ANS

Nog maar één blad per maand en een judaskus voor Voxlog. De Vox-redactie is het grootste slachtoffer van het nieuwe afdelingsplan van de RU-communicatieafdeling. Onafhankelijke berichtgeving vanuit de universiteit wordt drastisch ingeperkt.

Deze maand is het exact 10 jaar geleden dat Vox het toenmalige Nijmeegse campuskrantje KUNieuws opvolgde. De laatste jaren pakken zich donkere wolken samen boven de universiteitsbladen. Universiteitsbesturen voelen er weinig voor om te investeren in onafhankelijke journalistiek en staan steeds minder kritische berichtgeving toe. Ook Vox heeft het zwaar te verduren, met name op financieel gebied. Hoewel drukkerskosten en salarissen stegen en advertentie-inkomsten met 80 procent daalden, gaf het College van Bestuur (CvB) het afgelopen decennium geen cent extra uit aan het blad. Vorig jaar leidde dit alles tot een verlies van 40.000 euro. Tijd voor actie op de Communicatieafdeling waar de Vox-redactie huist.

Het mes erin Er is geen geld om op deze voet verder te gaan, ondervond Johan van de Woestijne, hoofd van de Communicatieafdeling. In het voorjaar stelde hij een plan op waarin zijn gehele afdeling op de schop gaat. Voor Vox houdt dit in dat het vanaf 1 januari 2011 maandelijks wordt uitgegeven, waar dit nu nog tweewekelijks is. De bladformule zal ingrijpend moeten veranderen, doordat het vrijwel onmogelijk wordt om nog nieuws te brengen in de papieren editie. De financiële ruimte die vrij komt zal worden gebruikt voor een open online nieuwsplatform, dat het enkel op studenten gerichte Voxlog vervangt. Op die nieuwe site wordt al het nieuws van de universiteit gebundeld voor studenten, medewerkers en buitenstaanders. De Vox-redactie, die Mediaredactie gaat heten, zal slechts een deel van de nieuwsgaring op zich nemen. Van de Woestijne behoudt het recht berichten te verwijderen, omdat de site geen redactiestatuut heeft. Onafhankelijk is de website dus niet te noemen. Naast het financiële argument zouden er nog meer redenen zijn om te kiezen voor het nieuwsplatform. Zo wil de RU zich meer gaan profileren op internet. Bovendien is het platform volgens de Communicatieafdeling ideaal om internationale studenten te lokken, omdat het in meerdere talen beschikbaar zal zijn. Voor Van de Woestijne was het dan ook niet moeilijk om te kiezen: ‘Hoezeer ik een tweewekelijkse Vox een warm hart toedraag, het nieuwsplatform heeft meer prioriteit, omdat de Radboud Universiteit zich naar buiten moet profileren.’

Berusting bij voorbaat Chris-Jan van der Heijden, hoofdredacteur van Vox, beaamt dat het noodzakelijk is de verschijningsfrequentie te wijzigen. ‘Twee jaar geleden hebben we er binnen de redactieburelen al over gesproken, omdat het internet voor ons steeds belangrijker wordt. Via die weg kunnen we meer mensen bereiken.’ Van der Heijden zegt het jammer te vinden dat het aantal onafhankelijke Voxen wordt teruggeschroefd, maar hij lijkt al in het nog niet genomen besluit te berusten. Het financiële gat kan volgens hem op geen andere manier worden gedicht en bovendien geeft hij hoog op van het gecontroleerde nieuws-platform. ‘Wij kunnen de beste universiteitsnieuwssite van Nederland gaan maken. Als wij met die nieuwe site meer bezoekers aan ons kunnen binden, biedt dat meer vrijheid en ruimte om goede journalistiek te beoefenen.’ Deze mening was de Vox-redactie echter niet toegedaan, met als gevolg dat zij in de zomer vrijwel in haar geheel is opgestapt.

Tegenspraak Enkele jaren geleden is voor het blad een onafhankelijkheidsbewaker ingesteld. Deze Redactieraad bestaat uit docenten, studenten en de voorlichter van het CvB. Zij zijn niet te spreken over het afdelingsplan, waardoor Vox volgens hen het ondergeschoven kindje wordt. Twee Voxen per maand is voor de raad zo goed als heilig en bovendien zou deze graag onafhankelijke berichtgeving op het web zien. Er werd een negatief advies aan het CvB geschreven. Aangezien de onderhandelingen tussen de raad en het college nog volop gaande zijn, wenste de voorzitter van de Redactieraad ons niet te woord te staan. De verwachting is dat het college het advies naast zich neer zal leggen en haar fiat zal geven voor uitvoering van het afdelingsplan. Er zit wellicht nog een addertje onder het gras. De Vox-statuten schrijven voor dat bij een verandering van uitgavefrequentie de Universitaire Gezamenlijke Vergadering (UGV) haar goedkeuring moet geven. Johan van de Woestijne is daar niet zo zeker van: ‘De Vox-statuten zijn gewoon een bestand op mijn computer. Die heeft het CvB nooit gevalideerd. Het is de vraag of deze rechtsgeldig zijn.’ Hoofdredacteur Van der Heijden denkt echter dat het zeker in de UGV besproken zal worden, ‘want de statuten zijn tot nu toe altijd gerespecteerd’. Judith Rotink, voorzitter van de Universitaire Studentenraad en ook lid van de UGV, staat open voor het plan, maar is nog niet overtuigd. ‘Ik ben kritisch, omdat er wordt geïnvesteerd in afhankelijke communicatie ten koste van een onafhankelijk blad.’ De droom van de beste universiteitsnieuwssite van Nederland laat ook haar niet koud: ‘De middelen en de intentie om er iets goeds van te maken zijn aanwezig. Het is jammer van Vox, maar ik snap dat er iets moet gebeuren.’

De beslissing om meer aandacht te besteden aan het internet is geen onverklaarbare, al is het de vraag hoeveel studenten en vooral docenten de weg naar het nieuwsplatform gaan vinden. Veel belangrijker en vrijwel onverdedigbaar is echter dat de onafhankelijkheid van Vox op de tocht staat. Wanneer de universiteit goede journalistiek hoog in het vaandel heeft, had ze voor een onafhankelijke nieuwssite kunnen kiezen. Dat ze die keuze niet maakt, is een slechte zaak. Onafhankelijke nieuwsgaring is onmisbaar voor een goed academisch klimaat. Juiste feiten en een kritische blik zijn immers noodzakelijk voor ieder debat, ook voor discussies binnen de universiteit. Daar kan geen enkel financieel argument tegenop.

Tekst: Michelle van Hoeve en Henk Strikkers

Klik hier voor alle artikelen van de ANS uit oktober 2010.