANS-Online geeft deze kerstvakantie een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar. Weliswaar voor onszelf, dus schroom niet jouw hoogtepunten te noemen.

5. Filmrecensent Deze zomer draaide de film Melancholia van Lars von Trier in de bioscopen. ANS-Online was aanwezig en niet onder de indruk van het nieuwste werk van de controversiële regisseur. Een lezer was het klaarblijkelijk niet geheel met ons eens en nam de moeite om zelf een recensie te schrijven. In een kleine duizend woorden bedankt hij Von Trier. Als je de film nog niet hebt gezien, kun je onderstaande reactie beter niet lezen.

Justine (Kirsten Dunst) staat op het punt haar ja-woord te geven aan Michael (Alexander Skarsgård). De huwelijksplechtigheid vindt plaats op het idyllische landgoed van haar oudere zus Claire (Charlotte Gainsbourg) en haar zwager John (Kiefer Sutherland). Toch verloopt de bruiloft niet als gepland. Naast de nodige familiaire kommer en kwel is duidelijk dat Justine niet goed in haar vel zit. Ze trekt zich meer en meer terug van het feest en voelt zich met de minuut ongemakkelijker. Met het verstrijken van de avond is duidelijk dat haar iets enorm dwarszit, maar wat is een mysterie. Heeft het soms iets te maken met de felle ster aan de hemel?

Enige tijd later ontfermen Claire en John zich over een mentaal ernstig ontspoorde Justine. Ze is tot weinig meer in staat en brengt de dag meer slapend dan wakker door. Ondertussen maakt Claire zich zorgen over de op drift geraakte planeet Melancholia, die op hoge snelheid de aarde nadert. Volgens het wetenschappelijke scenario passeert Melancholia de aarde op veilige afstand. Anderen luiden de noodklok en zien het onafwendbare einde van de aarde naderen. Waar niemand omheen kan is dat Melancholia groter en groter wordt. Het ziet ernaar uit dat er geen ontkomen meer aan is.

Musici en componisten schrijven de beste composities wanneer ze door een diep dal gaan. Het geldt ook voor Lars von Trier. Hij kampte enige jaren met zware depressies en het werd onzeker of hij ooit nog een film zou draaien. Zijn terugkeer wordt gemarkeerd door Antichrist en Melancholia, zonder twijfel films voortgekomen uit een gekwelde en getroebleerde geest. Waar Antichrist rauw en dierlijk was, openbaart Melancholia zich enerzijds in berusting en anderzijds in de wanhoop van een onvermijdelijk einde. Nooit eerder werd het einde van de wereld zo intens weergegeven. We geven hier echt geen spoiler weg hoor. Von Trier opent zijn film immers met de fatale botsing, bezien vanuit het heelal waar de aarde slecht een anonieme bol is. Die anonimiteit verdwijnt wanneer Von Trier naar de aarde terugkeert en het naderende onheil aan ons mensen koppelt. De vraag wat u en ik zouden doen in deze situatie laat je niet los. Het is de totale onmacht waarmee Claire gaandeweg geconfronteerd wordt die ons hart doorboort. Waar doorsnee rampenfilms veel nadruk leggen op (flauwe) soap verwikkelingen, sociaal-maatschappelijke chaos, overdadige effecten en het ‘alles komt goed’ sfeertje, blijft Von Trier dicht bij zijn spaarzame personages en gaat niet over tot massahysterie waarbij steden tot sociaal ontregelde oorden worden. Nee, Von Trier houdt de setting klein en zit dicht op de huid van zijn karakters. 2011: a space melancholy

De intrigerende, in slow motion gefilmde opening is een surrealistisch voorteken voor wat komen gaat, een soort van 2011: a space melancholy. Na deze veelbetekenende proloog deelt Von Trier zijn scenario in twee delen. Eén voor Justine en één voor Claire. Hij brengt een prachtig contrast aan tussen Justine, die niet tot geluk kan komen en het naderende einde tot in haar botten voelt maar niet kan plaatsen. Daartegenover zien we zus Claire die juist alles heeft wat haar hartje begeert en alles onder controle lijkt te hebben.

In het tweede deel heeft Justine zich neergelegd bij het naderende einde en put daar uiteindelijk haar kracht uit, terwijl zus Claire haar hele aardse paradijs onder zich uit ziet schuiven en daar niets aan kan doen. Dat versterkt Von Trier nog eens door in het tweede deel het spel terug te brengen tot slechts enkele spelers. De comic relief en de afleiding door de bruiloftsgasten die in het eerste deel tijdens het feest nog aanwezig zijn, verdwijnen in deel 2 als sneeuw voor zon. Dan spitst Von Trier zich volledig toe op de relatie tussen de zussen Justine en Claire en de wijze waarop zij omgaan met het onontkoombare einde. Weltschmerz was nog nooit zo letterlijk.

