ANS

Iedere twee weken rakelt ANS herinneringen op door een artikel uit de archieven te plukken. Deze week in de nostalgische rubriek: wat doet twee weken Reftervoedsel met je?

In de ANS van oktober staat onder andere een artikel over de catering op de RU en wordt een oproep gedaan om eens goed te kijken naar de mogelijkheden van concurrentie op de campus. Meerdere aanbieders kunnen wellicht zorgen voor lagere prijzen en een betere kwaliteit.

Die kwaliteit kwam al vaker aan het licht in ANS, bijvoorbeeld in oktober 2004. Na uitkomst van de bekende documentaire Supersize Me werd door de toenmalige redactie besloten eens te kijken wat twee weken Reftervoedsel met een mens doet. Hieronder het resultaat van twee weken saucijzenbroodjes, croissants en spinaziesnacks met braakgarantie uit de mensa.

Van een maand lang bij McDonald's eten word je ziek, zo leert de film Supersize me van Morgan Spurlock ons. Hoe zou het menselijk lichaam reageren op een Refterdieet? Vormt het eten bij de mensa een gevaar voor de gezondheid?

Tekst: Mies Mikx en Laurens de Wit

'Twee weken lang alleen maar Reftervoedsel - hoe hou je dat vol?' Vrienden kijken ongerust wanneer ze horen van ons experiment. Toegegeven, ook bij ons slaat de twijfel bij aanvang al toe. Immers, regisseur Spurlock kwam er in zijn gelijksoortige project Supersize Me niet zonder kleerscheuren vanaf: na twee dagen kotste hij zijn eerste Big Mac al uit en een maand lang McDonald's-voer zadelde hem op met een leveraandoening. Voor ons is er geen weg terug meer. Tien dagen lang zijn we aangewezen op de maaltijden die de Universitaire Restauratieve Dienst (URD) ons voor zal zetten. Door eerdere ervaringen met het mensa-voedsel zijn we niet al te hoopvol gestemd over de smaaksensaties die ons te wachten staan. Het eten bij de Refter staat bekend om de typische, allesoverheersende smaak. Aardappels, wortels, spruiten, alles lijkt hetzelfde te smaken. Met een diepe frons in het voorhoofd beginnen we aan ons mensadieet.

Beproefd geduld
Op de site staat veelbelovend: 'Universiteitsrestaurant "De Refter" heeft een breed assortiment voor ontbijt, lunch, diner en snacks.' Maar voor negenen is er slechts keuze uit enkele keiharde bolletjes en droge boterhammen. Als je geluk hebt valt er hoogstens een meergranenpyramide of een zeer hardgekookt biologisch ei te scoren. Het publiek op dit tijdstip is ook niet opwindend. Vooral ouderejaars, met het voornemen vandaag vroeg aan hun scriptie te beginnen, lurken er aan een kopje koffie. Met frisse tegenzin sluiten wij aan in de korte rij voor de kassa. Zou het personeel ons na verloop van tijd herkennen? Ons af en toe bemoedigend toeknikken? Vooralsnog krijgen we alleen een chagrijnig 'één vijfennegentig' toegebeten. En dat terwijl 'gastvrijheid is gastblijheid' het motto van de mensa is. Voor de lunch is het assortiment al een stuk breder. De vegetarische student kan zich verheugen op de beruchte spinaziesnacks met braakgarantie. De boerengroentesoep laten we aan onze neuzen voorbij gaan, maar de saucijzenbroodjes zijn te aanlokkelijk om te laten liggen. Helaas zijn de broodjes, als we eindelijk de kassa zijn gepasseerd, helemaal afgekoeld. Naarmate de dagen verstrijken, ontwikkelen we een kassa-strategie. Die caissière met dat halflange haar is wel lief, maar echt snel is ze niet. De meest linkse rij verspreidt zich over drie kassa's en is dus het snelst weg.

