De Terugblik: ANS snoof cultuur

In de laatste tien dagen van 2013 blikt ANS terug op een opmerkelijk jaar. In overzichten vatten we de memorabele en bijzondere momenten samen, lachen we om idiote plannen van Bussemaker en rakelen we eigenaardige nieuwtjes op. Vandaag: culturele knallers.

5. Radboud Rocks Ter ere van het negentigjarige bestaan van de universiteit werd op 16 mei 2013 het eendaags festival Radboud Rocks georganiseerd. Het partijtje kostte de universiteit zo’n 125.000 euro, maar voor dat geld mochten 7500 studenten, dokters, docenten, andere medewerkers en hun aanhang genieten van de klanken van onder anderen Ilse de Lange, Racoon en rapper Fresku. Door aanhoudende regen viel de verjaardag helaas een beetje in het water, duizend feestgangers besloten lekker droog thuis te blijven. Natuurlijk trok ANS zich geen klap aan van het weer en vierde het feestje van op eigen bodem gewoon mee.

4. Kaf en Koren Ook dit jaar organiseerde Cultuur op de Campus de strijd om de titel ‘beste studentenband van Nijmegen’. Negen bands met leden van de RU of HAN presenteerden zich tijdens de voorrondes in het Cultuurcafé. Van Nederlandstalige pop tot punkmuziek, de stijlen liepen zeer uiteen. Uiteindelijk werd niet alleen de jury- maar ook de publieksprijs gewonnen door de band Rectum Raiders. Met hun glimmende leggings, blote basten en niet te vergeten de komkommers met slagroom trokken ze tijdens de voorrondes en de zinderende finale in Doornroosje de aandacht.

3. Steven de Peven Regelmatig wordt de middenpagina van de papieren ANS gesierd met creatieve werken van allerhande kunstenaars. In februari (.pdf) was het de beurt aan Steven de Peven, niet alleen kunstenaar, maar ook DJ en programmamaker. Hij stelde werk uit zijn serie TheSign tentoon, waarbij hij zelfgemaakte verkeersborden in de wildernis van de Nederlandse wegenstructuur plaatst. Of dat mag? In het interview op onze website verklaarde hij: 'De gemeente heeft een schroefboor, dus ze kunnen het makkelijk weer weghalen.'

2. Stukafest Dicht opeengepakt in krappe studentenkamertjes kon er op 6 februari genoten worden van het Stukafest. Het aanbod van het studentenkamerfestival was weer zeer divers: kunst, literatuur, muziek en meer kon in Nijmeegse studentenhuizen worden bewonderd. ANS was erbij en deed beeldend verslag van 'carnavalsafkrakers' en moderne dans. Ons goede voornemen voor 2014 is in ieder geval dat wij dit feestje wederom niet aan ons voorbij laten gaan.

1. Wintertuin Niet alleen muziek, maar ook literatuur, masterclasses en jong (dichters)talent: Wintertuin mag als het grootste literair festival van Nederland natuurlijk niet ontbreken in dit lijstje. ANS bezocht onder andere de masterclass van schrijver Herman Brusselmans, die zijn vunzigheid maar al te graag uitstrooide over de aanwezigen, interviewde de man achter De Speld en deed zelf een duit in het literaire zakje.

 

De Terugblik: opmerkelijke nieuwsberichten

In de laatste tien dagen van 2013 blikt ANS terug op een opmerkelijk jaar. In overzichten vatten we de memorabele en bijzondere momenten samen, lachen we om idiote plannen van Bussemaker en rakelen we eigenaardige nieuwtjes op. Vandaag wordt afgetrapt met de vijf opmerkelijkste nieuwsberichten.

5. NSB-feestje ‘niet zo grappig en ludiek als gedacht’ Groningse studenten dachten in november een leuk feestje te organiseren. Het thema van deze zuippartij was 'Nog Sneller Bezopen' en de geniale studenten kwamen met de afkorting NSB. Om het feest echt te laten slagen bestelden zij er nog eens veertig jodensterren bij die de gasten op hun borst konden spelden. De eigenaar van het buttonbedrijf waar de bestelling werd gedaan, sluisde het bericht door naar zijn Joodse vader die de politie alarmeerde. Toen de studenten door een agent werden benaderd, zagen zij ook in dat het eigenlijk helemaal niet zo grappig en ludiek was.

