ANS

Minister Bussemaker laat in een brief aan de Tweede Kamer weten dat vanaf 2017 drie hogescholen en drie universiteiten de accreditatie van hun opleidingen in eigen hand mogen nemen. Tot nu toe heeft de onafhankelijke Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) deze kwaliteitsbeoordeling altijd gedaan. Als het experiment na drie à vier jaar een succes blijkt te zijn, zal de overheid de nieuwe vorm van accreditatie waarschijnlijk door meer instellingen zelf laten uitvoeren. In het huidige stelsel beoordelen externe deskundigen van het NVAO elke zes jaar iedere afzonderlijke opleiding. Slechts opleidingen die worden goedgekeurd, kunnen uiteindelijk diploma's verstrekken. Ook bij Bussemakers nieuwe keuring worden opleidingen om de zes jaar beoordeeld, maar de accreditatie geldt in tegenstelling tot nu voor onbepaalde tijd. Daarnaast geven deskundigen in de pilot advies aan instellingen zonder dat de NVAO daarbij een rol speelt. Het doel van de minister is om zo de verantwoordelijkheid van de kwaliteit te leggen bij de docenten en studenten. Zij wil bovendien de hoeveelheid papierwerk halveren die de instellingen moeten aanleveren, omdat deze in het huidige systeem te veel last zou geven. De Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) keurt Bussemakers vervanging voor de opleidingsaccreditatie af. De organisatie betreurt dat externe controle verdwijnt en dat opleidingen moeilijker zullen te zijn vergelijken. Persvoorlichtster Ellen Schepens ligt toe waarom Bussemakers plan studenten aangaat: 'Studenten betalen steeds meer en verdienen goed onderwijs. Instellingen zullen nooit zo kritisch zijn als externe partijen en door het nieuwe plan wordt de kwaliteit van opleidingen niet gegarandeerd.' Ook zijn volgens de LSVb de administratieve lasten voor instellingen hoog, omdat ze zelf veel documenten aanleveren en niet zozeer omdat het systeem niet werkt.

 

Vorige week steunde de European Students' Union een resolutie om Nederland op het hart te drukken dat de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) niet alleen de hogeschool of universiteit in zijn geheel te beoordelen, maar per studie. Hierdoor zouden de administratieve kosten lager worden, maar uit onderzoek blijkt dat ze helemaal niet weten of dat ook echt zo is. Op verzoek van minister Bussemaker van Onderwijs namenonderzoekers van het Twentse Center for Higher Education Policies (CHEPS) de beoordeling van het onderwijs in vier andere landen onder de loep. In deze vier landen wordt de instelling geaccrediteerd en niet de losse opleidingen. In Noorwegen en Oostenrijk mogen goedgekeurde hogescholen en universiteiten zelf hun eigen opleidingen beoordelen. Omdat de instellingen in het nieuwe stelsel zelf moeten bepalen of het onderwijs goed genoeg is, krijgen de instellingen extra taken. Of dit meer of minder tijd kost, weten de onderzoekers niet. Betrouwbare studies hierover ontbreken in de onderzochte landen en het is ook niet bekend of je als instelling zelf je hogeschool of universiteit efficiënter kan keuren. Door de onzekerheid rondom de stelsels van de onderzochte landen, is CHEPS voorzichtig met aanbevelingen. Nederland kan de lasten verminderen door het onderwijs minder vaak te toetsen, dat gebeurt nu eens in de zes jaar terwijl Oostenrijk eens in de twaalf jaar aanhoudt. De conclusie van dit alles is dat er niet zoveel bekend is over hoe je de onderwijskwaliteit het beste kan testen. Volgend jaar licht Bussemaker haar plannen voor het accreditatiestelsel toe in een beloofd rapport.

 

De European Students' Union (ESU) heeft tijdens een vergadering twee resoluties van de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) aangenomentegen het leenstelsel. ESU roept hiermee de Eerste Kamer op om het leenstelsel tegen te houden. Opvallend is dat ESU, 47 studentenorganisaties uit 39 Europese landen, zich nu met het Nederlandse wetsvoorstel bemoeit. De voorstellen van de LSVb en het ISO krijgen dus voet aan de grond. Het eerste punt is wellicht te hoog gegrepen, hierin vraagt de bond aan de Eerste Kamer om het leenstelsel van tafel te vegen. ESU weet dat het al door de Tweede Kamer is, en drukt daarom de Eerste Kamer op het hart dat het loan scheme de toegankelijkheid van het hoger onderwijs inperkt. Het tweede aangenomen voorstel heeft betrekking op de NVAO, de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie. ESU vraagt de NVAO om de individuele studieprogramma's te beoordelen, en niet alleen de instelling. De NVAO laat dit om de administratieve kosten de verminderen. Volgens de resolutie betekent een goede hogeschool of universiteit niet dat de losse studies ook goed zijn, de kans bestaat dat er rotte appels tussen zitten. Door het aannemen van de resoluties van de LSVb en ISO neemt ESU de oproep om het leenstelsel tegen te houden over. Of de Eerste Kamer ingaat op deze oproep moet nog blijken.