Wie een warme maaltijd wil bemachtigen moet over een flinke dosis geduld beschikken. Van de vier soorten gerechten - Hollands, buitenlands, vegetarisch en luxe - zijn er meestal twee favoriet. 'Studenten kiezen ongezond', weet sous-chef van De Refter, Martijn Gesthuizen. 'Alles waar friet bij zit, loopt hard.' Dat resulteert in ee lange rij voor de metalen opschepbakken, waar het dampende voedsel wacht. Als je bordje eenmaal volgeschept is, kun je aansluiten bij de wachtenden voor de kassa. Met warm eten een tafeltje bereiken kun je tijdens spitsuren wel vergeten. Tenzij je een suffig imago niet vreest en net als de doorgewinterde Refterbezoeker een extra bord over je eten legt.

Rotte vla
De smaak van het voedsel is behoorlijk vlak. Zonder een zakje zout uit te strooien over het bord is het eten veel te smakeloos. 'Ik zou graag minder tam koken', vertelt de sous-chef, 'maar als ik hoog op smaak zit krijg ik de helft terug. Vooral ouderen die hier regelmatig eten houden helemaal niet van zout en kruidig eten.' Toch valt het ons mee. De menu's zijn over het algemeen niet vies te noemen. Groentes en aardappelen verschillen wel degelijk in smaak. Een mensadiner is in ieder geval te prefereren boven een bord zelfgemaakte spaghetti met ketchup. Zonder na te denken of we het wel echt lekker vinden, of misschien al genoeg hebben gegeten, scheppen we ons hele bord binnen enkele minuten leeg. Een paar uur later is de hele maaltijd verteerd en slaat het hongergevoel weer toe. Ook krijgen wij steeds meer last van after dinner dips, die meestal de hele avond aanhouden. Na vijf dagen begint de invloed van het voedsel op lichaam en geest zich te openbaren. 's Ochtends overheerst een depressief gevoel, dat alleen gesust kan worden door een hap in een kleffe croissant. Een fietstocht naar de campus voelt als een Alpen-etappe en een wandeling naar collegezalen als een marathon. College volgen zonder in te dutten lukt amper. Het uitpuffende effect dat het eten op ons heeft, zou kunnen worden veroorzaakt door de staat waarin het voedsel verkeert. Volgens Gesthuizen werkt de URD met een systeem dat voedselveiligheid garandeert. Zo raken Reftermedewerkers de waren nooit met blote handen aan. Een plakje rosbief, een flard ijsbersla, een vlaflip en een hap huzarensalade stuurden wij naar Wageningen om ze aan een strenge en professionleel test te onderwerpen. de door ons onderzochte artikelen waren allesbehalve in orde. Zij hadden al veel te lang in hun vitrines gestaan. De rosbief en de vlaflip bleken al zo oud dat ze het randje van bedorvenheid hadden bereikt. Ook de huzarendalade en sla waren hun beste tijd ruimschoots gepasseerd. Met de vitamines zou het wel snor moeten zitten. 'Ik denk wel dat de maaltijden voldoen aan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid', zegt Gesthuizen overtuigd. Maar volgens ons laboratorium zijn de aantallen vitamines in de geteste groentes verwaarloosbaar. Hadden we een groter deel van ons budget aan fruit uitgegeven, dan waren we misschien niet zo depressief geweest.

Afwas
Het einde is nabij. Drieëntwintig saucijzenbroodjes en zesendertig niet gemeende 'eet smakelijks' later aanschouwen wij het resultaat: een gewichtstoename van twee kilo, een iets hoger vetpercentage en een portemonnee die 100 euro lichter is. Een maandlang Refter kost dus bijna een studiebeurs voor uitwonenden. Toch blijken er ook onverwachte voordelen te zitten aan een Refterdieet. Zo hebben wij veel meer tijd op een dag over, omdat we geen minuut verliezen aan geestdodende praktijken als boodschappen doen, koken en afwassen. Een enkele blik in de vitrinekast naast de kassa's is genoeg om te weten wat de pot schaft. Maar dag in dag uit eten bij De Refter blijkt iets te veel van het goede. Daarvoor is de smaak te miniem en zijn de prijzen te hoog. Een keer per week en warme maaltijd verorberen kan op zich geen kwaad. Wij zijn allang blij dat de weken erop zitten. De komende maand eten we als beloning alleen maar bij McDonald's.

Met dank aan Dr. Rijkelt Beumer van Wageningen UR