Dubbele grappen

Ruben van der Meer en Tijl Beckand staan 27 november met De Grote Improvisatieshow op het toneel in Nijmegen. De voorstelling is gebaseerd op suggesties van het publiek, er wordt dan ook niets voorbereid. ‘Ik kom als een brok talent het podium op en Ruben dwarrelt er een beetje als een leeg blad achteraan.’

Tekst: Saskia Verheijden Foto's: Ilja van Hoek

Dit artikel verscheen eerder in de november-ANS

Ruben van der Meer is een kwartier te laat. Als hij eindelijk aan komt slenteren, is zijn prioriteit een kopje koffie, waarna hij bij ANS op de bank ploft. Gedurende het hele interview zit hij er onderuitgezakt bij. Van zijn kant komen dan ook niet de meest serieuze antwoorden. Tijl Beckand komt nog later dan Van der Meer vrolijk zijn kantoor uit gelopen. Zodra hij is gearriveerd, ontstaat de gezellige chaos waar het duo zo om bekend staat. Tijdens het interview geven de cabaretiers een mooi voorbeeld van razendsnelle improvisatie. Beckand antwoordt op de vraag welk dieptepunt ze samen hebben meegemaakt: ‘Dat is toch het moment dat Ruben bij mij in bed had gescheten.’ Van der Meer zegt, wanneer de heren naar hun politieke engagement wordt gevraagd: ‘Ik hou wel van politiek, maar alleen als dictator. Ik heb geen zin in stemmen en zo.’ Al snel volgen de flauwe grappen en onbegrijpelijke inside jokes elkaar op. Voordat een vraag beantwoord kan worden, moeten de heren namelijk eerst hun snel bedachte grap kwijt. Ruben van der Meer en Tijl Beckand hebben hun bekendheid voornamelijk te danken aan hun succesvolle tijd bij De Lama’s. Van der Meer was eerder al bekend als het gezicht van Hakkûhbar, een Nederlandse parodie op de gabber-scene die halverwege de jaren negentig en begin tweeduizend erg populair was. Sinds 2011 zijn Beckand en Van der Meer weer aan het improviseren geslagen in De Grote Improvisatieshow die bekend staat als onvoorbereide chaos. Iedere voorstelling is anders door de input van het publiek en verschillende bekende gasten. ANS ondervraagt de cabaretiers over dit moderne jasje van De Lama’s. ‘We vernieuwen onszelf door steeds nieuwe kleren te kopen.’

i-IMG_8962 tijl4 wazigTwintig schoppende vrouwen De Grote Improvisatieshow is volledig gebaseerd op suggesties van het publiek, waardoor iedere voorstelling anders uitpakt. Beckand en Van der Meer werken samen met bekende gastspelers. Gedurende de show worden er verschillende spellen gespeeld waarin het publiek bepaalt wat er gebeurt. Zij bedenken onder andere voorwerpen, locaties en personen die worden uitgebeeld. ‘Ik hoef nu tenminste niet avond aan avond scripts te schrijven’, grapt Beckand. ‘Het is niet te doen om van te voren grappen te bedenken omdat je niet weet welke suggesties het publiek je geeft.’ Aan een show valt dus niets te plannen. ‘Ik kom als een brok talent het podium op en Ruben dwarrelt er een beetje als een leeg blad achteraan.’ Doordat het verloop van de show niet is vastgelegd, kan het wel eens flink misgaan tijdens de uitvoering. Ter illustratie noemt Beckand een voorstelling in Almere: ‘Iemand had bedacht dat het grappig zou zijn als twintig vrouwen uit het publiek zich in een rij opstellen. Vervolgens moesten zij mij een voor een in het gezicht slaan of een schop geven. Dit duurde erg lang waardoor de hele vaart uit de show was. Ik ben toen gestopt, want die rij hield niet op en niemand vond het meer leuk om te doen. Het was echt verschrikkelijk.’

