ANS

Op 24, 25 en 26 november vindt het jaarlijkse Wintertuinfestival plaats. Het is het grootste literatuurfestival van Nederland en speelt zich af op verschillende locaties in Nijmegen. Donderdag is de campusdag op de RU, vrijdag magazinepresentatie van Eva Mouton in Extrapool en zaterdag Nijmeegse Nacht in De Lindenberg. Naast zwaargewichten als Cees Nooteboom, Kees van Kooten, Jules Deelder, Vrouwkje Tuinman en A.L. Snijders, staat ook veel jong literair talent op het festival. Muzikanten Lenny Kuhr, Janne Schra, Blaudzun, Roy Santiago en GardenFest gaan met poëzie van Neeltje Maria Min aan de haal. En dan zijn er nog colleges, masterclasses en debatten die dieper in gaan op het festivalthema: ‘een vorm van verzet’. ANS draagt net als vorig jaar weer haar steentje bij en organiseert tijdens de campusdag, donderdag 24 november, ANS presenteert. Vanaf half 11 zullen ANS-columnisten Wouter van Acker en Willem Claassen en campusdichter Joep aan den Boom voordragen uit hun eigen werk. Dit alles wordt muzikaal omlijst door Stefan van den Berg van de band Mummy's a Tree. In de pauzes klimmen ze in hun ivoren toren of dalen juist neer tussen de mensen om hun werk te laten zien. Engagement meets afzondering en literatuur meets culinair reftervoedsel. Het programma vindt plaats in de Refter en is gratis! Komt allen. 10.30 – 10.45 Wouter van Acker 10.45 – 11.00 Joep aan den Boom 12.15 – 12.30 Stefan v/d Berg 12.30 – 12.45 Willem Claassen 12.45 – 13.00 Stefan v/d Berg 13.00 – 13.15 Joep aan den Boom 13.15 – 13.30 Stefan v/d Berg 13.30 – 13.45 Wouter van Acker

 

In het kader van het Wintertuinthema ‘Vorm van verzet’ stelt ANS-Online vijf vragen aan verscheidene gastsprekers. Ditmaal: A.L. Snijders Hij staat bekend om zijn ZKV's (Zeer Korte Verhalen) en won in 2010 de Constantijn Huygensprijs voor zijn gehele oeuvre. A.L. Snijders publiceerde in 1992 zijn eerste werk en schrijft sindsdien, naast proza, ook columns. De grijze, 74-jarige schrijver maakte vlak voor zijn optreden in de Lindenberg nog even tijd voor een paar korte vragen. Hoe werkt u aan uw vorm? 'In 1971 woog ik precies 71 kilo. Nu weeg ik al een tijdje 92 kilo, dus ik ben 21 kilo aangekomen in die 41 jaar. Nu is mijn grote ambitie om niet over de honderd kilo te raken, maar ik heb er ontzettend weinig zin in om eraan te werken. Ik kan 's avonds uren voor de televisie hangen en dan eet ik een heel pak chips en drink ik teveel alcohol. Gelukkig heb ik een alibi omdat ik voor de VPRO-gids stukjes moet schrijven over de tv. God is me welgevallig, ondanks dit leven heb ik al jaren hetzelfde gewicht. Dat komt door het houthakken. Ik woon in de bossen en ga dan lekker met de trekker en de motorzaag aan de slag. Zo blijf ik in vorm.' Waarvoor springt u op de barricades? 'In 1870 was er een van de grootste opstanden van de anarchisten in Parijs. Een van de grootste, mooiste verhalen die ik ken, is dat van Baudelaire. Terwijl de rest aan het strijden was voor de vrijheid, riep hij: 'On va tuer le général Aupick!' Die Aupick was zijn stiefvader en daar had hij een grondige hekel aan. En bij zulk soort mensen zou ik ook willen horen, bij mensen die iets niet voor hun idealen doen, maar voor de grap.' Wat is uw favoriete verzetje? 'Ik doe heel graag boodschappen, vooral in de supermarkt. Als het een beetje goed weer is pak ik de fiets. Ik vind het heerlijk om rustig rond te lopen in de winkel, om vrouwen te horen praten en producten te vergelijken. Wist je dat de Lidl de beste groenten en fruit heeft?' Welke rol speelt vorm in uw werk? 'Vorm is heel belangrijk. Volgens de jury van de Constantijn Huygensprijs heb ik het ZKV uitgevonden. Dat hebben zij gezegd in hun rapport, en ik denk niet dat het waar is, maar neem het toch maar aan.' Wat doet u verder deze winter? 'Omdat het thema van het Wintertuinfestival verzet is, zoals jullie me net hebben verteld, ga ik me deze winter in naam van jullie verzetten. Ik moet vanavond nog even nadenken waartegen precies en waarom. Maar bel me in maart op, en vraag dan wat het geworden is. Wie weet zit ik wel in de gevangenis.'

 

Tijdens de vrijdagavond van het literair festival Wintertuin presenteerden de veelbelovende schrijvers van het Wintertuin-agentschap hun chapbooks. Deze kleine boekjes bevatten verhalen van de schrijvers en dienen als opstapje naar het schrijven van een echt boek. Het chapbook wordt daarom tijdens deze avond beschreven als de EP van de boeken. ANS bezocht De avond van de grote beloftes en schetste een beeld van het evenement. Het publiek stroomt rustig binnen op deze koude vrijdagavond. In het betonnen pand van Wintertuin is het dusdanig koud, dat de meeste bezoekers besluiten om hun jas aan te houden. De vuurkorf buiten is door het weer ook bijzonder populair als hangplek. Het publiek neemt plaats op de tribune, een deel gaat op de kartonnen dozen (met het Wintertuinlogo), die als kruk dienen, zitten. Een ding is zeker, ANS haalt de gemiddelde leeftijd flink naar beneden. Een voor een worden de vier beginnende schrijvers aangekondigd met een verhaal dat bijna net zo lang is als het verhaal van de spreker zelf. Door deze vertellingen leert het publiek de schrijvers kennen, de anekdotes toveren daarnaast een glimlach op ieders gezicht. Zo blijkt bijvoorbeeld dat Marjolein Visser in al haar verhalen 'piessen in een handvat van een step' wil verwerken, de redacteuren halen dat er vervolgens bijna altijd weer uit. Ook echte wijze lessen als 'beelden bedenken is de motor van het schrijven' en de moeilijke - en vervolgens versimpelde - uitleg van de Fourier-transformatie en diens connectie met literatuur worden gedeeld. Tijdens de vertellingen is het publiek doodstil. Vooral tijdens de verhalen van Johan Roos kun je een speld horen vallen, hij besluit om tijdens deze feestelijke avond te vertellen over de dood van zijn schoonmoeder. Vervolgens begint Marc van der Holst over de dood, het thema van Roos, te zingen. Van der Holst wil al weglopen van het podium, maar wordt teruggefloten. 'Ik kan best nog wat spelen als je wil, nu wat meer up-tempo?' Zijn volgende opmerking, die een beetje uit de lucht lijkt te vallen, doet het goed bij de toeschouwers: 'Je moet ook eten, en roken in mijn geval.' Naast het aanhoren van een goed staaltje schrijfwerk , krijg je als toeschouwer de mogelijkheid om het literaire in jezelf naar boven te halen. Wanneer je een kort verhaaltje intypt bij een computer, rolt er een gedicht uit op basis van jouw eigen input. 'Handig, kan ik meteen mijn sinterklaasgedicht laten schrijven', roept een vrouw uit.

