ANS

Dankzij twijfelachtige uithangborden als Diederik Stapel en Dirk Smeesters waren Henk en Ingrid al langer niet blij met sociaal psychologen. Nu wordt ook vanuit het onderzoeksgebied zelf kritiek geuit op de weg die wordt ingeslagen. Naar aanleiding van onder meer de farces rond Smeesters en Stapel heeft Princetonpsycholoog en nobelprijswinnaar Daniel Kahneman in een open e-mail aan collega's opgeroepen om een van de belangrijkste psychologische principes, priming, in twijfel te trekken.

Priming is het principe waarbij een subtiele prikkel het gedrag van een persoon kan veranderen. Als voorbeeld kan een van de foponderzoeken van Stapel dienen, dat zou aantonen dat een rommelige omgeving leidt tot discriminatie. Kahneman gelooft zelf wel in het principe, maar stelt dat de onderzoekers op weg zijn naar een treinramp in de Psychologie, aangezien veel experimenten niet herhaalbaar blijken. 'Jullie onderzoeksveld is nu uithangbord voor twijfel over de integriteit van psychologisch onderzoek. Ik ben van mening dat jullie gezamenlijk iets aan deze ellende moeten doen', schreef hij in de mail.

De kwestie, die door een andere sociaal psycholoog als 'de psychologieversie van het klimaatdebat' is betiteld, kan volgens Kahneman opgelost worden door het onderzoek naar priming weer van voor af aan op te bouwen. Vijf laboratoria zouden aan het werk moeten worden gezet om alle gedane experimenten stuk voor stuk over te doen en de resultaten minutieus vast te leggen. Op deze manier zou de schade van Stapel, Smeesters en andere sociaalpsychologische schavuiten volledig teniet kunnen worden gedaan.