ANS

Afgelopen vrijdag werd bekend dat veel schakelaars aan de RU volgend jaar bijna 3000 euro betalen voor een premaster. Bij een schakelprogramma van meer dan 45 studiepunten moet er 2859 euro worden opgehoest. Niet alleen hbo'ers hebben daar last van, ook switchende bachelorstudenten. Aan de andere kant kost een premaster tot en met 30 studiepunten slechts 953 euro. ANS deed een rondgang langs een aantal (toekomstige) premasterstudenten met de vraag wat zij hier van vinden. Niklas de Vet, wilde premaster Bedrijfskunde doen ‘Ik studeer nu communicatie aan de HAN en wilde volgend jaar de premaster Bedrijfskunde doen om af te studeren richting Marketing. Maar door de enorme verhoging van het collegegeld en het wegvallen van mijn studiefinanciering zie ik er waarschijnlijk van af. Ik kan het me gewoon niet meer veroorloven, tenzij ik veel ga bijlenen. Ik ga nu proberen om mijn master in Duitsland te doen, daar betaal ik bijna geen collegegeld. Dit beleid zorgt er echt voor dat de klassenverschillen steeds meer zullen toenemen.’ Ardita Muja, premaster Sociologie ‘Na mijn master Pedagogische Wetenschappen ben ik dit jaar begonnen aan de premaster Sociologie. Het is erg lastig om als orthopedagoog aan de slag te gaan en sociologie leek mij erg leuk, daarom besloot ik om door te studeren. Of ik bereid was om 2859 euro te betalen voor mijn schakeljaar? Absoluut niet, veel te duur! Dan was ik wel gaan werken. Dit nieuwe beleid vind ik ontzettend zonde. Op een jonge leeftijd maak je al een belangrijke beslissing voor de rest van je loopbaan. Interesses veranderen en ik denk dat meerdere studenten er op latere leeftijd achter komen dat ze een andere studie toch leuker vinden. Die mogelijkheid moet er dan wel zijn, zonder dat het zoveel geld kost.’ Rutger Verhoeven, premaster Bestuurskunde ‘Het volgen van een premaster lijkt hierdoor onevenredig duur te worden. In mijn ogen is een premasterstudent vooral een bachelorstudent met een apart curriculum. De voorgeschreven vakken zijn reeds bestaande bachelorvakken, als student schuif je aan in het reguliere onderwijs. Daarnaast geldt nu het standaard collegegeld alleen voor het eerste jaar, als je er langer over doet dan betaal je het instellingstarief. Aan financiële prikkels dus geen gebrek. Bovendien krijgen universiteiten een fors bedrag per afgestudeerde. Tenzij premasters voor het volgen van reguliere vakken ineens onbetaalbaar zijn geworden, heeft de RU maar een jaar aan extra kosten om dezelfde afstudeerbonus te vangen. Hoezo niet rendabel?’ Tim Renes, premaster Communicatie- en Informatiewetenschappen 'Voor mij is de nieuwe regeling ideaal, ik doe een premaster van 30 studiepunten, dus ik betaal ook dit jaar maar de helft van het collegegeld. Hiervoor heb ik Engelse taal en cultuur gedaan en ik heb vooral vanwege mijn kansen op de arbeidsmarkt gekozen voor een communicatie master. Eigenlijk ging ik er van uit dat ik dit jaar 1835 euro moest betalen, dus dit was een leuke meevaller. Als het collegegeld bijna 3000 euro was geweest dan had ik er nog een keer over gedacht. Dan wordt het namelijk wel een erg prijzig circus.'  

 

Vandaag is de actieweek Wat Zijn de Plannen begonnen op de Radboud Universiteit. Komende week wordt geprobeerd jou bij te brengen hoe het ook alweer zit met alle onderwijsmaatregelen. Op de website watzijndeplannen.info is onder andere te vinden hoeveel collegegeld je gaat betalen voor een premaster, hoe het zit met de plannen rondom het leenstelsel en hoe lang je mag doen over je bachelor. Eind 2011 werd het initiatief gestart door de Universitaire Studentenraad, Dienst Studentenzaken, de studentenvakbond, koepelverenigingen en studentenfracties. Nu wordt er met een actieweek weer aandacht gevraagd voor de website en de vele maatregelen. Vorig jaar bleek de actieweek een daverend succes, na drie dagen was de website al meer dan 10.000 keer bezocht. De USR gaat dit jaar voor een nog groter bereik.

 

Terwijl (toekomstig) studerend Nederland zich bezighoudt met wat het leenstelsel voor hen betekent, maken de zuiderburen zich druk over de mogelijke extra toestroom aan Nederlandse studenten. Hoeveel Nederlanders kan het Belgische onderwijs nog aan? In Vlaanderen zijn ze bang dat het eigen financieringsstelsel van het onderwijs onder druk komt te staan. Ook daar wordt op het onderwijs bezuinigd, dat doen ze door het collegegeld voor Belgische termen fors te verhogen. Zelfs na de verhoging komt het bedrag dat je in België betaalt voor een jaar studeren niet in de buurt van de kosten in Nederland. Het aantal Nederlandse studenten dat de grens oversteekt voor een volledige opleiding, stijgt al jaren. Nu studeren 7604 kaaskoppen in België, twee jaar geleden waren dit zo'n 1500 studenten minder. De Belgische krant De Morgen weet wel waarom Nederlanders naar het buurland afreizen: 'De noorderburen worden gelokt door de kwaliteit van ons onderwijs, de vrije toegang tot bepaalde opleidingen en, last but not least, het lagere prijskaartje.'

