Toekomst Vasimgebouw nog onzeker

Vanavond wordt door de gemeenteraad van Nijmegen gesproken over het voorstel (.pdf) van het college van burgemeester en wethouders (B&W) om in het Vasimgebouw het 'Vrijheidsmuseum WO2' te vestigen. Op dit moment wordt het gebouw nog gebruikt als culturele broedplaats voor ruim veertig zelfstandig ondernemers.

Tegenstanders Afgelopen twee weken was er veel protest tegen het plan, waarin de cultureel ondernemers flink zouden moeten inschikken. Jac Splinter, kunstenaar in de Vasim, voorziet problemen. 'Er zijn tal van alternatieven voor de Cultuurspinnerij, maar de gemeente wil maar een ding, en dat is ons buitenspel zetten. De enige mogelijkheid die wordt geboden, is tegen een torenhoge huur in een klein deel van het gebouw blijven.' De bedragen waar het om gaat zijn zonder subsidie niet te betalen voor de huidige gebruikers van het gebouw. Zij vinden een gezamenlijke locatie wel belangrijk: 'Het ondernemerschap in de Vasim versterkt elkaar, er wordt prachtig werk verricht zonder structurele subsidie.'

Ook is Splinter niet te spreken over het voornemen om het gebouw voor een symbolische euro aan te bieden aan het museum. Sinds 2000 betaalde de Cultuurspinnerij al een miljoen aan huur voor het oude fabriekspand. Bovendien bestaan er twijfels over de haalbaarheid van het project. Uit recent onderzoek is namelijk gebleken dat het museum op jaarbasis 150.000 euro verlies gaat lijden. 'Een verliesgevend museum dat structureel subsidie nodig heeft wordt nu verkozen boven gezond ondernemerschap.'

Het College Wethouder Henk Beerten (D66) is van mening dat zowel het cultureel ondernemerschap als het Vrijheidsmuseum WO2 van groot belang zijn voor Nijmegen. Een dergelijk museum zou een toeristenstroom naar Nijmegen op gang kunnen brengen. Hij ziet tevens mogelijkheden voor samenwerking tussen de huidige gebruikers van de fabriekshal en de nieuwe bewoner. 'Eerst wordt de mogelijkheid bekeken om de Cultuurspinnerij en het museum beide in de Vasim te vestigen. Als dit niet mogelijk blijkt, dan zal naar alternatieven worden gekeken.' Hij vindt niet dat alle Vasimgebruikers op dezelfde locatie moeten blijven: 'Bepaalde bedrijven, zoals een tentenbouwer, kunnen prima functioneren op ieder bedrijventerrein. Voor kunstenaars is er genoeg atelierruimte beschikbaar in de stad.' Wellicht zijn er toch mogelijkheden om de cultuurspinners op één locatie onder te brengen, bijvoorbeeld in de voormalige Honigfabriek.

De wethouder maakt zich geen zorgen om de verwachte financiële situatie van het vrijheidsmuseum: 'Er zijn in Nederland nauwelijks musea die volledig op eigen kracht draaien en winst maken. Een verlies van 150.000 euro is een klein deel van de geschatte omzet.' Het oorlogsmuseum is volgens Beerten vooral een unieke kans voor Nijmegen. 'Door dit project zijn de Provincie Gelderland en het vFonds (nationaal fonds voor vrede, vrijheid en veteranenzorg) bereid in totaal 12 miljoen te investeren.'

Burgerinitiatief Onlangs werd, onder andere door Splinter, gestart met de handtekeningenactie 'Bevrijd de Vasim'. Inmiddels heeft de gelijknamige Facebookpagina ruim 3000 likes. Hoe veel handtekeningen er tot nu toe precies zijn verzameld, is niet bekend. Volgens Splinter wordt de actie breed gedragen: 'Tijdens de opening van De Oversteek zetten mensen van alle leeftijden en achtergronden hun handtekening.' Het doel van het initiatief is in de eerste plaats een transparante discussie in de raad en openheid naar burgers, vanavond wordt daarmee begonnen. Als de oproep van de actievoerders wordt genegeerd, zullen zij om een correctief referendum vragen. Hiervoor wordt nog onderzocht hoe veel van de verzamelde handtekeningen geldig zijn. Beerten hoopt dat het niet zover komt: 'Hoewel zo'n referendum niet bindend is, geven we daarmee wel een signaal af naar de provincie en het vFonds dat onze gemeente niet gelooft in het museum, dan kunnen we de extra investeringen wel vergeten.'

Op 18 december wordt er een definitief besluit genomen over de toekomst van het Vasimgebouw.