 

Literair Productiehuis Wintertuin biedt deze week een variërend programma van lezers, dichters en muzikanten met het Wintertuin Festival. ANS hield het themagedicht ‘Wildverband’ van Joke van Leeuwen in het achterhoofd en nam vrijdagavond een kijkje bij Poetracks in Doornroosje. Tekst: Hendrieke Vossebeld Foto's: Anouk van Tiel Deze avond staan er zes optredens gepland, waarbij elke artiest een eigen muzikale versie van het gedicht van Joke van Leeuwen zal spelen. Poetracks talent Down in Norway mag vanavond aftrappen en verovert haar podiumplek door een erg donkere stem te laten horen. Mensen kijken aandachtig toe en die paar verkeerd gemikte noten doen niet af aan de tekstuele nummers die perfect bij dit festival passen. Case Mayfield lijkt door een zure appel heen te moeten bijten wanneer hij een zucht en een steun laat vallen na zijn versie van het gedicht. Het is niet stil in de driekwart gevulde zaal, wat de aandacht van zijn fijne stem doet afdwalen. ‘Als je niks kan horen, komt dat waarschijnlijk omdat je er doorheen ouwehoert’, merkt de ietwat geïrriteerde Mayfield op en het volume van zijn gitaar gaat omhoog. Nijmegen Rockcity-band Automatic Sam pakt dit anders aan en overstemt de zaal. Wat leek op een korte intro van het gedicht, wordt een twintig minuten lange ode aan het gedicht. Nijmegen mag potverdomme trots zijn; luid kan luider, hard kan harder en snel kan sneller. Zweetdruppels vallen op het podium en het geluid wordt nog krachtiger. Naast muziek presenteert Wintertuin vanavond het boek BANDEET, over het eten dat bands vooraf aan hun optreden krijgen voorgeschoteld. De speciaal hiervoor samengestelde band Bandeet Eetband, met bekenden uit verschillende Nijmeegse bands, speelt een aantal eet-gerelateerde covers. Porties stoofvlees en kleine perzikgebakjes worden ondertussen rondgebracht, en de band sluit af met een verrassend goede muzikale versie van ‘Wildverband’. Zanger Tommy Ebben brengt hierna met zijn akoestische gitaar weer wat rust in de zaal, maar mist iets pakkends. De slotact van het Belgische Kenji Minogue brengt sciencefictionsferen en de zingende dames winden zich nogal op. Als dit een hit is in België, loopt Nederland waarschijnlijk achter of houden wij simpelweg meer van onze eigen Rockcity. Het optreden is wel typerend voor de variété van de hele avond. Zes verschillende versies van ‘Wildverband’ en zes wisselende optredens verder, snap je dan ook meer de verwarrende, verrassende en tot nadenken aanzettende bedoeling van literatuur. Welkom op het Wintertuin Festival en tot de volgende.

 

Donderdag tot en met zondag vond het literaire festival Wintertuin plaats. Dit jaar was het thema literatuur en muziek. ANS bezocht het festival op de zaterdagavond in Doornroosje. Onder het mom van Spoken & Plugged spraken muzikanten en schrijvers over hun liefde voor het andere kamp. ANS liet zich goedmoedig voorlezen en toezingen. Tekst: Tijs Sikma Foto's: Mike Ruth Creatievelingen Tussen het publiek bevindt zich de oude garde creatievelingen, type geitenwollen hippie, die zij aan zij staan met de nieuwe garde; modieus, jong en knap, met een vleugje hipster. Om als letterkunstenaar of literatuurminnaar erkend te worden, wil je wel als zodanig herkend worden. Literatuur en muziek hand in hand Tijdens de voordrachten gaan mooi geklede gedichten hand in hand met niet te doorgronden kunststukjes. Zo vertelt Arthur Japin, begeleid door stemkunstenares Greetje Bijma, letterlijk en figuurlijk indianenverhalen. Japin draagt erg gevoelig voor en Bijma brengt wonderbaarlijke geluiden voort. Iemand die het betreffende boek niet heeft gelezen, moet zich toch af en toe achter de oren krabben: ‘Waar heeft hij het nou toch over?’ Dichter Pim te Bokkel krijgt muzikale ondersteuning van singer-songwriter Douwe Bob. Soms blijven zinnen beklijven, zoals ‘in de ochtendstraten ademt de herfst’, vaker blijven ze hun betekenis schuldig. Hij leest het geheel in ieder geval erg plechtig voor en de country-liedjes van Douwe Bob worden ondubbelzinnig goed gebracht. Later op de avond interviewt Volkskrant-columnist Henk van Straten dichter Ilja Leonard Pfeijffer en rockicoon Bennie 'Oerend Hard' Jolink. Ook in dit interview komt de spanning tussen poëzie en pretentie terug en wordt er gesproken over de 'aversie en ambitie ten opzichte van de literaire wereld'. Jolink haalt bijvoorbeeld uit naar de narcistische BN'ers. Toch kan ook hij het niet laten ons mee te delen dat hij werken van grote Russische schrijvers heeft gelezen en dat hij nooit bang is - dat hij geen angst kent, noemt hij een afwijking. Voorgelezen worden Iedereen die als kind vroeger is voorgelezen, weet hoe heerlijk het kan zijn. Ondanks dat je niet altijd het hele verhaal begreep of alle woorden wist, bleef het spannend. Dat je vader zich dan voordeed als iemand die hij niet werkelijk was, maakte de woorden juist mysterieuzer. Daardoor was je meer geneigd het toch te willen begrijpen. Voor de dichter en de muzikant is het daarom misschien een noodzaak om pretentieus te zijn en moeilijk te doen, en is dit de charme van het vak. Toch is er ook duidelijk opluchting voelbaar wanneer aan het eind van de avond de voetjes van de vloer kunnen dankzij het optreden van Magnus, het dance-elektroproject van dEUS-frontman Tom Barman en techno-dj C.J. Bolland. De beukende beat blijft voor velen dé universele en meest begrijpelijke vorm van communicatie.

 

Deze week is het Wintertuinweek. Donderdag tot en met zaterdag staat Nijmegen in het teken van het grootste literaire festival van het land. Ook op ANS-Online maak je Wintertuin mee. Zo zullen we aanwezig zijn bij de colleges op de campusdag van onder anderen 'Rembo' Maxim Hartman en beoordelen we de masterclasses van dichter Mark Boog en kunstenaar Vincent Koreman. Op vrijdag zijn we bij Poetracks in Doornroosje en op zaterdag is natuurlijk het Wintertuinfestival met onder anderen Wim T. Schippers, P.F. Thomése, Tonnus Oosterhof, Dennis Gaens en Hanneke Hendrix. Wil je daarvoor kaarten winnen? Dat kan hier. Daarnaast doet ANS een geheel eigen duit in het Wintertuinzakje. Aanstaande donderdag ben je van 11.00 uur tot 14.00 uur welkom in De Refter voor 'ANS Presenteert' op de campusdag van Wintertuin. Eet je bammetjes onder het genot van poëzie, literatuur en muziek. Zo zullen de ANS-columnisten, waaronder Laura van der Vet (Mensenkinderen) en Niek Janssen (Dixi) hun kunsten vertonen, is er poëzie van Tim Pardijs van de Literaturjugend en hoor je de muzikale klanken van singer/songwriter Roel Smeets. Tot morgen in De Refter!