 

De ambitieuze student die na een afgeronde studie nog een bachelor of master wil doen, betaalt zich vaak scheel. Waar deze enorme bedragen instellingscollegegeld aan worden uitgegeven, houden de universiteiten voor zich. Hebben studenten niet het recht om te weten waarvoor ze betalen?

Tekst:Marit Willemsen
Illustratie:Sanne Reckman

Dit artikel verscheen eerder in de maart-ANS

7.000 euro voor een collegejaar Rechten of 17.000 euro voor een jaartje Geneeskunde: wie na zijn afgeronde studie besluit een tweede bachelor of master te beginnen, moet diep in de buidel tasten. Sinds 2010 is de bijdrage van de overheid voor een tweede studie weggevallen. Universiteiten mogen hierdoor zelf bepalen wat ze vragen voor een collegejaar, dit bedrag noemt men instellingscollegegeld. Hoewel je voor een tweede bachelor gemiddeld 7.500 en een master 11.500 euro mag neerleggen, word je compleet in het duister gelaten over de berekening en opbouw van deze bedragen. Waar komt het geld aan ten goede en hoe weet je zeker dat je niet veel te veel betaalt? Begin januari stelde Tweede Kamerlid Mohammed Mohandis (PvdA) hierover kamervragen aan Jet Bussemaker, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Zij stelde een landelijk onderzoek in naar de openheid van universiteiten aangaande het instellingscollegegeld. Deze maand wordt duidelijk of Bussemaker naar aanleiding van het onderzoek meer transparantie zal afdwingen. Dit moet echt gebeuren, hoge prijzen verdienen een onderbouwing.

Verschil moet er niet zijn
Op de websites van Nederlandse universiteiten vind je tabelletjes met tarieven en chique collegegeldmeters, maar een uitleg over de instellingsbedragen ontbreekt. ‘Wanneer studenten om uitleg vragen, krijgen ze geen antwoord’, vertelt Mohandis. Studenten snappen volgens hem heus wel dat er meer moet worden betaald voor een tweede studie. ‘De extreme verschillen tussen universiteiten zijn echter onbegrijpelijk en onduidelijk.’ De voorbeelden liegen er niet om: een tweede studie Rechten hier aan de Radboud Universiteit (RU), kost je bijna 7.000 euro per jaar, aan de Universiteit van Amsterdam mag je 9.000 euro afrekenen. Ook de verschillen in de duurdere disciplines zijn opmerkelijk. Zo rekent de Universiteit Utrecht voor een bachelorjaar Geneeskunde 11.000 euro, de RU vraagt 17.300 euro en de Universiteit van Maastricht een verbijsterende 32.000 euro.

Verplichting en zekerheid
‘Onderbouwing van het instellingscollegegeld is niet alleen belangrijk, het is een wettelijke plicht’, zegt Cees Zweistra, voorzitter van de Stichting Collectieve Actie Universiteiten (SCAU). De SCAU vraagt al sinds de invoering van het instellingscollegegeld om meer transparantie over de hoge bedragen en is nog steeds verwikkeld in een rechtszaak hierover met acht Nederlandse universiteiten. Uitleggen waarom bepaalde prijzen worden gehanteerd, geeft de student een verzekering tegen misbruik. Mohandis: Zijn de hoge bedragen niet gewoon een manier om aan de student te verdienen? Een universiteit zou eens naar andere instellingen moeten kijken en vervolgens beargumenteren waarom zij meer of minder vraagt. Zijn er bijvoorbeeld meer contacturen of gespecialiseerde hoogleraren?’

Kop in het zand
Hoewel de RU niet de hoogste bedragen hanteert en je als RU-student voor een aansluitende studie het normale collegegeld betaalt, heeft ook onze universiteit lak aan de tarieven ‘van de overkant.’ Dit wordt pijnlijk duidelijk wanneer ANS de RU vraagt naar haar mening over de kwestie. ‘Wat andere universiteiten doen is aan hen’, meent RU-woordvoerder Martijn Gerritsen. Volgens hem is de opbouw van het instellingscollegegeld wel duidelijk genoeg. ‘Het instellingscollegegeld voor de RU is een aantal jaar geleden vastgesteld op basis van het wettelijk collegegeld, aangevuld met de overheidsbijdrage die we eigenlijk zouden ontvangen.’ ‘Zeggen dat je vroeger een bedrag kreeg en dit nu doorberekent, is echt niet voldoende’, vindt Zweistra. De Rijksbijdrage is gekoppeld aan de graad, de gehele duur van de bachelor of master, en niet aan één jaar zoals bij het Instellingscollegegeld.’ Bovendien heeft het SCAU in 2011 laten berekenen hoe hoog de gemiddelde bijdrage per student aan de RU zou zijn, namelijk 4.328 euro. Dit is de studentgebonden bijdrage in de onderwijskosten, exclusief wettelijke collegegeld. Tel hier volgens de logica van de RU het collegegeld bij op en je komt hoogstens op 6200 euro uit. Aangezien de rijksbijdrage niet ineens is verdubbeld, lijken tarieven als 17.000 euro erg absurd. ‘Ik heb de cijfers niet paraat’, aldus Gerritsen wanneer hij deze berekening hoort. Hij verwijst naar het jaarverslag van de RU, waarin niet wordt gerept over instellingscollegegeld. De woordvoerder sluit af met een laffe belofte. ‘De suggestie om over deze tarieven een algemene vermelding op de website te plaatsen, zullen we in overweging nemen.’