4. Groningse praeses krijgt drankverbod In Groningen is het dit jaar wel vaker misgegaan. De praeses van de studentenvereniging Dionysos kreeg voor de rest van het collegejaar namelijk een drankverbod omdat hij een barkruk door een ruit gooide. De beste man wilde dit incident verklaren door te laten weten dat hij ooit had gehoord dat het glas op de sociëteit kogelwerend was. Het moge duidelijk zijn dat het raam dit niet was.

3. Amsterdammers opgeroepen om te zuipen De Amsterdamse jongerenpartij Nieuwe Amsterdamse Toekomst wilde in november een ludiek protest voeren tegen een nieuw beleid van de gemeente. In Amsterdam zou namelijk extra gecontroleerd worden op dronken gasten in de kroeg. Zijn deze aanwezig, dan volgt een boete voor de eigenaar. De partij had dan ook opgeroepen om je massaal vol te laten lopen in een Amsterdamse kroeg.

2.SM-studentenvereniging erkend door universiteit Belgische studenten wisten het afgelopen jaar ook de website van ANS te halen. De Universiteit van Gent erkende in maart een studentenvereniging waar studenten die een liefde voor sadomasochisme delen bij elkaar kunnen komen. De sm-vereniging mocht wel alleen maar leden hebben die meerderjarig waren en het organiseren van sm-activiteiten mocht ook al niet. De vereniging hield zich dan ook voornamelijk bezig met het organiseren van informatieavonden en voorlichtingsactiviteiten. Uiterst boeiend.

1. Vieze vrouwen in Spinoza In februari van dit jaar was het afzien in het Spinozagebouw. Het damestoilet in het gebouw stond namelijk blank doordat er een verstopping was in de riolering. De putlucht die dit als gevolg had, hing enkele dagen in het complex. Oorzaak: een vrouwelijke studenten die een vieze onderbroek door de wc spoelde. Denk komend jaar dus maar twee keer na voordat je een tampon of maandverband door het toilet spoelt.

 

Lijstjestijd: de beste reacties

Het is weer lijstjestijd. Twee weken lang zie je overal politieke jaaroverzichten, Johnny Hoogerland in het prikkeldraad en beargumenteert iedereen opgewonden waarom Bon Iver, Fleet Foxes of toch James Blake het beste album van 2011 maakte. ANS-Online geeft deze kerstvakantie een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar. Weliswaar voor onszelf, dus schroom niet jouw hoogtepunten te noemen.

5. Filmrecensent Deze zomer draaide de film Melancholia van Lars von Trier in de bioscopen. ANS-Online was aanwezig en niet onder de indruk van het nieuwste werk van de controversiële regisseur. Een lezer was het klaarblijkelijk niet geheel met ons eens en nam de moeite om zelf een recensie te schrijven. In een kleine duizend woorden bedankt hij Von Trier. Als je de film nog niet hebt gezien, kun je onderstaande reactie beter niet lezen.

Lars von Trier. Alleen zijn naam doet velen al huiveren. Anderen zien steeds uit naar een nieuwe film van deze spraakmakende regisseur die het zichzelf door onhandige uitspraken en zelf opgelegde genialiteit niet makkelijk maakt. Wanneer genialiteit werkelijk grenst aan gekte dan balanceert Lars von Trier voortdurend op het scherpst van de snede. Net zoals hij balanceert op de grens van pretentieuze mooi filmerij en werkelijk verbluffende en grensverleggende cinema.

Justine (Kirsten Dunst) staat op het punt haar ja-woord te geven aan Michael (Alexander Skarsgård). De huwelijksplechtigheid vindt plaats op het idyllische landgoed van haar oudere zus Claire (Charlotte Gainsbourg) en haar zwager John (Kiefer Sutherland). Toch verloopt de bruiloft niet als gepland. Naast de nodige familiaire kommer en kwel is duidelijk dat Justine niet goed in haar vel zit. Ze trekt zich meer en meer terug van het feest en voelt zich met de minuut ongemakkelijker. Met het verstrijken van de avond is duidelijk dat haar iets enorm dwarszit, maar wat is een mysterie. Heeft het soms iets te maken met de felle ster aan de hemel?

Enige tijd later ontfermen Claire en John zich over een mentaal ernstig ontspoorde Justine. Ze is tot weinig meer in staat en brengt de dag meer slapend dan wakker door. Ondertussen maakt Claire zich zorgen over de op drift geraakte planeet Melancholia, die op hoge snelheid de aarde nadert. Volgens het wetenschappelijke scenario passeert Melancholia de aarde op veilige afstand. Anderen luiden de noodklok en zien het onafwendbare einde van de aarde naderen. Waar niemand omheen kan is dat Melancholia groter en groter wordt. Het ziet ernaar uit dat er geen ontkomen meer aan is.