 

Van 27 tot en met 30 november vormt Nijmegen het podium voor literair festival Wintertuin. In het kader van het thema van dit jaar, ‘de ontmoeting tussen literatuur en muziek’, stelt ANS vijf vragen aan verscheidene gastsprekers en muzikanten. Dit keer wordt schrijver Arthur Japin aan de tand gevoeld. Tekst: Kim Saris Foto: Mike Ruth Welk geluid wil je met je werk ten gehore brengen? ‘Een lied dat je hoort twee nummers voor het eind van de musical. Het bijna finalelied, waarin iemand opbouwt naar de finale toe, waar de hoop in zit. Het is zoeken naar die hoop en dat loont, dat is wat ik zoek. Voor alle hoofdpersonen in mijn boek geldt dit: het begint met een vraag voor mensen die echt geleefd hebben, waarvan je denkt: ‘God, mens, hoe heb je dát gedaan?’. De zoektocht naar het antwoord op de vraag, dat is de essentie van de roman. Het antwoord op de vraag is altijd hoop, de personages hebben altijd ergens hoop op en hoop uit geput. Ik ben iedere keer benieuwd wat voor oplossing ze gevonden hebben. Als je het zou moeten vertalen naar muziek, is dat het. Als je in de put zit en je weet niet meer hoe je het moet aanpakken, dan zit ik er 'wham' bovenop.’ Stilte of lawaai? ‘Stilte! Stilte, stilte, stilte. Ik zou nooit meer hoeven te praten. Nooit meer woorden te hoeven zeggen als het niet nodig is. Absoluut de stilte dus, ik heb geen woorden nodig en geen letters.’ Wat klinkt je als muziek in de oren? ‘Een geliefde die blij is om je te zien en iets liefs zegt. Er zijn geen woorden voor nodig. Als je ziet dat iemand blij is om jou te zien, dan is alles al gezegd.’ Wat verstoort je ritme? ‘Het geluid of de aanwezigheid van anderen, die niet in mijn rol of stuk spelen. Ik ben altijd bezig om een decor te maken waarin ik zelf alles waar kan maken. Mensen die dwars door mijn decor heenlopen, moeten niet meespelen. Ze kunnen het niet, begrijpen het niet of omdat ze het niet weten. Dat verstoort mijn ritme. Hoe stiller het is binnen het decor, hoe beter ik mijn eigen verhaal kan vertellen.’ Waar zit voor jou de muziek in? ‘In beweging. Ik kan muziek maken met mijn lijf. De ruimte vullen, daarin vind ik muziek en het laadt me op. Als je mijn boeken letterlijk wilt nemen, ben ik gevormd door musicals vroeger als kind. Net als in het geval van theater, bestaan mijn boeken uit scènes. Dat gebeurt niet bewust, maar gewoon omdat ik eraan denk. Als ik een scène heb geschreven waarin twee mensen met elkaar in een ruimte zitten te praten, dan wil ik dat ze voor de afwisseling in een grote scène de straat op gaan waar veel geroezemoes is. Ik kan niet ontkomen aan de traditionele theateropbouw van vier à vijf aktes en mijn boeken zijn allemaal op dezelfde manier opgebouwd. Het zit van nature in mij en ik kan er niet van loskomen. De personages komen toevallig in me op, ik vind het leuk om iedere keer een ander personage te spelen. Ieder personage staat voor hetzelfde probleem, maar hoe lost dit ene personage dat probleem op? De dag dat ik het idee voor De overgave (2007) vond, had ik ook een ander idee in mijn gedachten. Blijkbaar is dat het moment waarin je goed staat en denkt: kom maar op met deze rol. Het is een manier om te kunnen acteren, zonder op het toneel te hoeven staan.’

 

Cultuur op de Campus geeft op ANS-Online maandelijks drie cultuurtips met toelichting. Om uit de bomvolle cultuuragenda’s iets leuks te pikken valt niet mee. In Nijmegen is er veel aanbod, maar weten studenten wel hun weg te vinden? Om ze een klein voorzetje te geven komen hier drie tips voor de maand oktober!1. Deelstaat = Extrapool + Common Room Kunstenaars uit Indonesië en Nederland komen samen in Extrapool. Het belooft een muzikale ontmoeting te worden waarin traditie en vernieuwing samengaan. De eerste publiekspresentatie vindt plaats op zaterdagavond 27 oktober, de eindpresentatie op zondag 4 november. Deelstaat = Common Room is het derde buitenlandse kunstenaarsinitiatief dat op uitnodiging van Extrapool naar Nederland komt voor het residentieproject Deelstaat =. De voorgangers zijn Oda Projesi uit Turkije en Sandarbh uit India. Common Room uit Bandung, Indonesië, is een platform voor verscheidene activiteiten: exposities, filmvertoningen, workshops, lezingen, discussies, kleinschalige concerten, culturele festivals en meer. Datum: zaterdag 27 oktober t/m zondag 4 november Locatie: Extrapool, Tweede Walstraat 5, Nijmegen Entree: gratis Meer informatie: Extrapool of Commonroom 2. Filmquizzz Altijd al willen testen hoeveel jij weet over film? Of wil je ontdekken of je vrienden écht wandelende filmencyclopedieën zijn? Doe dan mee aan de filmquiz in het CultuurCafé. Beleef een gezellige avond met een hapje en een drankje en maak kans op mooie prijzen met je medequizzers. Je kunt je inschrijven door een mail te sturen naar film@cultuuropdecampus.nl of door je op te geven op de avond zelf. We raden aan om je als groep in te schrijven met maximaal vijf personen. Om je een voorsprong op de quiz te geven, heeft quizmaster Bart van Oort alvast een vraag voor je: wat hebben Alicia Keys en Daniel Craig met elkaar gemeen? Datum: woensdag 14 november Tijd: inschrijven 20.00 uur, start 20.30 uur Locatie: CultuurCafé, Collegezalencomplex, Mercatorpad 1 Entree: €1,50 Meer informatie: mail naar film@cultuuropdecampus.nl 3. Wintertuinfestival Wim T. Schippers, Maxim Hartman, Spinvis, P.F. Thomése, Tonnus Oosterhoff, dj’s Torre en Jop (De Staat), Mauro Pawlowski (dEUS), Christiaan Weijts, Yori Swart, Onno Blom, Ivo Victoria, Dennis Gaens en nog zo’n 90 andere schrijvers, dichters, muzikanten, kunstenaars en wetenschappers treden op tijdens het Wintertuinfestival. Het grootste literatuurfestival van Nederland buigt zich over de ordening van het universum, ofwel de kunst van het verzamelen. Daarnaast toont Literair Productiehuis Wintertuin op dit veertiende Wintertuinfestival vele prachtige producties op het snijvlak van literatuur en andere kunsten. Datum: donderdag 22 november t/m zondag 25 november Tijd: variërend Locatie: Radboud Universiteit, Lindenberg Theater, Doornroosje en VillaLUX in Nijmegen Entree: variërend, CJP/studentenkorting Meer informatie: website Wintertuin

