ANS

Iedere twee weken rakelt ANS herinneringen op door een artikel uit de archieven te plukken. Deze week in de nostalgische rubriek: Oprichting van de Studentenraad.

De universitaire verkiezingen beginnen over een week. Zowel AKKUraatd als asap hebben hun verkiezingsprogramma's reeds bekend gemaakt. Zij strijden om zetels in de Universitaire Studentenraad (USR) te bemachtigen. Dit inspraakorgaan bestaat pas sinds 1997, als opvolger van de Universiteitsraad, nadat de Wet op de Modernisering Universitair Bestuur (MUB) werd ingevoerd. De oprichting van de USR ging niet zonder horten en stoten. In de mei-ANS is ook een uitgebreid artikel te lezen over de medezeggenschap en haar invloed.

Zo zou destijds het College van Bestuur geen initiatief nemen om de studentenraad op te richten. De studenten moesten alles zelf doen: 'Iemand van juridische zaken zou ons toen helpen met het opstellen van die reglementen. Maar hij ging ineens drie weken op vakantie.' Daarnaast werden de studentenvertegenwoordigers van het kastje naar de muur gestuurd toen ze probeerden de studenten met een folder in te lichten over de aankomende veranderingen. 'Uiteindelijk bleef het maken van de folder ergens hangen tussen Dienst Studentenzaken en Pers en Voorlichting.' En daar hing de folder voor langere tijd. Zonder meer een hectische tijd om de USR op te richten.

Lees hier het artikel uit de december-ANS van 1997:

In januari zijn studentbestuurders begonnen om een nieuwe vorm van studenteninspraak, de Studentenraad, op poten te zetten. Een slechte coördinatie en gebrek aan slagvaardigheid bij het College van Bestuur frustreren dit echter. 'De één zegt dit, de ander zegt weer wat anders, en jij moet daar als student je weg maar in zien te vinden.'

Tekst: Kester Westervoort Illustraties (in het blad): Jeroen Lustigheid en Elcke Schriks

Met de invoering van de Wet op de Modernisering Universitair Bestuur (MUB) moest ook aan de KUN de inspraak veranderen. Reeds in december 1996 heeft het College van Bestuur dit kenbaar gemaakt. Dat het College sindsdien geen initiatief heeft genomen om de inrichting van de nog op te richten Studentenraad mogelijk te maken, steekt de studentenvertegenwoordigers.

De leden van de Universiteitsraad en het Studentenoverleg KUN (StOK) zijn al vanaf januari bezig met het inrichten van het nieuwe inspraakorgaan voor studenten. Door het gebrek aan een duidelijk contactpersoon, een lakse houding van het College van Bestuur en een constant geharrewar tussen verantwoordelijke diensten is zelfs nu nog niet alles duidelijk. Vreemd, want per 1 januari wordt elke student geacht te weten hoe de nieuwe bestuursstructuur van de KUN eruit ziet en al in mei 1998 moeten er nieuwe kandidaten gekozen worden voor de Studentenraad.

Waarom laat de oprichting van de Studentenraad zolang op zich wachten? Cathalijne Dortmans, U-raadslid: 'Alle initiatieven moeten van studenten komen. Als wij geen opzet hadden gemaakt, was er nu waarschijnlijk helemaal niets geweest. Officieel weet je als student niets, officieus echter een heleboel. Je pikt een hoop op in de wandelgangen, maar het frustrerende is dat je met die informatie niks kunt doen.' Dortmans doelt op het afschuiven van verantwoordelijkheden tussen de verschillende diensten aan de KUN, zodat niemand meer weet waar bepaalde informatie te halen is.

Dortmans laakt met name het gebrek aan coördinatie: 'Op een gegeven moment werd Marie José Broeks van het Buro KUN aangewezen om de reglementen op te gaan stellen. Zij zou een aanspreekpunt zijn, de coördinator. Van haar hebben we nooit iets gehoord, achteraf bleek dat ze niet wist wat ze moest doen. Toen hebben studenten zelf alles op poten moeten zetten. Iemand van juridische zaken zou ons toen helpen met het opstellen van die reglementen. Maar hij ging ineens drie weken op vakantie. Alles bleef dus weer liggen.' Na zelf de opzet te hebben gemaakt voor het nieuwe orgaan moesten studenten nu ook nog eens de juridische zaken op papier zetten.

Margot van den Berg, delegatieleidster van het StOK: 'We hadden overleg met de dienst Personeel, Organisatie en Juridische Zaken (POJ). Zij zouden ons uiteindelijk helpen met de juridische kant. Toen ze een concept hadden gemaakt, mochten ze dat niet aan ons geven! College-voorzitter Thom Stoelinga had dat bepaald. Toen ben ik naar een ander lid van het CvB gestapt, Jan Peters, en van hem mochten we het wel inzien. Dit voorval illustreert voor mij de gang van zaken binnen de universiteit. De één zegt dit, de ander zegt weer wat anders en jij moet daar als student je weg maar in zien te vinden.'

De verschillende standpunten binnen het CvB over de betrokkenheid van studenten bij het opstarten van de nieuwe structuur zijn merkwaardig te noemen. Peters had studenten beloofd dat ze overal bij betrokken zouden worden. Stoelinga had daar kennelijk andere gedachten over. Van den Berg formuleert diplomatiek: 'Ik weet niet hoe het College intern functioneert.' Dortmans heeft een harder oordeel: 'Het CvB heeft de mond vol van integraal management, het toekennen van verantwoordelijkheden aan lagere diensten. Dat werkt slecht. Diensten werken langs elkaar heen en weten niet wat hun verantwoordelijkheden precies zijn.'

