Leenstelsel doorgezet, hoe verder?
Jet jaagt het erdoor. Ondanks alle protesten meldde minister Jet Bussemaker vrijdag dat studenten vanaf 2014/2015 mogen lenen, maar heeft ze ook genoeg steun?
Verassend nieuws was het niet, veel van de vrijdag aangekondigde maatregelen waren grotendeels al bekend. In de hoofdlijnenbrief (.pdf) staat dat een nieuwe student vanaf het collegejaar 2014/2015 zijn stufi moet lenen, ook als je dan aan een master begint na afronding van de bachelor. Na vier jaar studeren zit je met een minimale studieschuld van vijftienduizend euro die je moet terugbetalen in vijftien jaar. In totaal mag je vijf jaar stoppen met het afbetalen van je lening, zoals nu ook het geval is. Voor studenten waarvan hun ouders minder dan 46 duizend euro verdienen blijft de aanvullende beurs overeind, overigens niet voor studenten met weigerachtige of onvindbare ouders.
Een gedrocht van een maatregel met een forse vermindering in de toegankelijkheid van het hoger onderwijs. Het is daarom terecht dat landelijke studentenvertegenwoordigers moord en brand schreeuwen over de maatregelen. Interessanter is echter om te kijken naar de haalbaarheid van de plannen van Bussemaker.
Omdat PvdA en VVD in de Eerste Kamer geen meerderheid hebben, gokken ze daar op de steun van D66 en GroenLinks. Zij zijn voorstander van een leenstelsel, maar niet zoals het er nu ligt. Beide partijen willen dat de opbrengst van het leenstelsel wordt geherinvesteerd in het hoger onderwijs, Bussemaker wil dat in 'onderwijs en onderzoek'. Zo eist GroenLinks onder andere verlaging van het collegegeld en wil D66 de aflossingstermijn oprekken naar 25 jaar.
Toch is er binnen het D66-kamp ook twijfel, met name na de opvallende uitspraak van senator Thom de Graaf, die tevens voorzitter is van de HBO-raad. Hij lijkt zijn eerdere verzet tegen het leenstelsel te hebben gestaakt. ‘Als een vorm van leenstelsel politiek onvermijdelijk is, laten we dan samen met studenten en instellingen naar de beste manier kijken, met de scherpste randjes ervan af', zei De Graaf. Staat het verzet van heel D66 in de Eerste Kamer daarmee op losse schroeven? Dat is vooralsnog koffiedik kijken. Voor studerend Nederland is het echter te hopen dat het Jet nog wat moeilijker wordt gemaakt.