 

'Wilders overweegt samenwerking met PVV-fractie', 'Consumentenbond: brandalarm met snoozeknop onveilig' en 'Facebook komt met like-like button'. Satirische website De Speld - 'uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws' - brengt parodieën op de actualiteit alsof zij werkelijkheid zijn. Inmiddels heeft de site meer dan 109 duizend volgers op Facebook en vormt zij een dagelijkse portie vermaak voor liefhebbers van de actualiteit. Oprichter en hoofdredacteur Jochem van den Berg verzorgt vandaag een masterclass op de campus tijdens de eerste dag van het Wintertuinfestival. ANS sprak hem alvast over morele grenzen, zijn redactie en een maatschappijkritische houding. Het idee voor De Speld kreeg Jochem van den Berg tijdens het lezen van de Metro in de trein. 'Ik dacht: eigenlijk zouden we veel betere onzin moeten hebben.' Geïnspireerd door het Amerikaanse The Onion - 'America's finest news source' - ging hij op onderzoek uit en zo ontdekte hij dat de meeste moderne, westerse landen al een satirisch nieuwsplatform hadden. In 2007 besloot Van den Berg samen met een groep vrienden in de Nederlandse variant te voorzien. Dienden deze buitenlandse voorgangers als een voorbeeld voor jullie? 'Ja en nee. Wij pretenderen niet het idee van een satirische nieuwssite te hebben bedacht, natuurlijk  keken wij naar buitenlandse collega's. Toch heeft ieder land weer zijn eigen taal en cultuur en bovendien ander nieuws, dus wij moesten zelf uitvinden wat in Nederland het beste werkt. 'Bij ons zie je bijvoorbeeld minder sierlijk taalgebruik, we schrijven meer sec. Of we ook harder zijn dan in andere landen? Dat denk ik niet. The Onion bijvoorbeeld kan ook flink uithalen bij tijd en wijlen.' Over dat hard zijn gesproken: jullie trekken allerlei gebeurtenissen en ontwikkelingen in het absurde, dat kan pijnlijke situaties opleveren. Hebben jullie binnen de redactie wel eens discussies over morele kwesties? 'Met satire zoek je grenzen op, natuurlijk hebben we daar dan discussie over. Dat gebeurt bijvoorbeeld bij rampen of mensen die overleden zijn, het kan heel gevoelig liggen als je hier iets mee doet. Zo hadden wij voor de begrafenis van prins Friso een stuk met een verwijzing naar het Koningslied klaarliggen waarvan wij uiteindelijk toch besloten het niet te plaatsen.' Met 'Nabestaanden hinderen NOS-berichtgeving Filipijnen' haaktenjullie toch in op orkaan Haiyan. Waarom was dit wel acceptabel? 'Daar hebben wij helemaal geen discussie over gehad. De NOS deed in meerdere items verslag van mensen die geen tickets meer konden krijgen om de rampgebieden te verlaten. Vervolgens zeiden ze dat ze zelf gelukkig wel tickets hadden kunnen bemachtigen. Dit stuk was gewoon regelrechte kritiek op de NOS.' Het is voor te stellen dat bepaalde opvallende situaties of personen zich goed lenen voor jullie stukken. Waren jullie bijvoorbeeld blij met de komst van Geert Wilders? 'Nee, de PVV werkte zelf al met uitvergrotingen en dat maakte het voor ons lastig. Wilders ging zoveel rare voorstellen doen dat je met satire niet meer in de overtreffende trap kon. De partij was het absurde zelf al voorbij. We hebben toen op andere manieren naar de situaties moeten kijken en dat is ook wel gelukt. Toen zoveel leden uit de partij werden gegooid vanwege dubieuze carrières, hebben wij geschreven over een PVV'er die werd weggezet omdat zijn intellectuele verleden aan het licht kwam.'

UITGELICHT - Richard de Mos uit PVV gezet na onthullingen over intellectuele verleden http://t.co/iyCHTflD — De Speld (@DeSpeld) 7 juli 2012

Satire is snel maatschappijkritisch. Is dit ook een van jullie doelen?  'Soms nemen we een duidelijk standpunt in, ja. Dat gebeurde onder andere bij de Zwarte Piet-discussie. In reactie op de Pietitiekwamen wij met een Koloniepetitie.' Op deze Facebookpagina riepen zij de mensen op om te strijden 'tegen het kwijtraken van onze koloniën'. Een duidelijke verwijzing naar het racistische verleden van de Sinterklaastraditie. Op de site bekritiseerden ze de eeuwige discussie met berichtenals 'Columnisten in training voor Zwarte Pieten-discussie'. Toch neemt De Speld bij lang niet alle onderwerpen bewust een standpunt in. 'Ideologische discussies hebben we binnen de redactie nooit. Daar komen we toch niet uit, want er lopen hier zowel veel linkse als rechtse mensen rond.' Na lancering van de website werd het schrijversteam geleidelijk uitgebreid tot de huidige groep cabaretiers, journalisten en promovendi. 'Zo is het een beetje een bij elkaar geraapt zooitje geworden.' Hoe verloopt het denkproces binnen deze redactie? 'We werken heel veel samen. Als iemand een idee heeft gooit hij het in de groep. Alle slechte voorstellen worden met stilte beantwoord en alle goede worden aangemoedigd. Hard, maar eerlijk dus.'

Leontien van Moorsel eerste 'compromis-Piet' pic.twitter.com/7Uz3sOPoa3 — De Speld (@DeSpeld) 12 november 2013

Jochem van den Berg geeft vanmiddag van 12.30 tot 14.00 uur een masterclass in de zijzaal van de Refter. Meer informatie over deze lezing of andere onderdelen van het Wintertuinfestival - waaronder natuurlijk ANS Presenteert - vind je in het programmaboekje. Tekst: Kiki Kolman Foto uit eigen archief Jochem van den Berg

 