Musici en componisten schrijven de beste composities wanneer ze door een diep dal gaan. Het geldt ook voor Lars von Trier. Hij kampte enige jaren met zware depressies en het werd onzeker of hij ooit nog een film zou draaien. Zijn terugkeer wordt gemarkeerd door Antichrist en Melancholia, zonder twijfel films voortgekomen uit een gekwelde en getroebleerde geest. Waar Antichrist rauw en dierlijk was, openbaart Melancholia zich enerzijds in berusting en anderzijds in de wanhoop van een onvermijdelijk einde. Nooit eerder werd het einde van de wereld zo intens weergegeven. We geven hier echt geen spoiler weg hoor. Von Trier opent zijn film immers met de fatale botsing, bezien vanuit het heelal waar de aarde slecht een anonieme bol is. Die anonimiteit verdwijnt wanneer Von Trier naar de aarde terugkeert en het naderende onheil aan ons mensen koppelt. De vraag wat u en ik zouden doen in deze situatie laat je niet los. Het is de totale onmacht waarmee Claire gaandeweg geconfronteerd wordt die ons hart doorboort. Waar doorsnee rampenfilms veel nadruk leggen op (flauwe) soap verwikkelingen, sociaal-maatschappelijke chaos, overdadige effecten en het ‘alles komt goed’ sfeertje, blijft Von Trier dicht bij zijn spaarzame personages en gaat niet over tot massahysterie waarbij steden tot sociaal ontregelde oorden worden. Nee, Von Trier houdt de setting klein en zit dicht op de huid van zijn karakters. 2011: a space melancholy

De intrigerende, in slow motion gefilmde opening is een surrealistisch voorteken voor wat komen gaat, een soort van 2011: a space melancholy. Na deze veelbetekenende proloog deelt Von Trier zijn scenario in twee delen. Eén voor Justine en één voor Claire. Hij brengt een prachtig contrast aan tussen Justine, die niet tot geluk kan komen en het naderende einde tot in haar botten voelt maar niet kan plaatsen. Daartegenover zien we zus Claire die juist alles heeft wat haar hartje begeert en alles onder controle lijkt te hebben.

In het tweede deel heeft Justine zich neergelegd bij het naderende einde en put daar uiteindelijk haar kracht uit, terwijl zus Claire haar hele aardse paradijs onder zich uit ziet schuiven en daar niets aan kan doen. Dat versterkt Von Trier nog eens door in het tweede deel het spel terug te brengen tot slechts enkele spelers. De comic relief en de afleiding door de bruiloftsgasten die in het eerste deel tijdens het feest nog aanwezig zijn, verdwijnen in deel 2 als sneeuw voor zon. Dan spitst Von Trier zich volledig toe op de relatie tussen de zussen Justine en Claire en de wijze waarop zij omgaan met het onontkoombare einde. Weltschmerz was nog nooit zo letterlijk.

De dagen van de Dogma regels zijn lang en breed voorbij. De op momenten onrustige handheld cameravoering is nog een laatste stuiptrekking. Als geheel staat Melancholia mijlenver van het droge, grotendeels geïmproviseerde experiment dat Von Trier halverwege jaren negentig in navolging van zijn collega Thomas Vinterberg met Festen lanceerde met The Idiots. Aanvankelijk lijkt de Festen sfeer een beetje de kop te steken wanneer familierelaties op scherp komen te staan. Het huwelijksfeest is voor Von Trier een serveerblad vol bekende acteurs en actrices, waaronder Charlotte Rampling, John Hurt, Udo Kier, Kiefer Sutherland, Stellan Skarsgård en zijn zoon Alexander Skarsgard. In de kleine rollen die ze hebben laten ze een onuitwisbare indruk na. Dat geldt ook voor hoofdrolspelers Charlotte Gainsbourg en Kirsten Dunst. Gainsbourg was al een blijvertje en stond ook in Antichrist. Dunst begon toch een beetje in vergetelheid te raken. Het onthullende optreden in Melancholia is het beste dat ze ooit als actrice heeft laten zien en hopelijk kan ze hier op voortborduren. Melancholia is een film die moet bezinken. De materie laat je niet los op het moment dat de aftiteling op het doek verschijnt. Het werk van Von Trier biedt stof tot nadenken en dat komen we niet zo veel tegen in hedendaagse films. Dat is iets wat we moeten koesteren. Dank u meneer Von Trier. Jammer dat u de pers niet meer te woord wilt staan. Maar ach, Terence Mallick en broer en zus Wachowski komen daar ook mee weg.

