ANS

ANS bepleit geen vermindering van de alcoholinname, noch een strikt sportschema om de kerstkalkoen eraf te trainen. Onze beste wensen voor 2012 gaan uit naar de RU.Graag helpen we onze alma mater met het formuleren van enkele goede voornemens.

Tekst: Erik van Rein en Jozien Wijkhuijs

1. Kies ter opvolging van De Wijkerslooth geen oude, grijze man Naast rector magnificus Bas Kortmann bezetten voorzitter Roelof de Wijkerslooth de Weerdesteyn en vice-voorzitter Anton Franken het Radboudpluche. Zij zijn de grijze Grote Drie van de RU. De Wijkerslooth vertrekt in juni 2012 en er wordt al druk gespeculeerd over zijn opvolging. Er is echter nog niets bekend over de keuze. Eerder circuleerde het gerucht dat Guusje ter Horst, oud-burgemeester van Nijmegen, zou terugkeren naar de Keizerstad om de vrijkomende plaats van De Wijkerslooth op te vullen. Dit zou een goede keuze zijn. Een bestuurlijk orgaan moet haar achterban representeren. Vrouwelijke studenten zijn al jarenlang in de meerderheid. Het aantal vrouwen in hoge functies binnen de academische wereld blijft daarbij achter, eind 2010 was slechts een krappe 17 procent van de hoogleraren vrouw. Keuzes die mensen maken worden wel degelijk beïnvloed door gender en daarom hebben besturen baat bij diversiteit. Het is dan ook verwonderlijk dat in de kringen waar de Nijmeegse universitaire beleidslijnen worden uitgezet nooit een vrouw te vinden was. Meerdere universiteiten in Nederland kennen inmiddels een vrouwelijke voorzitter van het CvB en aan de Universiteit van Amsterdam zetelt een heuse rector magnifica. Ook kan de studenten- en medewerkerspopulatie beter afgespiegeld worden door te kiezen voor een jonger persoon. Die vindt meer aansluiting bij de jongste academici en heeft een andere kijk op zaken als internet en sociale media, maar ook op de praktijk van het studeren. Juist problemen op die gebieden kunnen worden opgelost met meer diversiteit aan de top.

2. Verruim de openingstijden van de UB In haar beleidsplan voor de periode 2010-2013 stelt de Universiteitsbibliotheek (UB) onder meer het volgende doel: ‘Streven naar een zo ruim mogelijke openstelling van bibliotheekruimtes en ontwikkeling van beleid voor de openingstijden van verschillende locaties.’ De jongste maatregel van de UB is het beschikbaar stellen van de studieruimtes op vrijdagen tot 22.00 uur, maar alleen in tentamenperiodes. Ook De Verdieping is dan toegankelijk. Daarnaast zal het op verschillende feestdagen mogelijk zijn om in de bibliotheek te studeren. Voordat er verdere maatregelen worden genomen, wordt onderzocht of studenten wel op een later tijdstip in de UB willen zitten en of er financiële middelen voor zijn. Met de huidige openingstijden blijft de RU achter. Uit een rondgang blijkt dat bijna geen enkele universiteitsbibliotheek haar deuren eerder sluit dan de Nijmeegse evenknie. Alleen de studievoorzieningen van de Vrije Universiteit sluiten om 19.00 uur. In Amsterdam studeren velen echter in de Openbare Bibliotheek, die wel tot laat in de avond open is. De Universiteit Utrecht stelt in tentamenperiodes studieruimtes open tot 1.00 uur en ook in andere steden is het gebruikelijk om de openstelling aan het einde van een periode flink te verruimen. De RU moet hier een voorbeeld aan nemen. Zolang de capaciteit niet wordt uitgebreid, vraagt de groeiende studentenpopulatie van de RU om passende maatregelen. Studenten die de drukte willen vermijden, moeten op een later tijdstip in de UB terecht kunnen. Bovendien zijn veel studenten avondmensen, zo werd onlangs duidelijk uit Gronings onderzoek. De twee uurtjes extra op slechts enkele vrijdagen in het jaar tonen weinig ambitie om de zelf gestelde doelen echt waar te maken. De UB moet af van haar voorzichtige houding en haar deuren open gooien.

3. Schep duidelijkheid over de invoering van de harde knip Aan het begin van het collegejaar 2012-2013 wordt er in Nederland een formele harde knip ingevoerd. Dit betekent dat studenten niet aan hun master mogen beginnen als de bachelorfase niet volledig is afgerond. De RU laat faculteiten vrij om voor zachtere maatregelen te kiezen middels de materiële strenge knip. Daarmee krijgen studenten toegang tot het masteronderwijs, mits ze aan bepaalde voorwaarden voldoen. De bachelorthesis moet bijvoorbeeld altijd zijn afgerond en de student mag maar een minimaal aantal punten hebben openstaan. Om vervolgens deel te nemen aan de afsluitende tentamens, moet de deelnemer wel een bachelordiploma op zak hebben. Als een faculteit kiest voor de variant waarbij de deelname aan tentamens verboden wordt zonder een afgeronde bachelor, krijgt de student een overgangsregeling van maximaal een jaar. Zeker in combinatie met de andere ingrepen in hoger onderwijsland zal de maatregel verstrekkende gevolgen hebben. Studenten dienen hier tijdig over ingelicht te worden door de universiteit. Omdat het CvB de faculteiten vrij laat om te beslissen welke ‘knip’ er daadwerkelijk komt, laat een definitief besluit te lang op zich wachten. Eind oktober 2011 verstuurde het CvB al een brief naar de decanen, waarin zij opriep om op korte termijn te laten weten voor welke ‘knip’ de faculteit kiest. Hier mag een onderwijsinstituut niet laks mee omspringen en de faculteiten zullen samen met het CvB op zeer korte termijn meer informatie moeten verschaffen over de invoering van de harde knip. Doen ze dit niet, nemen ze het risico dat studenten hierdoor in grote problemen komen.