In de laatste tien dagen van 2013 blikt ANS terug op een opmerkelijk jaar. In overzichten vatten we de memorabele en bijzondere momenten samen, lachen we om idiote plannen van Bussemaker en rakelen we eigenaardige nieuwtjes op. Vandaag: culturele knallers. 5. Radboud Rocks Ter ere van het negentigjarige bestaan van de universiteit werd op 16 mei 2013 het eendaags festival Radboud Rocks georganiseerd. Het partijtje kostte de universiteit zo’n 125.000 euro, maar voor dat geld mochten 7500 studenten, dokters, docenten, andere medewerkers en hun aanhang genieten van de klanken van onder anderen Ilse de Lange, Racoon en rapper Fresku. Door aanhoudende regen viel de verjaardag helaas een beetje in het water, duizend feestgangers besloten lekker droog thuis te blijven. Natuurlijk trok ANS zich geen klap aan van het weer en vierde het feestje van op eigen bodem gewoon mee. 4. Kaf en Koren Ook dit jaar organiseerde Cultuur op de Campus de strijd om de titel ‘beste studentenband van Nijmegen’. Negen bands met leden van de RU of HAN presenteerden zich tijdens de voorrondes in het Cultuurcafé. Van Nederlandstalige pop tot punkmuziek, de stijlen liepen zeer uiteen. Uiteindelijk werd niet alleen de jury- maar ook de publieksprijs gewonnen door de band Rectum Raiders. Met hun glimmende leggings, blote basten en niet te vergeten de komkommers met slagroom trokken ze tijdens de voorrondes en de zinderende finale in Doornroosje de aandacht. 3. Steven de Peven Regelmatig wordt de middenpagina van de papieren ANS gesierd met creatieve werken van allerhande kunstenaars. In februari (.pdf) was het de beurt aan Steven de Peven, niet alleen kunstenaar, maar ook DJ en programmamaker. Hij stelde werk uit zijn serie TheSign tentoon, waarbij hij zelfgemaakte verkeersborden in de wildernis van de Nederlandse wegenstructuur plaatst. Of dat mag? In het interviewop onze website verklaarde hij: 'De gemeente heeft een schroefboor, dus ze kunnen het makkelijk weer weghalen.' 2. Stukafest Dicht opeengepakt in krappe studentenkamertjes kon er op 6 februari genoten worden van het Stukafest. Het aanbod van het studentenkamerfestival was weer zeer divers: kunst, literatuur, muziek en meer kon in Nijmeegse studentenhuizen worden bewonderd. ANS was erbij en deed beeldend verslag van 'carnavalsafkrakers' en moderne dans. Ons goede voornemen voor 2014 is in ieder geval dat wij dit feestje wederom niet aan ons voorbij laten gaan. 1. Wintertuin Niet alleen muziek, maar ook literatuur, masterclasses en jong (dichters)talent: Wintertuin mag als het grootste literair festival van Nederland natuurlijk niet ontbreken in dit lijstje. ANS bezochtonder andere de masterclass van schrijver Herman Brusselmans, die zijn vunzigheid maar al te graag uitstrooide over de aanwezigen, interviewdede man achter De Speld en deed zelfeen duit in het literaire zakje.

 

Lees meer

Van 27 tot en met 30 november vormt Nijmegen het podium voor literair festival Wintertuin. In het kader van het thema van dit jaar, ‘de ontmoeting tussen literatuur en muziek’, stelt ANS vragen aan verscheidene gastsprekers en muzikanten. Dit keer wordt singer-songwriter Douwe Bob aan de tand gevoeld.

Tekst:Marit Willemsen
Foto's:Mike Ruth

Welk geluid wil jij met je teksten laten horen?
'Een boodschap of iets dat ik wil doorgeven, zit niet echt in mijn muziek. Ik maak geen bewuste keuze, waardoor ik kan zeggen: “Ik wil mensen dit geven of ik wil dit doen.” Het is heel moeilijk om zoiets te zeggen zonder zweverig te klinken, maar het gebeurt gewoon en het komt eruit. Ik ben helemaal niet zweverig namelijk. Ik hoop wel dat mensen uit mijn muziek kunnen halen wat zij willen. Als ze bijvoorbeeld troost of geluk zoeken, hoop ik dat ze dat vinden. Ik denk trouwens dat je niet moet gaan schrijven om mensen te overtuigen van jouw mening. Ik ben geen priester, weet je. Het is niet aan mij om mensen te vertellen wat ze moeten doen.'

Stilte of lawaai?
'Ik ben geboren in het centrum van Amsterdam, dus ik ben niet heel erg gewend aan stilte. Toch was het eerste dat ik deed toen ik zelf een beetje geld ging verdienen met muziek, een stukje land kopen met kippen en een geit. Daar kon ik dan mijn rust vinden. Als ik echt moet kiezen, ga ik toch voor lawaai. Ik heb bijna al mijn nummers in het lawaaierige Amsterdam, maar bijvoorbeeld ook in Marrakech, geschreven.'

Wat klinkt jou als muziek in de oren?
'Het klaarkomen van een vrouw.'

Wat verstoort je ritme?
'Ikzelf denk ik, wanneer ik niet blij ben met mezelf. Wanneer ik niet aardig ben tegen vrienden of familie en wanneer ik geen liefde kan geven of krijgen.'

Wanneer zong je voor het laatst een toontje lager?
'Dat deed mijn moeder. Zoals elke kwajongen door zijn moeder op zijn nummer wordt gezet. Ik ben een kwajongen en dat zal ik wel blijven, natuurlijk.'

Waar zit voor jou muziek in?
'Ik hoop dat ik kan blijven doen wat ik wil doen en dat nog meer mensen mijn muziek horen. Ik hoop dat ik op een dag een gezin kan onderhouden door wat ik nu doe. Dat ik mijn kinderen naar een goede school kan sturen en een mooie bontjas voor mijn vrouw kan kopen.'

 

Van 27 tot en met 30 november vormt Nijmegen het podium voor literair festival Wintertuin. In het kader van het thema van dit jaar, ‘de ontmoeting tussen literatuur en muziek’, stelt ANS vijf vragen aan verscheidene gastsprekers en muzikanten. Dit keer wordt schrijver Gerjon Gijsbers aan de tand gevoeld. Tekst: Saskia Verheijden Foto: Wintertuin Welk geluid wil je met je werk ten gehore brengen? ‘In mijn werk zit eigenlijk helemaal geen boodschap. Waar het voor mij om gaat, is dat het hoofdpersonage zijn weg door het leven vindt. Dat kan op alle mogelijke manieren. Daarom zitten er ook geen morele kwesties in mijn werk.’ Werk je liever in stilte of lawaai? ‘Ik heb altijd muziek aan staan, dus ook tijdens het schrijven. Vooral op hiphop kan ik fijn werken. Op de middelbare school heb ik een enorme hiphop-periode gehad. Tegenwoordig ben ik daar vanaf, maar daar grijp ik alleen nog op terug als ik ga schrijven. Op die manier kom ik in een soort flow die me heel erg helpt bij het schrijven.’ Wat klinkt jou als muziek in de oren? ‘Al het geluid eigenlijk wel. Dat kan het piepen van een schommel zijn, maar ook iemand die iets voordraagt zijn. Vooral dat laatste klinkt mij als muziek in de oren. Ik kan daarentegen niet tegen geluiden waar je je niet op kunt voorbereiden. Bijvoorbeeld wanneer iemand zijn bord laat vallen, of iets anders waar je van schrikt.’ Wat verstoort je ritme? ‘Dat is vooral mijn eigen leefpatroon denk ik. Mijn ritme wat betreft slapen en eten is niet goed, waardoor ik dus mijn eigen ritme verstoor.’ Waar zit voor jou muziek in? ‘Ik zie vooral toekomst in mijn eigen schrijven. Ik hoop daar dan ook nog veel muziek uit te putten. Zelf schrijf ik veel over muziek; ik maak namelijk radiocolumns. Ik kies dan een nummer waar ik een column bij schrijf of andersom. Dit hoop ik in de toekomst te kunnen blijven doen. De link tussen literatuur en muziek is daarom erg belangrijk voor mij. Je zou kunnen zeggen dat het thema van dit jaar op mijn lijf is geschreven.’