4. Grapjas De RU probeert zich vaak te profileren als duurzame universiteit. In januari ontving de Nijmeegse alma mater als eerste universiteit in Nederland het ISO-14001-certificaat, een soort keurmerk voor milieubeleid. Dat ding heet dus ISO-14001. Nu zijn wij meestal niet vies van een flauw grapje, maar zo nu en dan moet je het misschien voor je houden. De schrijver van onderstaande reactie is vast een van die Mannetje Pug-liefhebbers.

Met een ISO van 14001 kan je alleen bij heel weinig licht foto's nemen.

3. Beledigde christen Tijdens de introductie prikken we iedere avond een vorkje mee bij een eetactie van een vereniging. Deze zomer sloten we het tiendaagse zuipfestijn af aan de tafel van NSN. Een van de leden grapte over zijn geloof: 'Eerst was ik verbaasd dat er nauwelijks theologen of religiewetenschappers bij de vereniging zitten. Eigenlijk is dat ook wel logisch. Als je echt onderzoek gaat doen naar religies zal je al snel van je geloof vallen.' Een lezer vond het nodig om dit enigszins vrij te interpreteren met 'gelukkig zien de leden van NSN zelf ook in dat religie en echt nadenken niet samengaan'. Humor is toch niet voor iedere christelijke student weggelegd, want een beledigde NSN'er schoot uit z'n slof.

Gelukkig is NSN een diverse vereniging met mensen die verschillend in hun geloof staan en is bovenstaande reactie een generalisatie. Aan geloven kan je op veel manieren invulling geven. Ik ben van mening dat geloven en echt nadenken uitstekend samen kunnen gaan en je zelfs door na te denken op het christelijke geloof uit kan komen!

2. Wat zeg je nou? Niet alle reacties zijn even begrijpelijk. Freddie dacht daar hetzelfde over na het lezen van dit verhaal: 'on the contrary, i am very curious how this little group of activists will deterritorialize the open search, it's one hell of a lot more than just a protest Freddie, of the occupy movement into pàr example the global causes of the ever widening income gap towards local Nimweegse consequences. Only then can it's relevance become tangible. Isn't she meant as an open analysis of those systems we have already developped to distribute wealth, knowledge,empathy, freedom & justice AND their ever increasing failure to do so ? So, why not analyse http://www.ans-online.nl/opini... òr our analogue of http://pear.ly/f4eUu with concepts sprouting forth out of this movement instead of via the usual analysis', meaning the evermore failing MBA wraps? PS: more on the Occupy movement via http://pear.ly/Zxfb' Discussies op het internet, je weet waar ze op uitlopen. Tenminste, dat denk je. Freddie vond een treffende manier om de discussie te beëindigen en wij moesten er hard om lachen. Effectiever dan een Godwin.

Wat zeg je nou?

1. Te dom Het gebeurt niet vaak dat een grap van Molkenboer moet worden uitgelegd, maar deze cartoon was voor sommige lezers te hoog gegrepen. Zelfs nadat de grap twee keer door een lezer werd weggegeven was ene Bram niet in staat om het te begrijpen. De opmerking 'volgens mij moet je zoeken in het "to go" deel van deze appie happie ;)' was te moeilijk.

'to go', en dan dat je ergens heen moet gaan... ha ha, he he, hrmm ..tja misschien een keer iets anders proberen dan woordgrapjes? beetje truttig afgezaagd oudhollandsch vermaak als je het mij vraagt. maar goed, musicals, herhalingen van ter land ter zee en in de lucht en het pvv 'terug naar de jaren 50' gevoel zijn ook populair. dus misschien ligt het wel aan mij

Goed zo, Bram. Nog een keertje dan: 'Ik weet niet of ze hier in Togo om kunnen lachen hoor... Beetje racistisch dit. Wacht, ik bedoel natuurlijk te zeggen dat Bram te dom is om het te begrijpen.'

waarom ben ik dom als ik woordgrappen flauw en afgezaagd vind? en wat heeft dit alles met racisme te maken? en hoe zou je eigenlijk ooit een grap van molkenboer niet kunnen begrijpen? flauwheid en droge 1 op 1 woordgrappen zijn juist zijn ding. niks mis mee, kan heel grappig zijn. maar bij hem vind ik het flauw. niet altijd, maar wel vaak.

