ANS

Het experiment 'nominaal = normaal' (N=N) aan de Erasmus Universiteit Rotterdam laat zien dat het studierendement toeneemt bij een maximaal bindend studieadvies (bsa). Volgens onderzoeksinstituut Risbo gaan tussen de 63 en 77 procent van alle studenten met de 60 vereiste studiepunten op zak naar het tweede jaar. In 2008 kon slechts 65 procent na twee jaar studeren het propedeusepapiertje binnen tikken. In het onderzoek zijn vier vakken van de Faculteit der Sociale Wetenschappen (FSW), te weten Bestuurskunde, Sociologie, Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, bekeken. Behalve naar de studieresultaten is ook onderzoek gedaan naar de studiekeuze en invloed op de instroom van de vier studies van FSW. Uit het onderzoeksrapport blijkt dat de maatregel geen gevolgen heeft voor de instroom. De onderzoekers maken daarbij de melding dat ze natuurlijk niet kunnen vaststellen of er studenten zijn die door de maatregel de studie bijvoorbeeld aan een andere vestiging zijn gaan volgen. Opmerkelijk is dat het aantal uur dat studenten aan zelfstudie spenderen per week nagenoeg gelijk is gebleven. Wellicht is de beginnende student nog gewend aan de schoolse aanpak die het nieuwe systeem over zich heeft. Hoe het ook zij, het College van Bestuur gaat in overleg met de decanen bepalen bij welke opleidingen N=N komend collegejaar wordt gestart. Niet alle faculteiten zijn blij met deze verandering. Zo heeft de Faculteit der Wijsbegeerte aangegeven nooit op tijd aan de voorwaarden voor N=N te kunnen voldoen en heeft om uitstel gevraagd. Ook de studentenmedezeggenschap zit niet op de veranderingen te wachten. Al sinds november zijn ze sceptisch over de belofte om kleinschaliger onderwijs tegenover de maatregel te stellen. De universiteitsraad vraagt zich af of alle faculteiten daar aan mee zullen werken. Moeten wij ons laten afschrikken door deze positieve onderzoeksresultaten? Volgens Olivier Morot, woordvoerder van de Vereniging van Universiteiten is daar nog geen reden voor. 'Universiteiten kijken hoe ze met de bezuinigingen om moeten gaan, maar het is niet zo dat het bsa van 60 studiepunten een landelijke trend is.'

 

Hoewel Bas Kortmann gisteren flink uithaalde naar het topsectorenbeleid van Halbe Zijlstra was er weinig sensationeels bij de opening van het academisch jaar van de RU te melden, afgezien van de Starwars-soundtrack dan. Op andere universiteiten in het land deden opmerkelijke uitspraken van rectors, collegevoorzitters en gasten beduidend meer stof opwaaien. Zo kreeg niemand anders dan staatssecretaris Zijlstra in Utrecht de kans zijn door Kortmann zo bekritiseerde beleid in het zonnetje te zetten. Bijvoorbeeld de prestatieafspraken, die Zijlstra nog steeds hardnekkig probeert te maken met onderwijsinstellingen. 'Vroeger kregen bestuurders een zak geld en werden ze op hun blauwe ogen geloofd als ze beloofden dat ze iets aan de kwaliteit zouden gaan doen. Maar nu wordt de beloning gekoppeld aan daadwerkelijk geleverde prestaties', zo moesten de medewerkers en studenten van de plaatselijke universiteit aanhoren. Terwijl men in Groningen een braaf verhaal ophield over verduurzaming, koos de Aalt Dijkhuizen een wat controversiëler standpunt. Volgens de Wageningse bestuursvoorzitter is intensieve veehouderij nodig om wereldwijde voedseltekorten en klimaatproblemen tegen te gaan en speelt Nederland hierin al een belangrijke rol: 'Wij zijn de Usain Bolt van de voeding.' Deze matige metafoor liet Dijkhuizen al voorafgaand aan de opening optekenen in Trouw. Een vloedgolf van kritiek barstte los, onder meer vanuit de eigen universiteit. Gevolg: een gematigder Dijkhuizen bij de openingsceremonie, waarbij hij vermeldde dat discussie en onderzoek ten grondslag moeten liggen aan ieder beleid. Op de Erasmus School Rotterdam, ten slotte, werden de aanwezigen door rector Henk Schmidt de resultaten van de proef met een maximaal BSA in het propedeusejaar door de strot geduwd. Die waren supergoed, waardoor komend jaar op vrijwel iedere opleiding door eerstejaars alle punten gehaald moeten worden. Verder werd de opening van het schooljaar gebruikt om nieuwe maatregelen aan te kondigen om wetenschapsfraude te voorkomen. Dit in aanvulling op de camera's die zullen worden opgehangen om spiekers te kunnen bestraffen.