Kwestie van kunnen?
Willen de RU en andere onderwijsinstellingen gewoonweg geen duidelijkheid bieden, of weten zij echt niet hoe ze bijvoorbeeld de kosten voor een studie per student moeten berekenen? Volgens Zweistra zou het tweede mogelijk kunnen zijn, maar het boekhoudsysteem is in dat geval zwaar verouderd. ‘In bijvoorbeeld België en Australië zijn de kosten per student wel heel nauwkeurig in kaart gebracht’, stelt hij. Een andere reden voor de slechte transparantie is wat minder onschuldig. Zweistra: ‘Een zorgwekkend klein deel van de rijksbijdrage wordt daadwerkelijk aan onderwijs besteed, daar willen universiteiten mogelijk geen aandacht op vestigen.’ De ontbrekende of vage uitleg op universiteitswebsites is hoe dan ook niet voldoende om de hoge bedragen te verantwoorden. De student weet niet of hij gebruikt wordt als ‘melkkoe’, terwijl de universiteiten blijven zwijgen. Het is te hopen dat Bussemaker deze maand met harde maatregelen over de boeg komt, of dat universiteiten zo fatsoenlijk zijn zelf het zwijgen te doorbreken.

Klik hier voor de overige artikelen uit de maart-ANS.

 

Het Vlaamse collegegeld stijgt aankomend collegejaar van 619 euro naar 890 euro. Dat voorstel deed de Vlaamse regering gisteren. Het parlement moet de verhoging van het studietarief nog goedkeuren. Omdat de regering de meerderheid heeft in het parlement wordt hier geen weerstand verwacht. De Vlaamse regering vindt het ook aanvaardbaar om het collegegeld in beperkte maten te verhogen omdat de privé-inbreng in vergelijking met de andere Europese landen laag is, dat is 10 procent tegenover een gemiddelde van 31 procent. Na het opschroeven van het studietarief behoort Vlaanderen nog steeds tot de goedkope landen om te studeren. Het nieuwe tarief geldt niet voor iedereen, een sociale toets zorgt ervoor dat studenten uit gezinnen die het minder breed hebben, ook kunnen gaan studeren. Studenten die een beurs krijgen omdat hun ouders te weinig verdienen, betalen 105 euro. Ook studenten die net boven de inkomensgrens zitten betalen als 'bijna-beursstudent' minder geld voor de opleiding. Een jaartje studeren kost hen 470 euro. De Vlaamse Vereniging van Studenten reageert bezorgd, ze vinden dat studenten op deze manier meer moeten betalen voor minder kwaliteit. Naast het verhoogde collegegeld wordt bespaard op studentenvoorzieningen. De studenten gaan in België op 5 november de straat op om te protesteren tegen de bezuinigingen en het verhoogde inschrijfgeld. Ondanks de enorme stijging is studeren in Vlaanderen veel goedkoper dan in Nederland, waar studenten bijna tweeduizend euro betalen voor een jaartje in de collegebanken.

 

Het College van Bestuur (CvB) laat de verhoging van het collegegeld voor premasters doorgaan. In de kerstvakantie werd bekend dat het CvB deze wilde verhogen, bij de gemeenschappelijke vergadering van 27 januari bleek dat het het college wel in gesprek wilde met de Universitaire Studentenraad (USR). Tijdens dit gesprek van vandaag werd duidelijk dat premasterstudenten vanaf volgend jaar meer moeten betalen. Het CvB vond de argumenten van de USR niet sterk genoeg om van de plannen af te zien. De mening van de USR: ‘zo worden de meest ambitieuze studenten benadeeld’, werd door het CvB beantwoord met de mededeling dat deze studenten ook meer gebruik maken van het onderwijs en dus meer moeten betalen. Voor eerder behaalde vakken die deel uitmaken van de premaster hoeft gelukkig niet meer betaald te worden, de USR kreeg het CvB zover om deze 'dubbele' betaling af te schaffen. Ook is nog eens duidelijk gemaakt dat het mogelijk is om het collegegeld in twee termijnen te betalen. De USR laat in een reactie weten het een onverstandig besluit te vinden en is teleurgesteld.

 

Het lijkt erop dat een in 2010 ingevoerde verhoging van het collegegeld in het Verenigd Koninkrijk niet de bedoelde bezuinigingen, maar juist extra kosten met zich gaat meebrengen voor de overheid. Berekeningen wijzen uit dat bijna de helft van de studenten hun studielening niet zal kunnen aflossen. In 2010 lokte verdrievoudiging van het collegegeld van 3000 pond naar 9000 pond hevige rellen uit. Studenten kunnen volgens het nieuwe systeemgeld geld van de overheid lenen om hun studie te bekostigen en hoeven deze lening alleen terug te betalen als zij meer dan 21.000 pond per jaar gaan verdienen. Vanaf dat punt zijn de hoogte van de aflossingen gekoppeld aan de hoogte van het inkomen. Bij invoering van de hogere collegegelden werd al rekening gehouden met meer kwijtscheldingen, maar toen werd geschat dat 28 procent van de afgestudeerden de inkomensgrens niet zou halen. Hoewel exacte cijfers nog niet bekend zijn, lijkt het erop dat dit percentage in werkelijkheid al rond de 45 procent ligt. Dit zou betekenen dat de bezuinigingen vrijwel teniet worden gedaan. Als het percentage boven de 48,6 uitstijgt, kost het nieuwe systeem de regering zelfs geld in plaats van dat het bespaart. De Britse student betaalt ondertussen nog steeds bijna 11.000 euro per jaar om in de collegebanken mogen te zitten.

