ANS

Waar de meeste Nederlandse regisseurs een paar jaar nodig hebben voor een film, bracht Antoinette Beumer dit jaar zowle De Gelukkige Huisvrouw als Loft op het witte doek. 'Met minstens tien scripts in de la werd het eens tijd voor een film.'

Tekst: Eva-Marijn de Vries Foto's: Persoonlijk archief Antoinette Beumer

Ietwat gehaast doch stralend stapt een stoere vrouw de Coffee Company binnen in Amsterdam Oost. Antoinette Beumer (48) groet iedereen en bestelt een grote kop koffie, iets wat een ochtendritueel blijkt te zijn. ‘Ik woon hier om de hoek en kom iedere dag om wat te lezen of rustig mijn mail te checken.’ Die rust heeft ze hard nodig, aangezien 2010 een zeer bewogen jaar was voor de regisseuse. Waar ze voorheen vooral gezien werd als de zus van actrice Famke Janssen, stond ze afgelopen jaar zelf in de belangstelling. Niet geheel onterecht. In het voorjaar van 2010 ging De gelukkige huisvrouw, naar het boek van Heleen van Royen, in première. Het drama over een vrouw die door een postnatale depressie in een psychose raakt was haar filmdebuut. De film draaide vlak na Komt een vrouw bij de dokter, waarin Carice van Houten eveneens de hoofdrol speelt. De verwachting dat De gelukkige huisvrouw ondergesneeuwd zou worden, kwam gelukkig niet uit. De lowbudgetfilm trok zelfs zo ongelooflijk veel bezoekers dat hij een Platina Film opleverde. Tijd om na te genieten van haar succes had Beumer niet. De gelukkige huisvrouw was nog niet afgerond of ze stond alweer op de set voor een remake van de best bezochte Belgische film ooit. De thriller Loft gaat over vijf mannen die met elkaar een ruimte delen voor hun buitenechtelijke avontuurtjes. Wanneer ze een dode, jonge vrouw in het bed aantreffen, blijken ze alle vijf iets te verbergen. Sinds december draait de film in de Nederlandse bioscopen en inmiddels heeft het de honderdduizend bezoekers ruim gepasseerd. Hoewel Beumer al meer dan tien jaar series als Spangen en reclames van onder andere Cup-a-Soup, NS en Nuon regisseerde, kwam ze nu pas in de publiciteit. ‘Blijkbaar is een film sexyer.’

Verbaasde het aanbod voor De gelukkige huisvrouw je? ‘Met minstens tien scripts in de la, vond ik dat het tijd was voor een speelfilm. Voorheen moest ik altijd tussendoor ander werk doen, want je wordt pas echt betaald als de film in de maak is. In die zin verbaasde het aanbod van De gelukkige huisvrouw me; de producent had al geld. Binnen een jaar moest ik een scenarioschrijver vinden, het script begeleiden, de film opnemen en in de bioscoop brengen. Doordat ik vanaf dat moment werd betaald, kon ik al mijn tijd en energie daarin steken.’

Met het maken van films krijg je ook recensies voor de kiezen. Was je bang voor negatieve kritiek? ‘Wel een beetje. Je hoopt natuurlijk dat iedereen het geweldig vindt. Ik probeer mezelf te wapenen tegen negatieve kritiek, maar dat is lastig. Laatst zei iemand me: “De slechtste recensies onthoud je woord voor woord, de goede vergeet je.” Ik bof dat ik vooral positieve reacties heb gekregen. Als ik volledig afgebrand zou worden, zou ik mijn bed niet meer uit durven te komen voor een nieuwe film.’

Ga je weleens stiekem in de zaal zitten om te kijken hoe je films worden ontvangen? ‘Bij De gelukkige huisvrouw ben ik samen met een van de scenarioschrijfsters twee keer de zaal binnengelopen. Ik wilde vooral zien hoe de mensen de zaal verlieten. Wat me goed deed waren stelletjes die elkaar een extra zoen gaven. Als een film ervoor zorgt dat je toenadering zoekt tot elkaar is dat volgens mij een goed teken. ‘Ik heb mezelf na de film ook een keer opgesloten in de wc om naar reacties te luisteren. Het viel mee, maar voor hetzelfde geld hadden de toiletbezoekers ontzettend ongenuanceerde kritiek geleverd.’

Hoewel ze dus vreest voor ongezouten kritiek, oogt Beumer deze ochtend zelfbewust. Met haar koffie, een zelf meegebrachte Spa-fles en crackers is dit tentje haar tweede huis. Ze kent iedereen, zoals blijkt wanneer Peter Heerschop binnenwandelt. ‘Hé Peet! Alles goed?’ ‘Prima, met jou? Nog gefeliciteerd met de bezoekersaantallen!’ Na wat gebabbel haalt ze nonchalant haar hand door haar krullen en schuift ze weer aan voor het gesprek.

Heb je een kant–en-klaar beeld voor ogen als je de filmset opgaat? ‘Je kunt niet op de set aankomen en niet weten wat je gaat doen. Toch teken ik zelden iets uit en sta ik altijd open voor suggesties. Dick Maas staat er om bekend dat hij hele storyboards maakt. Ook Alfred Hitchcock zei ooit tegen zijn crew: “Ik heb de film in mijn hoofd al af. Het enige wat jullie nu nog kunnen doen is hem verknallen.”'

