ANS

Het is weer lijstjestijd. Twee weken lang zie je overal politieke jaaroverzichten, Johnny Hoogerland in het prikkeldraad en beargumenteert iedereen opgewonden waarom Bon Iver, Fleet Foxes of toch James Blake het beste album van 2011 maakte. ANS-Online geeft deze kerstvakantie een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar. Weliswaar voor onszelf, dus schroom niet jouw hoogtepunten te noemen.

Vox is Vox niet meer. Dat is dit jaar pijnlijk duidelijk geworden. In een verwoede poging tot het scheppen van een goed imago perkte het College van Bestuur (CvB) in 2011 langzaam maar zeker de mogelijkheid in van vrije, onafhankelijke nieuwsgaring aan de RU. Een overzicht van een jaar censuur.

Een Vox in de maand Onder het mom van bezuinigingen kondigde de communicatieafdeling van de RU eind 2010 al aan dat een tweewekelijkse verschijning van universiteitsblad Vox niet meer mogelijk was. Als het CvB echt om goede journalistiek had gegeven, was deze keuze echter nooit gemaakt en hadden financiele overwegingen geen rol gespeeld. Sinds januari 2011 ligt er één keer in de maand een slap aftreksel in de bakken van een blad dat ooit nieuws kon brengen, maar dat nu ruw is beperkt tot het brengen van achtergrondverhalen.

Een ‘open’ nieuwsplatform Een van de overwegingen om de papieren Vox tot een maandelijkse uitgave terug te schroeven was het feit dat de RU zich meer wilde profileren op internet. Een open universitair nieuwsplatform dat de vervanger was van Voxlog zou dit karakteriseren. Niets bleek minder waar. Al snel na de lancering van ru.nl/nieuws werd duidelijk dat de onafhankelijkheid van het nieuwsplatform in het geding was en dat de communicatieafdeling nauwgezet meekeek. Zowel in februari als in maart wezen verschillende studenten ANS erop dat ze niet met hun pseudoniem mochten reageren op de website. Alleen reacties met voor- en achternaam werden geplaatst. Wat de RU hiermee voor ogen had, was al snel duidelijk. Elke vorm van discussie moest onmogelijk gemaatk worden, want dat is eng en slecht voor het imago.

Achter slot en grendel Met de bovenstaande gebeurtenissen kwam het bericht over de definitieve opsluiting van de online nieuwsgaring in juni niet meer als verrassing. In een aantal maanden is het eens zo prestigieuze Voxlog verworden tot een kritiekloze website waar alleen goednieuwsberichten op worden geplaatst. Op 1 juni stierf ru.nl/nieuws en werd het vervangen door het huidige RadboudNet, een door de RU ingekapselde website waar enkel medewerkers en studenten na inloggen toegang wordt verschaft. De universiteit realiseerde zich echter niet dat op het internet vrijwel alles openbaar is, dus ook de berichten op RadboudNet. Informaticastudent Wouter Geraedts registreerde vrijwel onmiddellijk het domein RUnieuws.nl, waar hij sindsdien alle berichten van RadboudNet publiceert, zonder slot en grendel.

Ssst, hier wordt onderzoek gedaan Dat het met de onafhankelijke berichtgeving aan de RU echt gedaan was, werd eens te meer duidelijk ten tijde van de kwestie-Vonk. De Nijmeegse hoogleraar was betrokken bij het vleeshufter-onderzoek van fopwetenschapper Diederik Stapel. Toen bekend werd dat de RU een onderzoek naar haar startte middels de commissie wetenschappelijke integriteit, werd de nieuwssite ruw het zwijgen opgelegd middels een radiostilte tot het moment dat de uitslag van het onderzoek duidelijk was. Objectieve journalistiek over objectief onderzoek is namelijk heel gevaarlijk. Zodoende werd een column van Joep Bos-Coenraad over de kwestie geweigerd. Het schetste echter onze verbazing toen bleek dat ook na de bekendmaking van het rapport de redactie van Vox niet mocht berichten op internet. Wel werd een persbericht geplaatst alsmede een uitgebreid interview met rector magnificus Kortmann, maar een rondgang langs studenten en medewerkers ging natuurlijk veel te ver. Stel nu dat ze kritiek hebben. Op de openbaarheid van het rapport bijvoorbeeld.

Jasper is onze held Gelukkig was er nog één man die naar ons luisterde. Jasper van Dijk, Tweede Kamerlid voor de Socialistische Partij (SP) stelde dit jaar meermalen Kamervragen aan staatssecretaris Halbe Zijsltra van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Door zijn inspanningen kwamen de censuurpraktijken van de RU aan het Haagse licht. Van Dijk pleitte onder meer voor een wettelijke bescherming van universiteitsmedia, een mening die Halbe helaas niet met hem deelde. Wel diende hij een motie in die Kamerbreed werd gesteund, waardoor de staatssecretaris universiteitsbestuurders moet wijzen op het belang van onafhankelijke universiteitsbladen. Want ’censuur hoort bij dictaturen, niet bij democratieën', kondigde de SP'er aan in een gesprek met ANS-Online. Zo is het maar net, Jasper.