 

Schultenbräu is schoudervulling, de AFAC heeft te veel vrouwen in dienst en de rector denkt dat het collegegeld 1100 euro bedraagt. ANS onderwierp voor de vijfde maal docenten aan een kennistest over het studentenleven en schrok zich rot.

Tekst:Anne van Veen en Annemarie Verschragen
Illustratie:Sascha Wijnhoven

Dit artikel verscheen eerder in de februari-ANS

‘Mensen, ik woon in Arnhem’, roept Politicologie-docent Bertjan Verbeek gefrustreerd uit als ANS hem de studentencultuurtest voorlegt. Een typische reactie voor de zestien docenten die het vuur na aan de schenen wordt gelegd. Met de kennis over de financiën van de student, het verenigingsleven en studententermen zoals ‘soggen’ is het slecht gesteld. Na een schriftelijke test van 20 vragen, was een schokkende 3,1 op een schaal van 10 het gemiddelde resultaat. In het verzinnen van excuses voor de slechte prestaties blijken docenten minstens zo goed als hun discipelen. Zo vertelt Otto de Zoete, docent Tandheelkunde, wel vier keer dat hij al 25 jaar in Duitsland woont en grapt bestuurskundige Sandra van Thiel voor het zien van de vragen dat ze haar man al verteld had een onvoldoende te gaan halen. Deze vijfde ANS-studentencultuurtest levert weliswaar hogere cijfers op, maar bijna twintig jaar na het eerste onderzoek blijkt dat de docenten nog steeds bar weinig weten van het studentenleven.

Foute Wouter
Dat de Nijmeegse vereniging Phocas roeit, blijkt tot de algemene kennis te behoren. Zij die zelf in Nijmegen hebben gestudeerd, kennen de vereniging net wat beter. Zo antwoordt Roel Schutgens, docent Rechten, op de vraag wat deze vereniging doet: ‘Drinken en soms roeien, als excuus.’ Ook docent Bedrijfskunde Paul Hendriks prikt door het masker heen en vermeldt dat ‘sommigen bij Phocas roeien’. De oud-Phocaan kan het niet laten hierover zijn oordeel te vellen. Bij de vraag wat een Foute Wouter is, antwoordt hij met ‘iemand bij Phocas die niet roeit’. Geen enkele docent heeft dit in werkelijkheid smerige shotje met tabasco geprobeerd, waardoor de eerste gekke gedachten worden neergepend. ‘Foute politieagenten’, ‘Wouter Bos’ en ‘mannen die denken dat lang plakkerig haar in de nek je aantrekkelijk maakt voor vrouwen’ passeren de revue. Eveneens het fenomeen brassen blijkt een raadsel. Velen gokken inspiratieloos dat het vast iets met drinken is. Bij de rechtsgeleerden blijken de ballerige bezigheden dan weer wel bekend: Claartje Bulten en Schutgens weten als enigen de punten binnen te tikken. Zonder aarzeling schrijft oud-Carolinger Schutgens: ‘Een medestudent aan zijn revers tegen de grond werken’.

Ditjes en datjes over doekoe
Terwijl sommige docenten de geldzaken van de student op de euro kunnen inschatten, gaan anderen ongelovig in discussie. ‘De basisbeurs 279,14 euro per maand? Ik heb toch echt ergens 365 euro gelezen’, verbaast Van Thiel zich. Toch komt de gemiddelde inschatting met 320 euro aardig in de buurt. Enkel Bulten en bioloog Wilbert Boelens schatten het met 500 euro veel te hoog in. Boelens past de andere kant van de balans hier ook op aan. Terwijl de meeste docenten zich verbazen over een gemiddelde huurprijs van 380 euro, vult hij ook bij deze vraag 500 euro in en voor een Aldibrood zou hij rustig 1,50 euro aftikken.
De schattingen over de hoogte van het collegegeld doen terugverlangen naar goedkopere tijden. Was het maar beleid wat rector magnificus Theo Engelen onder de vragen neerpende. Met 1100 euro zit de historicus onverwachts maar liefst 800 euro te laag. Bij het horen van het goede antwoord vertrekt hij echter geen spier. Hun kroost blijkt sommige docenten te redden. Onder andere filosoof Jan Bransen weet hierdoor het bedrag wel goed in te schatten: ‘Ik betaal het voor mijn kinderen.’ Ineke van der Zee van de medische faculteit is de enige die het precieze bedrag van 1906 euro weet. Het goedkope imago van de Aldi voor de dagelijkse boodschappen wordt door docent Sociologie Niels Spierings en communicatiewetenschapper Paul Ketelaar wel heel erg serieus genomen: zij schatten het brood rond de 50 cent. Dat terwijl docent Filosofie Cees Leijenhorst met 1,09 euro de prijs op de cent nauwkeurig weet te noemen en lachend toevoegt: ‘Ik weet niet of ik daar nou trots op ben’.