Van den Berg: 'De nieuwe bestuursstructuur was in principe al in augustus duidelijk, alleen de precieze invulling van de Studentenraad moest nog worden geregeld. Hoeveel studenten, de vorm van de gemeenschappelijke vergadering, dat soort zaken.' Beide studentbestuurders maken zich kwaad over de trage besluitvorming aan de KUN. Dortmans: 'Al op 29 mei is er een rapport verschenen over de invoering van de MUB aan deze universiteit. Daarin kwam ook de Studentenraad aan de orde. Op 18 augustus hebben we een studentenoverleg gehad over de invulling van de nieuwe SR. We hebben het toen al gehad over onder andere ambtelijke ondersteuning en het maken van een folder om studenten te informeren.'

Peters had er al in september mee ingestemd om alle studenten een folder te sturen. Dat werd verder overgelaten aan de Dienst Studentenzaken. Omdat studenten niets hoorden van de totstandkoming van de folder, klopten ze aan bij Studentenzaken. 'Wij weten van niks' was het antwoord, 'je moet bij Pers en Voorlichting zijn'. Dortmans: 'Bij Pers en Voorlichting wisten ze ook niet wat er in zo'n folder zou moeten staan. Uiteindelijk bleek het maken van de folder ergens hangen tussen Studentenzaken en Pers en Voorlichting.'

En daar hangt de folder nu nog steeds. Dortmans: 'We hebben daar enorm de balen van. We wilden koste wat kost voorkomen dat studenten niet goed geïnformeerd zouden worden. Zodat je daar later geen verwijten over krijgt.'

Ondertussen moet er ook haast gemaakt worden met de afronding van het opstellen van de reglementen voor de Studentenraad. Op 16 december is de laatste Universiteitsraadvergadering. De U-raad moet dan haar instemming geven over die regels. Die instemming met de reglementen is een juridische verplichting. Pas als dat gebeurd is, kan de raad zichzelf officieel opheffen, om op te gaan in de nieuwe Studentenraad.

Bijkomend probleem is de opvolging van de huidige U-raadsleden. Zij blijven in ieder geval tot mei aan, dan zijn de universitaire verkiezingen. Voor die tijd moeten er echter wel studenten geworven worden die zich verkiesbaar willen stellen. Ook dat had in de folder aan de orde moeten komen. Nu is het nog maar de vraag of je op zo'n korte termijn nieuwe mensen vindt.

Nog een saillant detail: aan de andere kant van de inspraak op hetzelfde niveau zit de Ondernemingsraad, die al bijna een jaar aan het werk is. Hij behartigt de belangen van het personeel en dient in de gemeenschappelijke vergadering te overleggen met de Studentenraad en het CvB. Maar ook de inrichting van de gemeenschappelijke vergadering is nog niet rond. De Ondernemingsraad lijkt ook niet echt te wachten op de bemoeienissen van de Studentenraad, laat staan om taken af te staan aan een gemeenschappelijke vergadering. Dat ondermijnt de machtspositie van de OR. Van den Berg: 'De Ondernemingsraad heeft nog steeds geen officieel standpunt ingenomen. Wij willen een zware gemeenschappelijke vergadering, door een aantal bevoegdheden van de Studentenraad af te staan aan die vergadering. Dat moet de Ondernemingsraad ook doen. Onderwerpen die de instelling in z'n geheel treffen, kunnen niet door de verschillende belangenbehartigers behandeld worden. Die moeten verschoven worden naar een gezamenlijk orgaan.'

Door al het gepingpong tussen verschillende diensten zijn noch de reglementen er, noch de folder om studenten te informeren. Hoe de gemeenschappelijke vergadering eruit gaat zien, is nog onbekend.

De eindverantwoordelijkheid voor de bestuursstructuur ligt bij het College van Bestuur. Heeft het College haar verantwoordelijkheid wel genomen? In de Universiteitsraadvergadering van 18 november legt Stoelinga uit dat het allemaal wel meevalt. 'De Ondernemingsraad heeft bij monde van haar voorzitter reeds 26 juni ingestemd met het oprichten van de gemeenschappelijke vergadering. Het College gaat er vooralsnog vanuit dat de OR zich daaraan houdt.' Ook de kritiek van studentleden op het uitblijven van informatie naar studenten aan de KUN poetst Stoelinga weg. 'Het is terecht dat het College daar op wordt aangesproken, maar we doen ons uiterste best om nog voor Kerst de informatie te versturen.' Dat moet dan erg snel, want op dezelfde dag wist de dienst Pers en Voorlichting nog van niets. Dortmans: 'We hebben het net nagevraagd en niemand wist daar nog wat de bedoeling is.'

Dortmans en Van den Berg gaan dan ook uit van het principe 'eerst zien, dan geloven'. Voorlopig zijn er immers al vaker toezeggingen gedaan die niet zijn nagekomen. Wat als nu blijkt dat het toch te kort dag is om alles nog rond te krijgen?

Stoelinga toont zich een waar amateur-jurist: 'We hebben nog een escape-clausule. Er is een mogelijkheid om de bestuursstructuur later in te voeren. In dat geval moet de Universiteitsraad langer aanblijven.'