Van kuthoer tot vuurwerkramp Soms komt het duo met een grap die niet bij iedereen in de smaak valt. Zo maakt Van der Meer volgens Beckand het liefst grove vrouwengrappen: ‘Vrouwen zijn volgens hem allemaal hetzelfde, ze moeten schoonmaken en hun bek houden.’ Beckand daarentegen schuwt een grap over buitenlanders niet: ‘Ik ben gek op buitenlanders, vooral in het buitenland waar ze tot hun recht komen, de taal spreken en de weg weten. Ik heb ook wel eens in Den Bosch een meisje voor ‘kuthoer’ uitgescholden. Er zit altijd wel een vriend van zo’n meisje in de zaal die dat dan weer niet leuk vindt. Tja, de hele zaal moest anders wel lachen.’ i-IMG_8991 ruben2Volgens Beckand kun je in een zaal van achthonderd mensen niet iedereen blij maken. ‘Het is nooit zo dat iedereen een grap leuk vindt. Hoe harder er gelachen wordt, des te kleiner de groep toeschouwers is. Als iedereen lacht, hoe grappig is het dan? Je kunt het zien als een product: wanneer iedereen het koopt, is het niet bijzonder.’ In Enschede maakte Van der Meer bijvoorbeeld een grap over de vuurwerkramp die niet door iedereen in de zaal werd gewaardeerd. ‘Het was niet eens echt een grap over de vuurwerkramp. Ik speelde toen een krantenjongen die zei: ‘Hé, mijn hele wijk is weg!’ Je speelt in Enschede, het is dan gek om er helemaal niks over te zeggen. Een jongen op de eerste rij was vervolgens boos. In de pauze ben ik naar hem toe gegaan en heb ik het met hem uitgepraat.’

Hollandse humor In Nederland heerst vrijheid van meningsuiting. Toch moeten de heren oppassen met wat ze zeggen. Van der Meer maakte ooit een sketch over de Hamas, daar werd hij hevig om bekritiseerd. Het werd hem dan ook sterk afgeraden deze op het podium uit te voeren. Van der Meer lacht: ‘Ze schieten je anders gewoon dood’. Volgens het duo is Nederlandse humor vaak erg belerend; deze gaat over wat er wel en niet mag. Beckand heeft hier op zijn zachtst gezegd geen hoge pet van op: ‘Veel cabaretiers veranderen, wanneer ze grappig zijn geweest, in wereldverbeteraars. Als je de wereld wil verbeteren moet je in de politiek gaan of waterputten slaan in Afrika. Dit moet je niet willen doen op het toneel in Vught. Mensen komen daar voor een leuk avondje uit, niet om te horen hoe zij hun leven moeten leiden.’ Volgens hen moet humor een manier zijn om dingen te zeggen die je normaal niet kunt zeggen.

-IMG_8983 bankpraten7 lachengoedOude lama’s, nieuwe tijden Over De Grote Improvisatieshow wordt vaak gezegd dat het teveel lijkt op De Lama’s. Is de nieuwe voorstelling dan ook niet een slap aftreksel van het vorige project van de heren? ‘Dit horen we wel vaker, maar hoe kun je een slap aftreksel zijn van jezelf?.’ In december zullen Beckand en Van der Meer samen met de rest van De Lama’s terugblikken op de negen seizoenen die zij samen maakten. In een eenmalige aflevering worden hoogtepunten en niet eerder vertoonde beelden uitgezonden. Volgens Beckand is het niet uitgesloten dat ze ooit weer met zijn vieren op het podium zullen staan, maar dat is nu nog niet in beeld. ‘Het is zes jaar geleden dat we zijn gestopt. Het was op dat moment meer dan genoeg. We hadden alles gewonnen wat er te winnen viel, alle records verbroken en in alle mogelijke zalen meerdere keren gestaan. We wilden allemaal graag nog andere dingen doen. Door de drukte en de vele shows was dit niet mogelijk.’ Beckand en Van der Meer zijn na hun Lamatijd drie jaar lang niet meer bezig geweest met improviseren. Naar eigen zeggen waren zij in deze tijd altijd meer bezig met nieuwe spellen bedenken en nieuwe bekende spelers zoeken dan Jeroen van Koningsbrugge en Ruben Nicolai dat deden. Van der Meer: ‘Wij vonden het erg leuk om te doen en hebben daarom na drie jaar besloten om het improviseren weer op te pakken. We hebben het programma nu wel meer in eigen hand. Bij De Lama’s had BNN meer te zeggen.’ Door steeds nieuwe spellen te bedenken, nieuwe gastspelers uit te nodigen en met de actualiteit mee te gaan proberen Beckand en Van der Meer hun show zo veel mogelijk te vernieuwen, soms op een shockerende manier. Van der Meer: ‘Dit seizoen beginnen we met ebolagrappen.’

Klik hier voor de overige artikelen uit de november-ANS.