Vakjargon
Dat sog-activiteiten niet op de tijdlijn van docenten verschijnen, blijkt als we vragen naar de favoriete bezigheid van de student. De betekenis van sog is alleen bij de dertiger Spierings bekend, andere docenten komen vooral met varianten van studentenoverleg of stichtingen op de proppen. Ketelaar roept uit: ‘Vraag dan naar de Ragweek! Daar weet ik alles van!’ De grote ergernis onder de studenten, de fietsdief AFAC, is voor de meeste docenten ook een hersenbreker. ‘Wat is de AFAC nu weer?’, roepen veel, blijkbaar fietsloze docenten gefrustreerd uit. Creatief gevonden antwoorden volgen snel: op de AFAC zitten te veel vrouwen, ze laten je rente betalen of het is gewoon een lelijke afkorting. De app waarmee je je match kunt vinden, is daarentegen wel bekend bij de meeste docenten, al willen een aantal dat liever niet toegeven. ‘Even overwegen of ik nu voor de punten ga of dat ik bang moet zijn dat mijn vrouw dit leest’, aldus Leijenhorst. Wel vinden de docenten lastig of het nou Tindr, Trader, Thinder, Finder of Tinder heet. Bulten weet zich goed uit de vraag te redden door met een stalen gezicht ‘Tindr of Grindr, ik zou het voor studenten Stindr noemen’ te antwoorden.

Vieze Herman
Dat de oudere generaties stiekem viespeuken waren, blijkt als gevraagd wordt naar de bijnaam van de frituur op het Keizer Karelplein. Al gauw komen er verhalen over Vieze Herman, de bijnaam van een snackbar in Bottendaal. Deze stond bekend om zijn gebrek aan hygiëne en was juist daarom zo populair onder studenten. Het gezochte antwoord was echter het Keetje. Het vervallen kotje dat ‘s nachts erg populair was onder studenten, zou niet meer mooi genoeg zijn geweest en moest daarom verdwijnen. Een petitie redde de snackbar die nu in een nieuw jasje gestoken is. De smaak van de huidige studenten is nieuw voor de docenten. Velen kunnen raden dat Schultenbräu bier is, maar alleen door Engelenkamp wordt het pauperdrankje nog met New Kids geassocieerd, terwijl Schutgens het wel lekker vindt klinken en Boelens denkt dat er frisdrank wordt toegevoegd aan het gerstenat. Van Thiel wint met deze vraag de originaliteitsprijs en denkt dat de blikken drab dienst doen als schoudervulling.

Blinde Vlek
Aan het snelle antwoorden is te zien dat niet alle docenten de test even serieus nemen. Het sprokkelen van punten door logisch na te denken of door na wilde gokpogingen de gezichten van de examinators te bestuderen, wordt slechts door een enkeling gedaan. Vooral de foto van Mark Vlek de Coningh, voorzitter van de Universitaire Studentenraad, blijkt een ware hersenkraker te zijn voor de puzzelaar. Ketelaar begint onmiddellijk enthousiast te analyseren: ‘Hij staat bij TvA en heeft een wit t-shirt aan. Zou het een verhuizer zijn? Nee, die hebben geen witte shirts, ik denk dat hij de catering doet’. Ketelaar is niet de enige. Neerlandicus Jos Muijers gokt op de hoofdredacteur van ANS. Bulten hoopt in de toekomst nog wat punten te scoren door te stellen dat hij de toekomstige rector is en ook Leijenhorst vindt dat hij een hoofd heeft voor een bestuurlijke functie. Bransen weet zeker de voorzitter bij het Cultuurcafé achter de bar te hebben zien staan, ‘maar dan wel zonder snorretje’.

En de winnaar is
De kunst van het punten sprokkelen zijn de docenten klaarblijkelijk door de jaren heen verleerd. Het aantal snel overgeslagen vragen was beschamend hoog. Dat de ondervraagden niet weten wat Bossaball is of welke drankjes er in een Foute Wouter gaan, kan ANS hen nog vergeven. Qua geldzaken is dit een ander verhaal. Bij het volgende voor te schrijven dictaat mag best even worden nagedacht over de hoogte van de basisbeurs. Bijna alle docenten gaven bij voorbaat al aan dat ze waarschijnlijk zouden falen, maar waren wel zo sportief om toch deel te nemen aan de test. Eén decaan durfde na het zien van de vragen de test niet meer aan: ‘Ik hoor dit te weten en een laag cijfer zou me reputatieschade kunnen opleveren.’ Misschien zou deze decaan dan ook moeten zorgen dat ze de kennis paraat heeft. Wat blijkt uit de test is dat het hebben van de Radboud als Alma Mater en het wonen in de Waalstad een aanzienlijke voorsprong oplevert.
De vraag naar het noemen van vijf verenigingen en disputen en naar vijf kroegen bleek voor deze gelukkigen een ware weggever. Van der Zee heeft de twijfelachtige eer om met een 4,5 op de eerste plaats te belanden: ‘Ik probeer veel contact te hebben met studenten om op de hoogte te blijven van het studentenleven.’ Voor de meeste hoogleraren is het echter aan te raden wat vaker in het

...