Ah, de cartoonist heeft het gedaan. Je bent genomineerd voor domste lezer ooit. Na veel pijn en moeite lukt het Bram eindelijk om de grap te begrijpen. Het is ons niet helemaal duidelijk of hij nu moet lachen om de cartoon of om zijn eigen falen, maar hij heeft na een halve dag eindelijk door dat hij de plank mis sloeg. Sorry Bram, die vorige reactie vergeten we niet.

hahaha! ik ben echt te dom om het te begrijpen. het kwartje valt net pas, togo in afrika. haha, vergeet mijn vorige commentaar. neemt niet weg dat ik ze vaak flauw vind, er van uit gaand dat ik ze allemaal begrepen heb dan. (bloos)

 

Lijstjestijd: het grootste hogeronderwijsnieuws

Het is weer lijstjestijd. Twee weken lang zie je overal politieke jaaroverzichten, Johnny Hoogerland in het prikkeldraad en beargumenteert iedereen opgewonden waarom Bon Iver, Fleet Foxes of toch James Blake het beste album van 2011 maakte. ANS-Online geeft deze kerstvakantie een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar. Weliswaar voor onszelf, dus schroom niet jouw hoogtepunten te noemen.

Voor studenten in het hoger onderwijs was 2011 een jaar om niet snel te vergeten. Immers, door diverse dubieuze maatregelen zullen studenten nog jarenlang met hun neus op de financiële feiten worden gedrukt. ANS heeft dan ook nog nooit in één jaar zo vaak over dezelfde persoon bericht. Dat, Halbe, moeten we je nageven. Zonder jou was het maar een kleurloos jaar geweest.

5. Rechtszaak tegen de staat Al in februari werd duidelijk dat enkele studentenorganisaties niet bij de pakken neer gingen zitten. In november stuurden het Interstedelijk Studenten Overleg, de Landelijke Studenten Vakbond en de Landelijke Kamer van Verenigingen daadwerkelijk een dagvaarding naar de staat. Volgens de studenten is de langstudeerdersmaatregel een ordinaire boete, omdat de 3000 euro extra collegegeld niet aftrekbaar is van de belasting. Overigens werd dit jaar niet alleen de staat door studenten gedagvaard: ook acht universiteiten kregen een rechtszaak aan hun broek.



4. Mega-universiteit in wording? Een hogere plaats op internationale ranglijsten en voldoen aan eisen van kabinet Rutte. Dat waren de redenen voor de Erasmus Universiteit Rotterdam, de Universiteit Leiden en de Technische Universiteit Delft om gesprekken te voeren over een verregaande samenwerking. Een daadwerkelijke fusie is echter nog ver weg. Zowel staatssecretaris Zijlstra als de studenten in Delft en Rotterdam lieten zich negatief uit over het plan.




3. Hoofdlijnakkoord Halbe & VSNU In december was het zover. De Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten (VSNU) bereikte een akkoord met Halbe Zijlstra over nieuwe regels waar de universiteiten zich aan moeten houden. De meest ingrijpende maatregel betrof het verplichten van minstens twaalf contacturen per week voor iedere student. Onder studentenorganisaties heerste achteraf vooral chagrijn over het feit dat zowel docenten als studenten geen enkele inspraak hadden bij het nemen van deze belangrijke beslissingen.




2. Een jaar uitstel! Hoewel het voor veel studenten nauwelijks is voor te stellen, was de langstudeerdersboete als het aan Halbe had gelegen al afgelopen september ingevoerd. Dankzij de SGP kregen we gelukkig nog een jaar de tijd om ons voor te bereiden op wat komen gaat. In april stelde de gereformeerde partij de vertraging voor. Deze brutaliteit kon zij zich veroorloven door de bepalende positie die ze innam in de Eerste Kamer. Helaas kwam van uitstel geen afstel en zijn we in 2012 alsnog de sigaar.




1. Protesten 21 januari 'Het is stom!' 21 januari 2011 was de dag van het protest. De dag van de Mars der Professoren en de dag dat studenten eindelijk lieten zien wat ze van de Halbeheffing vinden. Hoewel een maar liefst 15 duizend studenten het Haagse Malieveld wisten te bezetten, kunnen we aan het eind van het jaar concluderen dat de demonstratie bitter, bitter weinig heeft opgeleverd. De langstudeerdersmaatregelen werden door zowel de Tweede als de Eerste Kamer goedgekeurd en in 2012 begint de malaise. Halbe, je hebt je zin. Maak ons maar helemaal kapot.