Ben jij nooit bang dat een film wordt verknald? ‘Nee, ik werk juist tegenovergesteld. De kracht van een regisseur is om de crew uit te dagen. Als je alleen maar uitvoert en zelf niets inbrengt, word je lui en presteer je juist minder.’

De inbreng van Jeroen van Koningsbrugge in Loft lijkt vrij groot, gezien zijn herkenbare humor. Komt dat doordat hij heeft meegewerkt aan het script? ‘Nee, hij heeft slechts aan enkele van die grappen meegeschreven. De helft ervan zit zelfs ook in de Belgische film. Die herkenbaarheid heeft te maken met zijn onge- kende timing.’

Wat zijn de verschillen met de Vlaamse voorganger? ‘Er zijn meer overeenkomsten dan verschillen. Toch heb ik niet geprobeerd het origineel na te maken, dat zou me niet lukken. Een groot verschil is dat mijn karakters meer van vlees en bloed zijn en daarmee geloofwaardiger. Ik heb geprobeerd ze minder afstandelijker te maken. Ook het einde heb ik veranderd, omdat ik zelf vond dat de Belgische film te veel plotwendingen had om te verbloemen wie de dader is. Dat maakte het voor mij te ongeloofwaardig.’

Is die geloofwaardigheid jouw kracht? ‘Ik denk dat humor mijn sterkste punt is. Ik vind het ontzettend belangrijk dat dit element erin zit, omdat het een andere emotie versterkt. Een verhaal raakt niet als het één groot tranendal is, dan haak je af. Hetzelfde geldt voor spanning, je moet af en toe adem kunnen halen. Alleen maar lachen vind ik ook niks. Al mijn films moeten een soort rollercoaster van emoties zijn. De kijker moet al die gevoelens door elkaar ervaren.’

Denk je dat je daarin verschilt van mannelijke regisseurs? ‘Een vooroordeel over vrouwen is dat ze niet grappig kunnen zijn. Vooral in de reclamewereld moest ik me daarin bewijzen. Je komt er als vrouw vaak moeilijk tussen, omdat een crew voornamelijk uit mannen bestaat en zij ook liever met mannen werken.’

Wanneer had je het gevoel dat je jezelf daarin had bewezen? ‘Op een gegeven moment had ik twee commercials gemaakt die heel grappig werden gevonden, ook door de mannen. Ineens was ik het snoepje van de week en wilde iedereen me een keer uitproberen.’

Wordt die humor altijd gewaardeerd? ‘Sommige mensen vinden nu eenmaal dat je nergens om moet lachen. Toch krijg ik over het algemeen te horen dat mijn humor sterk is. Het heeft ook te maken met hoe ik zelf ben. Ik heb heftige dingen meegemaakt in mijn leven, maar er was altijd een moment waarop ik moest lachen. Het leven is niet vol te houden als je nergens de humor van inziet.’

Wat heb je dan meegemaakt? ‘Mijn vader heeft een psychose gehad en zit al dertig jaar in een inrichting. Omdat ik er heel vaak kom, heb ik ontzettend goed geobserveerd in die kliniek. Daarom kon ik veel van mezelf kwijt in De gelukkige huisvrouw. Alles wat in de film voorkomt is gebaseerd op dingen die ik zelf gezien heb. En hoewel het nog steeds heel heftig is om mijn vader daar tussen te zien, is er altijd een situatie die ons aan het lachen maakt.’

Op 19 juli 2010 leek het plan om Loft in december op het witte doek te brengen in duigen te vallen. Een stellage stortte in, waardoor Beumer en de cameraman gewond raakten. De opnames lagen een week lang stil. Wat gebeurde er? ‘Dat kan ik me niet herinneren, ik was vrijwel direct bewusteloos. Ik weet wel dat het een heel beangstigende ervaring was. Het ene moment sta je geconcentreerd op de set en het volgende moment zakt de vloer onder je vandaan en val je vier meter naar beneden. Doordat er allerlei dingen uitstaken, heb ik tijdens het vallen mijn kaak op drie plaatsen gebroken en was ik bewusteloos voor ik de grond raakte, waar ik nog twee vingers en een pols brak. ‘Hoewel ik eraan heb getwijfeld of het zou lukken om de film op tijd af te hebben, wilde ik per se doorzetten. Ik had voor mijn gevoel geen andere keuze. Daarom stond ik vrij snel weer tien uur per dag op de set, met mijn kaken op elkaar gebonden en voedsel door een rietje. Aan het einde van de rit zat ik er helemaal doorheen.’

Omdat je het ongeluk niet hebt kunnen verwerken? ‘Het maken van twee films in een jaar is eigenlijk gekkenwerk. Ik heb Loft echt op wilskracht afgerond. Je holt jezelf helemaal uit, maar het kan. Nu heb ik gelukkig tijd om fysiek en geestelijk bij te tanken.’

En daarna? ‘Ik bevind me momenteel in de luxepositie waarbij ik kan kiezen. Hoewel er verschillende mooie scripts liggen, heb ik mijn zinnen vooral gezet op een plan dat ik met een van de schrijfsters van De gelukkige huisvrouw heb. Dat zou ook weer een film met Carice en met dezelfde producent zijn. Helaas heb ik nog geen zak geld gekregen, dus die film zal niet voor 2012 in de bioscopen te zien zijn.’

Klik hier voor alle artikelen van de ANS uit februari 2011.