 

De Erasmus Universiteit gaat de strijd aan met frauderende studenten. De universiteit komt met het belachelijke plan camera´s op te hangen in een van de grote zalen waar tentamens worden gehouden. ‘Het geeft mij een Big Brother-gevoel’, aldus Kai Heijneman, voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). De universiteit wil twee camera’s plaatsen in een zaal waar 1050 studenten in kunnen. ‘Het gebeurt vanwege de preventieve werking die hiervan uitgaat, in het belang van het voorkomen van fraude’, zo liet Jacco Neleman, woordvoerder van de EUR, vanochtend in De Telegraaf weten. Verder stelt hij dat de beelden ook kunnen worden teruggekeken wanneer ‘ongebruikelijke’ tentamenresultaten zich voordoen. 'Big Brother is watching you.' De opsporingsapparaten zouden voldoen aan de wet bescherming van persoonsgegevens, maar LSVb-voorzitter Heijneman is niet gerustgesteld. ‘Het idee dat overal maar camera’s opgehangen worden en dat alles opgenomen wordt lijkt me niet prettig. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als studenten na een tentamen nog even staan te praten over privézaken? Wordt dat ook teruggekeken?’

 

Afgelopen week bleek dat er voor Bussemakers BSA-plannen weinig animo is, zowel onder universiteiten als partijen in de Tweede Kamer. De universiteiten die wel meedoen, laten er geen gras over groeien. De Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) heeft aangekondigd dat tweedejaars Rechten 45 punten moeten halen, anders moet je het jaar overdoen. Welke reden heeft de faculteit voor het invoeren van de norm? Studenten moeten niet inzakken na het eerste jaar. De EUR heeft vorig jaar namelijk de regeling 'Nominaal = Normaal' ingevoerd, wat betekent dat je kunt oprotten als je het eerste jaar niet gemiddeld met een voldoende afsluit. Die lijn wordt nu dus ook doorgezet in het tweede jaar, al kun je daar bij het behalen van de 45 puntennorm niet worden weggestuurd. Studenten moeten de vakken overdoen voordat ze aan het derde jaar mogen beginnen. De Erasmusuniversiteit geeft hiermee als eerste een precieze regeling voor het BSA-experiment en is niet de enige universiteit die mee wil doen. Ook in Leiden zijn ze er fan van. En de RU? Die gaf gelukkig al veel eerder aan dat ze voorlopig niet meedoet.

 

Het eerste jaar afsluiten met een voldoende, anders de laan uit. Aan de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) zijn de bestuurders er dol op en hun rendementsfetisjisme lijkt nu wel erg door te draaien. Naar aanleiding van een proef is besloten om de regeling 'Nominaal = Normaal' vanaf volgend collegejaar definitief in te voeren op alle faculteiten en studies. Tegenover ScienceGuide is de Rotterdamse rector Henk Schmidt razend enthousiast over zijn verschoolsende maatregelen. Twee jaar geleden is er gestart met een proef op de Faculteit Sociale Wetenschappen, die dit jaar is uitgebreid naar meerdere faculteiten. Deze proeven zijn volgens de universiteit zeer succesvol, volgens de LSVb een faal. Aangezien je met 'Nominaal = Normaal' onvoldoendes mag compenseren halen veel studenten niet voor elk vak een voldoende, maar staan ze aan het einde van het jaar toch gemiddeld een voldoende. Het is dan maar de vraag of nominaal lopen ook leidt tot normale studieresultaten.

 

Een nieuwe dag, een nieuw fraudeonderzoek. Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) heeft een onderzoek ingesteld naar het rapport over Don Poldermans, de frauderende hoogleraar uit Rotterdam. De corpsuniversiteit is bang dat ook Leidse onderzoekers die met de onderzoeker gewerkt hebben hun handen niet kunnen wassen in onschuld. De Erasmus Universiteit Rotterdam ontsloeg Poldermans vorige maand, nadat verschillende onregelmatigheden wezen op fraude. Ondertussen heeft het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) gepleit voor een onafhankelijk vertrouwenspersoon voor iedere promovendus. De PNN vindt de promovendus nu te afhankelijk van diens promotor en spreekt met de Onderwijsinspectie over mogelijke oplossingen hiervoor. De inspectie onderzoekt de kwaliteitsaspecten van promotietrajecten en zal hier een rapport over publiceren.

 

De plannen voor een mega-universiteit in Zuid-Holland gaan niet door. Althans, op papier niet. De instellingen gaan samen opleidingen en graduate schools opzetten, meldt universiteitsblad Mare. Het bestuur wordt niet samengevoegd en er blijven onderlinge verschillen tussen de universiteiten bestaan. De onderwijs- en wetenschapsdomeinen die worden onderscheiden zijn Sociale Wetenschappen, Geesteswetenschappen, Economie, Recht, (Life) Sciences, Geneeskunde en Technische Wetenschappen. Kleine masters als wijsbegeerte zullen worden samengevoegd, met verschillende trajecten per instelling. Daarnaast moet het in de bachelor makkelijker worden om minoren in één van de andere steden te volgen en komen er zogenaamde 'graduate schools', waar (research)masters en promotietrajecten worden aangeboden. De schrijvers van het plan zeggen dat de samenwerking uniek is voor Nederland. Geheel in het straatje van Zijlstra spreken ze over 'concurreren met topinstellingen als Harvard'. Eind 2012 verschijnt het definitieve actieplan.

