ANS

Hoewel Bas Kortmann gisteren flink uithaalde naar het topsectorenbeleid van Halbe Zijlstra was er weinig sensationeels bij de opening van het academisch jaar van de RU te melden, afgezien van de Starwars-soundtrack dan. Op andere universiteiten in het land deden opmerkelijke uitspraken van rectors, collegevoorzitters en gasten beduidend meer stof opwaaien. Zo kreeg niemand anders dan staatssecretaris Zijlstra in Utrecht de kans zijn door Kortmann zo bekritiseerde beleid in het zonnetje te zetten. Bijvoorbeeld de prestatieafspraken, die Zijlstra nog steeds hardnekkig probeert te maken met onderwijsinstellingen. 'Vroeger kregen bestuurders een zak geld en werden ze op hun blauwe ogen geloofd als ze beloofden dat ze iets aan de kwaliteit zouden gaan doen. Maar nu wordt de beloning gekoppeld aan daadwerkelijk geleverde prestaties', zo moesten de medewerkers en studenten van de plaatselijke universiteit aanhoren. Terwijl men in Groningen een braaf verhaal ophield over verduurzaming, koos de Aalt Dijkhuizen een wat controversiëler standpunt. Volgens de Wageningse bestuursvoorzitter is intensieve veehouderij nodig om wereldwijde voedseltekorten en klimaatproblemen tegen te gaan en speelt Nederland hierin al een belangrijke rol: 'Wij zijn de Usain Bolt van de voeding.' Deze matige metafoor liet Dijkhuizen al voorafgaand aan de opening optekenen in Trouw. Een vloedgolf van kritiek barstte los, onder meer vanuit de eigen universiteit. Gevolg: een gematigder Dijkhuizen bij de openingsceremonie, waarbij hij vermeldde dat discussie en onderzoek ten grondslag moeten liggen aan ieder beleid. Op de Erasmus School Rotterdam, ten slotte, werden de aanwezigen door rector Henk Schmidt de resultaten van de proef met een maximaal BSA in het propedeusejaar door de strot geduwd. Die waren supergoed, waardoor komend jaar op vrijwel iedere opleiding door eerstejaars alle punten gehaald moeten worden. Verder werd de opening van het schooljaar gebruikt om nieuwe maatregelen aan te kondigen om wetenschapsfraude te voorkomen. Dit in aanvulling op de camera's die zullen worden opgehangen om spiekers te kunnen bestraffen.

 

Rector Bas Kortmann heeft tijdens de opening van het academisch jaar gepleit voor meer academisch geschoolde vwo-docenten op het middelbaar onderwijs. De nadruk lag deze middag op de afname van het aantal docenten in het voortgezet onderwijs met een universitaire graad. Kortmann haalde aan dat het publiek vertrouwen in het onderwijs in Nederland is afgenomen en ziet in dat er verandering moet komen. Volgens Kortmann kan deze verandering niet tot stand komen door de leraren bij te scholen maar moet er geleidelijk aan worden gewerkt. Hij pleit ervoor dat meer docenten in het middelbare onderwijs van academische scholing moeten zijn, zo niet allemaal. Aansluitend met de ontwikkeling van meer aandacht van de RU voor kwaliteit van het onderwijs, heeft Kortmann een naamsverandering aangekondigd voor het Instituut voor Leraren en School. Deze instelling voor docentenopleidingen zal voortaan door het leven gaan als de Radboud Docenten Academie. ‘De naam Radboud Docenten Academie geeft aan dat ons instituut bij de Radboud Universiteit hoort, dat er docenten worden opgeleid voor het voortgezet onderwijs en dat dat op academisch niveau gebeurt.' Hierna ontvingen de International Business administration & Economics and Business en het project Infectieziekten in Indonesië een internationaliseringsprijs. Verder kregen zes studenten een studieprijs voor hun scriptie van 'uitzonderlijke kwaliteit' en werden twee docenten beloond met een Universitaire Onderwijsprijs voor beste junior en senior docent 2013. Na een muzikaal intermezzo van Janne Schra mocht Tandheelkunde-student Ilse van Manen aantreden op het podium. Zij vertelde hoe zij haar studententijd heeft ervaren en de impact die haar docenten op haar hebben gehad. Als laatste onderdeel werd Dimitri Verhulst ontvangen. In zijn lezing benoemde hij alles wat hij niet kon, noemde zichzelf zelfs dom en concludeerde uiteindelijk dat niet de studie maar de passie voor het vakgebied het belangrijkst is. Onder een lang applaus werd hij bedankt en kreeg voorzitter van het College van Bestuur (CvB), Gerard Meijer, het woord. Hij bedankte Dr. Anton Franken, die naar de Hoogeschool Utrecht vertrekt en wiens opvolger al eerder was verwelkomd, voor zijn inzet voor de universiteit. Onder het geluid van de Bohemian Rhapsody verlieten de hoogleraren de zaal, tijd voor een borrel.

 

'De overheid meent steeds meer de invulling en vorm van onderwijs en wetenschap te kunnen bepalen.' Deze woorden zetten de toon voor de kritische speech die rector magnificus Bas Kortmann gaf tijdens de opening van het academische jaar. Kortmann liet duidelijk merken het niet eens te zijn met de inperking van de vrijheid van universiteiten door de overheid. 'Een universiteit zonder vrijheid is een gekooide uil.' Daarnaast moest het accreditatiestelsel het ontgelden en weersprak hij stellig Thom de Graaf, voorzitter van de hbo-raad, die eerder stelde dat een scheiding tussen hbo en wo achterhaald is. Ook in de toespraak van honoursstudente Elise Hopman stond het begrip vrijheid centraal. Hierin pleitte ze voor een nieuwe manier voor het opbouwen van je cv. 'Doe geen dingen speciaal voor je cv, maar doe ze omdat je het leuk vindt', was het devies. De middag eindigde met een rede van schrijfster Joke Hermsen over het begrip tijd. Ironisch genoeg leek er juist aan die rede geen einde te komen. Douwe Bob, die de muziek verzorgde, wilde er na een nummer al vandoor, waarna hij werd teruggeroepen om nog twee andere mooie liedjes ten gehore te brengen. 'Ik weet niet zo goed hoe dit werkt, ik heb geen diploma's', aldus de zanger.