 

In het kader van het Wintertuinthema ‘het leven is al zwaar, laat de literatuur licht zijn’ stelt ANS-Online vijf vragen aan verscheidene gastsprekers en muzikanten. Ditmaal: Hanna Bervoets. Hanna Bervoets (29) heeft tot nu toe drie romans op haar naam staan en is daarnaast bekend van haar vaste column in de Volkskrant. Haar laatste boek, Alles wat er was, is een apocalyptisch verhaal over een groep mensen die na een verschrikkelijk knal van onbekende oorsprong vast komt te zitten in een school. Afgelopen zaterdag ging Bervoets op het Wintertuinfestival in discussie met schrijvers Marten Mantels en Joost Vandecasteele over sciencefiction in de Nederlandse literatuur en hun eigen werk. ‘Het cliché dat elk sciencefictionboek eigenlijk over nu gaat is ook voor mijn boek waar. Voor mij is sciencefiction een manier om eens goed te kijken naar ons dagelijks bestaan.’ Tekst: Loes de Veth Foto: Persfoto Heeft u liever licht of donker? ‘’Licht, zeker weten. Nu het steeds vroeger donker wordt, let ik er heel erg op dat ik een uur licht per dag neem. Anders word ik somber. Ik werk vanuit huis en daar is het ook nog eens vrij donker, omdat ik lui ben en slecht met interieurs. Ik heb overal maar één peertje hangen, dus ik moet bewust mijn licht pakken.' Wat kan volgens u het licht niet verdragen? ‘‘Ik erger me eigenlijk niet zo snel en zal ook niet zomaar zeggen dat ik bijvoorbeeld dierenmishandelaars haat. In plaats daarvan probeer ik drijfveren te achterhalen. Bij een zeehondjesknuppelaar vraag ik me dan af "wie ben jij?" en "in welke context leef jij dat het oké is om zeehondjes neer te knuppelen?". Ik zoek graag naar nuance, dus wat voor mij het licht niet kan verdragen zijn de zwart-witdenkers die dat niet doen.' Waarom verdient uw werk het in de spotlight te staan? ‘‘Verdienen vind ik een groot woord, niets verdient het. Ik vind het natuurlijk wel fijn dat er aandacht is voor mijn werk en dat ik niet voor niets schrijf. Daarmee heb ik het geluk dat ik maak wat ik wil maken en dat er mensen zijn die dat graag willen lezen. Dat komt denk ik doordat ik heel erg van plot houd en verhalen schrijf waarin dingen gebeuren. Dat maakt mij toegankelijk. Dat wil niet zeggen dat ik de spotlight verdien of dat er objectieve criteria bestaan om mijn werk als “goed” of “niet goed” te beoordelen. Het is een kwestie van smaak en gelukkig zijn er mensen die mijn smaak delen.' Wanneer tastte u voor het laatst in het duister? ‘‘Ik ben enorm slecht in het herkennen van hoofden. Mensen zeggen soms dat ze uren met me hebben gepraat op Lowlands, terwijl ik me daar niks van kan herinneren en alleen maar denk ‘”wie ben jij?”. Tegenwoordig stel ik me daarom voor met ‘”Ik ben Hanna, wij kennen elkaar toch?”. Laatst reageerde iemand door te zeggen dat we ooit seks hadden gehad. Toen voelde ik me zo dom. Gelukkig bleek hij een grapje met me uit te halen.' Waar heeft u een zwaar hoofd in? ‘‘Wat een moeilijke vragen. Ik heb er een zwaar hoofd in dat ik een goed antwoord kan geven op deze vraag.’ Gelukkig komt Marten Mantel, die eerder meedeed aan de discussie over sciencefiction en bevriend is met Bervoets, net langslopen. Bervoets:‘ 'Marten, kom mij helpen. De vraag is waar ik een zwaar hoofd in heb, wat zou jij zeggen?' Mantel: ‘Misschien een vervelende eigenschap waar je denkt nooit van af te zullen komen? Zoals die uitslag op je kont!' Bervoets: ‘‘Die heb ik niet hoor. Nu ga ik ook iets vies over jou zeggen, met die schimmel in je navel.' Mantel: 'Daar kan je helemaal geen schimmel hebben.' Bervoets: 'Oké. In dat geval hebben wij er allebei een zwaar hoofd in dat iemand schimmel in zijn navel kan hebben.'

 

Van 27 tot 30 november vormt Nijmegen het podium voor literair festival Wintertuin. In het kader van het thema van dit jaar, ‘de ontmoeting tussen literatuur en muziek’, stelt ANS vijf vragen aan verscheidene gastsprekers en muzikanten. Dit keer wordt schrijfster Hanneke Hendrix aan de tand gevoeld. Tekst: Evy van der Aa Foto: Mike Nicolaassen, Wintertuin Welk geluid wil je met je boeken ten gehore brengen? 'In al mijn boeken keert het gegeven terug dat je als mens alleen in je eigen hoofd zit, want dat vind ik een interessant gegeven. Het lijkt net of je contact hebt met anderen, maar dat is niet echt zo omdat alles door je eigen filters heengaat. Daar gaat alles een beetje over. Verder stop ik overal het liefst zoveel mogelijk ontploffingen in.' Stilte of lawaai? 'Allebei. Ik heb ongeveer twaalf jaar zelf bij In de Blaauwe Hand achter de bar gestaan. Nu schrijf ik er graag, ik hou van geroezemoes op de achtergrond. Gedurende de laatste maand voor het boek klaar is, zit ik in mijn werkkamer. Bij het einde raak je namelijk echt gestrest. Vaak is het op dat moment prettig om geen mensen om je heen te hebben, zowel voor de ander als voor mijzelf.' Wat klinkt jou als muziek in de oren? 'Het geeft een fijn gevoel wanneer je met een groep bent en iedereen het naar zijn zin heeft. Voor mij is dat in de kroeg, bij een concert of als ik voor veel mensen gekookt heb. Ik blijf toch echt een horecamens. Aan de andere kant vind ik het heerlijk om tijdens vakanties de rust op te zoeken. Dan ga ik met mijn vriend rondtoeren, de bergen op en het bos in. Als ik voor een bepaald geluid moet kiezen, is dat het geluid van een vuurtje of een open haard. Al klinkt dit wel een beetje cliché.' Wat verstoort jouw ritme? 'Ik vind heel veel dingen niet leuk. Vaders die op hun kind 'moeten' passen en het dan papadag noemen, bijvoorbeeld. Of buren die techno draaien. Het pand naast me werd ooit gekraakt en daar woonden cokesnuivers, of ja, ze waren in ieder geval altijd wakker. Omdat ik hoorspelmaker ben, hebben de meeste van mijn klachten met geluid te maken. Ik kan er echt niet tegen als mensen op de radio smakken of een kikker in de keel hebben, dan word ik helemaal gek. Als je dat eenmaal hoort, kun je dat niet meer uitzetten. Ik kan daarom ook nooit ongedwongen naar de radio luisteren.' Waar zit voor jou muziek in? 'Dit is een beetje een saai antwoord, maar ik wil graag op dezelfde voet doorgaan. Een derde boek schrijven zou leuk zijn en er staan nog wat hoorspelen op de planning. Hopelijk kan ik van schrijven rond blijven komen, anders ga ik weer achter de bar staan. Dan pak ik een kladblokje erbij voor ideeën. Ik mis het werken in de kroeg heel erg, maar als je als schrijver een klotebaan hebt, zoals een kantoorbaan, heb je wel genoeg om over te schrijven.'

