‘Ik verfilm graag de stumperds van de samenleving’

Met de Nederlandse film Aanmodderfakker, die al een week op het witte doek te bewonderen is, won regisseur Michiel ten Horn (31) drie gouden kalveren. ANS interviewde de regisseur over de boodschap van de film, zijn eigen studentenleven en zijn regieplannen voor de toekomst.

Tekst: Evy van der Aa Persfoto: Jasper Wolf

Na zijn filmdebuut De Ontmaagding van Eva van End komt Michiel ten Horn met zijn tweede film, Aanmodderfakker. De film gaat over lamzak en eeuwige student Thijs (32), die zijn leven vult met bier, chicks en zo nu en dan werkt bij een mediagigant. Als Thijs de ambitieuze Lisa (16) ontmoet, wordt hij geconfronteerd met de gevolgen van zijn bestaan. De tiener maakt veel huiswerk, werkt hard en heeft als doel om aangenomen te worden op Oxford. Met de gedreven Lisa wil Ten Horn niet zeggen dat studenten zo snel mogelijk door hun studententijd moeten rennen. ‘Ik vind het bizar dat studenten zo snel mogelijk moeten afstuderen.’ Volgens Ten Horn moet je de mogelijkheid hebben om meerdere studies te doen en om ertussenuit te gaan. Werken kan immers altijd nog, en wijsheid neemt niemand je meer af. Ten Horn pleit er daarom voor dat studenten zo lang mogelijk zouden moeten studeren, zolang ze dat maar doelgericht doen.

Ten Horn studeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. ‘Ik heb niet bij een vereniging of iets dergelijks gezeten maar woonde wel met vrienden in een studentenhuis. De eerste paar jaar van mijn studie heb ik onwijs rustig aangedaan, later werd ik pas een serieuze student.’ Nietsdoen vindt Ten Horn bij studeren horen, hij heeft er dan ook twee jaar langer over gedaan. ‘In die tijd ben ik erachter gekomen wat ik wel en niet wilde doen, waar ik goed in was. Een overzichtelijke studieschuld hoort daar dan ook bij ja.’ Thijs, de hoofdpersoon, is echter doorgeschoten in het nietsdoen, omdat hij door alle keuzes niet weet wat hij moet gaan doen. ‘Ik ben van dezelfde generatie als Thijs en zag mensen om mij heen die van studie naar studie gingen en uiteindelijk met niets overbleven. Deze mensen zijn in een soort van impasse terechtgekomen. Voor mij gaat deze film over de huidige tijdsgeest, over de dertiger die zichzelf een tiener waant en de vroege tiener die snel en haastig volwassen probeert te worden.’ Thijs is volgens Ten Horn een extreem geval, hij worstelt met het Peter-Pansyndroom, hij wil maar niet volwassen worden. ‘Walter, de huisgenoot van Thijs, is voor mij een beter voorbeeld van het al dan niet terechte stereotype student. Hij loopt de kantjes er vanaf en leeft vooral, maar rondt tot ieders verbazing zijn studie netjes af. Walter begint hierna aan zijn volwassen leven, dat lukt Thijs niet.’

Michien ten Horn (credit Jasper Wolf)[2]Generaties tegenover elkaar De boodschap van de film wordt duidelijk wanneer Thijs en Lisa tegenover elkaar worden gezet. De zestienjarige heeft haar leven beter op een rijtje. ‘De generaties van Lisa en Thijs zijn voor mij de twee uiterste van de jeugd van tegenwoordig.’ Daarmee wil Ten Horn niet zeggen dat de ene generatie beter is dan de andere, voor beiden valt wat te zeggen. ‘Generatie-Lisa moet op jonge leeftijd kiezen wat ze met de rest van hun leven willen doen en is opgegroeid met het internet, waardoor ze op iedere vraag meteen een antwoord weten. Iedereen kijkt met je mee via de sociale media en is van elkaars succes op de hoogte. De generatie lijkt ook steeds jonger volwassen, maar dat is schijn. Al heb je alle informatie van de wereld, dan nog heb je ervaring nodig om volwassen te worden.’ Dreigende maatregelen zoals de langstudeerdersboete en de verdwijning van de studiefinanciering, maken dat de prestatiegeneratie van nu haast maakt met de studie. De generatie van Thijs werd volgens Ten Horn simpelweg niet gedwongen om volwassen te worden.

Huiverig voor pedofilie Door het grote leeftijdsverschil tussen Thijs en Lisa lijkt de relatie tussen de twee fout. De regisseur heeft echter een andere bedoeling met het grote leeftijdsverschil tussen de hoofdpersonages. ‘Zelf was ik zestien toen ik klaar was met mijn middelbare school en begon met studeren. De redenatie is dat Thijs student werd, op een stoel is gaan zitten achter zijn computer en daar zestien jaar later nog zit. Hij heeft in die tijd weinig ontwikkeling doorgemaakt, terwijl Lisa in diezelfde tijd van een baby naar een jonge volwassene is gegroeid. Het is grappig dat mensen die alleen de korte synopsis van de film lazen, huiverig waren voor pedofilie. De angst lag op de loer dat het vies zou worden, maar daar ben ik geen moment bang voor geweest. In feite is zij 32 en hij 16, daar spelen we mee.’

De nieuwe stumperds van de samenleving Ten Horn is al aan het schrijven geslagen voor zijn volgende project. ‘Ik heb meerdere ideeën, die totaal uiteenlopen, waaruit ik een keuze moet maken. Het genre wordt hetzelfde als mijn eerdere films, een tragikomedie. Waarschijnlijk gaat ook de volgende film over de zogenaamde stumperds van de samenleving.’ Hiermee doelt Ten Horn op Thijs, het hoofdpersonage van Aanmodderfakker, en Eva, die in De Ontmaagding van Eva van End opgroeit tot jongvolwassene. In de toekomst wil Ten Horn graag meer en grotere films maken. ‘Ik werk heel gestileerd en denk alles vooraf uit, ik zou graag nog meer dingen naar mijn hand zetten. Het lijkt me tof om een grote set te laten bouwen of een huis waar een film zich in afspeelt.’ Drie jaar geleden werd Ten Horn na de vertoning van zijn debuutfilm op het filmfestival in Toronto door het Amerikaanse vakblad Variety genoemd als een European Director to Watch, maar de veelbelovende regisseur blijft voorlopig nog in Nederland. ‘Ik wil graag de kloof tussen heel artistieke en heel commerciële Nederlandse films dichten. Die scheiding is in Nederland sterk, ik wil de cross-over film sterk maken.’ Dat betekent niet dat Ten Horn voor altijd aan de Nederlandse bodem gekluisterd zit. ‘Ik wil graag een keer in het buitenland een Engelstalige film maken met buitenlandse acteurs. Dat lijkt me een mooi vooruitzicht.’