ANS

Op een dag... had Jonas Geirnaert (27) even genoeg van het werken aan zijn animatiefilm Flatlife en verzon hij ter afleiding de grofgebekte kabouter Wesley. Vijf jaar later is Wesley alom bekend in België en Nederland met de korte filmpjes die wekelijks in de Belgische editie van het tv-programma Man bijt hond te zien zijn. In deze geanimeerde versies van de strips die eerder in het Vlaamse weekblad Humo verschenen, beleeft de gewelddadige kabouter al vloekend en tierend een reeks absurdistische avonturen. Vóór Kabouter Wesley maakte Geirnaert al televisieprogramma’s met zijn cabaretgroep Neveneffecten en schreef hij mee aan de tv-serie Het Geslacht De Pauw, een parodie op realitysoap De Pfaffs. In zijn thuisstad Gent vertelt Jonas Geirnaert over Kamp Gertje, geitenneukers en antihumor.

Met Flatlife won je in 2004 de Juryprijs in Cannes. Hoe vind je het dat een poppetje dat ter afleiding van dit project is verzonnen je nu veel meer bekendheid heeft gebracht? ‘Het is een beetje vreemd. De eerste Kabouter Wesley maakte ik op drie A4-velletjes en was nog veel primitiever getekend dan nu. Toch wist ik toen al dat het potentie had. Het is heel anders dan de meeste strips: veel anarchistischer en met een soort antihumor. ‘De tekeningen hebben bijna vier jaar in de kast gelegen. Vorig jaar dook ik ze weer op en besloot ik er iets mee te doen. Ik vind het wel grappig dat een idee van vijf jaar geleden nu zo’n succes heeft. Het is ook heel leuk om Kabouter Wesley zo slecht te mogen tekenen. Bovendien is dat voor de animatie veel gemakkelijker, het luistert allemaal niet zo nauw. Soms begint een scene en is Wesleys hoofd twee seconden later twee keer zo groot, dat mag nu gewoon.’

Je hebt de opleiding Animatie aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK) in Gent doorlopen. Komt je kunstacadamieachtergrond nog ergens in terug in Kabouter Wesley? ‘De orgelmuziek die in de afleveringen wordt gebruikt stamt uit mijn studietijd. Dat zit zo: de laatste drie jaar van mijn opleiding zat ik in een klas van maar vijf mensen. We konden goed met elkaar opschieten en op een gegeven moment hebben we als klas de onafhankelijkheid uitgeroepen. We bouwden een muur van kartonnen dozen, liepen rond met politiepetten op ons hoofd en zetten onze eigen rechtbank en gevangenis op. Het was een soort ministaat binnen de school, compleet met wetboek, krant en zelfs een godencultus. Ons land heette Kamp Gertje, naar een klasgenoot. In Kamp Gertje werd constant muziek gemaakt op een soort hammondorgel. Dat is nu terug te horen in Kabouter Wesley.’

Werd Kamp Gertje door de academie geaccepteerd? ‘Het werd gedoogd. Uiteindelijk zijn we wel tot de orde geroepen, maar in het begin kon iedereen er heel goed om lachen, ook de docenten. Een aantal van hen heeft weleens tien minuten opgesloten gezeten in de gevangenis, om uiteindelijk met een waarschuwing vrij te komen. We hadden namelijk een regel dat wie ons lokaal wilde betreden, zich eerst moest melden bij de deur. Als je zomaar binnenkwam, riskeerde je een rechtszaak. ‘In een ander, kleiner lokaal hadden we boobytraps opgezet. Als je de deur opende kwam er drie kilo krantenpapier naar beneden gevlogen. Een docent werd daar door geraakt en is toen heel kwaad geworden. In zijn woede trok hij het touw dat nog aan het plafond hing los, waardoor hij de tweede boobytrap in werking zette en een net over zich heen kreeg. Dat vond hij niet zo lollig, maar wij hebben er goed om gelachen.’

Terug naar Kabouter Wesley. Hoe ervaar je het dat hij ook buiten België populair is geworden? ‘Het is als een totale verrassing gekomen. Ik was met mijn vriendin op reis door Zuid-Amerika toen ik een e-mail kreeg van De wereld draait door. Daarin werd verteld dat Wesley via internet aan het doorbreken was in Nederland en dat ik eens contact op moest nemen. Afgelopen oktober kwamen we terug en zag ik dat er inderdaad veel Kabouter Wesley-filmpjes op YouTube stonden. Uit de reacties die daarop waren gegeven kon ik opmaken dat de meeste kijkers Nederlanders waren. Dat had ik echt niet verwacht. Ik dacht dat Kabouter Wesley iets typisch Vlaams was, wat alleen Vlamingen leuk konden vinden.’

Zal Wesley ook op buitenlandse tv-schermen te zien zijn? ‘Woestijnvis, de productiemaatschappij van de Belgische Man bijt hond, is gesprekken aan het voeren met De wereld draait door en de Nederlandse Man bijt hond. Comedy Central zou ook interesse hebben, maar er zijn nog geen concrete plannen. Buiten Nederland is er nog geen belangstelling getoond. Er is wel een plan om een Engels- of Franstalige versie te maken, maar dat zal niet op de korte termijn gebeuren. Het zou leuk zijn om daarmee naar een animatiefestival te gaan en van daaruit te kijken of er interesse is. Ik weet niet of het zal werken in een andere taal, het zal sowieso anders worden.’