 

Van 27 tot en met 30 november vormt Nijmegen het podium voor literair festival Wintertuin. In het kader van het thema van dit jaar, ‘de ontmoeting tussen literatuur en muziek’, stelt ANS vijf vragen aan verscheidene gastsprekers en muzikanten. Dit keer wordt schrijver Henk van Straten aan de tand gevoeld. Tekst: Evy van der Aa Foto: Jeroen van Loon, Wintertuin Welk geluid wil je met je werk ten gehore brengen? 'Dat is een hele moeilijke vraag. Als ik het antwoord zou weten, dan kan ik denk ik geen goed werk meer maken. Voor mij moet het onduidelijk blijven. Ik zet me nergens tegen af. Mijn werk is geen manifest of propaganda en ik probeer niet met een kunststroming mee te voeren of me daartegen af te zetten. Dat speelt niet voor mij.' Stilte of lawaai? 'Stilte. Geluid kan ik wel verdragen tijdens mijn werk, maar ik mag geen tekst horen of mijn aandacht op een bepaald geluid focussen. In een Grand Café, zonder muziek, kan ik ook goed werken. Je hoort dan geroezemoes, bestek en borden, maar geen gesprekken. Woorden verstoren mijn schrijfproces. Ik werk graag in stilte of in een totaalpakket van geluid, een soort mooie ruis.' Wat klinkt jou als muziek in de oren? 'Als ik nu muziek zeg, is dat natuurlijk heel flauw. Ik luister graag naar goede grappen. Ook vind ik het fijn om te horen dat mensen lief zijn voor elkaar, iets aardigs zeggen of aardig zijn voor anderen. Ontroerende dingen, ja.' Wat verstoort je ritme? 'Bijna alles, dit interview bijvoorbeeld. Boekingen, dingen die moeten, afspraken of juist iets onverwachts: het leven verstoort mijn ritme. Ik heb kinderen en zoveel geld verdien ik niet met mijn boeken, dus ik word steeds uit het schrijven getrokken om dingen te doen die wel leuk zijn, maar mijn leven storen. Het leven zelf zit me in de weg, het liefst leef ik niet. Dat is trouwens niet helemaal waar. Ik wil ook geen schrijver worden die achter het raam met een asbak en sigaret zit, dat zou mij ongelukkig maken.' Waar zit voor jou muziek in? 'Schrijven is het enige dat ik kan, dat hoop ik tenminste op goede dagen. Daar wil ik mee doorgaan, gewoon nog mooiere en betere boeken schrijven. Doen wat ik altijd al doe, maar dan met meer bezinning en geduld, geen gehaast.'

 

In het kader van het Wintertuinthema ‘licht’ stelt ANS-Online vijf vragen aan verscheidene gastsprekers en muzikanten. Ditmaal: Herman Brusselmans. Hij is misschien wel de bekendste Vlaming in de lage landen en heeft al zestig boeken vol zwartgalligheid de wereld in gespuwd. Herman Brusselmans (56) gaat toch onvermoeibaar door met het schrijven van boeken en columns over honden, motoren en vrouwenbenen. Afgelopen donderdag toog hij naar Nijmegen om een college te geven over het hedendaagse boekenbedrijf. ANS stelde hem vijf ‘lichte’ vragen. Tekst: Bas Verkooijen en Cecile Vermaas Foto: Pleunie de Wild Heeft u liever licht of donker? ‘Licht, want ik ben bang voor de nacht. Ik leef als het buiten donker is, maar heb dan wel altijd de lamp aan. Muizen, beesten en inbrekers die onder het bed zitten, maken me bang. Ik ben eigenlijk een bang jongetje.’ Wat kan volgens u het licht niet verdragen? ‘Het liefdesleven van Jort Kelder. Dat moet totaal niet in het licht komen. Ik weet dat hij ooit Georgina Verbaan heeft gehad en nu heeft hij een nog mooiere vrouw gevonden. Toch wil ik Jort Kelder niet in het licht zien.’ Waarom verdient u het om in de spotlight te staan? ‘Dan moet ik natuurlijk gaan opscheppen over mijn eigen werk, maar ik verdien de spotlight eigenlijk wel door wat ik heb gepresteerd. Ik heb zestig boeken geschreven en oneindig veel artikelen, stukken en columns. Dus ik ben echt een hele harde werker die toch wel zijn verdienste heeft in de Nederlandse literatuur.’ Wanneer tastte u voor het laatst in het duister? ‘Toen een paar weken geleden de elektriciteit uitviel. Het was midden in de nacht en ik was ook nog alleen. Alles viel uit en de hele straat werd donker, dus ik sloeg wel even in paniek. Ik heb met het licht van mijn aansteker een paar kaarsen gevonden en daar zat ik dan in het kaarslicht een beetje te wachten totdat het licht weer zou aangaan. Dat gebeurde na twintig minuten, maar dat waren wel de hardste twintig minuten van mijn leven.’ Waar hebt u een zwaar hoofd in? ‘Ik heb een zwaar hoofd in de toekomst van de wereld. Met die klimaattoestanden en oorlogen die niet opgelost worden. Afijn, de wereld is altijd een moeilijke, slechte plek geweest voor veel mensen om in te leven, maar het is nu wel duidelijk aan het worden dat het helemaal niet goed gaat, met die tyfoon bijvoorbeeld. Onze kinderen zullen het moeilijker hebben, tenzij de mensen verstandiger worden. Maar goed, het leven is eigenlijk wel leuk, hè.’

 

Duffe opsommingen of ultiem entertainment? Tijdens het Wintertuinfestival verschanst ANS zich in de collegebanken om een genadeloos oordeel te vellen over de gastsprekers. Tekst: Wouter Exterkate en Anders Hoendervanger Foto: Pleunie de Wild Spreker: Herman Brusselmans Uitstraling: Gentse zwerver Inhoud: Beffen en literatuur Eindcijfer: 8,5 Schrijver Brusselmans loopt nonchalant de trap van CC1 af. In het kader van Wintertuin verzorgt hij een college over literair management. Na zijn slordige schoudertasje te hebben neergelegd op tafel begint hij aan een essay over een beginnend auteur. Brusselmans blijkt zelf de literair manager van auteur 'Joris van Damme'. In die rol geeft hij hem tal van adviezen. 'Je hebt eerst een pseudoniem nodig, want die naam kan echt niet. Als je een Griek was geweest dan was "Patmoskanniebeffenjos" een goede naam, maar ook Hugo Mulisch of Harry Claus zijn prima opties.' De Belg heeft al snel de lachers op zijn hand. In het essay krijgt de fictieve jonge schrijver ook tips voor de titel van zijn debuut. Brusselmans vindt 'Ik lijk op mijn vader, want ik hou ook van jongetjes' niet al te best en doet andere suggesties. Na de voordracht gaat het college nog ruim een uur verder met vragen uit de zaal. In dit deel ziet de Vlaming kans om wat van zijn welbekende vunzigheid over de zaal uit te spuwen: 'Ik ben niet alleen de beste beffer van Vlaanderen, maar ook de snelste' en 'Mijn ex-naaidoos Tanja leest alles nog'. Daarnaast wil de schrijver nog het een en ander kwijt over de stand van zaken in de literaire wereld. De critici storen hem: 'Er zijn nog maar een paar critici en die liggen elkaar figuurlijk de hele dag te pijpen.' Enig pessimisme blijft niet onverbloemd. Brusselmans zit qua verkopen over zijn hoogtepunt, hij maakt zich zorgen om de toekomst van het boek in het algemeen en is chagrijnig over het gebrek aan literatuur in de toplijsten. Debuteren is moeilijk en ook een gevestigd schrijver kan niet veel goeds doen. 'Zelf heb ik zestig boeken geschreven en toch zijn velen het er over eens dat mijn derde boek het beste was. Op tv gaat het alleen over mijn befkunsten of mijn derde boek.' Brusselmans heeft het in de bijna volle collegezaal zichtbaar naar zijn zin en beantwoordt met plezier de vragen van de toehoorders. Alhoewel: één student krijgt een verbod opgelegd om nieuwe vragen te stellen. De reden? De schrijver kan geen vragen ontdekken in zijn minuten durende betoog. De zaal vindt het allang prima en giert het uit. Laatste oordeel der studenten De Vlaamse tongval deert het publiek niet, noch de vunzigheid die bij vlagen voorbij komt. Regelmatig galmt er een lachsalvo door het collegezalencomplex. De sfeer is gemoedelijk, enkelen halen tussendoor een biertje in het Cultuurcafe. Het college van de schrijver wordt goed ontvangen en na afloop gaan velen nog een Belgisch biertje drinken met de schrijver.