Het was al mogelijk om een villa te kopen, een gokje te wagen of een escort in te huren met virtueel geld, nu is er ook de eerste universiteit die de Bitcoin als geldig betaalmiddel accepteert. De Universiteit van Cumbria in Engeland startmet het geven van twee studieprogramma's over nieuwe betaalmiddelen. Het collegegeld voor deze cursussen kan de student afrekenen in Bitcoins. De Bitcoin is een digitale munt die niet onder het beheer van een organisatie of overheid valt. Het afgelopen jaar was de valuta veel in het nieuws door extreme koersschommelingen. De universiteit raadt studenten dan ook af om speciaal Bitcoins aan te schaffen voor het betalen van hun studie, dat kan ook nog gewoon in ponden. Doel van het experiment is enkel om 'te leren door te doen'. Het collegegeld van de studieprogramma's bedraagt 1.111 pond, wat gelijk staat aan 2,26 Bitcoin, al kan dat morgen natuurlijk weer anders zijn.

 

Terwijl in Nederland het studeren steeds duurder wordt, hoef je nu in Duitsland nergens meer collegegeld te betalen. De deelstaat Nedersaksen heeft als laatste deelstaat het collegegeld afgeschaft. Volgens Dorothee Stapelfeldt, senator in Hamburg, is het vragen van collegegeld onrechtvaardig, omdat dit jonge mannen en vrouwen kan ontmoedigen te gaan studeren. In deze stad werd het collegegeld in 2012 al afgeschaft. Dr. Marcus Hoppe van het Internationaal Bureau van de Leibniz-universiteit in Hannover vertelt dat er ook praktische redenen voor deze maatregel zijn. Het aantal internationale studenten in deze staat was minder dan in de andere deelstaten en internationale studenten zijn goed voor het aanzien van universiteiten. Zo zorgen de buitenlanders ervoor dat universiteiten stijgen op de wereldranglijst. Of de afschaffing van het collegegeld daadwerkelijk meer internationale studenten gaat opleveren, is nog maar de vraag. Tot nu toe is het aantal aanmeldingen vanuit het buitenland niet echt gegroeid. Hoppe denkt dat dit ligt aan het gebrek aan marketing en de taalbarrière.

 

Het blijft nog onduidelijk of de premaster volgend jaar duizend euro duurder wordt. Het College van Bestuur (CvB) en de Universitaire Studentenraad (USR) gaan binnenkort om de tafel over dit omstreden besluit. Dat bleek vanmiddag bij de Universitaire Gezamenlijke Vergadering. Afgelopen december besloot het CvB om het tarief voor schakelprogramma's te verhogen. Die beslissing zorgde voor veel opschudding en schoot studenten in het verkeerde keelgat. Het besluit was opmerkelijk, gezien de eerdere keuze van de RU om voor een schakeljaar 'gewoon' het wettelijk collegegeld te vragen. Ook strookte de beslissing niet met de uitgesproken ambitie van het CvB om de masterinstroom te vergroten. Een felle discussie tussen de USR en het CvB maakte duidelijk dat beide partijen lijnrecht tegenover elkaar staan. Wel lijkt de USR nu wat terrein te winnen. Studenten die overwegen volgend collegejaar een premaster aan de RU te volgen, blijven voorlopig nog wel in onzekerheid over de kosten van het schakeljaar.

 

Het is gedaan met de vrijheid van universiteiten om zelf te bepalen hoeveel geld ze vragen voor een schakelprogramma. De Tweede Kamer heeft afgesproken dat de zogenaamde premasters slechts anderhalf keer het wettelijk collegegeldmogen kosten per jaar. Dit collegegeldplafond druist in tegen het plan van onderwijsminister Jet Bussemaker, die liever de huidige regeling op papier zag. Deze hield in dat hbo'ers die een universitaire master gaan volgen en WO'ers die van bachelorrichting wisselen het wettelijke collegetarief voor de eerste dertig studiepunten van hun schakeljaar betalen. Wanneer deze premaster groter is dan die dertig punten, mochten universiteiten daar zelf een prijskaartje aan hangen. Op deze manier konden de universiteiten de programma's kostendragend maken. Nu verandert dit dus en mag een premaster van 60 punten nog maximaal anderhalf keer het wettelijk collegegeld bedragen, wat nu neer komt op ongeveer 2700 euro. Aan de RU betalen studenten normaliter het wettelijk collegegeld voor een schakelprogramma, dat is dus zo'n duizend euro goedkoper dan het gestelde collegegeldplafond.

 

De Tweede Kamer wil af van het experiment waarmee het hoger onderwijs kan afwijken in de hoogte van het collegegeld. Dat meldt NU.nl. Coalitiepartner VVD wil dat excellente studenten die een traject doen bovenop de normale studie, daar meer collegegeld voor betalen. Tijdens het vorige kabinet zijn hier afspraken over gemaakt tussen het kabinet, hoger onderwijs en universiteiten, maar door de invoering van het leenstelsel is het experiment in de ijskast gezet. Als het aan PvdA, de SP, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP en Partij voor de Dieren ligt, blijft het plan voor zogeheten collegegelddifferentiatie daar ook. 'Het voorstel houdt geen rekening met de achtergronden van studenten. Je hebt dan straks een opleiding communicatie en excellente opleiding communicatie voor wie het kan betalen', aldus PvdA-Kamerlid Mohammed Mohandis tegen NU.nl. Minister van Onderwijs Jet Bussemaker ziet op dit moment geen reden om te experimenteren met het collegegeld, maar dat moet ze nog wel met de Kamer afstemmen. Daar is een meerderheid tegen het experiment dus dat zou goed moeten zitten. Pieter Duisenberg van de VVD vindt het terugtrekken van het experiment hetzelfde als het niet nakomen van afspraken: onbetrouwbaar. Voor studenten zou het voordeliger zijn als het experiment er niet komt: dan hoef je voor je Honours-diploma niet extra geld neer te leggen bovenop het collegegeld.