 

Lijstjestijd: bizarre gebeurtenissen op de campus

Het is weer lijstjestijd. Twee weken lang zie je overal politieke jaaroverzichten, Johnny Hoogerland in het prikkeldraad en beargumenteert iedereen opgewonden waarom Bon Iver, Fleet Foxes of toch James Blake het beste album van 2011 maakte. ANS-Online geeft deze kerstvakantie een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar. Weliswaar voor onszelf, dus schroom niet jouw hoogtepunten te noemen.

5. Bezetting Erasmusgebouw Boze occupyers bezetten inmiddels al weken het Valkhofpark, maar afgelopen jaar werd het Erasmusgebouw veroverd door een groepje verontwaardigde studenten. Uit protest tegen de onderwijsbezuinigingen werd het gebouw omgedoopt tot de ‘Academie van de vooruitgang’. Het protest was van korte duur: een groep politieagenten dreef de opstandelingen uit het gebouw.

4. Windmolentjes Een ludieke actie van een stel studenten zorgde ervoor dat de gehele campuspopulatie zich een week lang afvroeg wat er aan de hand was. Honderden windmolentjes sierden het universiteitsgebied. Later bleek dat een het een actie van de USR en de Stichting Nijmeegs Universiteitsfonds was om studentbestuurders te werven.

3. Onnijmeegse onrust Taferelen die je normaal alleen verwacht in Amerikaanse politieseries werden aan het begin van dit jaar Nijmeegse werkelijkheid. Het studerende publiek in de UB werd opgeschrikt door een verwarde man die met een mes liep te zwaaien. Pepperspray en pistolen van de politie mochten aanvankelijk niet baten; pas nadat een politieauto met versterking arriveerde werd de man gearresteerd.

2. Spanning en sensatie! Toegegeven: echt groot nieuws was het niet. Het bericht dat een vrachtwagen tegen een gebouw van de Medische Faculteit aanreed was echter een welkome afwisseling in ons o zo rustige kantoorleventje: meligheid alom. Gelukkig hebben we de foto’s nog.

1. Voorlichter en volkszanger In september werd bekend dat onze geliefde woordvoerder Willem Hooglugt zijn post verlaat en wordt opgevolgd door Martijn Gerritsen. Hoewel we de herinneringen aan Hooglugt koesteren, is Gerritsen op zijn minst een waardige opvolger te noemen. De beste man blijkt in zijn vrije tijd een heuse volkszanger te zijn en ‘bezingt de liefde in al haar facetten’, zo is te lezen op zijn website.

 

Lijstjestijd: spraakmakende interviewquotes

Het is weer lijstjestijd. Twee weken lang zie je overal politieke jaaroverzichten, Johnny Hoogerland in het prikkeldraad en beargumenteert iedereen opgewonden waarom Bon Iver, Fleet Foxes of toch James Blake het beste album van 2011 maakte. ANS-Online geeft deze kerstvakantie een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar. Weliswaar voor onszelf, dus schroom niet jouw hoogtepunten te noemen.

5. Wat maakt iemand tot een groot schrijver? Arnon Grunberg zoekt de bron van zijn succes in zijn sociale onhandigheid. Omdat hij moeilijk met mensen communiceerde, schreef hij brieven – steeds langer, tot een schrijver werd geboren. Via een eindeloze e-mailconversatie vertelde Grunberg over zijn wrange wereldbeeld, confronterende manier van schrijven en de duistere kant van de mens. De eerste vraag zet de toon van het ‘gesprek’ dat pas na dertien versies Grunbergs tevredenheid kon wegdragen:

De personages in uw boeken zijn vaak wat wereldvreemde schlemielen en lijken gedoemd te mislukken. Ziet u de mensheid zo? ‘Ik deel de mening niet dat mijn personages “wat wereldvreemd” zijn. Misschien staan zij niet zo in de maatschappij zoals jij meent dat mensen in de maatschappij horen te staan, maar dat zegt vermoedelijk meer iets over jou dan over mijn personages. Als je bedoelt dat ze zich niet helemaal thuis voelen op deze wereld, kan ik alleen zeggen: “wie wel?”’

4. De roem om zijn klare taal wordt nog eens bevestigd door zijn vertegenwoordiging in deze lijst met beste quotes. Politicus van het jaar Emile Roemer werd in mei dit jaar door ANS geïnterviewd over de redding van de SP na een dramatische verkiezingsnederlaag. Met het pleidooi over onderwijsbezuinigingen tijdens de demonstraties in januari, die haaks op Zijlstra’s plannen stond, bleef ook het sociaal leenstelsel niet onbesproken. Hoewel, sociaal? Roemer was duidelijk als altijd over zijn mening met betrekking tot dit idee. Op de vraag of investering in het onderwijs moet worden gerealiseerd middels een sociaal leenstelsel, antwoordde de politicus resoluut:

‘Dat begrip zou verboden moeten worden. Lenen is niet sociaal. Lenen kost geld. Als je een auto gaat kopen en je sluit daarvoor een lening af, dan staat het er altijd bij: “Let op, geld lenen kost geld.” Dus noem dat niet sociaal, noem het eerder asociaal leenstelsel. Dan weten we tenminste waar we het over hebben. We gaan iemand sociaal doodschieten, dat kan niet! Die woorden moet je niet gebruiken.’

