De analyse van 3 maart

Knuffelpoliticologieprofessor Marcel Wissenburg haalde gisteren het landelijke nieuws door te pleiten voor nieuwe verkiezingen, omdat de privacy niet voldoende gewaarborgd zou zijn. Alhoewel puur juridisch juist, lijkt het er niet op dat er daadwerkelijk nieuwe verkiezingen zullen worden uitgeschreven. Daarom hier een analyse van wat de kiezers gisteren hebben gezegd.

GroenLinks 2006: 6 zetels 2010: 8 zetels GroenLinks krabbelt na het verlies van vier jaar geleden terug naar de positie die de partij jarenlang heeft gehad. Met acht zetels is ze bovendien, met een verschil van 590 stemmen, de grootste geworden in Nijmegen. Toch hebben de groenen in vergelijking met de verkiezingen voor het Europese Parlement twee procent van hun stemmen verloren. Veel zal hen dit echter niet deren, want onder leiding van Jan van der Meer zal GroenLinks de onderhandelingen waarschijnlijk mogen starten.

Partij van de Arbeid 2006: 11 zetels 2010: 8 zetels De Partij van de Arbeid verliest net zoals op landelijk niveau ook in Nijmegen een groot deel van haar zetels. Toch weet de PvdA haar verlies te beperken in vergelijking met de Europese verkiezingen op 3 juni. Toen werden de sociaaldemocraten gehalveerd tot een schamele 13,6 procent, even veel als het CDA. Zelf zegt de Partij van de Arbeid niet coûte que coûte te willen regeren en GroenLinks zou haar het liefst ook buiten het college houden, maar met acht zetels kan dat nog problematisch worden.

D66 2006: 2 zetels 2010: 6 zetels Net zoals in de rest van Nederland is D66 de grote winnaar van de gemeenteraadsverkiezingen. Waar ze landelijk en in de peilingen ongeveer vervijfvoudigen, mogen ze in de Nijmeegse gemeenteraad vier extra zetels in bezit nemen. Een college zonder D66 is slechts mogelijk wanneer Havana aan de Waal nog vier jaar aanblijft. Na de val van afgelopen najaar lijkt dit echter garant te staan voor het nodige gekissebis.

Socialistische Partij 2006: 7 zetels 2010: 5 zetels De socialisten verliezen in vergelijking met vier jaar terug twee zetels en dit zou zomaar kunnen betekenen dat ze voor het eerst sinds acht jaar in de oppositiebanken belanden. Wel profiteert de Socialistische Partij van het niet opkomen van Geert Wilders' Partij voor de Vrijheid: gisteren haalden de voormalige maoïsten een kleine 2 procent meer dan in juni.

VVD 2006: 4 zetels 2010: 4 zetels Onder leiding van Hayke Veldman heeft de VVD in het linkse bolwerk Nijmegen niet weten te profiteren van het wegblijven van de Partij voor de Vrijheid en de stijgende lijn van de landelijke liberalen. Percentueel wist de VVD wel winst te boeken, maar het zetelaantal bleef stabiel.

CDA 2006: 5 zetels 2010: 3 zetels Waar Nijmegen ooit nog een christendemocratisch bastion was, zijn de oranje-groenen ditmaal weer verder weggezakt. Sinds 1990 won het CDA nooit meer een gemeenteraadsverkiezing en ook deze keer verliest het CDA onder leiding van Chantal Teunissen zetels.

Verenigde Senioren Partij 2006: 1 zetels 2010: 2 zetels De Nijmeegse ouderen hebben er weer voor gezorgd dat hun vertegenwoordiging, net zoals in 2002, met twee zetels de stem van de oude van dagen zal laten horen.

Gewoon Nijmegen 2006: 1 zetels 2010: 2 zetels Gewoon Nijmegen heeft gewoon weer een zetel gewonnen, net zoals dat vier jaar geleden gebeurde. De gewone Nijmegenaren zullen zich door Jo Janssen weer gewoon vertegenwoordigd voelen.

Nijmegen Nu! 2006: 1 zetels 2010: 1 zetels Good old Ben van Hees heeft ook ditmaal zijn zetel weten te behouden. De stadspartij die graag alle delen van de stad met elkander wil integreren en segregatie wil tegengaan schurkte tegen een tweede zetel aan, maar kon deze niet grijpen.

Alle andere opkomende partijen, zoals de Lijst Ramon Barends en de Nederlandse Volks-Unie, wisten geen pluche te bemachtigen.

Het college Duidelijk is dat de stemmers hebben gekozen voor een progressief-pragmatische koers en dat een coalitie GroenLinks-PvdA-D66 de meest voor de hand liggende is. Om dat te bereiken moeten de twee linkse partijen bereid zijn elkaar oud zeer te vergeven en een nieuwe start te maken. Een andere optie is een nieuw Havana aan de Waal, maar met een verlies van 3 zetels en twee partijen die zetels moeten inleveren is het de vraag of het niet per direct het predikaat 'verliezerscoalitie' krijgt.