Bloemetjes die zonder visie bloeien
Nijmegen is op zoek naar een visie over cultuur. Daarvoor is een platform in het leven geroepen waar burgers mee kunnen denken. Ook culturele autoriteiten laten hun licht schijnen op de culturele identiteit van de Keizerstad. Ditmaal Alex van der Hulst, freelance journalist voor onder andere De Gelderlander en OOR en schrijver van het boek We Do Music over veertig jaar Doornroosje.
Nijmegen heeft geen cultuurvisie, dat mag inmiddels duidelijk zijn. Niet alleen was dat een van de vaststellingen in het reflectieverhaal dat Roy van Dalm onlangs schreef over Nijmegen, het mag ook duidelijk zijn dat een gemeente in bezit van een cultuurvisie niet de hele stad gaat vragen wat de cultuurvisie zou moeten zijn. De grote vraag is of het een probleem is dat Nijmegen een visie op cultuur ontbeert. Het verhaal van Van Dalm lijkt dat in ieder geval tegen te spreken. Arnhem, "een aangelegd stadspark", drijft op een cultuurvisie, Nijmegen is de wilde tuin waar alle bloemen mogen bloeien, daar is enkel tolerantie vereist.
Die tolerantie is ruimer aanwezig dan voorheen. Het is de vraag of vijftien jaar geleden een initiatief als Waalhalla lang was gedoogd. Ook nu bleek het voor de ambtenaren niet makkelijk om geen beleid te hebben, maar gelukkig bestaat Waalhalla nog, al had het weinig gescheeld. Zonder visie en met tolerantie weet je nooit wat je kunt verwachten. Nijmegen is op dit moment een bruisende muziekstad. Veel hangt daarbij af van personen. Als iets me duidelijk is geworden bij het schrijven van een boek over Doornroosje is het dat goede en slechte tijden elkaar afwisselen. Ook de twee programmeurs en de directeur van Doornroosje zullen op een gegeven moment vertrekken. Wat daarvoor in de plaats komt is afwachten, maar de onverkwikkelijke affaire met de jokkende schouwburgdirecteur heeft geleerd dat je zo maar opgescheept kunt zitten met een type in bezit van een opgeleukt cv.
De Matrixx, de beste commerciële club van Nederland, is Nijmegen ook maar in de schoot gevallen. Wederom een geval waarbij de gemeente vooral moet tolereren en ter wille zijn. Ook zij kunnen op een gegeven moment stoppen, net zoals de vele Nijmeegse topbands, dj's, kunstenaars en schrijvers naar het westen kunnen trekken. Veel verander je daar niet aan. Je kunt het ze hoogstens zo goed mogelijk naar de zin maken in eigen stad. Dat doe je door nieuwe initiatieven aan te moedigen en je mooiste bloemen te koesteren.
Dat doe je niet door folklore te verwarren met cultuur. Een van de grootste minpunten van het Nijmeegse culturele beleid is dat een folklorefestival als het Gebroeders van Limburgfestival, wat meer citymarketing dan cultuur is, te laten mee-eten uit de cultuurruif. Wordt de donjon straks ook uit het cultuurbudget betaald?
Ook een culturele tuinier snoeit het onkruid uit een bloementuin, tolereert de kleine bloempjes, zit met de neus op de grond om alles goed in de gaten te houden (terwijl de gemeente Nijmegen nu vaak nog van heel ver af toekijkt) en geeft water en kunstmest waar nodig. Maar nog steeds ben je dan afhankelijk van externe factoren. Alleen met aangeharkte stadsparken waar grote gebouwen, vijvers en paden de wilde bloemen wegdrukken blijft altijd alles hetzelfde. Oersaai is dat.