Uit de Oude Doos: Het nieuwe wapen; de promotievideo

Iedere twee weken rakelt ANS herinneringen op door een artikel uit de archieven te plukken. Deze week in de nostalgische rubriek: Promotie aan de RU

De imagostrijd van de universiteit is van alle tijden. Het langslepende conflict heeft veel weg van de Koude Oorlog. Tegenwoordig wordt de introductie onder handen genomen, maar in het verleden ging men veel geraffineerder te werk. De nieuwste vinding in de wapenwedloop was in november 1989 was de wervingsvideo. Jawel, de wervingsvideo. Het artikel wordt vergezeld van een grote foto. Een verzameling lege stoelen voor een tv met daaronder de begeleidende tekst ‘De KU-promotievideo viel een overweldigende belangstelling ten deel.’ zet gelijk de toon. In het artikel wordt een beknopte samenvatting van de video gegeven en en passant wordt er vernietigende kritiek gespuid. Een ware traditie in de geschiedenis van ANS.

De KU en het grote verleiden Promotievideo: ‘Uit Nijmegen met lof’

De universiteit heeft een nieuw wapen in haar imagostrijd: de wervingsvideo. Voor het eerst vertoond tijdens de open dag voor aankomende studenten op 4 november en verder te bewonderen op elke open dag zoals die op 18 november. Een kleine eyecatcher voor de zoekende VWO-er of een glad, promotioneel verleidingsmiddel?

Tekst: Arthur Versteegen

‘Uit Nijmegen met lof.’ Dat is de titel van het produkt dat de universiteit de komende jaren op potentiele stdenten los gaat laten. Samen met de loze slogan, ‘Nijmegen vijfsterren studie stad’ vormt de film het mooie uiterlijk van de versierder die zoveel mogelijk studenten moet verleiden en omhelzen. Met doordachte versiertrucs probeert de KU in de pas te blijven bij de andere universiteiten die schaamteloos paginagrote advertenties plaatsen met bedenkelijke koppen. De KU kan er ook wat van. Hoewel, wat meer bescheiden, aldus Bertus Legebeke, werkzaa bij het bureau Pers en Voorlichting: ‘Wij hebben ons altijd beschaafd opgesteld, niet van die paginavullende advertenties, maar veel meer de nadruk op echte voorlichting’. Toch kan ook de KU er niet omheen: zij adverteert, organiseert gezellige open dagen en gaat met haar reclamemateriaal de boer op. Bijvoorbeeld naar de Beurs Brabant Perspectief. Bertus Legebeke: ‘Dat is eigenlijk een economische beurs, maar als je het mij vraagt is het een uit de hand gelopen familiebeurs. Maar er komen veel scholieren en dat is onze doelgroep’. De beurs in Den Bosch was tevens dè mogelijkheid de nieuwe film van de KU uit te testen.

‘Uit Nijmegen met lof’ is gemaakt omdat de oude voorlichtingsfilm uit 1981, niet meer voldeed aan de eisen van de tijd. Bertus Legebeke, werkzaam bij het bureau Pers en Voorlichting en belast met de produktie van de film: ‘Die oude film was een gedramatiseerd produkt van een uur. De lengte was een probleem. Mensen namen niet de moeite om een vul uur hun aandacht bij de film te houden. Maar daarnaast was de film opgebouwd rond een viertal studenten die alle mogelijke problemen kregen die een student maar kon krijgen. Op die manier werd geprobeerd alle instanties die voor de student van belang kunnen zijn aan bod te laten komen. Ja, het is natuurlijk prima dat al die instanties er zijn, maar de kijkers kregen de indruk dat studeren alleen maar problemen oplevert. Dat beeld wilden we niet blijven vasthouden.’

Glad produkt Een nieuw, positief elan dus. Een externe regisseur werd aangetrokken, een stevig budget werd vrijgemaakt (f40.00,-) en studenten kregen inspraakkansen door middel van een studentenredactie. Besloten werd om de film te laten draaien rond twee fietsende studenten die de kijker een blik gunnen in de keuken van een echte studiestad. En dit keer niet de nadruk op (hulpverlenende) instanties maar op de mooiere zaken van het studentenleven. Bij de voorvertoningvoor een selecte groep bekent Han Beijersbergen, hoofd Pers en Voorlichting, dat ook hij niet zo heel gelukkig is met de methode. ‘Deze film is het mest gladde produkt van een pakket maatregelen om studenten te overtuigen dat Nijmegen en de Katholieke Universiteit wel degelijk wat te bieden hebben. Eigenlijk is het zelfs eerder mensen verleiden dan overtuigen. De doelgroep waar de film zich op richt is nadrukkelijk 5 en 6 VWO. De film zal u dan ook wat vreemd voorkomen. Hij is aangepast aan het publiek dat hem straks te zien krijgt.’ Om er dan aan toe te voegen: ‘Alstublieftnu nog geen kritiek, dat kan straks wel als we een borrel drinken.’ Zelfs voor eigen gelederen moeten de imagebuilders een slag om de arm houden. Blijkbaar is ook binnen de universiteit niet iedereen gescharmeerd van deze manier van studenten trekken.

