ANS

De Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam heeft maandenlang plagiaat van een van haar topwetenschappers verzwegen. De econoom Peter Nijkamp was begeleider bij een proefschrift waarin plagiaat is ontdekt. Volgens een onderzoeksrapport (.pdf) valt hem dat ook aan te rekenen, omdat hij als begeleider mee heeft geschreven.

De plagiaatzaak begon zes maanden geleden, toen de VU op het laatste moment een promotie annuleerde van econome Karima Kourtit. Er waren twijfels ontstaan over haar proefschrift en er werd een onafhankelijke onderzoekscommissie ingesteld. Zij constateerde 'tekortkomingen', maar ontdekte geen plagiaat. De commissie adviseerde daarom aan het College van Bestuur om het proefschrift te laten herzien en alsnog door te gaan met de promotie.

Nu is ontdekt dat een hoofdstuk mede tot stand is gekomen op basis van een workshop, is ook in andere hoofdstukken plagiaat aangetroffen en zijn bronnen onjuist vermeld. 'Omdat in het hoofdstuk de gevolgde werkwijze niet wordt vermeld, krijgt de lezer de indruk dat de tekst afkomstig is van de auteur(s) van het hoofdstuk, terwijl dat soms niet het geval is', aldus de commissie wetenschappelijke integriteit.

Nijkamp was tot 2008 voorzitter van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en heeft veel publicaties op zijn naam staan. De VU wil niet reageren op deze zaak. In september werd aan de VU ook al plagiaat en fraude ontdekt. Toen deed emeritus hoogleraar Mart Bax veel stof opwaaien.

Update 12:34 uur: Het NRC Handelsblad heeft achterhaald dat Peter Nijkamp in meerdere publicaties teksten uit eerdere publicaties heeft gebruikt van hemzelf en co-auteurs. Ook hierbij heeft hij geen bron vermeld en is er sprake van zelfplagiaat. Uit de steekproef kwam zes keer plagiaat en acht keer zelfplagiaat naar voren. Nijkamp heeft 5.398 publicaties op zijn naam staan en publiceerde in 2011 gemiddeld één artikel per drie dagen.

Update 15:53 uur: De VU wil nu zelfs het hele oeuvre van Nijkamp laten onderzoeken. Zijn werk moet beoordeeld worden op (zelf)plagiaat, hiervoor wordt een nieuwe onderzoekscommissie ingesteld. Daarnaast stelt de Amsterdamse universiteit dat de berichtgeving in de Volkskrant op 7 januari onjuist is. De zaak-Nijkamp zou niet verzwegen zijn, maar volgens landelijke regels afgewerkt. Opmerkelijk is dat de pers alleen per e-mail vragen kan stellen aan de VU vandaag.