3. Ze koos voor terugkeer naar ‘een wespennest’ toen Anne Dohmen eind 2009 gevraagd werd hoofdredacteur van Vox te worden. Begin juli zwaaide ze af na een roerige tijd waarin het universiteitsblad veel te verduren kreeg. Kort na haar vertrek sprak ze met ANS over de strijd die ze heeft gevoerd voor het medium. De frequentie van het blad werd gehalveerd, Voxlog werd verruild voor een nieuwsplatform dat onder toeziend oog van de communicatieafdeling moest functioneren. Uiteindelijk ging het nieuwsplatform zelfs achter slot en grendel. Op de vraag of deze volgende klap bij de redactie nog voor veel reuring zorgde, antwoordde Dohmen:

‘Vorig jaar was de redactie in rep en roer en dat was hij eigenlijk nu weer, maar het was minder heftig. Als je iemand twee jaar lang stelselmatig in elkaar ramt, wordt het slachtoffer op een gegeven moment ook wel iets meer gelaten.’

2. Zeiken voor de goede zaak, zo definieert Youp van ’t Hek de tirades en grappen over de Nederlandse bekrompenheid die de cabaretier kenmerken. Mensen moeten nou eenmaal regelmatig wakker geschud worden met een maatschappijkritische boodschap, zo stelt Van ’t Hek. Dat doet hij op het podium, maar ook in het interview dat ANS in september met hem had, over onder meer politiek en de Nederlandse klaagcultuur. Wanneer hij zegt een politieke partij te verwachten die misstanden in de samenleving aan zal kaarten, vragen de interviewers hem of hij de PVV als zo’n partij ziet. Zijn antwoord is even vermakelijk als helder:

‘Een partij als de PVV is meer een stuiptrekking, gevoed door bange mensen. Ik ken iemand uit een of ander kutdorp. Hij heeft net als vele anderen problemen met allochtonen, maar alleen als De Telegraaf er over schrijft. Ik heb geen moeite met immigranten, het eten is naar mijn mening alleen maar lekkerder geworden. De wereld is op een onbedaarlijk leuke manier aan het mengen. Daarom is ook het vliegtuig uitgevonden. Als wij onze cultuur niet naar de rest van de wereld brengen, vliegen zij wel hierheen om het te halen.’

1. Oprechtheid is ver te zoeken, stelde schrijver Anton Dautzenberg in november 2011 in gesprek met ANS. De auteur, die veelvuldig in opspraak raakte met zijn opzienbarende, soms provocerende acties en uitspraken, bezorgde ons een spraakmakend interview. Aan de hand van vier citaten uit eigen werk sprak hij over thema’s als het vermengen van fictie en journalistiek en de confrontatie met de dood. Zijn lidmaatschap van de pedofielenvereniging Martijn maakte ook pedofilie een van de thema’s in het gesprek. Met het antwoord op de vraag of zijn verhalen over seks met kinderen op pure fantasie berusten, maakt de schrijver het gesprek misschien wel tot het meest controversiële van het jaar:

‘Ik kan uit ervaring spreken. Als zeventienjarige heb ik regelmatig meisjes van veertien geneukt. Elke vorm van menselijk gedrag heb je ergens in je zitten, daarom kan ik me prima associëren met het verkrachten van een kind. Dat kan toch?’

 

Lijstjestijd: een jaar lang censuur

Het is weer lijstjestijd. Twee weken lang zie je overal politieke jaaroverzichten, Johnny Hoogerland in het prikkeldraad en beargumenteert iedereen opgewonden waarom Bon Iver, Fleet Foxes of toch James Blake het beste album van 2011 maakte. ANS-Online geeft deze kerstvakantie een aantal hoogtepunten uit het afgelopen jaar. Weliswaar voor onszelf, dus schroom niet jouw hoogtepunten te noemen.