 

Duffe opsommingen of ultiem entertainment? Tijdens het Wintertuinfestival verschanst ANS zich in de collegebanken om een genadeloos oordeel te vellen over de gastsprekers. Tekst: Daan van Acht en Annemarie Verschragen Foto’s: Elise Talsma Spreker: Spinvis (Erik de Jong) Uitstraling: Authentieke artistiekeling Inhoud: Wirwar van indrukken Eindcijfer: 7,5 ‘Bij mij gaat het nooit ergens over, daarom ga ik vandaag praten over dingen die onderling niks met elkaar te maken hebben. Doe alsof we op een feest zijn en bemoei je er vooral mee.’ Sommige studenten in de zaal hebben hier bij voorbaat al rekening mee gehouden en nestelen zich met een glas rode wijn in de collegebanken. Spinvis aarzelt om te beginnen met spreken en kiest daarom voor zijn veilige gitaar. Zijn onwennigheid blijkt onnodig, aangezien het publiek al snel gecharmeerd is van Spinvis’ inspirerende manier van vertellen. Spinvis kiest ervoor om zijn college over de zeggingskracht van muziek te onderbouwen met verschillende uiteenlopende fragmenten. Uit zijn toelichtingen blijkt dat hij niet onderdoet voor een hoogleraar. Hij zegt het mooi te vinden met zijn songteksten beelden in de hoofden van luisteraars te toveren. Door middel van een snelcursus taalfilosofie, probeert hij uit te leggen dat taal voor iedereen een andere werkelijkheid schept. ‘Mensen proberen overal verbanden tussen te leggen, van drie losse woorden kunnen onze hersenen een verhaal vormen.’ Dat de zaal zelf verbanden moet leggen, wordt direct duidelijk: ‘Ik had een mooi bruggetje bedacht naar het volgende onderwerp, maar dat ben ik vergeten, dus ga ik maar gewoon door.’ Kort daarna wordt de zaal geconfronteerd met Amerikaanse punk- en rockster GG Allin, die graag naakt optrad en op het podium poepte. Spinvis contrasteert deze performance met die van huidige dj’s. ‘Wat ik hiermee wil zeggen? Niet zo veel eigenlijk.’ Na enig wikken en wegen komt er toch een boodschap naar voren: ‘Als je twee keer dezelfde grap maakt, ben je een hoer. Je voert een act op zoals de dj’s doen, in plaats van oprecht te zijn zoals Allin.’ Spinvis laat hiermee zien dat hij een verhaal wil vertellen en geen act wil opvoeren. Deze oprechtheid blijkt ook uit zijn laatste opgeluchte zin: ‘Gelukkig, ik heb de tijd vol gekregen.’ Het Laatste Oordeel der Studenten Spinvis ontpopt zich tot de ultieme publieksfavoriet. Zijn kennis, humor en soms oprechte klungeligheid vallen in de smaak bij jong en oud. De zaal geeft gretig gehoor aan Spinvis’ verzoek om vooral vragen te stellen en te discussiëren over de filmpjes. Fans heeft Spinvis duidelijk voldoende. Een jongen laat zelfs zijn voicemail inspreken door de tengere muzikant, waarna hij trots naar zijn vrienden zijn tong uitsteekt en duim omhooghoudt.

 

Duffe opsommingen of ultiem entertainment? Tijdens het Wintertuinfestival verschanst ANS zich in de collegebanken om een genadeloos oordeel te vellen over de gastsprekers. Tekst: Ronald Peeters en Felix Wagner Foto: Felix Wagner Spreker: Jochem van den Berg, hoofdredacteur De Speld Uitstraling: Onzeker grappig Inhoud: Satirisch gelach Eindcijfer: 7,5 'De geschiedenis van de satire, dat zou te lang duren.' Om toch een korte samenvatting te geven, begint Jochem van den Berg, beter bekend als hoofdredacteur van zijn spottende website De Speld, zijn favoriete satirici op te sommen. Het eerste half uur van het college wordt gevuld door naar filmpjes te kijken waarbij Van den Berg een toelichting geeft. Met voorbeelden als Monty Python en Charlie Brooker laat de satiricus zien waar hij zijn inspiratie vandaan haalt en wat zijn helden zijn op het gebied van satire. Hij zet het college voort met een toelichting op de verdiensten van de site. 'De Speld is een beetje het lichtpuntje tussen al dat duistere nieuws'. Dit wordt kracht bijgezet door voorbeelden van stukjes te laten zien die de laatste tijd veel views hadden op de site van Van den Berg. In 2008 en 2009 was De Speld langdradiger en veel minder scherp. Nu zijn de berichten niet langer dan driehonderd woorden. De twintig-koppige redactie heeft een geheime Facebookgroep waarin ideeën worden geplaatst. Die worden genadeloos afgemaakt of de hemel in geprezen. 'Het is keihard, maar eerlijk', zegt Van den Berg. De zaal lijkt blij te zijn met deze intermezzo's en het verhaal van Van den Berg komt meer tot zijn recht. Dat is maar goed ook, aangezien de aanwezigen bij het volgende onderdeel zelf aan het werk moeten. Het creatief brein achter De Speld wil laten zien dat humor nog niet zo makkelijk is. De aanwezigen worden opgedeeld in vier groepen en krijgen de opdracht om met nieuwsitems aan het werk te gaan en hier een satirische draai, zoals De Speld doet, aan te geven. De onderwerpen zijn door Van den Berg zelf uitgekozen en variëren van het schandaal rond dokter Corry tot een verslaggever van Powned die een pak rammel kreeg. Laatste oordeel der studenten De meeste aanwezigen waren vooral nieuwsgierig naar wie het gezicht achter De Speld is en naar de structuur van de berichten. De bezoekers hadden over het algemeen niet zo heel veel affiniteit met schrijven. Volgens een van de toehoorders was het een leuke en vooral ook zeer interessante masterclass. ANS had vanochtend een interview met Jochem van den Berg. http://www.youtube.com/watch?v=aHun58mz3vI het filmpje van Charlie Brooker