ANS

Vorige maand was het weer zover: overvolle bibliotheken in verband met de tentamenperiode. Logisch. Het is er relatief stil. Je komt niet in de verleiding allerlei - opeens noodzakelijke - dingen te gaan doen. En gedeelde smart is halve smart. ANS peilde de sfeer in de verschillende bibliotheken en stuitte op opmerkelijke cultuurverschillen.

Tekst: Maarten Post en Kester Wagenvoort

Hoe ver kun je gaan in een bibliotheek vol blokkende studenten en hoe streng is het bibliotheekpersoneel? is praten of fluisteren een probleem? Kun je met je rugzak naar binnen hiken en je boterhammen gaan verorberen? Hoe reageert de goegemeente als je zachtjes fluitend door de bieb wandelt? En welk effect heeft een mobiele telefoon die afgaat? Getooid met de benodigde attributen begeven we ons op weg. We beginnen onze inventarisatie bij de bibliotheek van Natuurwetenschappen. Een waar doolhof met twee verdiepingen. Ondanks een doodse stilte kan je rustig babbelen, fluiten en eten. Er is namelijk toch niemand die er last van heeft. Tussen de boekenkasten en plantenbakken door zigzaggend komen we een stuk of acht studenten tegen. Veel meer zitplaatsen zijn er in de bieb aan het Toernooiveld ook niet. Bèta's studeren blijkbaar thuis. Boeken halen en wegwezen. Een groot verschil met de bibliotheek van de Medische Wetenschappen. Hier is het een drukte van belang. Er hangt een ontspannen sfeer. Aanmaningen om toch vooral stilte te betrachten, helpen amper. Achter een archiefkast met een bordje 'Stilte s.v.p.' zit zelfs het personeel geanimeerd te converseren. Tot je een deur naders met daarop de waarschuwing dat je op het punt staat het 'stiltecentrum' te betreden. Dit blijkt een studeerwalhalla waar de concentratie van de muren druipt. De tafels en stoelen staan zo opgesteld, dat iedereen in dezelfde richting kijkt. Elke vorm van afleiding dient vermeden te worden. Het is bijna ontroerend. De bibliotheken aan de Thomas van Aquinostraat hebben wel iets weg van die van Medicijnen. Toch variëren ze duidelijk qua relaxedheidsgraad. Bij Rechten en Beleidswetenschappen zijn tassen en koffie streng verboden. De rechtenbieb zit stampvol. Rechten staat dan ook bekend om de abominabel grote tentamens. Fluisteren is taboe en fluiten levert wel héél chagrijnige blikken op van de juristen in spe. Vooral in de buurt van de studiekabinetten moet je je mond houden. Hier worden de zitplaatsen door grijze schotten gescheiden, opdat je belevingswereld wordt teruggebracht tot een kwart kubieke meter. Jij en de wet, that's it. Bij Beleidswetenschappen kun je net iets meer maken. Zachtjes fluitend de bieb verkennen levert geen commentaar op. De bibliotheek van Sociale Wetenschappen spant echter samen met die van Gedragswetenschappen (Spinozagebouw) de kroon als het gaat om de meest ontspannen sfeer. Er wordt hir en daar op normaal volume gedebatteerd tussen studiegenoten. Thermoskannen koffie sieren een aantal tafels. Er wordt lekker gesnackt. Dat moet je in de bibliotheken in het Erasmusgebouw dus niet proberen: met je tas naar binnen hossen en een Snickers naar binnen werken. Allereerst is de kans - zeker bij theologie - groot dat je door een baliemedewerker in je nekvel wordt gegrepen in verband met je tas. Daarnaast hangt er in het Erasmus een gewijde stilte. Je hoort niet te eten of te drinken, noch te fluisteren. Slechts het zachte gezoem van de airco vult de ruimte. Dit ingetogen studieklimaat trekt blijkbaar veel studenten aan, want het is druk in het Erasmus. Het valt op dat het drukker wordt naarmate de bibliotheek op een hogere etage gelegen is. Zou het uitzicht misschien een rol spelen? Hoe dan ook. Er zijn duidelijke regels waar je je aan te houden hebt. Een mobiele telefoon die afgaat, heeft absolute minachting tot gevolg. Dat hoor je niet: er wordt niets gezegd. Maar de blikken spreken boekdelen. Tot slot ons aller Universiteitsbibliotheek. Ook de leeszaal van de UB zit in tentamentijd vol. Ook hier geen tassen of koffie. En ook hier is het stil. Bovendien patrouilleert de lokale bibliotheekpolitie er. De stilte heeft echter een ander karakter dan die in het Erasmus. Ze is namelijk niet geboren uit intense concentratie en respect voor de academische activiteiten, maar uit een mix van schaamte en angst om op te vallen. Dat zie je. Loop maar eens door de leeszaal en let op hoeveel mensen even opkijken. En dat doen ze dus bij iedereen. Vandaar ook dat de meeste mensen het liefst hun schoenen zouden uitdoen als ze de trap op moeten om een bijzondere leeszaal te bereiken. Wanneer we flink stampend omhoog klimmen, is de reactie er één van onbegrip: tweehonderd paar ogen kijken ons vragend aan: 'Weet je dan niet dat we binnenkort tentamen hebben?!' Lachend gaan we een kopje koffie scoren.