Vox is Vox niet meer. Dat is dit jaar pijnlijk duidelijk geworden. In een verwoede poging tot het scheppen van een goed imago perkte het College van Bestuur (CvB) in 2011 langzaam maar zeker de mogelijkheid in van vrije, onafhankelijke nieuwsgaring aan de RU. Een overzicht van een jaar censuur.

Een Vox in de maand Onder het mom van bezuinigingen kondigde de communicatieafdeling van de RU eind 2010 al aan dat een tweewekelijkse verschijning van universiteitsblad Vox niet meer mogelijk was. Als het CvB echt om goede journalistiek had gegeven, was deze keuze echter nooit gemaakt en hadden financiele overwegingen geen rol gespeeld. Sinds januari 2011 ligt er één keer in de maand een slap aftreksel in de bakken van een blad dat ooit nieuws kon brengen, maar dat nu ruw is beperkt tot het brengen van achtergrondverhalen.

Een ‘open’ nieuwsplatform Een van de overwegingen om de papieren Vox tot een maandelijkse uitgave terug te schroeven was het feit dat de RU zich meer wilde profileren op internet. Een open universitair nieuwsplatform dat de vervanger was van Voxlog zou dit karakteriseren. Niets bleek minder waar. Al snel na de lancering van ru.nl/nieuws werd duidelijk dat de onafhankelijkheid van het nieuwsplatform in het geding was en dat de communicatieafdeling nauwgezet meekeek. Zowel in februari als in maart wezen verschillende studenten ANS erop dat ze niet met hun pseudoniem mochten reageren op de website. Alleen reacties met voor- en achternaam werden geplaatst. Wat de RU hiermee voor ogen had, was al snel duidelijk. Elke vorm van discussie moest onmogelijk gemaatk worden, want dat is eng en slecht voor het imago.

Achter slot en grendel Met de bovenstaande gebeurtenissen kwam het bericht over de definitieve opsluiting van de online nieuwsgaring in juni niet meer als verrassing. In een aantal maanden is het eens zo prestigieuze Voxlog verworden tot een kritiekloze website waar alleen goednieuwsberichten op worden geplaatst. Op 1 juni stierf ru.nl/nieuws en werd het vervangen door het huidige RadboudNet, een door de RU ingekapselde website waar enkel medewerkers en studenten na inloggen toegang wordt verschaft. De universiteit realiseerde zich echter niet dat op het internet vrijwel alles openbaar is, dus ook de berichten op RadboudNet. Informaticastudent Wouter Geraedts registreerde vrijwel onmiddellijk het domein RUnieuws.nl, waar hij sindsdien alle berichten van RadboudNet publiceert, zonder slot en grendel.

Ssst, hier wordt onderzoek gedaan Dat het met de onafhankelijke berichtgeving aan de RU echt gedaan was, werd eens te meer duidelijk ten tijde van de kwestie-Vonk. De Nijmeegse hoogleraar was betrokken bij het vleeshufter-onderzoek van fopwetenschapper Diederik Stapel. Toen bekend werd dat de RU een onderzoek naar haar startte middels de commissie wetenschappelijke integriteit, werd de nieuwssite ruw het zwijgen opgelegd middels een radiostilte tot het moment dat de uitslag van het onderzoek duidelijk was. Objectieve journalistiek over objectief onderzoek is namelijk heel gevaarlijk. Zodoende werd een column van Joep Bos-Coenraad over de kwestie geweigerd. Het schetste echter onze verbazing toen bleek dat ook na de bekendmaking van het rapport de redactie van Vox niet mocht berichten op internet. Wel werd een persbericht geplaatst alsmede een uitgebreid interview met rector magnificus Kortmann, maar een rondgang langs studenten en medewerkers ging natuurlijk veel te ver. Stel nu dat ze kritiek hebben. Op de openbaarheid van het rapport bijvoorbeeld.

Jasper is onze held Gelukkig was er nog één man die naar ons luisterde. Jasper van Dijk, Tweede Kamerlid voor de Socialistische Partij (SP) stelde dit jaar meermalen Kamervragen aan staatssecretaris Halbe Zijsltra van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Door zijn inspanningen kwamen de censuurpraktijken van de RU aan het Haagse licht. Van Dijk pleitte onder meer voor een wettelijke bescherming van universiteitsmedia, een mening die Halbe helaas niet met hem deelde. Wel diende hij een motie in die Kamerbreed werd gesteund, waardoor de staatssecretaris universiteitsbestuurders moet wijzen op het belang van onafhankelijke universiteitsbladen. Want ’censuur hoort bij dictaturen, niet bij democratieën', kondigde de SP'er aan in een gesprek met ANS-Online. Zo is het maar net, Jasper.