 

Niet alleen de aankomende, maar ook huidige studenten zullen door het leenstelsel worden benadeeld. Minister Bussemaker van Onderwijs wil naast het collegegeld de belastingaftrek van studiekosten gaan afschaffen. In het huidige stelsel kunnen studenten die studiefinanciering ontvangen, kosten voor bijvoorbeeld collegegeld en boeken van de belasting aftrekken. Zodra het wetsvoorstel voor het leenstelsel wordt aangenomen, is dit niet meer mogelijk. Tom Hoven, voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb): 'Deze extra bezuiniging zal het inkomen van studenten nog verder onder druk zetten. De minister is blijkbaar niet tevreden met het bezuinigen op toekomstige studenten, maar wil ook de huidige studenten pakken.' Dit is het tweede rare feit uit het wetsvoorstel van het leenstelsel dat de LSVb naar buiten heeft gebracht. Nog een reden dus om 14 november je spandoek uit de kast te trekken en je stem te laten horen op het Malieveld in Den Haag.

 

ANS-Online kijkt in het weekend over ’s lands grenzen en brengt je buitenlands studentennieuws. Deze week: verdubbeling van collegegeld in Malawi Dat moet even slikken zijn geweest voor de Malawische studenten. De informatiebrief die het begin van het academisch jaar inluidde, bood geen warm welkom. Na zes alinea’s over fuserende locaties en afstudeerstatistieken, meldde de enige universiteit van het land dat het collegegeld met meer dan honderd procent zou stijgen. ‘The University also wishes to inform the general public that the tuition fee contribution for all continuing and new government sponsored students has been revised from K25,000.00 to K55,000.00 per year starting from the next academic year.’ Studenten met een ontoereikend budget kunnen het bedrag lenen bij de nationale bank van Malawi tegen het gebruikelijke rentepercentage. Daarnaast is het voor studenten ook mogelijk om in twee gelijke termijnen te betalen. De universiteit zag zichzelf tot een verhoging genoodzaakt door de crisis die het land teistert. De Malawische economie wordt namelijk geplaagd door een tekort aan brandstoffen en buitenlandse valuta. Dit is extra nijpend doordat de meeste buitenlandse donoren uit protest tegen het autocratische bewind van de voormalige president Bingu wa Mutharika hun steun hebben ingetrokken. Met Joyce Banda als nieuwe machthebber wordt gepoogd de economie nieuw leven in te blazen. De verhoging van de collegegelden is daar een voorbeeld van. Het hoger onderwijs is ook op een andere manier aan verandering onderhevig, blijkt uit de brief. In Malawi geldt sinds jaar en dag een controversieel quotasysteem, wat inhoudt dat elk van de 28 districten een gelijk aantal studenten naar de universiteit mag sturen, ongeacht het inwonertal. Deze geselecteerde studenten worden door de overheid gesubsidieerd. De universiteit deelt nu mee dat op naleving van het huidige beleid de keuzes niet langer op residentiële basis, maar op grond van kwaliteit worden gemaakt. Ook krijgen alle studenten, dus ook de niet-gesubsidieerde, een maandelijkse bijdrage voor de maaltijden en accommodatie.

 

De Partij voor de Arbeid (PvdA) gaat in haar verkiezingsprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen van aanstaande september een plan opnemen waarbij scholieren die kiezen voor een bètastudie geen collegegeld hoeven te betalen. Dat zei PvdA-Kamerlid en voormalig minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Ronald Plasterk in het programma Buitenhof. Plasterk vindt dat Nederland achterloopt op het gebied van techniek. 'De welvaart van nu hebben we te danken aan bedrijven als Shell, Philips en Unilever, dat zijn de grote technologiebedrijven van een eeuw geleden. Waar blijven de nieuwe Shells en Philipsen? Volgens de Sociaal-democraat moeten de overheid, het onderwijs en het bedrijfsleven de koppen bij elkaar steken en een plan opzetten voor het onderwijs dat rust op drie pijlers. Zo moeten mbo-stagaires een baangarantie krijgen bij technische bedrijven, worden de vakscholen in ere hersteld en wordt technisch onderwijs gratis, althans het collegegeld wordt door de overheid betaald. Het plan van Plasterk, dat overigens niet nieuw is, lijkt studenten ongelijk te behandelen. Hier is volgens de PvdA'er echter geen sprake van. 'De urgentie is nu zo toegenomen dat het moet. Als mensen communicatiewetenschappen willen gaan studeren kan dat, maar de samenleving zit niet te wachten op communicatiewetenschappers en wel op technici. Ik vind dat je er in deze tijd dan wat bij mag leggen.' Bekijk hieronder de uitzending van Buitenhof met het interview met Plasterk.

