ANS

Vorige week maakte PvdA-Kamerlid Mohammed Mohandis studenten lekker met de uitspraak dat alleen nieuwe studenten te maken krijgen met de afschaffing van de OV-studentenkaart. We worden echter blij gemaakt met een dode mus, Mohandis trekt zijn uitspraak in. De sociaal-democraat heeft zich namelijk vergist in de opbrengsten van de afschaffing. Volgens de plannen is dit 5 miljoen in 2016, 45 miljoen in 2017 en structureel 425 miljoen euro. Dat zou impliceren dat in 2016 alleen de nieuwe lichting studenten het reisrecht zou moeten inleveren en er niet zoveel wordt geïnd. Dat blijkt echter niet waar, omdat de ov-kaart onder de prestatiebeurs valt en dus een lening is. Pas als die wordt terugbetaald door studenten zal blijken dat er is bezuinigd door de overheid. Bovendien is het volgens de PvdA'er in de uitvoering niet te doen om alleen het studentenreisrecht van nieuwe studenten af te pakken. Hoe de nieuwe studentenkaart er precies uit gaat zien, zal volgend jaar pas bekend worden. Voorlopig wordt er nog gediscussieerd over het leenstelsel.

 

OV-kaart verloren, gestolen of defect? Vanaf 1 januari hoef je dan niet meer zelf je reisjes met het openbaar vervoer te betalen. Nu is het nog zo dat je zelf opdraait voor de reiskosten die je in de eerste negen dagen maakt. De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) liet gisteravond weten dat studenten in het nieuwe jaar recht hebben op een tijdelijke vervanging. Met het tijdelijke studentenreisproduct kan je binnen een uur weer verder met je trip. Dit moet je wel op een andere (anonieme of persoonlijke) ov-chipkaart activeren. Vervolgens kun je zeven dagen gebruik maken van je tijdelijke reisrecht. Per dag zijn er zo'n vier- tot vijfhonderd studenten die een nieuwe OV-kaart aanvragen omdat die kwijt, gestolen of defect is. Jorien Janssen, voorzitter van de LSVb is blij met het nieuws: ‘Voor reguliere abonnementhouders was er al jaren een regeling voor defecte kaarten. Gelukkig kunnen nu ook studenten zonder veel gedoe met hun abonnement naar hun studie of stage blijven reizen'.

 

Een op de tien studenten zou niet meer gaan studeren als de basisbeurs verdwijnt. Wanneer het leenstelsel wordt ingevoerd en daarbij de ov-kaart wordt afgeschaft, geldt dit zelfs voor 16 procent van de studenten. Dat blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en het ministerie van Onderwijs. De groep die ondanks de maatregelen gewoon zou gaan studeren, maakt duidelijk andere keuzes. Zo geeft een op de zes studenten aan te kiezen voor een opleiding dichterbij huis als de stufi verdwijnt. Als alleen de ov-kaart wordt afgeschaft, zou de vraag naar kamers juist enorm toenemen. Bijna de helft van de studenten die niet op kamers woont, geeft aan dit wel te zullen doen als gratis reizen niet meer mogelijk is. De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) reageert fel op de cijfers: ‘Bussemaker moet alternatieven voor een leenstelsel op tafel leggen. Wij verwachten dat ze komt met een voorstel dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs verbetert in plaats van sloopt.’ Minister Bussemaker pleit nog altijd voor omzetting van de basisbeurs in een lening en het kabinet onderzoekt mogelijke alternatieven voor de huidige ov-kaart. Eind vorig jaar stelde Bussemaker de invoering van het leenstelsel nog uit, omdat er te weinig steun was in de Eerste Kamer. Ook de afschaffing van de ov-kaart blijkt lastig, inmiddels is in elk geval duidelijk dat studenten tot 2017 gratis kunnen blijven treinen.

 

Er is dit jaar al voor meer dan 37 miljoen euro aan boetes uitgedeeld aan (oud-)studenten die hun ov-reisrecht te laat hebben opgezegd. Ochtendkrant Sp!ts meldt dat tot en met augustus dit jaar in totaal 58.900 studenten een boete kregen. Dat zijn bijna alle studenten van wie het recht op gratis reizen dit jaar afliep. Sinds 1 januari zijn de regels rondom het gratis reizen voor studenten aangepast. Studenten hebben nu namelijk alleen nog recht op het gratis reizen wanneer ze stufi krijgen en in het eerste jaar van hun leenfase. Daarna mogen ze een boete van 97 euro bij hun studieschuld optellen voor iedere halve maand die ze te laat opzeggen. Het afmelden van het reisrecht is lastig. Zoals studenten in een brief van DUO wordt verteld, moeten zij zich afmelden bij een kaartautomaat. Een week later kan je via de website van DUO (die het nu niet doet) zien of je dat ook goed gedaan hebt. Deze controle blijkt in de praktijk echt noodzakelijk, omdat de afmelding nogal eens niet verwerkt is. Voor alle langstudeerders is er wellicht een pleister om op deze zere wond leggen. De NS biedt hen een gratis Dal Voordeel abonnement.

 

Al meerdere voorstellen van de nieuwe regering zijn gesneuveld voor zij het daglicht hebben gezien. Nu dreigt ook het plan van de VVD en de PVDA voor het sociaal leenstelsel te stranden in de Eerste Kamer. Omdat de regeringspartijen geen meerderheid in deze kamer hebben, zijn ze afhankelijk van de steun van oppositiepartijen. Eerder werd al gesuggereerddat het afschaffen van het gratis reisrecht niet door de Eerste Kamer zal komen. Hoewel D66 en GroenLinks voorstander zijn van de invoering van het leenstelsel zullen zij niet instemmen met het plan zoals het er nu ligt. Ze zijn bang dat het geld dat door deze maatregel vrijkomt niet wordt geïnvesteerd in verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Bovendien vrezen ze dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs wordt aangetast, omdat er geen aanvullende maatregelen zoals verlaging van het collegegeld of een verlenging van het terugbetaaltermijn worden getroffen. De partijen eisen een verandering in de voorwaarden. ‘Anders gaan wij niet akkoord’, zo stelt Paul van Meenen, Kamerlid voor D66. Als het ons ligt mag het voorstel al geschrapt worden voordat het überhaupt wordt besproken.