De dagen van de Dogma regels zijn lang en breed voorbij. De op momenten onrustige handheld cameravoering is nog een laatste stuiptrekking. Als geheel staat Melancholia mijlenver van het droge, grotendeels geïmproviseerde experiment dat Von Trier halverwege jaren negentig in navolging van zijn collega Thomas Vinterberg met Festen lanceerde met The Idiots. Aanvankelijk lijkt de Festen sfeer een beetje de kop te steken wanneer familierelaties op scherp komen te staan. Het huwelijksfeest is voor Von Trier een serveerblad vol bekende acteurs en actrices, waaronder Charlotte Rampling, John Hurt, Udo Kier, Kiefer Sutherland, Stellan Skarsgård en zijn zoon Alexander Skarsgard. In de kleine rollen die ze hebben laten ze een onuitwisbare indruk na. Dat geldt ook voor hoofdrolspelers Charlotte Gainsbourg en Kirsten Dunst. Gainsbourg was al een blijvertje en stond ook in Antichrist. Dunst begon toch een beetje in vergetelheid te raken. Het onthullende optreden in Melancholia is het beste dat ze ooit als actrice heeft laten zien en hopelijk kan ze hier op voortborduren. Melancholia is een film die moet bezinken. De materie laat je niet los op het moment dat de aftiteling op het doek verschijnt. Het werk van Von Trier biedt stof tot nadenken en dat komen we niet zo veel tegen in hedendaagse films. Dat is iets wat we moeten koesteren. Dank u meneer Von Trier. Jammer dat u de pers niet meer te woord wilt staan. Maar ach, Terence Mallick en broer en zus Wachowski komen daar ook mee weg.

4. Grapjas De RU probeert zich vaak te profileren als duurzame universiteit. In januari ontving de Nijmeegse alma mater als eerste universiteit in Nederland het ISO-14001-certificaat, een soort keurmerk voor milieubeleid. Dat ding heet dus ISO-14001. Nu zijn wij meestal niet vies van een flauw grapje, maar zo nu en dan moet je het misschien voor je houden. De schrijver van onderstaande reactie is vast een van die Mannetje Pug-liefhebbers.

3. Beledigde christen Tijdens de introductie prikken we iedere avond een vorkje mee bij een eetactie van een vereniging. Deze zomer sloten we het tiendaagse zuipfestijn af aan de tafel van NSN. Een van de leden grapte over zijn geloof: 'Eerst was ik verbaasd dat er nauwelijks theologen of religiewetenschappers bij de vereniging zitten. Eigenlijk is dat ook wel logisch. Als je echt onderzoek gaat doen naar religies zal je al snel van je geloof vallen.' Een lezer vond het nodig om dit enigszins vrij te interpreteren met 'gelukkig zien de leden van NSN zelf ook in dat religie en echt nadenken niet samengaan'. Humor is toch niet voor iedere christelijke student weggelegd, want een beledigde NSN'er schoot uit z'n slof.

2. Wat zeg je nou? Niet alle reacties zijn even begrijpelijk. Freddie dacht daar hetzelfde over na het lezen van dit verhaal: 'on the contrary, i am very curious how this little group of activists will deterritorialize the open search, it's one hell of a lot more than just a protest Freddie, of the occupy movement into pàr example the global causes of the ever widening income gap towards local Nimweegse consequences. Only then can it's relevance become tangible. Isn't she meant as an open analysis of those systems we have already developped to distribute wealth, knowledge,empathy, freedom & justice AND their ever increasing failure to do so ? So, why not analyse http://www.ans-online.nl/opini... òr our analogue of http://pear.ly/f4eUu with concepts sprouting forth out of this movement instead of via the usual analysis', meaning the evermore failing MBA wraps? PS: more on the Occupy movement via http://pear.ly/Zxfb' Discussies op het internet, je weet waar ze op uitlopen. Tenminste, dat denk je. Freddie vond een treffende manier om de discussie te beëindigen en wij moesten er hard om lachen. Effectiever dan een Godwin.

1. Te dom Het gebeurt niet vaak dat een grap van Molkenboer moet worden uitgelegd, maar deze cartoon was voor sommige lezers te hoog gegrepen. Zelfs nadat de grap twee keer door een lezer werd weggegeven was ene Bram niet in staat om het te begrijpen. De opmerking 'volgens mij moet je zoeken in het "to go" deel van deze appie happie ;)' was te moeilijk.

Goed zo, Bram. Nog een keertje dan: 'Ik weet niet of ze hier in Togo om kunnen lachen hoor... Beetje racistisch dit. Wacht, ik bedoel natuurlijk te zeggen dat Bram te dom is om het te begrijpen.'

Ah, de cartoonist heeft het gedaan. Je bent genomineerd voor domste lezer ooit. Na veel pijn en moeite lukt het Bram eindelijk om de grap te begrijpen. Het is ons niet helemaal duidelijk of hij nu moet lachen om de cartoon of om zijn eigen falen, maar hij heeft na een halve dag eindelijk door dat hij de plank mis sloeg. Sorry Bram, die vorige reactie vergeten we niet.