Column: Hoge zuurgraad

Taalvoutjes. Een terugkerende ergernis. Als talig aangelegd persoon kom je keer op keer tot de droevige constatering dat niet iedereen zijn of haar moedertaal even goed beheerst. D/t-fouten, spatieziekte, geen hoofdletters, noem maar op. In zijn recente column op Voxweb doet docent en onderzoeker ‘PH neutraal’ hier dan ook terecht zijn beklag over. Van studenten – veelal toekomstige academici - mag je een zeker basisniveau verwachten, vooral qua taalbeheersing.

Waar PH vervolgens echter de plank compleet misslaat, is het volledig afbranden van diezelfde studenten. Correct spellen zou ze niet interesseren, want ‘hij begrijpt toch wel wat ze bedoelen’. Jawel, daar heb je hem weer – de luie student. Geen interesse of motivatie, behalve als het het aftikken van cijfers betreft. Zo gaat PH nog een tijdje door, met een hoop zuur cynisme over hoe verschrikkelijk het wel niet is om werkstukken - nogal een middelbare schoolterm als je het mij vraagt - van zulke quasi-dyslectische, onverschillige jongelingen na te moeten kijken. En dat op de Letterenfaculteit, waar ‘het woord centraal staat’. Inderdaad zeer spijtig, maar ligt dat aan de studenten?

Het is geen geheim dat het taalonderwijs op de middelbare school de afgelopen decennia verworden is tot een farce. Een hele generatie is opgegroeid zonder fatsoenlijk te zijn onderwezen in de Nederlandse taal. Dan heb ik het niet eens over de huidige studenten, maar over de generatie ervoor - hun leraren op de middelbare school dus. Inmiddels is het immers al zo ver gekomen dat aankomende docenten op de Pabo het Nederlands niet meer machtig zijn. Niet zelden betrap ik zelfs docenten aan de RU op taalfouten in hun instructies.

Kern van het probleem is niet dat studenten onverschillig zijn in hun gebruik van taal, maar dat ze het echt niet meer weten. Dat veel studenten taalfouten maken kun je henzelf lang niet altijd aanrekenen – dat is vroeg op de middelbare school al fout gegaan, buiten hun macht om. Ze kunnen hun talenkennis op de universiteit nog bijspijkeren, maar vaak is het kwaad al geschied. Een bijspijkercursusje is helaas lang niet voor iedereen voldoende om de schade te herstellen. De echte oplossing is meer en beter talenonderwijs op de middelbare school. In plaats van te zeuren over zijn studenten kan PH zich dus beter richten op het middelbaar onderwijs. Daar mag een stuk meer gekommaneukt worden.