4. Zorg ervoor dat fulltime besturen in Nijmegen mogelijk blijft Vanwege de welbekende langstudeerdersboete wordt het voor studenten erg moeilijk om een volledige bestuursfunctie te kunnen vervullen. Er gloort echter hoop aan de horizon. Door een wetsvoorstel van kabinetspartij VVD en D66 wordt het toch mogelijk om een jaar te stoppen met studeren, geen collegegeld te betalen en je in te zetten voor het academische klimaat. Althans, dat is mogelijk aan andere universiteiten. De RU weigert mee te gaan in het plan omdat zij van mening is dat studenten zich moeten verbreden naast de studie in plaats van een jaar te stoppen met studeren. Het beeld dat de RU heeft van studentbestuurders is een utopie. Het CvB ziet een student als iemand met een onuitputtelijke bron van energie en tijd, die tegelijkertijd in de collegezaal en op kantoor kan zitten. Dit is teveel gevraagd. De huidige besturen hebben nu al moeite met het vinden van opvolging, de angst voor studievertraging is vanwege alle maatregelen groot. Nijmegen heeft een rijke studentencultuur. Hier moet een universiteit trots op zijn en dat kan worden geuit met een fatsoenlijke regeling voor de voltijd studentbestuurder. Het lag in de lijn der verwachting dat de Universitaire Studentenraad (USR) op zou komen voor de belangen van studenten. De studentenvertegenwoordiging stemde echter in met een slap compromis waarbij nog steeds fulltime beurzen worden verstrekt, maar alleen als de student in kwestie achttien studiepunten behaalt tijdens het bestuursjaar. Dit voert de druk op studentbestuurders onnodig hoog op. Een voltijds bestuursfunctie vergt alle tijd en aandacht van de student. Het is zeer leerzaam om jezelf een jaar lang volledig te richten op het aanleren van andere competenties en dit draagt alleen maar bij aan de kwaliteit van de RU-studenten. Daarnaast maken een handjevol fulltimers het voor een grote groep parttimers mogelijk bestuurstaken te vervullen. Het zou goed zijn als de RU haar besluit herevalueert. Anders zouden de komende jaren weleens de doodssteek kunnen zijn voor het actieve studentenleven in Nijmegen.

5. Wees transparanter naar de buitenwereld Weinig van wat er aan de RU gebeurt, is reden tot zorg voor de politiek. Het enige feit waarmee ‘we’ Den Haag wel bereikt hebben, was het censuurschandaal rond Vox. Hierover zijn meermaals Kamervragen gesteld en nog steeds is de discussie gaande. In het verleden zijn er meerdere voorvallen geweest waarbij de RU probeerde kritisch drukwerk tegen te houden. Inmiddels pleit SP-Kamerlid Jasper van Dijk, mede vanwege Vox, voor het wettelijk beschermen van universiteitsmedia. Het is jammer dat het zover heeft moeten komen. Een moderne universiteit moet openstaan voor de verschillende geluiden en meningen binnen haar instituut. Een goed universiteitsmedium maakt discussie over onderwijs, onderzoek en bestuurlijke zaken mogelijk en is geen spreekbuis van de universiteit. Ook een website als wijlen Voxlog draagt hier aan bij. Dat de universiteit bij monde van oud-woordvoerder Hooglugt meent dat Twitter een zeer gevaarlijk medium is, maakt de situatie er niet beter op. Niet alleen de kwestie-Vox doet de RU overkomen als een gesloten bolwerk. In november berispte de universiteit hoogleraar Roos Vonk, die betrokken was bij het onderzoek naar hufterigheid van vleeseters met de inmiddels beruchte Diederik Stapel. Waar het onderzoek naar Stapel door de Tilburgse commissie-Levelt openbaar werd gemaakt, liet de RU iedere vorm van transparantie na. Het onderzoek naar Vonk werd onder de pet gehouden. In de academische wereld, waar openbaarheid centraal staat, is dit een uiterst vreemde manier van handelen. Tevens zorgt de krampachtige houding van de RU ervoor dat in de maatschappij het beeld van een ivoren toren ontstaat. De pogingen het imago van onze academie te beschermen werken averechts en inmiddels staat de RU ook wel bekend als ‘censuuruniversiteit’. Het nieuwe jaar is een goed moment om met deze geschiedenis te breken. RU, open U!

Kijk hier voor de andere artikelen in de januari-ANS