YouTube is een grote factor geweest in het succes van Kabouter Wesley. Wat vind je ervan dat productiehuis Woestijnvis heeft besloten de filmpjes van het net te halen? ‘Dat is een uiterst moeilijke kwestie. Enerzijds is YouTube een geweldig medium en een fantastische manier om nieuwe dingen te ontdekken. Anderzijds begrijp ik Woestijnvis ook. Ik werk voor hen en als de animaties op het internet vrij toegankelijk zijn is het lastig om deze nog te verkopen aan Nederlandse zenders. Het blijft paradoxaal, want als Kabouter Wesley niet op YouTube was verschenen, was het nooit zo groot geworden.’

Komt er iets van jezelf terug in Kabouter Wesley? Lachend: ‘Ik denk en hoop veel van Kabouter Wesley te verschillen. Ik heb nog nooit iemand op zijn muil geslagen en ben ook niet zo grofgebekt. Ik ben een heel brave jongen. ‘Wel komt er regelmatig een egel voor in de avonturen van het stripfiguur, omdat ik egels heel leuke dieren vind. Ik heb bovendien ooit gelezen dat het erg nuttige beestjes zijn. Zij zullen ook nooit iets verkeerd doen in de strips, maar toch haat Kabouter Wesley ze. Dat hij keer op keer voor niets krachttermen naar hen slingert, vind ik persoonlijk erg grappig.’

Komen er nooit klachten binnen over het grove taalgebruik in de animaties? ‘De boze reacties zouden moeten binnenkomen bij Woestijnvis, maar toen ik daar navraag deed zeiden ze slechts één boze brief ontvangen te hebben. Die ging over het filmpje “Sloeber”, waarin een kabouter met een geit neukt. Een kijker vond dat dit echt niet kon en ik kan hem daarin alleen maar gelijk geven. ‘Wellicht dat er bij de televisiezender meer klachten binnenkomen, maar daar weet ik niets van. Het valt mij allemaal goed mee, ik had verwacht dat ze beide een grotere brievenbus zouden moeten nemen.’

Hoe lang zullen de filmpjes over Kabouter Wesley nog verschijnen? ‘Het seizoen van Man Bijt Hond loopt nog tot in mei, dus tot dan zal er iedere week een nieuwe animatie worden gemaakt. Er zijn 27 strips in Humo gepubliceerd en ik moet nog tien nieuwe cartoons maken om het televisieseizoen vol te maken. Ik merk nu al dat ik veel moeite heb daarvoor inspiratie te vinden. Een nieuwe serie tekenen, zal dan ook moeilijk gaan.’

Betekent dat het einde van Kabouter Wesley? ‘Wellicht verschijnen er in juni nog een paar, maar daarna zal het gedaan zijn. In de verre toekomst komt hij wellicht nog terug, maar dat hangt volledig af van mijn inspiratie. De komende twee jaren ben ik waarschijnlijk druk bezig met een nog geheim televisieprogramma, dus Kabouter Wesley wordt voorlopig in de koelkast gezet.’

Ging het tekenen van strips je altijd moeilijk af? ‘Nee, integendeel zelfs. De eerste tien strips had ik steeds in twee uur op papier. De ideeën kwamen vanzelf en het tekenen ging heel vlot. Na een stuk of vijftien strips viel ik echter in herhaling, ik moest echt oppassen dat ik niet dezelfde grappen ging tekenen. ‘Daarna ben ik gaan experimenteren met de vorm om het interessant te houden. Zo zal er een animatie komen waarin Kabouter Wesley als gevolg van een kapotte lamp vrijwel de hele tijd in het donker zit. Ik heb me voor een andere aflevering laten inspireren door Memento, een film die volledig in omgekeerde volgorde wordt getoond.’

Ben je niet bang dat je altijd de tekenaar van Kabouter Wesley blijft en dit succes niet meer kan overtreffen? ‘Als dat het geval is, betekent het dat ik niet goed bezig ben. Het hangt allemaal af van de ideeën die ik heb. Als ik morgen een briljant idee heb voor een theatershow, dan stap ik zo snel mogelijk met Neveneffecten de planken op. Dat is het voordeel dat ik heb: als mijn tekeningen niet aanslaan kan ik altijd nog mijn geluk zoeken op de planken of op televisie. Wanneer je aan één medium vastzit, is het moeilijk om steeds weer succesformules te bedenken.’

Wat wil je nog bereiken op creatief gebied? ‘Met Neveneffecten hebben we drie televisiereeksen gemaakt, maar dit was voor een klein publiek. Ik hoef geen groot publiek te trekken, ik heb liever 300.000 kijkers die een programma goed vinden, dan een miljoen die het als matig beoordelen. Toch zou ik nog graag iets maken wat een zekere impact heeft, waar de mensen zelfs lang nadat het is uitgezonden nog over praten. ’

Einde.

Tekst: Anne Elshof en Henk Strikkers Illustratie: Jonas Geirnaert