ANS

Staatssecretaris Halbe Zijlstra maakt zich schuldig aan een ambtsmisdrijf. Dat stelt decaan van de Nijmeegse rechtenfaculteit Paul Bovend'Eert vandaag in het NRC Handelsblad. De prestatieafspraken die de staatssecretaris maakte met universiteitsbesturen druisen namelijk in tegen bepalingen in de Grondwet die de kwaliteit van het onderwijs moeten beschermen tegen bemoeienis van de overheid. In het hoofdlijnenakkoord tussen de staatssecretaris en de vereniging van universiteiten (VSNU) zijn onder andere afspraken gemaakt over verplicht twaalf uur college per week, het Bindend Studieadvies en het verminderen van het aanbod in studies. 'De gekozen opzet in dit akkoord oogt daadkrachtig, maar is in strijd met de (grond)wettelijke regeling van het hoger onderwijs in Nederland', aldus Bovend'Eert. Overheidsbemoeienis met de kwaliteit en inrichting van onderwijs moet een wettelijke basis hebben, zo is bepaald in de Grondwet. In de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek is vastgelegd dat de opzet en inhoud van opleidingen door faculteitsbesturen vast worden gelegd in de OER. Examencommissies zijn verantwoordelijk voor het niveau van tentamens en het onderwijs is een taak van docenten. De Nijmeegse decaan vindt het treurig dat de VSNU prestatieafspraken heeft gemaakt met de staatssecretaris. Door docenten en examencommissies buitenspel te zetten werken de prestatieafspraken misstanden in de hand. Eerder benadrukte het universiteitsbestuur van de RU haar tevredenheid met het akkoord. Volgens Bovend'Eert verdient Zijlstra de 'twijfelachtige eer' om voor dit omzeilen van de Grondwet voor de Hoge Raad te verschijnen. De decaan roept de Tweede Kamer en de staatssecretaris op het hoofdlijnenakkoord aan te passen en de prestatieafspraken van tafel te vegen.

 

Vorige week ondertekenden staatssecretaris Zijlstra en de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten (VSNU) het hoofdlijnenakkoord. De RU reageerde verheugd op de totstandkoming van het akkoord. Wat vinden studenten eigenlijk van de maatregelen? Het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) noemde het document vrijdag een papieren tijger, omdat docenten en studenten niet betrokken zijn bij het akkoord. Volgens Sebastiaan Hameleers, voorzitter van het ISO, neemt Zijlstra een voorsprong op de afschaffing van de basisbeurs, aangezien 'het geld om de prestatie afspraken te financieren ongewild uit de zak van de student komt door het nog in te voeren sociale leenstelsel'. Ook de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) is teleurgesteld dat studenten en docenten niet betrokken zijn bij het opstellen van de afspraken. Vooral de toegankelijkheid van het onderwijs komt volgens de LSVb onder druk te staan, 'doordat universiteiten de deuren sluiten voor studenten met een hbo-propedeuse'. 'We zijn blij dat de RU het voornemen heeft om zich als brede universiteit te blijven profileren,' zegt Loeke Salemans, voorzitter van de Universitaire Studentenraad (USR). Toch houdt ze in navolging van de landelijke studentenvertegenwoordigers een slag om de arm. Net als de LSVb twijfelt ze over het idee om meer selectie aan de poort toe te passen. Daarnaast is Salemans bang dat schakelprogramma's heel duur gaan worden door de afspraak dat voor schakelprogramma's van meer dan dertig studiepunten het instellingscollegegeld kan worden gevraagd. 'Studenten moeten na hun bachelor nog wel van studie kunnen wisselen, maar universiteiten mogen de hoogte van dat collegegeld zelf bepalen, zoals De Wijckerslooth terecht opmerkte.' Op het plan van de RU om het aantal contacturen voor alle bachelorstudies te verhogen tot 15 reageert Salemans afwachtend: 'In principe kunnen meer contacturen leiden tot een verbetering van het onderwijs, maar dat is volledig afhankelijk van de implementatie.' In januari zal duidelijk worden hoe de RU de afspraken in het hoofdlijnenakkoord precies in gaat vullen.