 

Rotterdamse studenten en medewerkers voelen weinig voor een fusie tussen de Erasmus Universiteit, de Universiteit Leiden en de Technische Universiteit Delft. Begin deze maand hield het Delftse universiteitsblad Delta een enquête, waaruit bleek dat driekwart van de studenten en driekwart van de medewerkers tegen de mega-uni is. Nu meldt Erasmus Magazine dat ook in Rotterdam een meerderheid van de werknemers en studenten de samensmelting van de Zuid-Hollandse universiteiten niet ziet zitten. Van alle respondenten geeft 57 procent aan tegenstander te zijn van de fusie, tegenover 29 procent voorstanders. Ruim 80 procent van de respondenten is bang dat er ontslagen vallen als gevolg van de samensmelting. Het College van Bestuur van de Rotterdamse universiteit ziet in dat de samenwerking niet alleen door de bestuurders doorgedrukt moet worden en houdt inspraakbijeenkomsten om draagvlak te creëren onder studenten en medewerkers.

 

In september 2010 zijn door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisaties Nederlandse WO-rechtenstudies onder de loep genomen. De resultaten zijn niet best: slechte begeleiding en matige scripties voeren de boventoon. Het aantal studenten per rechtendocent blijkt erg hoog. In Tilburg en Maastricht valt het met respectievelijk 29 en 34 juristen in spe per docent nog mee, Groningen en Rotterdam doen het met 52 en 53 studenten voor iedere docent ronduit slecht. Ook de bekeken scripties laten te wensen over. Bij de Universiteit van Tilburg was sprake van 'onvoldoende juridisch en Nederlands taalgebruik', in Amsterdam werd zelfs de helft van de onderzochte schrijfsels als onvoldoende beoordeeld. Toch zijn alle opleidingen als voldoende beoordeeld, wat volgens ScienceGuide te maken heeft met een aangeboden 'side letter' die de opleidingen een grondige heroriëntatie opdraagt. Desondanks wordt vanuit Den Haag geschrokken gereageerd. GroenLinks-Kamerlid Jesse Klaver heeft al laten weten aan staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Zijlstra te vragen of het onderwijs aan de rechtenfaculteiten de titel hoger onderwijs waardig is.

 

Zo'n drie procent van alle Nederlandse studenten onderneemt tijdens zijn of haar studententijd en dat is een procent meer dan het internationale gemiddelde. Daarentegen wil slechts een op tien studenten direct na het afstuderen een bedrijf starten en dat is dan weer veel lager dan in andere landen. Dit alles leert de Global University Entrepreneurial Spirit Students Survey (GUESSS) ons. Het GUESSS is een internationale studie naar studentenondernemerschap. Wetenschappers van de Erasmus Universiteit Rotterdam deden het onderzoek in Nederland en in 2011-2012 werden zo'n dertienduizend Nederlandse studenten gevraagd naar hun ondernemerschapsambities. Volgens het onderzoek is studentenondernemerschap in Nederland dus relatief populair, maar is het vooral opvallend dat studenten niet echt de intentie hebben om een bedrijf op te zetten na hun studie. Slechts 10 procent wil direct na het afstuderen een bedrijf opstarten, vijf jaar na het afstuderen is dit percentage gestegen tot 30 procent. Dat is een stuk minder dan in bijvoorbeeld Mexico of Zuid-Afrika, daar ziet zo'n 70 procent van de studenten wel brood in een eigen onderneming.

 

Vorig jaar schokte de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) vriend en vijand met de maximale bsa in het eerste jaar. Er werd gestart met een pilot aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen. Nieuwbakken studenten moeten daarbij alle zestig punten behalen om op de opleiding te mogen blijven. Nu, een jaar later, stellen de resultaten van de pilot de Rotterdamse universiteitsbestuurders tevreden. Via BNR Nieuwsradio spreekt bestuursvoorzitter Pauline van der Meer Mohr over 'selectie na de poort'. Waar buiten de pilot slechts 40 tot 45 procent van de studenten hun eerste jaar in een keer haalt, tikt binnen de oefening 70 tot 80 procent alle zestig punten direct binnen. Andere faculteiten zullen nu dan ook mee gaan doen. Welke dit precies zijn, is niet duidelijk. De bestuursvoorzitter spreekt over 'faculteiten die er klaar voor zijn.'