Grapje De aanpassing aan de doelgroep bestaat vooral hierin dat de film snel is. In en enorm tempo passeren alle mogelijke facetten van de universiteit en de stad de revue. Tot in detail. Kroketten kosten f1,40 en een lidmaatschap voor Carolus f200,-. De makers gebruiken maar liefst drie manieren van infromatieverspreiding tegelijkertijd. Beeld, gesproken tekst en ondertitels. Je wordt gedwongen om te kiezen tussen de tekst beluisteren of de titels lezen Het gevolg is dat je het grootste gedeelte van de tijd alles mist. Wat lijft hangen zijn de mooie, idyllische plaatjes of de koppen van de presentatoren van de film. Maar Legebeke dekt zich handig in tegen dit soort kritiek: ‘We hebben er nadrukkelijk voor gekozen om zo veel onformatie te geven zodat de undruk gewekt wordt dat er veel te doen is in Nijmegen. De doelstelling is niet het geven van informatie, maar een beeld, een idee te geven. De mensen hoeven niet meteen alles op te pikken. En dat van die kroketten is natuurlijk een grapje.’

Identiteit Marjoeid van der Star (2e jaars gezondheidswetenschappen) neemt je mee naar de universiteit. Lopend langs de fontein bij het Erasmusgebouw: ‘Je kunt je een minder plezierige omgeving voorstellen. Ik ga hier tenminste elke dag met plezier naar toe. Prettig dat alles zo dicht bij elkaar ligt. De ‘campus’ noemen we dat hier.’ De positief studerende studente in het Eldorado dat de universiteit heet. Sander Beunk woont op Hoogeveldt. Terwijl hij een weids beaar maakt weet hij te melden: ‘Kamers genoeg hier.’ De tenen gaan al een beetje krllen. De gezelligheid van het op kamers wonen wordt sterk benadrukt. Je kookt bijvoorbeeld samen. Waarna vervolgens het cliché van de studentenprut wordt bevestigd. Vijf gezellige studenten brouwen in een smoezelig keukentje een wel heel erg onappetijtelijk ogende pan Chili con Carne. ‘En na zo’n hele dag studeren, heb je ’s avonds natuurlijk wel zin in wat anders.’ Een voice-over zegt dat de Universiteit een katholieke identiteit heeft. Het ondersteunende beeld is dat van een heer (rector magnificus Van Iersel) die voor een collegezaal tot twee keer toe benadrukt dat je je niets van die identiteit hoeft aan te trekken, dat niemand er aan de haren wordt bijgesleept. De opdrachtgever van de film is natuurlijk Katholiek, maar de gemiddelde kijker heeft daar geen boodschap aan, integendeel. Dus bagatelliseren we die identiteit maar snel, voordat de doelgroep gillend de campus afrent.

Wachtlijsten Het is natuurlijk allemaal wel een beetje voorspelbaar. Een promotiefilm doet de zaken een beetje mooier voorkomen dan ze eigenlijk zijn. Er moet gelonkt worden, de universiteit dient te koketteren met haar doelgroep. En dan kom je er niet mee door simpelweg te zeggen dat de KU een aardige universiteit is, waar veel studierichtingen zijn, en dat Nijmegen zelf een behoorlijk kroegenbestand en een paar theaters heeft. Nee, dan zeg je glashard dat Nijmegen tien bioscopen telt (als je alle vertoningszalen bij elkaar optelt, kom je inderdaad tot tien) en schaamteloos vertel je dat je in Nijmegen niet lang op een kamer hoeft te wachten. Legebeke: ‘De tekst in de film is letterlijk: ‘De wachtlijsten voor kamers zijn niet lang.’ Tsja, lang is een betrekkelijk begrip. Maar als je Nijmegen vergelijkt met andere steden zijn de wachtlijsten kort. Wij kennen hier niet toestanden van eerstejaars die op campings moeten logeren. En da mogen we best vermelden in onze film.’

Braakgeluiden Op 4 november wordt het startsein gegeven voor de nieuwe campagne: de eerste open dag. Een gezellige drukte in het Erasmusgebouw. Puistige pubers met trotse ouders lopen ijverig heen en weer tussen de standjes waar diverse organisaties hun koopwaar aanbieden. Op verschillende plaatsen staan monitoren waar de nieuwe video continu vertoond wordt. Er is weinig oog voor. De echte vertoningen vinden in het collegezalencomplex plaats. Terwijl in een belendende zaal studenten vertellen over hun rvaringen in hun eerste jaar, stroomt collegezaal 2 vol voor de vertoning van de film. Bertus Legebeke is er zelf ook. ‘Even de reacties proeven’. De film start en het is muisstil. Als Sander, de presentator, bij Marjolein, de presentatrice, achterop de fiets springt wordt er gegrinnikt. Een jongen bij een meisje achterop. Het gegrinnik wordt besmuikt gelach als verteld wordt dat er geen lange wactijsten voor kamers zijn. Blijkbaar zijn de studenten in spe niet zo gemakkelijk te misleiden. Bij de grote pan Chili con Carne, hoor ik uit de rij vóór me braakgeluiden en als een studentenkamer getoond wordt, komen er in de rij achter mij verbaasde uitroepen over de troep in de kamer. Voorspelbare, uitgelokte reacties. Reacties op cliché’s, gemeenplaatsen en trivialiteiten. Als het maar past in het beeld dat de aankomende eerstejaars dienen te krijgen. Wat het werkelijke beeld is zullen ze later wel merken. Dat is promotie, dat is reclame. Na afloop vertellen twee meisjes dat ze het wel zien zitten, psychologie studeren in Nijmegen. Wat ze van de film vonden? ‘Een leuke film, geeft wel een goed beeld.’ ‘Jullie kennen Nijmegen zeker niet?’ ‘Jawel, we wonen er.’ Blijkbaar toch een uitstekend produkt.