 

De Radboud Universiteit is hbo'ers liever kwijt dan rijk. Onlangs zijn de tarieven voor de schakelprogramma's vastgesteld en veel schakelaars gaan 2859 euro betalen voor hun premaster. Per 1 september mogen universiteiten namelijk voor een schakelprogramma maximaal 1,5 keer het wettelijk collegegeld vragen. De RU besloot om dit collegejaar studenten nog te matsen en dus hoefde er maximaal 1835 euro te worden afgetikt. De RU was daarmee lange tijd een van de weinige universiteiten met een aantrekkelijk tarief voor premasterstudenten. Daar komt volgend collegejaar verandering in. De RU is klaar met het matsbeleid voor hbo'ers en switchende bachelorstudenten en hanteert geen voordelige tarieven meer voor schakelaars. Iedere student die een premaster volgt, komt voor kosten te staan die afhangen van het aantal studiepunten. Zo zul je bij een programma tot en met 30 EC 953 euro betalen, kosten de programma's tot en met 45 studiepunten 1.906 euro en geldt vanaf 45 studiepunten het forse bedrag van 2.859 euro. Volg je een schakelprogramma van meer dan 60 studiepunten, dan komt er voor iedere EC boven de 60 nog eens 64 euro bij. Het besluit voor de nieuwe tarieven komt behoorlijk laat. Bij de studentenbalie wist men van niks en werd voor de kerstvakantie nog verteld dat een premaster volgend jaar gewoon 1906 euro kost. Daarmee komt een groot aantal premasterstudenten flink bedrogen uit.

 

Worden hier in Nederland alsmaar nieuwe regels voor het aflossen van de studieschuld bedacht, een in 2009 afgestuurde Canadese student draait zijn hand er niet voor om. Alex Kenjee heeft in de tijd dat hij Rechten studeerde aan de universiteit van Toronto een schuld van 190.000 dollar opgebouwd. Nadat hij een deel had terugbetaald, bracht hij het resterende bedrag van 114.460 dollar in contanten naar de Scotiabank waar zijn lening liep. De student zegt jaren te hebben moeten ploeteren om het bedrag, dat omgerekend op ruim 90.000 euro neerkomt, te kunnen aflossen. Het had echter nog wel wat voeten in aarde. Op de website van The Daily Finance vertelt Kenjee dat de directie van de Royal Bank hem weigerde het geld op te nemen. 'Ze zeiden dat ik moest betalen om het te laten transporteren in een gepantserde vrachtwagen.' Uiteindelijk heeft Kenjee de transportkosten weten te ontwijken, maar moest hij wel drie dagen wachten voordat hij de flappen op kon halen. Toen hij de dollars eenmaal in bezit had reageerde het personeel van de Scotiabank niet veel anders dan de Royal Bank, want toen hij zijn tas op de toonbank gooide wilde de manager het geld in eerste instantie niet accepteren. Kenjee geeft toe dat het behoorlijk naïef was van hem. 'Ik heb me van te voren niet beseft wat voor gedoe ik zou veroorzaken door gewoon met cash geld te betalen.'

 

De Stichting Collectieve Actie Universiteiten (SCAU) wil via de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) vier universiteiten, waaronder RU, dwingen tot openbaarmaking van notulen waarin de hoogte van het collegegeld voor een tweede studie is vastgesteld. Universiteiten zijn vrij in het vaststellen van dit bedrag. 'Het openbaren van de notulen is van belang om antwoorden te krijgen op de vraag hoe de instellingen de hoogte van de collegegelden hebben vastgelegd. Onduidelijk is of dit is gebeurd door middel van een economisch model of dat het willekeurige bedragen zijn', aldus Cees Zweistra, woordvoerder van de SCAU. In september vorig jaar heeft de SCAU tegen de universiteiten een rechtszaak aangespannen vanwege het hoge collegegeld voor een tweede studie. De SCAU wilde weten hoe de hoogte van dit collegegeld is vastgesteld. Ze vroeg daarom de universiteiten inzicht te geven in de notulen. Nu de instellingen dit weigeren gaat de SCAU via de Wob de universiteiten dagvaarden wegens verzuim. Het uiteindelijke doel van de SCAU is het omlaag krijgen van de tarieven voor het volgen van een tweede studie.

 

Studeren wordt steeds duurder, nu ook bij onze zuiderburen. Door besparingen in het hoger onderwijs zijn de universiteiten in België genoodzaakt om de collegegelden omhoog te schroeven, en niet zo'n beetje ook. Waarschijnlijk komt het inschrijfbedrag op 1100 euro te liggen, laat De Morgen weten. Daarmee stijgt het inschrijftarief met 77 procent, nu betalen de Belgen nog slechts 619,90 euro per jaar. De Vlaamse Vereniging van Studenten heeft laten weten op 2 oktober de straat op te gaan om te protesteren tegen alle onderwijsbezuinigingen. Ook in Nederland stijgt het collegegeld rustig door. Vanochtend werd bekend dat de magische grens van 2.000 euro hard dichterbij komt: in 2015-2016 betaal je 1.951 euro collegegeld.  

Het nieuwe collegegeldtarief voor 2015-2016 is bekend! Een kleine stijging: 1.951 euro. Dit en meer nieuws 7 oktober in de #keuzegidsHBO

— Redactie Keuzegids (@Keuzegids) September 22, 2014